به گزارش ایرنا، سند جهانی فرش دستباف تکاب که ۲ روز قبل رونمایی شد، گواهی می دهد که نشانههای بیان شده این فرش موید ثبت در سامانه بین المللی لیسبون است و بر این اساس این محصول در سطح جهانی شناخته می شود.
فرش دستباف تکاب به دلیل زیبایی، استحکام، دوام و کیفیت بالا و نقش منحصربفرد خود به فرش آهنین افشار معروف است؛ بافت این فرش حدود ۲۵ سال پیش رونق بسیار زیادی داشت بهطوری که بیش از ۱۸ هزار نفر در این شهرستان مشغول بافت و تولید فرش بودند اما امروز از آن رونق و شکوه سالهای گذشته کاسته شده و تنها هشتهزار نفر در این بخش فعال هستند.
سالانه به طور متوسط ۳۲ هزار مترمربع انواع فرش دستباف در طرحها و نقشههای مختلف در این شهرستان تولید و در بازارهای داخلی و خارجی عرضه میشود که قسمت اعظمی از آن را فرش افشار تشکیل می دهد.
آوازه رونق تولید و فروش فرش دستباف تکاب در سالهای گذشته به گونهای بود که این شهر تاریخی را نه با مجموعه میراث جهانی تخت سلیمان بلکه با فرش دستباف آن میشناختند و علاوه بر این که بسیاری از مردم و ساکنان تهران و استان های اطراف این کالای فاخر را برای زینت خانههای خود و یا هدیه دادن به دوستان و آشنایان خریداری میکردند بلکه بازارهای کشورهای خارجی از جمله آلمان، دانمارک و آفریقای جنوبی مشتری های پروپاقرص فرش نفیس تکاب بودند.
گرچه هم اینک از آن رونق گذشته خبری نیست اما به گواه دیدگاه های متولیان امر و کارشناسان این حوزه، ثبت جهانی فرش دستباف افشار تکاب میتواند راهی بهسوی احیای روزهای خوب آن و بازگشت به دوران یکهتازی خرید و فروش این فرش در اقتصاد تکاب و منطقه باشد.
ثبت جهانی مقدمه افزایش تجارت فرش دستباف تکاب
رییس مرکز ملی فرش ایران معتقد است: با ثبت در سطح ملی و جهانی این فرش برندسازی شده و موجب فروش و تجارت بیشتر این محصول در داخل و خارج کشور خواهد شد.
"فرحناز رافع" افزود: ثبت جهانی نشان فرش دستباف تکاب بستری ایجاد می کند تا نه تنها ایرانیان بلکه کشورهای خارجی نیز با این فرش زیبا و اصیل بیشتر آشنا شوند.
وی با تاکید بر کمک به جوانان هنرمند و علاقه مند منطقه برای راه اندازی خانه خلاق فرش دستباف در تکاب و اعلام حمایت مرکز ملی فرش از همه تولید کنندگان بیان کرد: طراحی و تولید نوین، برندسازی و ایجاد بازارهای جدید فرش دستباف از مهمترین اهداف ایجاد خانه خلّاق فرش تکاب است که با آغاز فعالیت آن رویدادهای توسعهای فرش دستباف با ایدههای تازه و نوآورانه برگزار میشود.
رییس مرکز ملی فرش ایران اضافه کرد: پس از این برای همه فرش های دستباف مناطق ثبت شده ملی و جهانی از جمله فرش دستباف تکاب شناسنامه صادر خواهد شد و هیچ فرش دستبافی بدون شناسنامه عرضه نمیشود.
رافع ادامه داد: در آذربایجانغربی تعداد قالیبافان و تولیدکنندگان فرش دستباف زیاد است از اینرو کارگزاری صدور شناسنامه فرش در شهرهای این استان نیز ایجاد و راه اندازی خواهد شد.
وی با بیان اینکه براساس تفاهم نامه ای فرش های دستباف جهت سهولت خرید داخلی در فروشگاه های رفاه نیز عرضه خواهد شد اظهار داشت: جهت حمایت از فرش دستباف افشار تکاب هماهنگی شده است تا برنامه تلویزیونی "ترنج" با رویکرد معرفی زیبایی های این هنرصنعت فاخر در این شهرستان تهیه و پخش شود.
رونق فرش دستباف، محرک توسعه گردشگری تکاب است
فرماندار تکاب با اشاره به اینکه هنرصنعت فرش دستباف و صنعت گردشگری تکاب از هم جدا نیستند و می تواند محرک یکدیگر برای توسعه اقتصادی و فرهنگی این شهرستان شوند گفت: برای احیا و رونق دوباره فرش دستباف باید نگاهها به سمت بازارهای جهانی معطوف شود زیرا بهبود تولید و صادرات فرش دستباف افشار می تواند موجب رونق اقتصادی و گردشگری در تکاب و منطقه شود و ثبت جهانی به تحقق این هدف کمک میکند.
امیر ستودهفر با بیان اینکه فرش دستباف افشار یکی از اصلی ترین شاخصه های هویتی تکاب است افزود: به گواهی آثار برجای مانده از گذشتگان از جمله فرش دستباف و مجموعه میراث فرهنگی تخت سلیمان، این شهر مرکز فرهنگ و هنر و تاریخ به شمار میرود و اکنون با ثبت جهانی فرش دستباف افشار ، ثروت این شهرستان از نظر نگاه های جهانی افزون تر شده که می تواند قطب گردشگری استان و کشور شود.
وی با بیان اینکه صنعت گردشگری و هنرصنعت فرش دستباف، لازم و ملزوم و محرک یکدیگر برای توسعه تکاب هستند افزود: با ایجاد بسترهای مناسب، گردشگران ضمن بازدید از جاذبه های طبیعی و تاریخی فرش دستباف را نیز خریداری میکنند.
فرماندار تکاب با بیان اینکه با رونق بازار فرش دستباف بخشی از مشکل بیکاری و اشتغال شهرستان نیز حل خواهد شد ادامه داد: امیدواریم با ثبت جهانی فرش دستباف افشار تکاب که زحمات زیادی برای آن کشیده شده است شاهد روزی باشیم که نیازی به صادرات نفت نباشد و صنعت فرش نیارهای ارزی و اشتغال کشور را تامین کند.
وی اضافه کرد: اکنون بازارهای فرش دستباف در اختیار سایر کشورها قرار گرفته اما با ثبت جهانی امیدواری هایی ایجاد شده تا بار دیگر فرش دستباف افشار تکاب به دوستداران آن در جهان معرفی شود.
فرماندار تکاب با بیان اینکه گره تُرکی ایلمه، رنگ گرم و زیبا، کیفیت منحصربفرد و حُسن شهرت و نوع نقشه، استحکام و دوام فوق العاده و بافت خاص از ویژگی هایی است که فرش دستباف تکاب را به فرش آهنین مشهور ساخته است گفت: عدم صادرات فرش، کاهش استفاده از مواد اولیه مرغوب، کاهش رغبت به بافت فرش، بازاریابی سنتی، قیمت بالای فرش عدم شرکت در نمایشگاه داخلی و خارجی و نبود نظام جامع حمایتی از مهمترین مشکلات و موانع رونق فرش دستباف تکاب است که امیدواریم با ثبت جهانی نشان این کالای فاخر و برنامه ریزی برای احیای آن این موانع نیز رفع و شاهد رونق دوباره فرش افشار تکاب باشیم.
حمایت دولت از فرش تکاب جدی است
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجانغربی در زمینه حمایت دولت از بافندگان و خریداران فرش دستباف تکاب گفت: حمایت از بافندگان فرش دستباف، پرداخت تسهیلات، تامین مواد اولیه، مشوق های صادراتی و ایجاد مجتمعهای کارگاهی تولید فرش از مهمترین اولویتهای دولت برای توسعه و رونق این بخش است.
غلامرضا بابایی با اشاره به عزم جدی دولت برای رونق تولید و صادرات فرش دستباف تکاب بیان کرد: تلاش می کنیم با ایجاد مجتمع های کارگاهی قالیبافی و تامین تسهیلات بانکی با نرخ پایین زمینه مناسب برای تولید فرش دستباف افشار تکاب و خرید این محصول در داخل فراهم شود.
وی اظهار داشت: امیدواریم مرکز ملی فرش ایران نیز با تامین منابع تسهیلات از رونق و توسعه فرش های دستباف استان از جمله فرش افشار تکاب که ثبت ملی و جهانی دارد، حمایت کند.
بابایی بیان کرد: راه اندازی نمایشگاه دائمی فرش تکاب را چند سال است که پیگیری می کنیم و در صورت فراهم شدن ساختمان از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان، تجهیز آن را در دستور کار قرار می دهیم.
بیمه قالیبافان پیگیری شود
نماینده مردم شاهیندژ و تکاب در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه زمانی بازارهای جهانی خریدار فرش تکاب بودند اما امروز شاهد رونق گذشته این هنرصنعت نیستیم گفت: نباید همه مشکلات اقتصادی را به گردن تحریم بیندازیم بلکه بی تدبیری در اجرای امور هم دخیل بوده است.
حسن همتی با اشاره به اینکه سیاست های دولت به سمت تقویت صنعت فرش است افزود: توسعه بیمه قالیبافان و ارائه تسهیلات برای تولیدکنندگان فرش دستباف تکاب باید به صورت جدی پیگیری و اقدام شود.
وی بیان کرد: در گذشته تسهیلاتی به افراد داده شده که در این صنعت هیچ نقشی نداشتند از اینرو این رویه باید در حمایت از قالیبافان واقعی اصلاح شود.
همتی با تاکید بر سرمایه گذاری در بخش فرش دستباف تکاب اظهار داشت: فرش افشار این شهر نباید به نام سایر شهرها شناخته و معرفی شود بلکه باید با حمایت از قالیبافان و تولیدکنندگان فرش در راستای رونق دوباره این صنعت گام های اساسی برداشته شود.
دیپلماسی اقتصادی در خدمت توسعه صادرات فرش دستباف
مدیرکل هماهنگی امور اقتصادی استانداری آذربایجانغربی با اشاره به رونمایی از سند ثبت جهانی فرش دستباف تکاب و با بیان اینکه افزایش تولید و صادرات فرش دستباف به عنوان یک میراث ماندگار نیازمند اهتمام ویژه است گفت: یکی از مهمترین اهرم ها و راهکارهای افزایش صادرات غیرنفتی از جمله فرش دستباف تکاب تقویت دیپلماسی عمومی اقتصادی است که سفارتخانه های کشورمان در سایر کشورها می توانند در کنار کارهای کنسولی و دیپلماسی به آن نیز بپردازند.
عبادالله اکبری افزود: با دیپلماسی اقتصادی میتوانیم علاوه بر ایجاد بازارهای قوی فروش فرش دستباف افشار تکاب در کشورهایی که بازار فرش ایران هنوز در آنها ایجاد نشده زمینه عرضه فرش را فراهم کنیم.
وی بیان کرد: فرش دستباف تکاب، میراث ماندگار و یک سند جهانی است که با توجه به قدمت دیرینه اش می تواند به عنوان یک کالای فاخر و لوکس صادر و ارزش افزوده متناسب با قیمت گذاری جهانی ایجاد کند.
اکبری اظهار داشت: برای خنثی کردن تحریم ها باید به سمت شناسایی کشورهای هدف برای صادرات فرش دستباف برویم تا در این زمینه به جایگاه واقعی استان و کشور برسیم.
تابلو فرشهای کامپیوتری مانع توسعه فرش اصیل منطقه
یکی از تولیدکنندگان فرش دستباف افشار تکاب با بیان اینکه تاکنون کار ماندگاری برای رونق این صنعت انجام نشده است به برخی از مشکلات فعالان این عرصه پرداخت و گفت: برای رونق دوباره این فرش اصیل، حمایت دولت و مرکز ملی فرش بسیار لازم است و برای پشتیبانی از تولید کنندگان فرش، احیای صنایع وابسته و جانبی و تامین مواد اولیه مرغوب نیاز است که به طور جدی دولت به موضوع به صورت جدی ورود کند.
ایرج فریدیان افزود: تولید فرش دستباف یک کسب و کار معمولی نیست بلکه قالیبافان با زحمت و مرارت زیاد در این عرصه جهاد می کنند از این رو اداره ها و سازمان ها نباید برای رونق این صنعت مانع ایجاد کنند بلکه تا حد ممکن باید تسهیلات مناسب در اختیار بافندگان آن قرار دهند.
وی با بیان اینکه توسعه فرش تکاب را باید به مردم سپرده و به آنان اعتماد کنیم اظهار داشت: پدیده فرش های کامپیوتری بزرگترین مانع برای رونق فرش دستباف افشار اصیل تکاب است که برای مقابله با این ضعف در صنعت مهم فرش دستباف باید فرش های اصیل مناطق و روستاهای تکاب احیا شده و دوباره به چرخه تولید و بافت برگردد.
این فعال حوزه فرش بیان کرد: اکنون پشم مرغوب ایرانی به هند صادر می شود و مراکز رنگرزی منطقه نیز در حال تعطیل شدن هستند از این رو باید برنامه ریزی جدی برای جلوگیری از این اتفاق های نامناسب در صنعت فرش دستباف انجام شود و مواد اولیه مرغوب و با کیفیت برای تولید فرش نفیس و اصیل در اختیار بافندگان کشور خودمان قرار گیرد.
فریدیان ادامه داد: جلوگیری از ورود مواد اولیه و پشم نامرغوب بدون کیفیت با رنگ های شیمیایی، راه اندازی موزه فرش و حضور در نمایشگاه های داخلی و خارجی از جمله نمایشگاه بزرگ تهران از راهکارهایی است که با اجرای آنها می تواند به احیا و رونق دوباره فرش دستباف تکاب امیدوار بود.
رونق فرش تکاب بدون بهبود شرایط بافندگان ممکن نیست
مدیرعامل شرکت تعاونی تولیدکنندگان روستایی فرش دستباف آذربایجان غربی با بیان اینکه رونق فرش دستباف تکاب بدون بهبود شرایط و حمایت واقعی از بافندگان امکان پذیر نیست گفت: قالیبافان، سربازان گمنام اقتصادی و تولید هستند که خودشان زندگی خود را می چرخانند اما اکنون جزو اقشار محروم جامعه به شمار می روند که نیازمند حمایت هستند.
بنفشه افشانی افزود: حتی زمانی که بیمه قالیبافی به خوبی در کشور جریان داشت تکاب بخاطر مشکلات متعدد نتوانست قالیبافان بیمه شده زیادی را جذب کند و درحال حاضر این شهرستان بافنده شاغل بیمه شده کمتری نسبت به شهرهای غیرفرشی دارد.
وی با اشاره به اینکه ۱۵ ماه است منتظریم از طریق بیمه روستایی برای بیمه قالیبافان اقدامی شود اما تاکنون محقق نشده است، بیان کرد: امیدواریم کمیته فرش دوباره در استانداری آذربایجان غربی راه اندازی و جلسات تخصصی آن برگزار شود و مسوولان استانی با عزم جدی و نگاه توسعه ای به مشکلات قالیبافان رسیدگی کنند و ایجاد اشتغال در این بخش را در اولویت قراردهند.
افشانی با بیان اینکه در زمینه پرداخت تسهیلات برای خرید مواد اولیه و ارائه وام معیشتی به قالیبافان باید اقدام اساسی شود اضافه کرد: با افزایش تولید و توسعه صادرات فر دستباف و ارزآوری خوب، این صنعت می تواند جایگزین صادرات نفت شود.
به گزارش ایرنا، سند ثبت جهانی فرش دستباف افشار تکاب در جنوب آذربایجانغربی پنج شنبه هفته گذشته با حضور رییس مرکز ملی فرش ایران و جمعی از مسوولان استانی و محلی و فعالان این حوزه طی آیینی رونمایی شد.
منطقه جغرافیایی فرش دستباف افشار تکاب بر اساس معاهده لیسبون در سازمان جهانی مالکیت فکری (وایپو) به شماره ۱۱۴۸ ثبت رسیده است.
از ۷۲ هزار قالی باف در استان آذربایجانغربی بیش از هشت هزار نفر در شهر تکاب و روستاهای آن سکونت دارند.
فرش ریزماهی خوی در شمال آذربایجانغربی نیز در سالهای گذشته به ثبت جهانی رسیده بود و اکنون نیز نشان فرش دستباف افشار تکاب موفق به دریافت گواهی ثبت جهانی براساس معاهده لیسبون شدهاست.