به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهشهای خبری ایرنا، پیرو مطلبی که با عنوان"خانه کاریکاتور، ملجایی که دیگر نیست" از طرف این گروه منتشر شد و در آن یکی از کاریکاتوریستهای مستقل، انتقادات و مسائلی را نسبت به جریان جاری در وضعیت کاریکاتور کشور بیان ساخته و انتقاداتی را مستقیماً نسبت به رئیس سابق خانه کاریکاتور «مسعود شجاعی طباطبایی» عنوان کرده بود، پژوهشگر ایرنا در گفت وگویی نظرات و جوابهای شجاعی طباطبایی را جویا شده است که در ادامه میآید.
«شجاعی طباطبایی» که در حال حاضر «مدیر مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری» و پیش از این رئیس سابق خانه کاریکاتور بوده است در پاسخ به انتقادات مطرح شده در گفت وگو با پژوهشگر ایرنا بیان داشت: برخی شائبهها و حواشی در این سالها مطرح شده و میشوند که من می دانم از سوی چه کسانی شکل میگیرند.
وی در ابتدا ضمن توضیح پروژه نفوذ و دست داشتن سازمان ملل و صهیونیستها در برگزاری مسابقه «رانان لوری اوراد» Ranan Lurie award که به نام یک کاریکاتوریست اسرائیلی-آمریکایی با همین نام «رانان لوری» (صهیونیستی که در عکسهایش تل آویو را فتح کرده و سرباز داوطلب جنگ ویتنام بوده) است و بالاترین جایزه در دنیا را دارد، تصریح کرد: این پروژه و آدمهای پشت آن به برخی افراد مأموریت میدهند که پروژههایی مانند عکس پیامبر (ص) را در فرانسه کار کنند؛ اینها کارهای دیگری هم میکنند چنانچه تعدادی از هنرمندان ایرانی را با عناوین بزرگی مانند سفیر و … مطرح میکنند؛ زیر مجموعه اینها هم «یونایتد استیج» و مانند آن هستند؛ ما در مقابل این اتفاق یک سری مسابقه ارزشی گذاشتیم؛ مسابقاتی مانند ترامپیست یا هولوکاست.
«عزیزانی که مطرح میکنند فلانی تمام مسابقات را در انحصار خودش درآورده است آیا در جریاناتی مانند کاریکاتور پیامبر، مسابقاتی مانند هولوکاست را برگزار میکنند؟ مسابقهای که باعث ممنوع الورود شدن من به ۲۲ کشور شده است. پروژه نفوذ از طریق رسانههایی که اسمشان را نمی آورم، فشار میآورند که مسعود شجاعیای که ۳۵ سال از عمرش را در حوزه کاریکاتور و کارتون گذاشته است را زیر سوال ببرند»
وی افزود: اولین گروه کاریکاتور و اولین دوسالانه کاریکاتور را ما تشکیل دادیم؛ اولین خانه کاریکاتور توسط ما تأسیس و اولین سایت تخصصی ایران کارتون توسط ما راه اندازی شد؛ و همه اولینها توسط دو سه نفر رقم خورد که یکی از آنها من بودم.
رئیس سابق خانه کاریکاتور تصریح کرد: ما برای اینکه بتوانیم همیشه در مقابل تهاجمات برخورد داشته باشیم، دائم یک سری از اتفاقات را رقم زدیم که به جز یکی دو مورد، عمدتاً سیاسی بودهاند؛ این موارد سیاسی غالباً توسط NGO ها و سازمانهای مردم نهاد رغم خورده است؛ یعنی شجاعی رفته و تلاش پیگیر کرده تا توانسته است این مسابقات را به نتیجه برساند.
«مثلا مسابقه هولوکاست را نه وزرات ارشاد قبول کرد متولی باشد و نه شهرداری؛ و توسط یک سری آدمهایی برگزار شد که دغدغه دین داشتند و دغدغه این را داشتند که با صهیونیستهایی که کاریکاتور پیامبر را کار کردند، مقابله کنند و من به عنوان یک کاریکاتوریست وظیفه خودم دانستم که حضور پیدا کنم. مسابقه ترامپیست دومین دورهاش در حال برگزاری است و میدانستم که باز سروصدای برخی در میآید که ترامپیست چه چیزی است؟»
شجاعی طباطبایی ادامه داد: عدهای این نقد را به من وارد میکنند که دائماً مسابقات ایدئولوژیک برگزار میکنم؛ بله من ایدئولوژیک برگزار میکنم چون وقتی ترامپ تمام موجودیت جمهوری اسلامی یا برجام را زیر سوال میبرد و به هیچکدام از تعهداتش پایبند نیست و تحریمهای ظالمانهای را علیه ایران ایجاد میکند، من نوعی باید دنبال این اتفاق بروم و به عنوان یک کاریکاتوریست (که در حال حاضر مستقل هستم و هیچکس نمیتواند بگوید من یک کاریکاتوریست وابسته به نهاد یا ارگانی هستم؛ در عین اینکه اعتقاد به نظام و ولایت و برجام و بسیاری از این مسائل دارم) در این گونه موارد وظیفه دارم. دغدغه من ایجاب میکند که بروم دنبال اینکه حمایت کننده مالی بگیرم و بروم سراغ کار.
«این عزیزانی که میفرمایند برخی اسامی دائماً تکرار میشود، بفرمایند بیایند و مسابقه هولوکاست یا ترامپیست را برگزار کنند؛ ما از خدایمان است که یکی پیدا شود و این گونه مسائل را برگزار کند».
وی افزود: من به عنوان دبیر در دو سالانه کاریکاتور از دوره پنجم، دائماً توسط یک شورا انتخاب میشدم که آن هم از زمانی که وزارت ارشاد یک سری تغییرات کرد و یک سری از آدمهای جدید آمدند، دیگر به سراغ ما نیامدند، چون همیشه به سراغ من میآمدند و میخواستند که به عنوان دبیر باشم و کار کنم. ولی الان چند سالی است که برگزار نمیشود و این حضراتی که میگویند اسامی تکرار میشوند، بیایند و دو سالانه کاریکاتور را برگزار کنند.
شجاعی طباطبایی در پاسخ به این سوال که چرا دائماً ایدئولوژیک کار میکند تصریح کرد: تخصص من کار جدی ایدئولوژیک است؛ امام میگوید اگر در برابر دین ما بایستید، ما در برابر تمام دنیایتان خواهیم ایستاد، در نتیجه من وقتی می بی نم کسی نیست، مجبورم که خودم بروم جلو و نمیتوانم صحنه را خالی کنم. من یک کاریکاتوریست سیاسی هستم که دغدغه ام مسائل سیاسی، دین و اسلام است و چیزهایی که مربوط به اینها نمیشود را درخواست میکنم دیگرانی که نقد دارند، اجرا کنند. و اگر من برای تخصص خودم میروم از ارگانها و نهادها و سازمانهای مردم نهاد کمک میگیرم کجای کارم ایراد دارد؟
وی افزود: ما در حوزههای دیگر هم کار کردهایم اما همه کارها را ما نکردهایم. مثلاً در جشنواره تجسمی فجر، اثری از نام ما در برگزار کنندگان نیست، پس چرا میگویند اسامی تکرار میشود؟
«یک مسابقه به نام مسابقه بین المللی کارتون کتاب است که متولی آن نهاد کتابخانه های کشور است؛ از من خواستند که باشم؛ چون من سابقه چهار دوره همکاری را با اینها داشتهام و من را میشناسند، خواستهاند تا به عنوان دبیر این مسابقه حضور داشته باشم. در آنجا هم اتفاقی که میافتد، اتفاقی بسیار معنادار است؛ یعنی تمام کسانی که جایزه اول تا سوم دورههای قبل را بردهاند، داور میشوند. دموکراسی و عدالت از این بالاتر نیست. یعنی کسانی داور میشوند که برندگان قبلی همین مسابقه بودهاند. مسابقه دیگری هم نداریم. چیزی که میماند همان دوسالانه کاریکاتور است که همانطور که بیان شد، چند سالی است برگزار نمیشود و آن زمانی که ما بودیم تمام تلاشمان را کردیم و الان هم از همه (کاریکاتوریستها) عاجزانه درخواست میکنم که اگر میگویند مونوپول (انحصار) است بیایند و خودشان برگزار کنند. دو سال است که خانه کاریکاتور تعطیل است و من عاشقانه منتظرم که کسی بیاید و با تمام وجود تجربیاتم را به او منتقل کنم و آن خانه کاریکاتور پا بگیرد».
شجاعی طباطبایی ضمن رد کار صرفاً ایدئولوژیک خاطرنشان کرد: انحصار یعنی چی؟ من موضوع کتاب را هم کار کردهام و دوسالانههای قبلی همه با موضوعات آزاد و موضوعات دیگری بوده است که کار کردهام. هرجایی که از من خواستهاند و من را انتخاب و انتصاب کردهاند (مثلاً در دورههای قبل نگاه وزارت ارشاد با ما همسو بوده است و علاقه مند بوده و ما در خدمتشان بودهایم) بودهام و جایی هم که اینها نبوده، ما کار خودمان را انجام دادهایم و اصلاً این گونه نبوده که انحصاری در کار باشد.
«سایت ایران کارتون ما از سال ۲۰۰۰ فعال است و با هزینه شخصی داریم این سایت را میگردانیم و به روز رسانی میکنیم؛ و سه سال به عنوان برترین سایت کاریکاتور دنیا (نه به عنوان سایت ایدئولوژیک که به عنوان یک سایت هنری) انتخاب شده است».
وی در پاسخ به این سوال که این انتخاب سایت به عنوان برترین سایت در دنیا، از طرف کدام بنیاد، نهاد یا چیزی شبیه به آن انتخاب شده است، گفت: از جاهای مختلف انتخاب شده است که الان حضور ذهن ندارم. به عنوان کسی که میخواهد نگاه عادلانه داشته باشد بروید و سایت ایران کارتون لاتین را ببینید که تازه در آن تغییراتی انجام دادهایم؛ خودم شش ماه کنار برنامه نویس نشستهام که یک کار اساسی انجام دهم. در حال حاضر اگر سایت دیگری مشابه آن پیدا کردید، من اسم خودم را عوض میکنم چرا که این بهترین سایت در حال حاضر است و همه اطلاعات را به مخاطب میدهد؛ از کارتون روز و دیگر مباحثی که لزوماً سیاسی نیستند و هنری اند.
شجاعی طباطبایی در انتها و در پاسخ به این پرسش که جریان حواشی مقام اول از اتیوپی چه بوده است، اظهار داشت: در جریان این موضوع نیستم. اتیوپی اساساً کشوری نیست که کاریکاتور داشته باشد و من چیزی از این موضوع نمی دانم. فقط یادم هست که یک نفر آمد و یک مسابقه جعلی را درست کرد و بعد هم گفت که میخواستم مسابقهای برگزار کنم که بگویم این مسابقاتی که برگزار میشوند را هرکسی میتواند مسابقه برگزار کند یا کاری انجام دهد؛ البته با برخورد جدی تمام کاریکاتوریستهای دنیا و ایران روبرو شد که نه اسم و نه هویت داشت؛ نمی دانم موضوعش اتیوپی بود یا نه و این تنها چیزی است که در ذهنم هست. بعید می دانم مردم اتیوپی که در معیشت خودشان ماندهاند، مسابقه بین المللی یا ملی کاریکاتور داشته باشند.