طرح‌های اقتصادی واشنگتن برای آمریکای لاتین؛ رقابت با سرمایه‌گذاری امن چین

به گزارش روز یکشنبه ایرنا، تارنمای فارن پالیسی نوشت: فرانکلین روزولت رئیس جمهور پیشین آمریکا در سخنرانی افتتاحیه خود در سال ۱۹۳۳، رویکرد جدیدی را تحت عنوان «همسایه خوب» در قبال آمریکای مرکزی و جنوبی اتخاذ کرد؛ رویکردی که هدف آن جایگزین کردن روابط خوشایند با کشورهای این منطقه به جای استقرار قایق‌های حامل سلاح بود. این سیاست در نهایت به دلیل مشکلات اقتصادی آمریکا، جنگ جهانی و تمرکز فزاینده بر مسائل امنیتی در واشنگتن از مسیر اصلی خود خارج شد.

با گذشت نود سال، این روایت همچنان ادامه دارد و واشنگتن با تردید، به دنبال روابط با آمریکای لاتین است و عواملی مانند تروریست ها، طالبان و جنگ های تجاری مانع آن شده است.

اریک فارنسورث (Eric Farnsworth) معاون انجمن و شورای قاره آمریکا به فارن پالیسی گفت: اگر آمریکا با برنامه اقتصادی معناداری در منطقه ظاهر نشود، این منطقه به سمت افرادی رویگردان خواهد شد که چنین تمایلی را دارند. گزینه مشهود آن کشوری است که پول دارد، یعنی چین.

این رسانه افزود: دولت بایدن مانند دولت های قبلی اقداماتی را انجام داده تا آمریکای لاتین را به ویژه در زمینه تعامل اقتصادی دوباره در اولویت برنامه هایش قرار دهد. طرح مشارکت قاره آمریکا برای شکوفایی اقتصادی (APEP) که در ژوئن گذشته (خرداد/تیر) در اجلاس سران قاره آمریکا در لس آنجلس رونمایی شد، مهمترین تلاش دولت بایدن برای تقویت جایگاه آمریکا در این منطقه است.

کاترین تای نماینده تجاری آمریکا این طرح را «نوع جدیدی از ترتیبات اقتصادی» با همکاری در بخش هایی مانند انرژی پاک و توسعه پایدار توصیف کرده است.

خوزه فرناندز (Jose Fernandez) معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور رشد اقتصادی، انرژی و محیط زیست در این زمینه به خبرنگاران، گفت: ما تلاش می کنیم چارچوبی را برای همکاری منطقه‌ای با هدف تحریک رشد اقتصادی یکپارچه ایجاد کنیم که تضمین می‌کند نیمکره ما در میان پویاترین و مرفه‌ترین مناطق اقتصادی جهان باقی خواهد ماند.

کنگره آمریکا نیز با ارائه طرحی وارد عمل شده است. این طرح امکان عضویت در توافقنامه آمریکا-مکزیک-کانادا (USMCA) را به عنوان جایگزین پیمان نفتا ( توافق تجارت آزاد آمریکای شمالی) برای کشورهای دموکراتیک منطقه ایجاد می‌کند. بیل کسیدی (Bill Cassidy) سناتور آمریکایی ارائه دهنده این طرح در این زمینه گفت: ما باید شراکت در نیمکره غربی را برای بهبود تجارت، بازگرداندن تولید به سواحل خود و رقابت با چین در اولویت قرار دهیم.

فارن پالیسی نوشت: علاقه واشنگتن به منطقه آمریکای لاتین، مانند بسیاری از مناطق جهان، بواسطه شبح تهاجم چین برانگیخته شده است. فعالیت اقتصادی چین در آمریکای لاتین از آغاز قرن اخیر به طور تصاعدی رشد کرده است - و هنوز هم در حال رشد است. چین و بانک های این کشور سرمایه گذاران اصلی در آمریکای لاتین، به ویژه در صنایع معدن و انرژی هستند. پکن اکنون بزرگترین شریک تجاری آمریکای جنوبی محسوب می شود و انتظار می رود تجارت چین با این منطقه تا سال ۲۰۳۵ دو برابر شود و به بیش از ۷۰۰ میلیارد دلار برسد.

کمیسیون بازنگری اقتصادی و امنیتی چین-آمریکا در گزارش جدید خود به کنگره در سال گذشته بر چالش های احتمالی ناشی از سرمایه گذاری چین در زیرساخت ها، مواد معدنی و حتی دیپلماسی واکسن در آمریکای لاتین تاکید کرد. واشنگتن آنچه را که سالها سرمایه گذاری امن برای چین قلمداد می شد، اقدامی پلید بشمار می آورد.

این رسانه آمریکایی همچنین نوشت: افزایش تعامل اقتصادی واشنگتن در آمریکای لاتین، به ویژه در آمریکای مرکزی، می تواند به توقف موج مهاجرت به شمال کمک کند. این بخشی از منطق فشار کنگره برای گشودن یک منطقه تجارت آزاد در سراسر این منطقه است.

به نوشته فارن پالیسی، بخشی از مشکل رقابت با چین به بخش اقتصادی معطوف است. بانک های دولتی چین می توانند منابع بیشتری را نسبت به همتایان آمریکایی خود در مناطق راهبردی سرازیر کنند. حتی تلاش های دولت دونالد ترامپ رئیس جمهوری پیشین آمریکا نیز برای احیای «دیپلماسی چک بوک» (checkbook diplomacy) که یک کشور از کمک‌های مالی به کشور دیگری برای پیشبرد اهداف خود استفاده نماید، با محدودیت هایی مواجه بوده است.

دولت ترامپ، شرکت مالی توسعه بین المللی (DFC) را برای افزایش ظرفیت سرمایه گذاری آمریکا در هر نوع پروژه چین در توسعه زیرساخت ها که به موجب طرح جاده و کمربند انجام می شود، تاسیس کرد. اما نقطه ضعف اصلی این طرح این بود که این شرکت تنها می تواند در کشورهایی با درامد پایین فعالیت کند و تنها پنج کشور آمریکای لاتین در این طبقه بندی قرار می گیرند و در واقع DFC قادر نیست با کشورهایی با درامد متوسط مانند شیلی و پاناما به رغم نیاز گسترده آنها، تعامل و همکاری داشته باشد.

فارنسورث در این زمینه گفت: حتی تلاش های کنگره نیز برای تقویت روابط با کشورهای آمریکای لاتین در شرایط بدی رخ داد زیرا سیاست حمایت گرایی دولت ترامپ در سیاست های کنونی هر دو حزب اصلی آمریکا نفوذ کرده است. دولت ترامپ درباره توافق تجاری با مکزیک و کانادا صحبت کرد تا توازن اقتصادی را به سمت آمریکا تغییر دهد. مذاکرات تجاری کنونی نیز همین وعده را می دهد. به عبارتی دوستی با آمریکا امروزه بیش از دشمنی با این کشور هزینه دارد.

فارن پالیسی نتیجه گرفت: فرصت های تجاری بیشتر می توانند بالقوه به نزدیک تر شدن کشورهای منطقه آمریکای لاتین به واشنگتن منجر شوند. این امر می تواند قابلیت های تولید را به مرزهای آمریکا نزدیک تر کند. مکزیک به دلیل عضویت در نفتا و توافق تجاری آمریکا- مکزیک و کانادا (USMCA) بیشترین منفعت را کسب کرده است. کشورهای دیگر نیز به ویژه درمنطقه آمریکای مرکزی و کارائیب می توانند از چنین مزایایی بهره مند شود. کاستاریکا قبلا تمایل خود را برای پیوستن به USMCA ابراز کرده است.

آنتونی واین سفیر آمریکا در مکزیک در دولت باراک اوباما در این زمینه گفت آمریکا باید به تلاش مداوم خود در آمریکای لاتین ادامه دهد.

وی افزود، ما به تلاش مستمر آمریکا در منطقه آمریکای لاتین نیاز داریم. نه این که هر گاه بحرانی رخ می دهد توجه واشنگتن به این منطقه جلب شود.