تالاب عینک رشت در انتظار تعیین تکلیف و راهی برای احیاء

تالابی که می توانست فرصتی برای رونق گردشگری و افزایش درآمد و اشتغال مردم باشد و علاوه بر آن از لحاظ اکولوژی و آبزی پروری نیز بسیار بااهمیت است در طول این سالها در میان دعوای مالکیتی این دو دستگاه نادیده گرفته شده و در هجوم سنبل آبی و ورود فاضلاب شهری و سنگین، روزهای ناخوشی را می گذراند.

تالاب‌ها از جمله زیباترین، بکرترین و شگفت‌ انگیزترین پدیده‌های طبیعی دارای پیچیده‌ترین اکوسیستم های روی زمین هستند، تنوع زیستی، ژنتیکی و گونه‌های که در تالاب ها زندگی می‌کنند از اهمیت بالایی برخوردارست و تالاب عینک همه اینها را در کنار قرارگیری در مرکز شهری دارد و باید اینها زمینه ای شود تا این ظرفیتها را بیش از پیش حراست و حفظ و قوت بخشیم.

تالاب یا مرداب عینک گیلان در غرب و دل رشت خود جاذبه ای دیدنی و بی نظیر است و از آن رو بدان عینک اطلاق می شود که در عکس‌های هوایی شبیه عینک است و محیط آن ۱۲ کیلومتر و پهنه آبی آن ۴۴ هکتار و حریم و پهنه ساحلی و خشکی آن ۱۶۳ هکتار بوده که از شرق به تقاطع غیرهمسطح شهدای گمنام، از شمال به بلوار شهید افتخاری، از جنوب به پارک دانشجو و مناطق مسکونی غیرمجاز و از غرب به شرکت دخانیات رشت محدود شده است.

تالابی که نگرانی ها پیرامون آن کم نیست و باید وضعیت آن را جدی گرفت و نباید گذاشت به سرنوشت بسیاری دیگر از پدیده های طبیعی و تاریخی این سرزمین دچار شده و در سایه کم توجهی و بی توجهی ها از نقشه این شهر زیبا سرزمین باران های نقره گون محو شود.

اینک باید دید که در پایان فرصتی که دادگستری برای واگذاری آن به شهرداری تعیین کرده چه می شود و در واقع بعد از تعیین تکلیف موضوع مالکیت تالاب در شرایطی فعلی آیا واقعا این موضوع می تواند راهگشا باشد؟ شهرداری چه خواهد کرد و آیااین امر پس از این دعواها و کشمکش ها به آغازی برای حفظ آن می انجامد؟

سرپرست شهرداری رشت چندی پیش در هفتاد و یکمین جلسه شورای اسلامی رشت که با حضور نمایندگان مردم شهرستان رشت در مجلس شورای اسلامی برگزار شده بود، گفته بود، تالاب عینک از ظرفیت‌های بزرگ رشت است که باید از آن برای توسعه شهر استفاده کرد.

یوسف یزدانی اظهار کرد: درجلساتی مشترک با دادگستری مذاکراتی با آب منطقه‌ای و آب و فاضلاب استان گیلان انجام شد ضمن اینکه نیازمند ورود نمایندگان مردم شهرستان رشت در مجلس شورای اسلامی به موضوع هستیم تا این تالاب در اختیار شهرداری رشت قرار گیرد و اقدامات لازم برای این تالاب انجام شود.

احیاء تالاب عینک و استفاده از فضاهای عمومی در اطراف این تالاب و داخل آن از پروژه هایی است که می‌تواند برای مردم رشت دارای اهمیت باشد، تالاب عینک که موهبتی الهی وطبیعی در رشت است امرو به محلی برای تخلیه فاضلاب و پسماند تبدیل شده است، احیاء تالاب عینک و استفاده از فضاهای عمومی در اطراف این تالاب و داخل آن برای مردم این شهر اهمیت بسزایی دارد.

در این ارتباط طی ماه جاری، سومین نشست ساماندهی و احیای تالاب عینک "تعیین تکلیف تالاب عینک رشت" با حضور حجت‌الاسلام و المسلمین حمزه خلیلی رئیس کل دادگستری استان گیلان، یوسف یزدانی سرپرست شهرد اری رشت و تعدادی از مسئولان مربوطه برگزار شد و مقرر گردید این تالاب طی قراردادی از شرکت آب منطقه‌ای به شهرداری رشت واگذار شود.

فرصت ۲ هفته‌ای برای تعیین تکلیف تالاب عینک رشت

رئیس کل دادگستری گیلان در این نشست با تاکید بر لزوم تسریع در روند تعیین تکلیف بهره‌برداری از تالاب عینک با لحاظ حفظ کاربری این سرمایه طبیعی گفت: در نشست قبلی مصوب شده بود که شهرداری موظف است قرارداد بهره‌برداری از تالاب عینک را با شرکت آب منطقه‌ای گیلان به امضاء برساند که متاسفانه تاکنون در این زمینه اقدامی صورت نگرفته و اگر شهرداری تا ۲ هفته، این نقیصه را جبران نکند، به جرم ترک فعل از سوی دستگاه قضا مورد پیگرد قانونی قرار می‌گیرد.

حجت الاسلام حمزه خلیلی با انتقاد از تداوم روند ساخت و سازهای غیرمجاز در حاشیه تالاب عینک، شهرداری را ملزم کرد نسبت به این پدیده نامیمون و غیرقانونی که ماهیت و موجودیت این تالاب را تهدید می‌کند، اقدامات پیشگیرانه و سلبی را به عمل آورد.

وی وجود تالاب عینک در حوزه شهری رشت را فرصتی مغتنم برای سرمایه‌گذاری، رونق گردشگری و ایجاد فضای کسب و کار عنوان و اظهار کرد: متولیان و مدیران شهر رشت باید این فرصت را مغتنم شمرده و برای بهره‌برداری از آن برنامه‌ریزی کنند.

سیف الله مسرور معاون قضایی دادگستری گیلان نیز در این نشست بیان کرد: در صورت جدیت شهرداری مبنی بر بهره‌برداری مناسب از تالاب عینک، پهنه آبی، بستر و حریم تالاب از سوی شرکت آب منطقه‌ای استان به مدت ۵ سال به شهرداری واگذار می‌شود و برای ۵ سال دیگر نیز قابل تمدید خواهد بود.

وی اظهار کرد: اگر شهرداری به تعهدات خود در ارتباط با تالاب عینک به موقع عمل نکند، بهره‌برداری از این تالاب به سرمایه‌گذار بخش خصوصی واگذار خواهد شد، اما شهرداری باید پاسخگوی کوتاهی خود در این زمینه باشد.

برای جذب سرمایه‌گذار همواره با مشکل مواجه می‌شدیم

رئیس شورای اسلامی رشت تالاب عینک را فرصت و موهبت الهی دانست و گفت: چند سالی است که شورا و شهرداری به دنبال استفاده از این فرصت و موهبت الهی بوده که خداوند در اختیار مردم رشت و گیلانی‌ها قرار داده‌است.

محمدحسین واثق کارگرنیا در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: تالاب عینک، آبندی طبیعی است که در گردشگری بسیار می‌تواند برای رشت موثر باشد، به این جهت به دنبال استفاده بهینه از این نعمت الهی و فرصت هستیم.

وی خاطر نشان کرد: به دلیل اینکه مالکیت تالاب عینک با منابع طبیعی و آبخیزداری و بهره‌بردار هم آب منطقه‌ای است، شهرداری رشت در این ارتباط همواره برای جذب سرمایه‌گذار با مشکل مواجه بود ضمن اینکه هر زمان که سرمایه‌گذار ورود می‌کرد، به دلیل همین اختلافات و مشکلات نتیجه‌ای حاصل نمی‌شد.

رئیس شورای اسلامی شهر رشت با بیان اینکه با ورود مرجع قضایی و دادگستری تا حدودی مشکلات حل شد و منابع طبیعی و آبخیزداری و آبفا بیشتر برای همکاری با شهرداری رشت راغب شدند، افزود: آخرین اخباری که از سرپرست شهرداری رشت دریافت کرده‌ام دراین رابطه تفاهمنامه‌ای بین شهرداری و آبفا برای فرصت پنج تا ۱۰ ساله در شُرُف امضاء است که با تحقق این مهم بخشی از مشکلات اصلی مرتفع خواهد شد.

وی اظهار امیدواری کرد تا با انعقاد این تفاهمنامه، همکاری آبفا، آب منطقه‌ای و منابع طبیعی و آبخیزداری با شهرداری رشت بیشتر شود و با تحویل دادن این محدوده به شهرداری رشت شاهد تحولاتی در این منطقه و شرایط ساکنان آن باشیم.

کارگرنیا ادامه داد: چند سالیست که مردم و ساکنان منطقه عینک رشت نیز در ساخت و ساز با مشکل مواجه بوده اند و افرادی که در محدوده تملکی این منطقه هستند بلاتکلیفند بنابراین با تعیین وضعیت این تالاب مشکلات مردم نیز مرتفع خواهد شد.

وی با اشاره به فرصت تالاب عینک برای سرمایه‌گذاری خاطر نشان کرد: احیا و سر و سامان دادن تالاب عینک در توسعه رشت، ایجاد فرصت برای ماندگاری بیشتر گردشگران در این شهر نقش مهمی دارد ضمن اینکه در معیشت مردم و اشتغال پایدار برای شهرداری و شهر موثر خواهد بود.

برنامه‌ریزی برای ساخت ۲ هتل

رئیس شورای اسلامی رشت در ادامه با بیان اینکه برای احیاء تالاب عینک برنامه داریم، اظهار کرد: ساخت ۲ پروژه "احداث هتل" در بخشی از تالاب عینک یکی در پهنه چهارم در دست اجراست، برای یکی از هتل‌ها تجهیز کارگاه در حال انجام می باشد، پروانه ساخت گرفته شده و فقط مشکل تغییر جانمایی دارد که در کمیسیون ماده پنج طرح موضوع شده و منتظر پاسخ هستند.

وی خاطر نشان کرد: برای احداث هتل دیگر و دریافت پروانه درخواست داده شده که در کمیسیون ماده پنج ات، اگر قبل از سال هم شهرداری پروانه ساخت را صادر کند، در سال ۱۴۰۲ شاهد کلنگ‌زنی هتل دوم و آغاز عملیات اجرایی آن خواهیم بود.

کارگرنیا با بیان اینکه هر یک از این هتل‌ها در ۱۰ طبقه و سه بلوک ساخته می‌شود، اضافه کرد: با توجه به اینکه زیرساخت‌های مراکز اقامتی مناسب و گردشگری در این شهر کم داریم، ساخت این هتل‌ها می‌تواند در توسعه گردشگری و اشتغال پایدار موثر باشد.

شهردار منطقه چهار شهرداری رشت نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: تالاب عینک چندین سال به خاطر اینکه متولی مشخصی نداشت، معطل بود، در مجموعه شهرداری نمی دانستیم که باید با چه مجموعه‌ای طرف قرارداد باشیم.

سید محمد ساده روح اظهار کرد: در نهایت مقام قضایی هفته قبل همه را دور یک میز جمع کرد و مشخص شد که مالکیت تالاب عینک با منابع طبیعی و آبخیزداری و عهده‌دار آب منطقه ای و آبفا است، بنابراین بر اساس تصمیم قضایی ما مکلفیم قراردادی با این مجموعه بندیم.

وی بیان کرد: در اتعقاد قرارداد تقاضا این است که مدت زمان برای سرمایه‌گذاری بیشتر باشد که بتوانیم سرمایه گذار را وارد سرمایه‌گذاری نموده ضمن اینکه در بحث فاضلاب درخواست کردیم تا قراداد طوری تنظیم شود که از این به بعد از محل اجرای پروژه‌ها مسئول مدیریت‌فاضلاب ورودی باشیم.

شهردار منطقه چهار شهرداری رشت خاطر نشان کرد: طبق دستور باید قراردادی را در فرصت ۲ هفته‌ای منعقد کنیم و بعد از آن وارد مرحله اجرایی شویم که با تحقق این مهم احیا و ساماندهی تالاب عینک در دستور شهرداری قرار می‌گیرد.

وی با اشاره به برنامه‌های مربوط به لجن برداری و جمع آوری فاضلاب در تالاب عینک رشت اظهار کرد: برای حاشیه تالاب نیز برنامه هایی را در دست اجرا قرار خواهیم داد که احداث ۲ هتل نمونه‌ای از این برنامه‌ها است.

یکی از کارشناسان محیط زیست گیلان نیز که نخواست نامش ذکر شود به خبرنگار ایرنا، گفت: در ارتباط با تالاب عینک اینکه کار به یک متولی داده شود، مهم است اما ارگان های نظارتی که به نمایندگی از مردم و دولت باید کار نظارتی را انجام دهند نیر باید به وظایف خود در این ارتباط عمل کنند.

این کارشناس با اشاره به اهمیت توجه به تالاب ها اظهار کرد: دستورالعمل میزان دخالت‌های شهرداری یا هر دستگاه اجرایی که می‌خواهد به تنهایی تالاب عینک رشت را مدیریت کند، باید مشخص شود.

وی خاطر نشان کرد: یک متولی برای تالاب خوب است به شرطی که آن مجموعه متعهد به رعایت قوانین مربوطه با تالاب و هر نقطه حساس محیط زیستی باشد.

به هر حال تالاب عینک رشت چشم به راه تصمیمات نهایی دستگاه‌های مربوطه و انعقاد قرارداد برای احیاء است تا با جذابیت و شگفتی بیشتر در خدمت گردشگران و مردم شهر باران باشد.