تحلیل پیامدهایCFT از دریچه واقعیات

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، روزنامه های امروز دوشنبه 16 مهرماه، مهمترین محورهای خبری- تحلیلی خود را روی مسایلی چون تصویب لایحه مبارزه با تامین مالی تروریسم موسوم به CFT در مجلس، قتل روزنامه نگار منتقد سعودی در تركیه و الزامات جایگزینی دلار در اقتصاد متمركز كردند.

**تصویب لایحه مبارزه با تامین مالی تروریسم
سرانجام پس از بحث و جدل های بسیار، لایحه CFT دیروز با 143 رأی موافق، 120 رأی مخالف و 5 رأی ممتنع از مجموع 271 نفر نماینده حاضر در مجلس به تصویب نمایندگان رسید. روزنامه های امروز پیامدهای تصویب این لایحه را بررسی كردند.
روزنامه «آفتاب یزد» در گزارش خود تصویب لوایح FATF را «پیروزی منطق بر بلوا» خواند و نوشت: CFT با تمام مخالفت ها و حواشی ایجاد شده از سوی دلواپسان به تصویب مجلس رسید.
این روزنامه به نقل از «مرتضی مبلغ» آورد: متاسفانه امروز مخالفین CFT با نوع مخالفت هایشان و غوغاسالاری، آدرس غلط به مردم می دهند. آن ها طوری برای ملت وانمود كرده اند كه گویا با وارد شدن به این كنوانسیون ها همه مشكلات ایران قرار است حل شود، در حالیكه این مخالفت ها یك حركت انحرافی و فریب دادن مردم است. بنا نیست هیچ مشكلی حل شود بلكه پیوستن به CFT جلوی مشكلات و مخاطرات عمومی كه نپیوستن به این كنوانسیون به وجود می آورد را می گیرد.
به نوشته روزنامه «قانون»، ظریف در مجلس تأكید كرده «نه بنده و نه آقای رئیس جمهور نمی‌توانیم تضمین بدهیم با پیوستن به این كنوانسیون مشكلات حل خواهد شد ولی تضمین می‌دهیم با نپیوستن به آن، آمریكا مشكلات را برای ما ایجاد خواهد كرد.»
وی افزود: شورای عالی امنیت ملی در دبیرخانه ساعت‌ها برای بررسی این 4 لایحه وقت گذاشته است و مجلسی‌ها در كمیسیون‌ها و دولت وقت زیادی برای بررسی گذاشتند. برای اینكه هر ضرری رفع شود، حق شرط لحاظ شده.گفته شده ممكن است حق شرط لحاظ نشود، این به معنای این نیست كه حق شرط باطل است. اكثر كشورهای منطقه حق شرطی مشابه ما گذاشتند. بر اساس مقررات بین‌المللی، حق شرط با مخالفت از بین نمی‌رود.
به گزارش روزنامه «ایران»، این همان نقطه‌ای بود كه مخالفان دولت نمی‌خواستند به آن برسند؛ تصویب لایحه CFT در مجلس. حالا تنها گام باقی مانده پیش روی لوایح چهارگانه مرتبط با FATF برای تبدیل شدن به قانون تأیید مصوبه دیروز مجلس توسط شورای نگهبان است. چیزی كه گویا مخالفان گفته‌اند برای جلوگیری از آن هم تلاش خواهند كرد. همان طور كه در یك سال گذشته تمام تلاش خود را برای به زیر كشیدن لوایح چهارگانه انجام دادند.
در ادامه آمده است: از جمله شروط قید شده در لایحه دولت برای پیوستن به كنوانسیون CFT می‌توان به لازم الاجرا نبودن مفاد كنوانسیون در موارد متعارض با قوانین جمهوری اسلامی ایران اشاره كرد. در بند دیگری از این شروط هم تأكید شده كه الحاق ایران به كنوانسیون به معنای شناسایی و برقراری ارتباط با رژیم صهیونیستی نیست. حالا در فاصله كمتر از 10 روز به پایان مهلت باقی مانده FATF به كشورمان برای خروج دائمی از لیست سیاه این كارگروه باید منتظر بود و دید كه شورای نگهبان درباره لایحه فوق چه تصمیمی خواهد گرفت.
برخی روزنامه ها به مزایای پیوستن به FATF پرداختند. به نوشته روزنامه «آرمان»، تصویب لوایح مرتبط با گروه ویژه اقدام مالی گام مهم و مثبتی بود كه برای تسهیل در تجارت و مبادلات ارزی با سایر كشورهای جهان برداشته شد. شرایط اقتصاد كشورمان به نحوی نیست كه خواسته‌های خود را بر اقتصاد جهانی تحمیل كند، از این رو قطعا به هر كنوانسیون و مقررات بین‌المللی كه بپیوندیم مزایا و معایبی دارد و فعلا نمی‌توانیم در این سازوكار به عنوان عضو تعیین‌كننده نقش ویژه داشته باشیم.
به گزارش آرمان، در اقتصاد اصلی وجود دارد كه می‌گوید در مقابل هر منفعتی حتما هزینه‌هایی هم خواهد بود و هیچ چیز مطلقی وجود ندارد. زمانی كه ایران از لیست سیاه خارج شد و شرایط FATF را پذیرفت رتبه ریسك اعتباری آن كه مهم‌ترین عامل در روابط بین‌الملل است، از بدترین نمره یعنی 7، دو نمره ارتقا پیدا كرد و به نمره 5 رسید و چه بسا اگر تحریم‌های آمریكا نیز نبود می‌توانستیم به رتبه 4 هم ارتقا پیدا كنیم. این موضوع می‌توانست در همكاری‌های بین‌المللی و جذب سرمایه‌گذاران خارجی و فضای كسب و كار بر اقتصاد ایران نقش داشته باشد، كما اینكه اكنون نیز بر اقتصاد ایران موثر است.
روزنامه «شرق» در سرمقاله خود چنین نگاشت: هرچند توصیه های FATF الزام آور نیست و دست كشورها باز است تا جزییات توصیه ها را آنگونه اجرا كنند كه قوانین داخلی آنها اجازه می دهد، اما كشورها در كلیات و مبانی توصیه ها چنین آزادی عملی را ندارند. افزون بر این، الزام آور نبودن توصیه ها به منزله كم اهمیت بودن آنها و سازمان مزبور نیست؛ چرا كه اجابت نكردن توصیه ها به شدت مشكل زا و پرهزینه است و سازمان هم عملا در جایگاه معتبرترین سامانه تاثیرگذار رتبه سنجی كشورهای جهان از حیث ریسك هایی كه می توانند متوجه نظام مالی جهانی شوند، قرار دارد.
روزنامه «خراسان» اما در یادداشتی از خطای راهبردی موافقان و مخالفان FATF طی روزهای گذشته در ارتباط دادن نرخ ارز به این لوایح خبر داد. به نوشته این روزنامه، فارغ از مزایا یا مضرات احتمالی پیوستن ایران به اف ای تی اف یك خطای راهبردی در هر دو استدلال موافقان و مخالفان وجود دارد و آن «گره زدن افزایش یا كاهش قیمت دلار به اجرای اف ای تی اف » است.
در ادامه آمده است: موافقان دولت ، بدشان نمی آید كه افزایش قیمت دلار را به هر چیزی غیر از خود دولت گره بزنند و بدین گونه، شانه خود را از زیر بار مسئولیت افزایش افسارگسیخته دلار طی چند ماه گذشته خالی كنند و با حذف نقش دولت، افزایش و كاهش قیمت دلار را به عامل خارجی پیوند بزنند. منتقدان دولت هم كه مخالف تصویب اف ای تی اف در مجلس بودند نیز به نظر می رسد دچار خطای راهبردی شده و در همان مسیر گره زدن قیمت دلار به عامل خارجی حركت كردند.
روزنامه «كیهان» در گزارش خود با انتقاد از تصویب FATF در مجلس آورد: دیروز تقابل دو جریان فكری را در مجلس به وضوح دیده می‌شد؛ تقابلی كه ریشه‌های آن را دست كم از دوران قاجاریه می‌توان دید. جریان مخالف پیوستن به كنوانسیون CFT، پیش از این هم نشان داده بود كه خواهان نگاه به درون است و برای همین شفافیت آرا و عملكرد نمایندگان توسط این طیف دنبال شد. این گروه می‌گویند شفافیت باید برای مردم ایران باشد نه برای دشمنان، لذا فراكسیون ولایی هم در روزهای گذشته و هم دیروز خواهان رای‌گیری علنی در مورد CFT بود.
در ادامه آمده است: در مقابل جریان فكری دیگری قرار داشت كه برای بهبود اوضاع و شرایط نگاهش را بیگانگان دوخته و نهادها و سازمان‌های ساخته دست آنها. این گروه مخالف شفافیت برای مردم هستند و موافق شفاف‌سازی برای بیگانگان! اینها كه موافق پیوستن به CFT بودند با رای شفاف و علنی در مورد این لایحه مخالفت كردند. حال آنكه آنها دلیل موافقت با این لایحه را خدمت به مردم عنوان كرده بودند اما چرا از افشای نام خود واهمه داشتند؟!

**برخورد حذفی عربستان با روزنامه نگار منتقد
انتشار خبرهایی مبنی بر كشته شدن «جمال خاشقچی» روزنامه نگار عربستانی در كنسولگری این كشور در تركیه، به یكی از مهمترین محورهای خبری روزنامه های امروز بدل شد.
به نوشته روزنامه «جوان»، راز ناپدید شدن مرموز روزنامه‌نگار سرشناس سعودی دركنسولگری عربستان در آنكارا سرانجام پس از پنج روز معلوم شد. مقامات قضایی و پلیسی تركیه برآورد كرده‌اند كه روزنامه‌نگار سرشناس سعودی در كنسولگری شكنجه شده، به قتل رسیده و جسد او سلاخی و سپس به بیرون از كنسولگری منتقل شده است.
به نوشته این روزنامه، خاشقجی، ستون‌نویس ثابت روزنامه سعودی الحیات بود كه تا چند ماه پیش همزمان در لندن، ریاض و بیروت چاپ می‌شد، اما چند ماهی است كه انتشار كاغذی آن متوقف شده است. خاشقجی به دلیل انتقاد از سیاست‌های دولت فعلی عربستان از نوشتن در این روزنامه منع شد و مدتی بعد، راهی امریكا و مقیم این كشور شد. او اخیراً با روزنامه واشنگتن‌پست همكاری می‌كرد. نام جمال خاشقجی پیش‌تر در فهرست افراد بازداشتی تحت تعقیب توسط «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی قرار گرفته بود.
در یادداشت روزنامه «اعتماد» می خوانیم: گاهی یك فرد را با دستور می‌كشید یا ترور می‌كنید، اما اینكه فرد وارد كنسولگری می‌شود و اینچنین ناپدید شود نوعی حماقت جدی است و آدم را یاد حكومت صدام و پسر وی عدی می‌اندازد. اما در خصوص تاثیرهای احتمالی این اتفاق در عرصه بین‌الملل نیز باید گفت كه كشورهای غربی تلاش می‌كنند كه عربستان سعودی تضعیف نشود، ولی اكنون یك چالش جدی وجود دارد. خاشقچی یك عمر برای عربستان سعودی سخنگو بوده است. در میان مدافعان حكومت سعودی بهترین فرد با فاصله زیاد بود و یك عمر به آل‌سعود خدمت كرد و به دلیل حمایت‌های مالی كه از خاشقچی در طول این سال‌ها صورت گرفته توانسته نفوذ بسیار زیادی پیدا كند و در همه اتاق فكرها و مراكز مهم امریكایی فردی شناخته شده است و حتی دوستانی در این میان دارد كه ساكت ماندن برای آنها مشكل خواهد بود.
در یادداشت روزنامه «دنیای اقتصاد» هم چنین می خوانیم: برآیند گزارش‌های خبری در مورد قتل احتمالی خاشقجی این است كه در صورت تایید كشته شدن خاشقچی به دست ماموران اطلاعاتی عربستان، این كشور با موج جدیدی از انتقادهای بین‌المللی به علت سركوب مخالفان خود روبه‌رو خواهد شد. روابط تركیه و عربستان كه پس از ماجرای قطر پرتنش شده بود در صورت تایید قتل خاشقچی، وارد فاز جدیدی خواهد شد.
به نوشته این روزنامه، محتمل است كه در صورت تایید این قتل، عربستان زیر فشار بین‌المللی سختی قرار گیرد. در صورت تایید این قتل، روابط رو به وخامت عربستان با دنیای بیرون و حتی در داخل بحرانی‌تر خواهد شد.
به نوشته روزنامه «همدلی»، خاشقجی از دوستان قدیمی حكومت عربستان بوده كه صرفاً در چند اتفاق تازه انتقاداتی به دولت این كشور روا داشته است. اقدام به قتل چنین مخالفی در كنار برخوردهای شدید با فعالان حقوق زنان و وبلاگ‌نویس‌ها در داخل عربستان سعودی، نشان می‌دهد كه عربستان بن‌سلمان، آگاهانه یا ضمنی مشغول انتشار این پیام است كه حتی تحمل موافقت مشروط را نیز ندارد و قصد ندارد در صحنه سیاسی و اجتماعی فضا به اظهارنظر كس دیگری بدهد.

** تلاش برای یافتن جایگزین دلار در معاملات
تحریم های آمریكا، آسیب پذیری ایران از ناحیه غلبه دلار بر معاملات خارجی را افزایش می دهد. از این رو تلاش هایی برای جایگزینی دلار در اقتصاد با دیگر ارزهای خارجی در جریان است و روزنامه ها به این موضوع می پردازند.
به نوشته روزنامه قانون، از وقتی موضوع خروج آمریكا از برجام مطرح شده اتحادیه اروپا به عناوین مختلف به دنبال حفظ برجام است. در همین راستا تصمیم به ایجاد یك كارگزاری با پایه مالی یورو گرفته شده كه از این طریق،ارتباط ایران نیز با بانك‌های جهانی حفظ شود. این در حالی است كه تصور آمریكا این بود كه با خروج از برجام ارتباط ایران با تمام بانك‌های دنیا قطع خواهد شد. ایجاد این راهكار از سوی اروپا را اما،‌ شاید بتوان به نوعی دهن كجی اتحادیه اروپا به آمریكا تلقی كرد. به نظر می‌رسد با جایگزینی این سوئیفت اروپایی كه مبنای مبادلات آن یورو است، كشورها می‌توانند در قالب آن با یكدیگر مبادلات غیردلاری داشته باشند كه این موضوع به نفع كشورمان نیز خواهد بود. این گونه كه در خبرها آمده، مذاكرات بسیاری در خصوص بحث سوئیفت اروپایی صورت گرفته و به مسائل فنی نزدیك شده است. ظاهرا اتحادیه اروپا در تلاش است تا پیش از اجرایی شدن تحریم‌های آبان ماه این شبكه شبه سوئیفت راه‌اندازی شود.
روزنامه «دنیای اقتصاد» هم در گزارش خود از «مراحل دلارزدایی از اقتصاد» نوشت: بررسی تجربه‌های خارجی نشان می‌دهند كشورهای موفق فرآیند «دلارزدایی» را طی دو مرحله مكمل به سرانجام رسانده‌اند. در وهله اول با تمركز بر ثبات اقتصادی زمینه را برای تصمیم «درون‌زای» آحاد اقتصادی مبنی‌بر حذف ذهنی و عملی دلار فراهم كرده‌اند. در وهله دوم با رویكرد جذاب‌سازی بازارهای رقیب كاركرد «ذخیره ارزش» را از دلار گرفته و به پول داخلی منتقل كرده‌اند. از جمله ابزار این رویكرد می‌توان به «گسترش بازار بدهی عمومی مبتنی بر پول ملی»، «افزایش ذخیره قانونی سپرده‌های دلاری» و «كاهش نرخ سود سپرده‌های دلاری» اشاره كرد.
**پژوهشم**9275**9279