شوكی كه تصمیم «اون» به جهان وارد كرد

رهبران این كشور سال ها بعد از جنگ جهانی دوم به ویژه با تقسیم شبه جزیره كره به دو كره 'شمالی' و 'جنوبی' همواره وانمود می كردند كه در برابر غرب به سركردگی آمریكا سر تسلیم فرود نمی آورند، چرا كه كیم جونگ اون رهبر كره شمالی و پیشتر پدر او نیز كه به زعم رهبران جمهوریخواه آمریكا رهبر یكی از كشورهای شرور دنیا به حساب می آمد، با بلندپروازی های نظامی خود، آمریكا و كشورهای همسایه اش را به چالش كشیده است.
كشورهای غربی همواره سعی كردند به كمك رسانه های چند ملیتی خود از كره شمالی به عنوان یك كشور صاحب توانایی موشكی و هسته ای قابل توجه كه فناوری های مرتبط را به دیگر كشورهای جهان از جمله كشورهای مخالف با سیاست خارجی آمریكا قرار می دهد، به عنوان یك خطر بزرگ علیه امنیت جهانی معرفی كنند.
این درحالی است كه رهبر این كشور امروز در اجلاس سالانه كمیته مركزی حزب كارگران آن كشور تصمیم گرفت كه از امروز همه آزمایش های موشك های بالستیك قاره پیما و آزمایش های هسته ای كشورش را متوقف می كند.
این تصمیم رهبری پیونگ یانگ و اعلام جهانی آن تعجب همگان به ویژه تحلیلگران مسائل سیاسی و نظامی جهان را در پی داشته است،
زیرا این كشور پیشتر نیز ادعاهای مشابه كرده بود كه البته بعد از برخی بدعهدی های غربی ها و تحریك كشورهای همسایه توسط آنها علیه این كشور، كره ای ها زیر قول خود زده بودند.
این تصمیم كیم جونگ اون در یك جو ناباورانه تعجب طیف های مختلف سیاستمداران جهان، هم كشور های دوست و هم كشورهای دشمن این كشور را در پی داشت كه در این میان فقط كشورهای دشمن سابق از جمله آمریكا، انگلیس، اتحادیه اروپا و كشور همسایه نسبت به آن و البته با كمی تردید واكنش مثبت نشان دادند.
كشورهای دوست و همپیمان سنتی این كشور هنوز در باره این اعلامیه رسمی رهبری كره شمالی اظهار نظر رسمی نكردند و قضاوت در باره واكنش احتمالی آنها در این مقطع زمانی نیز چندان آسان نیست.
تردید غربی ها به این تصمیم كره شمالی بیشتر از آن رو است كه پیونگ یانگ در سال 2007 راكتور اتمی 'یونگ بیون' را در چارچوب یك توافق خلع سلاح های اتمی در برابر كمك های بشردوستانه غیرفعال كرده بود؛ اما پس از بازسازی سایت و سومین آزمایش هسته ای در سال 2013، بار دیگر آنرا فعال كرد.
آمریكا حتی در سال 1994 در زمان ریاست جمهوری بیل كلینتون نیز توافقی را با كره شمالی و همپیمانان آسیایی اش امضا كرد كه بعدها با روی كار آمدن جرج بوش نقض شد.
در سال 2002 نیز داستان مشابه ای میان آمریكا و كره شمالی شكل گرفت، اما كره شمالی سرانجام بعد از كسب توان هسته ای از آژانس بین المللی انرژی اتمی خارج شد.
ناگفته نماند كه بعد از این تصمیم گیری كیم جونگ اون، كمیته مركزی كره شمالی امروز اعلام كرد درهیچ شرایطی سلاح های هسته ای یا فناوری هسته ای خود را انتقال نخواهد داد و هرگز نیز به سلاح های هسته ای متوسل نخواهد شد مگر در صورتی كه تهدیدها و تحریكات هسته ای علیه این كشور وجود داشته باشد.
به گزارش خبرگزاری اسپوتنیك روسیه، كره شمالی كه سال ها در انزوا قرار دارد امروز در تصمیمی خیره كننده پایان آزمایش های هسته ای، آزمایش موشك های قاره پیما و تعطیلی پایگاه آزمایش های اتمی خود را اعلام كرد و متعهد شد به این تعهدات خود پایبند باشد.
البته هنوز نمی توان در موضعگیری پیونگ یانگ قطعیتی را تصور كرد چرا كه به رغم این اعلام جهانی پیش شرط هایی را نیز برای انجام این تعهدات پیش كشید، چون این كمیته اعلام كرد كه از امروز، شنبه پایگاهی را كه در آن به آزمایش های هسته ای می پردازد، تا پیش از دیدار احتمالی كیم با ترامپ منهدم می كند.
اما همین كمیته مركزی حزبی در عین حال تاكید كرد كه در صورت تهدید و تحریكات هسته ای علیه این كشور، به سلاح های هسته ای خود متوسل می شود.
رهبر كره از یك سو گفت از آنجایی كه تعلیق آزمایش هسته ای روند مهمی برای خلع سلاح هسته ای جهانی است و كره شمالی به تلاش های بین المللی و تلاش های دیگر برای توقف كامل آزمایش های هسته ای خواهد پیوست.
وی همچنین گفت كه كشورش دیگر به انجام دادن آزمایش های هسته ای یا موشك های بالستیك بین قاره ای نیازی ندارد زیرا برنامه های تسلیحاتی خود را تكمیل كرده است و به جای آن بر تقویت اقتصاد كشورش متمركز خواهد شد.
ناگفته نماند كه تنش واشنگتن و پیونگ یانگ در دوران ریاست جمهوری ترامپ و در بحبوحه آزمایش های موشك بالستیك كره شمالی و ادعای این كشور مبنی بر این كه موشك هایش قابلیت هدف قرار دادن همه نقاط در آمریكا را دارند، تشدید شده است.
مقامات كاخ سفید پیشتر گفته بودند تا زمانی كه كره شمالی گام هایی در جهت خلع سلاح هسته ای و پایان آزمایش های موشكی برندارد، این دیدار انجام نخواهد شد.
در هر حال تنش میان آمریكا و كره شمالی مسبوق به سابقه است و این تنش در سال گذشته میلادی در پی آزمایش های موشكی و هسته ای كره شمالی شدت بیشتری یافت و آمریكا از طریق سازمان ملل تحریم های گسترده ای را بر این كشور اعمال كرد.
البته این تصمیم رهبر كره امروز درحالی اتخاذ و اعلام عمومی شد كه او سه شنبه گذشته با 'مایك پمپئو' رئیس سازمان اطلاعات مركزی ایالات متحده (سیا) دیدار كرده بود، دیداری كه ابتدا سعی می شد مخفی بماند اما رئیس جمهوری آمریكا آنرا علنی كرد.
البته قبل پرداختن بیشتر به موشوع تنش زدایی میان سئول و واشنگتن، بد نیست یاد آوری شود كه دو كره طی چند ماه اخیر قدم های جدی را برای رفع اختلافات میان خود برداشتند كه به اعتقاد تحلیل گران احتمالا با تشویق هدفمند آمریكا صورت گرفته باشد.
دو كره كه از لحاظ فنی بعد از پایان جنگ سال 1953 در بحران به سر می برند، از آغاز بازی های المپیك پیونگ چانگ، تنش زدایی در روابط خود را تجربه كرده اند، به طوری كه هیئت های ورزشی دو كشور در مراسم افتتاحیه بازی های المپیك زیر یك پرچم رژه رفتند.
این تنش زدایی كه به برخی تبادلات میان دو كشور منتهی شد، سرانجام تعیین تاریخی را برای نخستین نشست سران دو كشور بعد از 10 سال امكان پذیر كرد.
بنابراین، با تمهیداتی كه صورت گرفته است، كیم جونگ اون و مون جائه این رهبران دو كره قرار است جمعه هفتم اردیبهشت در یك اقدام بی سابقه با هم دیدار كنند تا زمینه تنش های بیش از نیم قرن اختلاف میان خود را به صفر رسانده و همه همت خود را برای توسعه شبه جزیره واحد كره متمركز سازند.
دیدار پیش روی رهبران دو كره از نظر تحلیلگران و به ویژه سیاست مداران غربی و بطور مشخص دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریكا بسیار حائز اهمیت است و ارزش این دیدار تا جایی است كه ترامپ می كوشد كه این نشست در تاریخ به نام خودش ثبت كند.
در عین حال گزارشات حاكی است كه ترامپ نیز قرار است اوخر ماه مه و یا اوایل ماه ژوئن با رهبر كره شمالی در اولانباتور، پایتخت مغولستان دیدار كند.
صرف نظر از اهمیت این رویداد تاریخی و تردیدها از دو سوی این معامله سیاسی (آمریكا و كره شمالی) و استقبال بلوك غرب از آن، باید منتظر بود كه واكنش كشورهای همسایه و مهم كره شمالی یعنی چین و روسیه به عنوان حامیان اصلی سیاسی و نظامی پیونگ یانگ در این خصوص چگونه خواهد بود.
تا پیش از این تصور می شد كه مساله كره شمالی با آمریكا یكی از پیچیده ترین بحران های جهان باشد و حل آن را در پیمودن یك مسیر طولانی ارزیابی می كردند، چرا كه نقش روسیه و چین نیز در حل این مسئله را نباید نادیده گرفت،، كشورهایی از حامیان كره شمالی و از دشمنان و رقبای سیاسی و اقتصادی آمریكا در طول تاریخ به شمار می روند.
روسیه و چین هر یك هم بطور مشترك از لحاظ سیاسی و هم بطور جداگانه به لحاظ اقتصادی و سیاسی و نظامی از قبل با آمریكا در چالش قرار دارند.
پس باید دید آیا چین حاضر می شود برای جلب نظر آمریكا به سبب مشكل تجاری و گمركی كه با آن كشور دارد كره شمالی را وجه مصالحه این جنگ مهم اقتصادی كند.
به اعتقاد تحلیلگران بعید نیست پكن بخواهد در اقدامی هدفمند ماموریت یابد با تشویق پیونگ یانگ به انجام این معامله با واشنگتن و دادن برخی ضمانت های امنیتی به دو طرف، از یك سو سرمایه گذاری در صنایع و زیرساخت های كره شمالی را به عهده گیرد و از سوی دیگر امتیازاتی را نیز از طرف آمریكایی طلب كند.
چرا كه دولت آمریكا نیز بخوبی می داند برای انجام هرگونه توافق با كره شمالی باید حمایت همپیمانان منطقه ای و بین المللی همپیمانان آن و حتی همپیمانان واشنگتن را نیز جلب كند.
پس بعید نیست تكرار سناریویی مشابه در این معامله چند وجهی را برای روسیه نیز صادق دانست، چون روسیه نیز به سبب بحران های مالی داخلی و نیز بحران سیاسی با غرب در 2 جبهه اوكراین و در سوریه بطور خاص با آمریكا در كلیت آن با غرب اختلاف اساسی دارد.
در هر حال تا پایان این داستان هنوز نمی توان نتیجه خاصی رابرای این بازی سیاسی و شاید اقتصادی متصور بود، چون از طرف دیگر بعید نیست ترامپ بعد از انجام این مذاكرات و آرام كردن پیونگ یانگ در این مقطع حساس از تنش ها در خاورمیانه و حتی كسب شهرت داخلی برای حل نهایی بحران با پیونگ یانگ، نخواهد بار دیگر با رویكردی خشن تر با كره شمالی روبه برو شود.
حتی برخی دیگر از تحلیلگران نیز معتقدند كه ترامپ به عنوان یك تجار بین المللی با حل اختلافش با كیم، امروزه بر اعمال فشار اقتصادی بیشتر بر پكن چشم دوخته است.
پس هنوز باید منتظر انجام مذاكرات و تاثیر احتمالی آن بر نظم منطقه ای و حتی بین المللی ماند.
گزارش: علی نصیری
آساق**1378 **1663**