شكاف نسلي مانع توسعه پايدار

به گزارش گروه تحليل، تفسير و پژوهش هاي خبري ايرنا، تفاوت نسلي و جهان زيست متفاوت مساله اي غيرقابل كتمان است. از اين رو توجه به خواسته ها و مطالبات نسل ها به ويژه نسل جوان امري گريزناپذير است.
در همين زمينه حجت الاسلام و المسلمين حسن روحاني روز دوشنبه 18 دي ماه در ديدار وزير و معاونان وزارت امور اقتصادي و دارايي گفت: مشكلي كه امروز با آن مواجه هستيم، فاصله ما مسئولان با نسل جوان است. امروز آنطوري كه ما فكر مي‌كنيم، با آنچه كه جوانان فكر مي‌كنند، متفاوت است. امروز نگاه جوانان به دنيا و زندگي با نگاه ما فرق مي‌كند و اين اشكال اساسي است كه بايستي آن را حل و فصل كنيم.
موضوع تفاوت و فاصله نسلي كه رييس جمهوري مطرح كردند مساله اي مهم و نيازمند بررسي و آسيب شناسي است.
در عصري به سر مي بريم كه سرعت تغيير و تحولات در عرصه هاي مختلف شدت يافته و گاهي احساس مي كنيم كه خيلي از قافله علم و فناوري عقبيم البته اين مختص ما نيست بلكه پيشرفته ترين كشورها هم به آن مبتلابه هستند.
اين تحولات منجر به تغييرات اجتماعي و فرهنگي بين جوانان و نسل هاي پيش از آن ها شده است. بي شك شتاب رشـد فناوري بر ساختارهاي جامعه تاثيرمي گذارد، فرهنگ و ارزش حاكم بر سيستم اجتماعي را دستخوش تغييـر و تحول مي نمايد، از اين رو پرداختن به مساله نسل ها از موضوعات مهم انديشمندان به حساب مي آيد.
در جامعه اي همچون ايران كه مراحل گذار از سنتي به مدرن را طي مي كنـد و بـا جمعيـت زيـادي از جوانـان ونوجوانـان روبرو اسـت و بـا جهاني شدن و پرتاب امواج فرستنده هاي مختلف و ظهور اينترنت كه پديده اي نوظهور است. نسل جوان تجربه هاي نويي را از سر مي گذراند و اگر نتواند ارتباط خود را با نسل پيشين حفظ كند و آن را تداوم ببخشد، شكاف نسلي پيش مي آيد. بر اين اساس كمرنگ شدن يا نبود حافظه مشترك با والدين سرآغاز مساله است.
برخي صاحبنظران معتقدند يكي از مهمترين تغييرات، دگرگوني نظام ارزش هـايي است كه طي سال هاي گذشته اتفاق افتاده است. اين دگرگوني دردو جهت شكل گرفته است از يك سو ارزش هاي مادي و نـابرابري اجتماعي گسترش يافته و از سوي ديگرو همسو با آن ارزش هاي مذهبي تضعيف شده است.
يكي از مسائلي كه نمي توان آن را در بسترسازي و تقويت تفاوت نسلي ناديده انگاشت، جهاني شدن است. از اين رو با توجه به موضوع هايي همچون جهاني شدن و گسترش شهر نشيني مي توان اذعان داشت كه نسل جديد با دنياي جديدي روبرو است كه ارزشها، هنجارها، و فرهنگ او را دچار تغيير و تحول مي نمايد. شايد بخشي از زمينه هاي شكاف نسلي را بتوان در تفاوت بين نياز و تقاضا جستجو كرد.
شكافي نسلي كه عواملي چون تحصيلات، ورود ارزش هاي مدرن و نبود آموزش هاي مناسب در جهت باورپذيري فرهنگي در ميان نسل جوان، باعث گسترش آن شده تا آن جا كه انتقال فرهنگ نسل گذشته به نسل جديد را با مشكلات عديده اي مواجه كرده است. از اين رو از پايبندي جوانان به ارزش ها وهنجارهاي والدين خود كاسته است.
مسير توسعه جامعه زماني مي تواند به طور كامل محقق شود و جامه عمل بپوشد كه فاصله نسلي كاهش پيدا كند و از تفاوت ميان نسلي كاسته شود. در غير اين صورت هر نسلي راه خود را خواهد رفت و همدلي اجتماعي به شكل كامل محقق نمي شود.
تجربه كشورهاي توسعه يافته حاكي از آن است كه نبود الگو و قاعده اي رفتاري ميان نسل هاي مختلف جامعه كه مورد پذيرش همه باشد مانعي بر سراه پيشرفت و تعالي جامعه خواهد بود.
به عبارتي زبان و جهان متمايز جوانان با نسل پيش از خود، جامعه را دچار انكسار و نبود ادراك متقابل مي كند. بر اين اساس فقدان درك زبان متقابل ميان نسلها بر دامنه مشكلات افزوده، شكاف ها را بيشتر و گسل ها را فعال مي سازد.
همان گونه كه رييس جمهوري يادآور شدند نگاه متفاوت جوانان به دنيا و زندگي با نگاه نسل پيشين يك اشكال اساسي است كه بايستي آن را حل و فصل كرد.
بنابر اين چاره انديشي ديرهنگام در اين زمينه نه تنها به شكاف نسلي بلكه به انقطاع نسلي مي انجامد و خروجي آن جامعه اي متكثر اما با درك متقابل پايين است.

پژوهشم**458**1601** خبرنگار: محمد ستاري** انتشار: شهناز حسني
ايرنا پژوهش، كانالي براي انعكاس تازه ترين تحليل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشي ايران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شويد.