تمامي نام هاي شهريه

اين گزارش كه در روز سه شنبه پنجم خرداد 1394 خورشيدي به قلم زهرا سليماني انتشار يافته ، مي افزايد: به‌رغم اينكه امسال نيز مسئولان آموزش و پرورش اعلام كردند دريافت وجه هنگام ثبت‌نام غيرقانوني است اما بررسي‌ها نشان مي‌دهد كماكان در برخي مدارس به شيوه‌هاي مختلف والدين مجبور به پرداخت مبلغي ولو ناچيز مي‌شوند.

الناز احمدي، مادر جواني كه يكي از فرزندان دوقلويش در مدرسه پسرانه در خيابان انقلاب تحصيل مي‌كند، درباره نحوه پرداخت شهريه به «آرمان» مي‌گويد: امسال مبلغ 150 هزار تومان تحت‌عنوان كمك مردمي پرداخت كرده است اما براي دخترش كه در مدرسه‌‌اي ديگر درس مي‌خواند، 200 هزار تومان هزينه كرده است. گفته‌هاي او نشان مي‌دهد به‌رغم اينكه پول‌هاي مذكور را با عنوان كمك‌مردمي پرداخت كرده است اما بيشتر آن را نوعي شهريه به حساب مي‌آورد. احمدي در پاسخ به اين سوال كه آيا پرداخت شهريه از سوي والدين الزامي است، مي‌گويد: پرداخت شهريه الزامي است اما ميزان مبلغ آن بستگي به سطح مالي خانواده‌ها دارد. براي مثال سقف پرداخت شهريه مبلغ 300 هزار تومان بود كه براي هر يك از فرزندانم به تناسب توان مالي پرداخت كردم. به گفته او بنابر اخبار منتشرشده از سوي رسانه‌ها مدارس حق اخذ هيچ مبلغي را ندارد اما انگار كمتر كسي به اين موضوع توجه مي‌كند و در اعتراض به نحوه شرايط موجود برخي مديران مدارس مي‌گويند ‌اين مدرسه هوشمند است و بايد هزينه آن پرداخت شود.

هزينه‌هاي سرسام‌آور مدارس

دانيال داوودي در دبستاني واقع در منطقه پنج تهران تحصيل مي‌كند. پدرش درباره نحوه پرداخت شهريه پسرش به «آرمان» مي‌گويد: امسال براي كمك مردمي بايد 300 هزار تومان پرداخت مي‌شد كه ما فقط

100 هزار تومان هزينه كرديم. او مي‌افزايد: براي پرداخت هزينه‌ها مسئولان مدرسه معتقدند كه آموزش و پرورش مدارس را تامين نمي‌كند و آنها مجبور هستند اين هزينه را از والدين دانش‌آموزان كسب كنند تا به اين ترتيب بتوانند خرج و مخارج مدرسه را تامين كنند. براي مثال به تامين هزينه‌هاي بنايي، نقاشي، فتوكپي، نوسازي ميز و صندلي‌ها از هزينه‌هاي كمك‌مردمي دانش‌آموزان اشاره مي‌كنند. آنها مي‌گويند مدارس بدون كسب اين مبالغ هيچ بودجه‌اي ندارند. به گفته او براي برگزاري دوره‌هاي فوق‌برنامه هم هزينه مضاعف از والدين اخذ مي‌شود. با وجود اين، داوودي مي‌گويد: بايد به اين امر توجه كرد كه مسئولان مدرسه هيچ فشاري به خانواده‌ها در زمينه اخذ شهريه نمي‌آورند.

مدرسه، مدرسه است

در حوالي محله نارمك مدرسه‌اي هست كه اين روزها پررفت‌وآمد و شلوغ است. يكي از مادران درباره نحوه ثبت‌نام فرزندش مي‌گويد: از دانش‌آموزان در مقطع اول ابتدايي كل مبلغ 300هزار تومان اخذ مي‌شود اما در پايه‌هاي بالاتر شهريه به شكل اقساط و با توجه به توان مالي خانواده‌ها پرداخت مي‌شود. مينا موسوي مي‌افزايد: براي فرزندم در مقطع ششم ابتدايي فقط پنجاه هزار تومان شهريه مدرسه پرداخت كردم، آن هم به اين دليل كه فرزندم در كلاس‌هاي توانبخشي شركت مي‌كند و توان پرداخت شهريه مدرسه را ندارم. به گفته او در سال‌هاي اخير چندين‌بار به‌عنوان عضو انجمن اوليا و مربيان در مدرسه فعاليت داشته‌ام و از نزديك شاهد خرج و مخارج مدرسه و اينكه آموزش و پرورش حتي بودجه‌اي براي پرداخت هزينه‌هاي جانبي به مدارس اختصاص نمي‌دهد هستم. براي مثال در سال گذشته براي مرمت سقف نمازخانه مدرسه حدود 9ميليون تومان هزينه شد كه كل هزينه از طريق كمك مردمي در مدرسه تامين شد. موسوي تصريح مي‌كند: جالب است بدانيد كه مسئولان آموزش و پرورش در رسانه‌ها اخبار گوناگون مبني بر عدم پرداخت شهريه از سوي والدين دانش‌آموزان را منتشر مي‌كنند اما از سوي ديگر هيچ هزينه‌اي مبني بر پرداخت هزينه‌هاي مدارس را تقبل نمي‌كند. براي مثال هر يك از دانش‌آموزان به نوبت بايد يك بسته كاغذ آچهار خريداري و براي انجام امور كپي به مدرسه تحويل دهند و حتي يكي از خانواده‌ها داوطلبانه توپ و ديگر امكانات را براي ساعت ورزش بچه‌ها تهيه كرده است. او درباره كيفيت آموزش در مدارس مي‌گويد: پسر بزرگم در مدرسه غيرانتفاعي تحصيل مي‌كرد اما نحوه رسيدگي در اين مدارس با ديگر مدرسه‌ها هيچ تفاوتي نداشت و اين ذهنيت كه به‌دليل اخذ پول كلان بايد به بچه رسيدگي شود غلط است بلكه براي تفهيم دروس به دانش‌آموز فقط والدين و خود دانش‌آموز مي‌تواند موثر باشد. در اين زمينه نبايد جايگاه معلمان را فراموش كرد اما در برخي مدرسه‌ها اين دلسوزي‌ها كمتر اتفاق مي‌افتد.

تجهيز مدارس، حربه‌اي براي اخذ شهريه

يك كارشناس آموزش و پرورش درباره نحوه اخذ شهريه مدارس دولتي به «آرمان» مي‌گويد: قانون آموزش و پرورش بر پايه صرفه‌جويي و هزينه نكردن است. محمدرضا نيك‌نژاد مي‌افزايد: هم‌اكنون والدين اين بينش را دارند كه در مدارس دولتي نبايد هيچ هزينه‌اي شود اما در مدارس دولتي از 50هزار تومان تا دوميليون تومان از والدين دانش‌آموزان شهريه اخذ مي‌شود و اگر مدرسه مذكور از امكاناتي همچون مدرسه هوشمند و استفاده از معلمان مجرب بهره‌مند باشد اين امكانات مي‌تواند از سوي مسئولان مدرسه حربه‌اي براي كسب هزينه مضاعف باشد و بالعكس مدارسي كه از لحاظ آموزشي چندان زبانزد نيستند، نمي‌توانند در اخذ مبلغ مذكور موفق باشند. جالب است بدانيد در مدارس دولتي حتي در روستاها نيز والدين موظف هستند هزينه‌هاي آب، برق و گاز را پرداخت كنند. او با بيان اينكه اين اقدامات كاسب‌كارانه براي وجهه آموزش و پرورش مطلوب نيست، تاكيد مي‌كند: در سال‌هاي گذشته اخذ شهريه از والدين از سوي نمايندگان مجلس و وزير با مخالفت همراه بود اما اكنون ديگر انگار قبح آن ريخته و برخي ادارات در مناطقي نيز مديران را تشويق به اخذ شهريه مي‌كنند. به گفته اين كارشناس آموزش و پرورش بايد به اين نكته توجه داشت كه براي اخذ شهريه رفتار مديران با والدين متفاوت است و در برخي مواقع حتي مبلغ هشتصدهزار تومان هم از والدين اخذ مي‌شود.

حذف سرانه آموزشي چالشي براي خانواده‌ها

نيك‌نژاد با بيان اينكه چندين سال است كه سرانه آموزشي دانش‌آموزان از سوي وزارت آموزش و پرورش قطع شده است، تصريح مي‌كند: در سال‌هاي گذشته به‌ازاي هر دانش‌آموز، آموزش و پرورش مبلغي را به مدير مدرسه پرداخت مي‌كرد كه اين مبلغ در قالب جذب مربي پرورشي، پرداخت فيش‌هاي آب و برق و گاز، ساماندهي بهداشت در مدرسه و تجهيز كلاس‌ها به وسايل گرمايشي و سرمايشي هزينه مي‌شد اما چند سالي است كه آموزش و پرورش توانايي پرداخت اين هزينه را ندارد و با استفاده از بودجه مردم خودش را تامين مي‌كند و والدين هم با مواجهه با كلاس هوشمند و كلاس‌هاي آموزشي بالطبع هزينه‌ها را پرداخت مي‌كنند. او با بيان اينكه سالانه 95 درصد از بودجه آموزش و پرورش صرف پرداخت حقوق معلمان ‌مي‌شود، مي‌گويد: ريشه اين نارسايي از سوي مديران و تصميم‌گيران ارشد در اين وزارتخانه است نه مدير مدرسه گرچه اين وضعيت سبب بروز سوءاستفاده‌هايي هم شده است.

*منبع:روزنامه آرمان

**پژوهش**1893**9131