انزلي و فرصت هاي بالقوه توليد ثروت و اشتغال

در حالي كه به گواه مركز آمار ايران نرخ عمومي بيكاري كشور 10.5 درصد و نرخ بيكاري جوانان 20 تا 30 سال 22 درصد است، انزلي با حدود 16 درصد نرخ بيكاري عمومي و 28 درصد در رده سني جوانان بعد از رودبار و آستارا بالاترين درصد نرخ بيكاري را در گيلان دارد.

به عبارتي انزلي سومين شهرستان داراي بيشترين آمار بيكاري در گيلان به شمار مي رود كه اين استان خود جزو 15 استان داراي بالاترين نرخ بيكاري است.



* مزيت هاي كم نظير انزلي

بندر: بندرگاه انزلي با امكان تخليه و بارگيري شش ميليون تن كالا در سال و بهره مندي از تجهيزات نوين مهمترين بندر شمال كشور و جزو پنج بندر اول كشور به لحاظ ظرفيت تخليه و بارگيري است.

منطقه آزاد: منطقه آزاد انزلي به عنوان يكي از مناطق آزاد هفت گانه ايران و تنها منطقه آزاد حاشيه درياي خزر از مزاياي متعددي در زمينه تجاري برخوردار است.

همچنين كشورهاي حاشيه درياي خزر، تركيه و كشورهاي حاشيه خليج فارس و آسياي جنوب شرقي عمده بازارهاي صادرات و واردات محصولات از طريق منطقه آزاد انزلي هستند.

معافيت مالياتي 20 ساله بر درآمد و دارايي از تاريخ بهره برداري هرگونه فعاليت اقتصادي، امكان فعاليت بانك ها و موسسات مالي بيمه اي در اين منطقه، علاوه بر مزاياي قانوني چون امكان مالكيت و مشاركت سرمايه گذاران خارجي تا ميزان 100 درصد در منطقه، از اقدامات ديگر سازمان در خصوص خلق مزايا و معافيت هاي جديد براي فعالان اقتصادي توليدي است.

فعال سازي پروژه هاي راكد عمراني، بورس كالاي منطقه، رونق فضاي تجاري با اجراي مصوبه كالاي همراه مسافر اقدامات موثري است كه زمينه ساز رونق فضاي كسب و كار در محدوده منطقه شده است.

گردشگري: انزلي به لحاظ موقعيت جغرافيايي در يكي از زيباترين و جذابترين نقاط كشور از يك سو در كرانه درياي كاسپين و از سمت ديگر در مجاورت تالاب بين المللي انزلي واقع است.

اين شهر گردشگري داراي شناگاه ها و اماكن اقامتي متعددي است و به گواه آمار 45 درصد هتل ها و مهمانسراهاي استان گيلان در اين شهرستان ساحلي واقع است.

شيلات: گرچه امروزه با كاهش صيد ماهي از خزر مواجهيم ولي انزلي همچنان به عنوان يكي از مراكز مهم صيد و آبزي پروري و همچنين پرورش طيور در گيلان به شمار مي رود.

ورزش: استعدادهاي كم نظير ورزشي در رشته هاي مختلف موجب شده كه انزلي به تنهايي معادل نصف استان هاي كشور موفقيت هاي ورزشي داشته باشد؛ مساله اي كه مي تواند اين شهر را به يك شهر ورزشي تبديل كند.

ناوگان شمال: انزلي از قديم به دليل واقع شدن در نقطه حساس ساحلي به عنوان مقر منطقه چهارم نيروي دريايي انتخاب شده و به دليل امكانات و تجهيزات و حضور نيروهاي نظامي جزو شهرستان هاي كم نظير است.

با اين همه شواهد و آمار حاكي از آن است كه اين مزيت ها كه برخي از آنها مي تواند به تنهايي موجبات اشتغالزايي و توسعه اقتصادي يك استان را فراهم آورد، نتوانسته براي رفع معضل بيكاري در اين شهرستان كارساز باشد.

اما چرا شهرستاني با حدود 130 هزار نفر جمعيت با اين همه مزيت هاي نسبي، مشكل بيكاري دارد.

«هادي حق شناس» اقتصاددان در اين باره مي گويد: باوجود برخورداري ايران از رتبه هاي برتر يا يك رقمي در حوزه هايي چون نفت و گاز، معادن، گردشگري، محصولات باغي، موقعيت جغرافيايي و ترانزيتي اما همچنان با مشكل بيكاري مواجه است.

وي مديريت را مساله اصلي در اقتصاد امروز جهان دانست و گفت: همچنان كه براي توسعه كشور با محدوديت هاي خارجي مواجهيم، براي توسعه استان و شهرستان هم محدوديت هايي با عناوين ديگر وجود دارد .

اين استاد دانشگاه متذكر شد: مشكل اصلي اين است كه بسياري از مديران پس از انتصاب به دنبال اجراي برنامه هاي جديد هستند و برنامه هاي گذشته را كنار مي گذارند كه همين رويكرد موجب اتلاف بخشي از انرژي ها است.

وي، اختصاص بودجه عمراني از سوي دولت را تنها راه توسعه يك استان يا منطقه ندانست و گفت: حضور شركت هاي خصوصي عامل مهمي در ايجاد اشتغال و رونق اقتصادي است.

حق شناس كه نمايندگي مجلس شوراي اسلامي را نيز در كارنامه دارد، يادآور شد: براي نمونه فعاليت شركت هاي خصوصي در تهران موجب ايجاد صدها هزار شغل شده است.



* بودجه شركت هاي دولتي سه برابر بودجه عمراني دولت

اين استاد اقتصاد يادآور شد: در لايحه بودجه 837 هزار ميليارد توماني سال آينده دولت، حدود 46 هزار ميليارد تومان بودجه مربوط به بخش عمراني است در حالي كه بودجه شركت هاي دولتي نزديك به 600 ميليارد تومان برآورد مي شود.

وي با تاكيد بر اين كه 150 هزار ميليارد تومان از بودجه شركت هاي دولتي كه سه برابر بودجه عمراني دولت است مربوط به سرمايه گذاري شركتهاي دولتي است، گفت: اين بودجه در هر بخشي از كشور هزينه شود، منجر به عمران و آباداني آن منطقه خواهد شد.

اين نماينده ادوار مجلس يادآور شد: در جريان بررسي لايحه بودجه در مجلس، نمايندگان عمدتا بودجه عمراني دولت را بررسي مي كنند و بودجه شركت هاي دولتي كه حدود 70 درصد از كل بودجه را در بر مي گيرد، در صحن مجلس بررسي نمي شود.

به گفته حق شناس، در وضعيت كنوني براي ايجاد يك شغل پايدار 100 ميليون تومان بايد هزينه شود.

اين استاد اقتصاد معتقد است منطقه آزاد انزلي به طور ميانگين اين ظرفيت بالقوه را دارد كه سالي 50 ميليارد تومان در بخش عمراني هزينه كند و مي تواند سالانه 500 شغل ايجاد نمايد.

حق شناس تصريح كرد: با توجه به مزيت هاي قانوني در زمينه ماليات، امكان مناسبي براي حضور شركت هاي بخش خصوصي در منطقه آزاد انزلي وجود دارد.



* منطقه آزاد انزلي بستري براي رونق گردشگري

انزلي با بهره مندي از دريا و تالاب از مراكز مهم گردشگري شمال كشور است؛ با توجه به زمينه ها و ظرفيت هاي متعدد گردشگري با ايجاد بسترهاي لازم براي گردشگري نظير ايجاد شناگاه هاي استاندارد، اماكن اقامتي مناسب براي همه اقشار ، تفريحات جانبي، رفع معضلات ترافيكي، احداث سرويس هاي بهداشتي در نقاط مختلف شهر، مي توان از اين صنعت سودآور به نحو مناسبي براي كاهش بيكاري در شهرستان سود جست.

عضو هيات علمي دانشگاه گيلان با اشاره به اهميت صنعت اشتغالزاي گردشگري و جاذبه هاي مهم و ظرفيت هاي موجود در اين شهرستان به ايرنا گفت: انزلي نياز به يك طرح جامع گردشگري دارد كه در آن برنامه هاي عملياتي چند ساله در شهرستان و منطقه آزاد گنجانده شود.

«روشن بابايي» اظهار كرد: امكان گردشگري چند منظوره (سينرژيك) تالاب، دريا، آثار تاريخي، طبيعي، فرهنگي در شهرستان انزلي وجود دارد كه اين ها همه در اشتغالزايي موثرند.

وي يكي از عناصر مهم گردشگري شهرستان را درياي خزر و سواحل ماسه اي عنوان كرد و متذكر شد: شناگاه ها و اسكله هاي تفريحي بايد استاندارد و قانونمند باشند تا گردشگران با خيال راحت اوقات لذتبخشي را سپري كنند.

وي با اشاره به اين كه تالاب انزلي يكي از پتانسيل هاي طبيعي غني گردشگري در شهرستان است، تصريح كرد: اكوتوريسم آبي با رعايت شاخص هاي زيست محيطي مثل قايقراني، پرنده نگري، گياه شناسي از فرصت هاي كم نظير موجود در اين شهرستان براي توسعه گردشگري و اشتغالزايي است.

بابايي با يادآوري تاثير ورود گردشگران خارجي بر ايجاد مشاغل پايدار در كشور افزود: بسياري از ظرفيت هاي پذيرشت گردشگران خارجي بويژه در حوزه طبيعت گردي و تفريحي در انزلي وجود دارد.

اين كارشناس همچنين گردشگري روستايي را با توجه به قرار داشتن حدود 15 روستاي شهرستان انزلي در حاشيه تالاب و بهره مندي از زيرساخت هاي لازم نظير آب ، برق و گاز را از ديگر فرصت ها عنوان كرد.

وي با اشاره به اين كه انزلي به عنوان دروازه اروپا به لحاظ بهره مندي از هتل ها، هتل هاي تفريحي و سوئيت هاي ساحلي مقام نخست را در گيلان دارد، توسعه و بهبود اقامتگاه ها را به همراه آموزش افراد مرتبط با صنعت گردشگري، آموزش راهنمايان تور و طبيعت گردان را در رونق اقتصادي منطقه تاثيرگذار خواند.

به اعتقاد وي انزلي در شرايط كنوني به دليل وجود منطقه آزاد تجاري صنعتي، قوانين مناسب، مجتمع هاي تجاري، ظرفيت هاي توريسم دريايي و ساحلي توان خوبي براي جذب سرمايه گذار دارد.

بابايي ضمن تاكيد بر لزوم شناسايي فرصت هاي سرمايه گذاري در بخش گردشگري گفت: امكان سرمايه گذاري مستقيم خارجي براي هتل سازي، تاسيس شركت هاي تجاري بزرگ يا سرمايه گذاري مشترك در منطقه آزاد انزلي به خوبي وجود دارد.

اين استاد دانشگاه نقش آموزش را در اشتغال پايدار بسيار مهم خواند و تصريح كرد: در كانادا آموزش توريسم 132 شاخه دارد و كارآموز را به سمت اشتغال هدايت مي كند.



* صنعت و تجارت

با توجه به وجود بندرگاه و دسترسي مناسب به بازارهاي آسياي ميانه مي توان با ايجاد صنايع تبديلي مرتبط با كشاورزي، صنايع پاك و صنايع مرتبط با فناوري پيش رفته ضمن اشتغالزايي موجب ورود ارز به كشور شد.

مشاور عالي بندري سازمان بنادر و دريانوردي كشور در اين مورد به خبرنگار ايرنا گفت: بندرگاه انزلي توان تخليه و بارگيري تا 10 ميليون تن كالا در سال را دارد كه اغلب كالاهايي كه از اين مسير جابه جا مي شوند، مواد اوليه كارخانجات نظير چوب و آهن هستند و لذا بايد به بحث فرآوري اين نوع كالاها توجه كرد.

«فرهاد منتصر كوهساري» خاطرنشان كرد: اگر به دنبال اشتغال پايدار و صادرات مجدد به عنوان وظايف منطقه آزاد انزلي هستيم، بايد در كنار بندر عقبه اي براي فرآوري مواد اوليه داشته باشيم.

وي تاكيد كرد: بايد تلاش كنيم از طريق فرآوري كالا اشتغالزايي ايجاد كنيم، كاري كه در تمامي بنادر دنيا صورت مي گيرد.

شهرستان انزلي در كرانه جنوبي خزر به دليل موقعيت جغرافيايي و آب و هواي مناسب بر روي دريايي از فرصت هاي بالقوه كم نظير قرار گرفته است.

علاوه بر گردشگري، صنعت و تجارت، تبديل آن به شهر دانشگاهي، دهكده ورزشي، پرورش گل و گياه، آبزي پروري و ايجاد نمايشگاه ها و فروشگاه هاي دايمي صنايع دستي در انزلي وجود دارد.

مردم انزلي اميدوارند دولت تدبير و اميد با به فعل سازي ظرفيت هاي بالقوه اين شهرستان ضمن رفع معضل بيكاري از اين فرصت مهم براي رونق اقتصادي منطقه و افزايش صادرات و ارزآوري استفاده كند.

گزارش: گيتي بابايي

620/604/ 2025