مشاوررئیس جمهور: ركود عمیق با تورم بالا مشكل جدی امروزایران است

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، مسعود نیلی روز یكشنبه در سی و هفتمین نشست هیات نمایندگان دوره هفتم اتاق ایران كه در محل اتاق برگزار شد، افزود: دولت یازدهم آنچه را كه می اندیشد و می خواهد اجرا كند در اختیار افكار عمومی قرار می دهد و از اتخاذ تصمیم های یك شبه كه فقط در تلویزیون آن را به مردم ارائه دهد و همه سازمانها را بدون همفكری ملزم به تطبیق كنند، بشدت پرهیز می كند.

وی تاكید كرد: اقتصاد ایران در شرایط دشواری قرار دارد و به همین دلیل بیش از هر چیز به خرد جمعی نیاز دارد لذا برای جمع بندی دیدگاههای مختلف، بسته سیاستی خروج از ركود در شرایط تورمی را در اختیار فعالان اقتصادی قرار می دهد تا بتواند از دیدگاههای متخصصان، كارشناسان و افراد متخصص در بخش اقتصاد بهره گیری كند.

نیلی یادآور شد: سه شنبه هفته آتی به همین دلیل همایشی با حضور رئیس جمهور و شش وزیری كه در این بسته درگیر هستند، برگزار خواهد شد تا بتوان در خصوص آن هم اندیشی كرد.



** ركود اقتصادی بارها در اقتصاد ایران وجود داشته است

مشاور اقتصادی رئیس جمهور گفت: هرچند اقتصاد ایران همواره با موضوع ركود مواجه بوده اما در گذشته برای خروج از این شرایط، خود درمانی می كردیم این در حالی است كه امروز برای خروج از این وضعیت از دیدگاه های كارشناسی بهره خواهیم گرفت.

وی با اشاره به ركود فعلی در اقتصاد ایران، گفت: در شرایط ركود مردم كالا خریداری نمی كنند و یا به مسافرت نمی روند اما سونامی مسافرت در چند روز گذشته(تعطیلات عید فطر) نشان می دهد در این شرایط هم مردم تحرك دارند و ركود از سمت تقاضا نیست.

وی گفت: ركود در اقتصاد كشورهای امریكا و اروپایی به طور عام غیرتورمی است كه خروج از آن راحت است زیرا با تزریق پول می توان از آن شرایط خارج شد اما اقتصاد ایران با ركود تورمی مواجه است.



** ركود در سمت عرضه است

این استاد دانشگاه صنعتی شریف معتقد است: ركود در ایران از سمت عرضه و نه در سمت تقاضا است. به عبارتی در شرایط ركود كنونی تولید كاهش و قیمت ها افزایش یافته است.

وی یادآور شد: اقتصاد ایران از زمستان سال 90 با شرایط ركود تورمی مواجه شده لذا در چنین شرایطی تولید علامت می دهد كه نمی توان سرمایه گذاری كرد.

به گفته مشاور اقتصادی رئیس جمهور، بیماری ركود كه در اقتصاد ایران است با ركود در كشورهای پیشرفته كه در چند سال گذشته رخ داده بود، متفاوت است و باید مواظب باشیم كه نمی توان از همان نسخه برای خروج از ركود استفاده كرد.



** خروج از ركود

وی گفت: در صورتی كه از ركود خارج شویم و دوباره به آن برگردیم، مشكلات برای اقتصاد كشور بیشتر خواهد شد.

به گفته نیلی، اقتصاددانان بر این اعتقاد هستند كه موضوع اصلی در كشورهای توسعه یافته ركود و رونق اقتصادی است در حالی كه در كشورهای در حال توسعه موضوع رشد اقتصاد است.

وی ادامه داد: از زمانی كه تولید ناخالص داخلی ما منفی شد اقتصاد كشور وارد مرحله ركود گردید. سال ها پس از پایان جنگ تحمیلی در برخی از سالها با ركود مواجه بودیم اما ركود كنونی حدود 9 فصل است كه بر اقتصاد كشور تحمیل شده است.



** اشتغال در كشور ایجاد نشد

نیلی با بیان آنكه به موضوع اشتغال در سالهای گذشته توجه نشده، گفت: متاسفانه طی 10 سال گذشته اشتغالی در كشور ایجاد نشده و در صورتی كه ركود طولانی شود، موضوع اشتغال در كشور نیز بحرانی خواهد شد.



** خروج از ركود

وی اظهار داشت: تولید ناخالص داخلی سال 90 در پی وجود 2 سال ركود حدود 10.2 درصد كاهش یافته بود و زمانی كه چنین اتفاقی بیفتد خروج از ركود چگونه خواهد بود؟

وی گفت: در صورتی كه سناریویی در نظر بگیریم و رشد اقتصادی به طور مثال در سال جاری برابر یك درصد شود، اگر بخواهیم در سال 94 به تولید سال 90 برسیم باید سال آینده رشد اقتصادی كشور به 8.7 درصد برسد.

نیلی ادامه داد: در صورتی كه امسال رشد اقتصاد به سه درصد برسد اما برای دستیابی به تولید ناخالص داخلی سال 90 در سال 94 باید رشد اقتصادی به 6.4 درصد افزایش یابد. تمام این سناریوها در حالی است كه بتوانیم در نیمه نخست سال 95 و یا نیمه دوم سال 95 به سطح سال 90 برسیم.

وی تاكید كرد: متاسفانه وقتی اتفاقی در اقتصاد رخ دهد بازتاب آن ممكن است اقتصاد كشور را سال ها گرفتار كند.



** خروج از ركود به معنای افزایش تولید نیست

وی اظهار داشت: خروج از ركود به معنای افزایش تولید نیست بلكه مهم این است كه به ازای تولید چه میزان می توانیم اشتغال ایجاد كنیم.

نیلی با اشاره به افزایش نرخ تورم در سالهای اخیر، گفت: تورم در سال 90 معادل 20درصد، سال 91 معادل 30 درصد و سال 92 معادل 40 درصد شده بود.

وی درباره شرایط تولید كشور در حال حاضر اظهار داشت: واحدهای اقتصادی دوره وفور درآمدهای نفتی را تجربه كرده اند، زمانی كه درآمدهای نفتی سرشار بود و با شرایط تحریم ها هم مواجه نبودیم.

وی یادآور شد: تولیدكننده داخلی در شرایط كنونی در رقابت نابرابر با تولیدكننده خارجی قرار گرفته و در نتیجه وابستگی بنگاهها به خارج افزایش یافته است، ضمن آنكه همه این عوامل باعث شده تولید در كشور كم عمق شود.

وی درباره صنعت خودروسازی نیز گفت: در صورتی كه تعامل خودروسازان با قطعه سازان ایجاد می شد، در صورتی كه تامین قطعه از خارج مشكل بود می توانست قطعه مورد نیاز را از داخل تامین كرد. خودروسازی 4.3 درصد در این سالها رشد داشت كه این رشد فقط مختص به محصول نهایی بود.

به گفته وی، در سال های اخیر كنترل بانك مركزی روی بازار پولی كاهش و در نتیجه پایه پولی در كشور افزایش یافت. دولت تمام درآمدهای نفتی را در بودجه لحاظ كرد به همین دلیل بودجه انبساطی شد.



** وابستكی های ایجاد شده در بخش تولید

نیلی گفت: در سالهای اخیر تولید نه تنها با افزایش وابستگی به واردات و انرژی بلكه با كمبود منابع مالی و كاهش فعالیت نظام بانكی مواجه شد و همین امر سبب تشدید آسیب پذیری اقتصاد كشور در سالهای اخیر شد.

وی با اشاره به سالهای 91 و 92 گفت: در این سال ها قیمت ارز به طور تقریب بیش از سه برابر شد كه تولیدكنندگان به همین دلیل نتوانستند بدهی های خود را به بانك ها پس دهند كه این امر عاملی برای بروز نخستین معوقات بانكی شد.

این استاد اقتصاد تصریح كرد: در چنین شرایطی بانك ها به سمت بنگاهداری حركت كردند و مدل كسب و كار بانك ها دچار تغییر اساسی و تولید زمینگیر شد و تعامل میان بنگاههای خرد و بزرگ تقلیل یافت. دولت هم كه در سالهای یادشده خرج زیادی كرده بود تبدیل به بزرگترین بدهكار شد.

وی ادامه داد: در سال های یادشده دولت تعهدات زیادی ایجاد كرده بود كه نتوانست از عهده آنها برآید. زمانی هم كه می خواستیم وضعیت اقتصادی را ارزیابی كنیم كه دولت چه میزان بدهكار است، هیچ عددی نبود و فقط تخمین بود كه از دفاتر می آمد.

وی افزود: زمانی كه وزارت امور اقتصادی و دارایی كه وظیفه آن تخمین دارایی دولت است می خواست آنها را حساب كند هیچ خبری از بدهكاری دولت به موسسات نبود كه این امر نشان می داد این موضوع برای دولت خیلی مهم نبود كه چگونه با طرف قرارداد خود می خواهد رفتار كند.

مشاور اقتصادی رئیس جمهور گفت: در ابتدای مسئولیت دولت یازدهم، زمانی بود كه قیمت ارز لحظه به لحظه تغییر می كرد و تحریم ها نیز به منزله ماشه ای بود كه بر اقتصاد مشكل دار ایران كشیده می شد.



** همه عوامل ورود و خروج از ركود باید در نظر گرفته شود

نیلی معتقد است: برای خروج از ركود باید عواملی كه ما را به این شرایط وارد كرد، مطالعه كنیم و برای خروج از ركود در نظر بگیریم.

به گفته این كارشناس اقتصادی، اقتصاد ایران با 2 مقطع تا پایان سال 92 مواجه بود كه شامل وفور درآمدهای نفتی و تحریم ها بود.

وی اظهار داشت: بنگاههای اقتصادی به دلیل واردات ارزان قیمت تحت فشار قرار گرفتند و اقتصاد ایران با چهار چالش جدی نظیر تنگناهای مالی، ادامه یافتن ركود، رشد منفی سرمایه گذاری و تحریم ها ذكر كرد.

این استاد دانشگاه گفت: وقتی در سال 92 رشد سرمایه گذاری منفی شد تبعات آن در سال 93 خود را نشان می دهد و بالطبع اگر امسال سرمایه گذاری ها افزایش یابد باید آثار آن را در سال 94 مشاهده كنیم.



** محیط اقتصاد ایران هنوز با تورم بالا مواجه است

نیلی با اشاره به اینكه محیط كلان اقتصادی در كشور هنوز با نرخ تورم بالا مواجه است، گفت: بسته خروج از ركود تورمی روی چند عامل شامل تعامل بین المللی، ثبات اقتصاد كلان، بهبود فضای كسب و كار، نظام تامین مالی و فعالیت های پیشران تمركز یافته است.

وی گفت: در چنین شرایطی انتظار رونق نداریم و اصلاح شرایط كنونی اقتصادی زمان زیادی نیاز دارد.

به گفته نیلی، باید رشد اقتصادی یك تا سه درصدی را تجربه كنیم، برنامه خروج از ركود تورمی برنامه توسعه ای نیست و نمی توان از آن انتظار جامعیت داشت.

مشاور اقتصادی رئیس جمهور ادامه داد: به طور یقین خیلی از عوامل در این برنامه برای خروج از ركود نیامده است. به طور مثال در شرایط كنونی با بحران آب مواجه هستیم اما این موضوع كه در این برنامه نیامده است. به عبارتی این سندی مسئله محور است و نباید انتظار جامعیت از آن داشت.



** بسته سیاستی سند كوتاه مدت است

نیلی معتقد است: سند یادشده سندی كوتاه مدت است و اقتصاد ایران نیاز به اصلاح عمیق دارد. خروج از ركود به معنای خروج پایدار و نه موقتی است و الزاما باید غیرتورمی باشد. بی ترد به قیمت ایجاد تورم نمی خواهیم از ركود خارج شویم.

مشاور اقتصادی رئیس جمهور ادامه داد: در سند یادشده برخی از عوامل دیده شده و شرایط بنگاههای اقتصادی بهتر از گذشته می شود.



** لكوموتیو صنعت باید راه بیفتد

نیلی گفت: لكوموتیو صنعت باید راه بیفتد كه به دنبال آن دیگر بخش ها نیز فعال خواهند شد. تقاضایی كه در بیرون صنعت ایجاد می شود تبدیل به تحركی دوباره خواهد شد.

وی یكی از پیشرانهای مهم را بهینه سازی مصرف انرژی عنوان كرد و گفت: صادرات غیرنفتی می تواند محرك تقاضا شود.

مشاور اقتصادی رئیس جمهور در پایان اظهار داشت: تلاش در این است كه هر آنچه غیر از تورم بوده و می تواند روی تولید تاثیر بگذارد، در بسته سیاستی یادشده مورد توجه قرار گیرد.

اقتصام (3)9123**1558