فشار آمریكا به تركیه برای اعمال تحریم علیه ایران

به گزارش روز شنبه ایرنا، روز گذشته هیاتی سیاسی به سرپرستی مارشال بیلینگسلی معاون وزیر خزانه داری آمریكا در امور كمك های مالی به تروریسم وارد آنكارا شده و مذاكرات فشرده ای را با متولیان بخش خصوصی اقتصاد تركیه از جمله اتحادیه اتاق های بازرگانی و بورس های این كشور و نیز با مقامات بانكی و سیاست خارجی تركیه درباره تحریم علیه ایران انجام داد.
به گزارش رسانه های تركیه، اعضای هیات آمریكایی در این سفر با مقامات و مسئولان تركیه دیدار و مذاكره كرده و از طرف ترك خواستند كه در تحریم آمریكا علیه ایران در كنار آمریكا بایستند و به ایران در امر دور زدن تحریم ها كمك نكنند.
این دیدار به درخواست طرف آمریكایی و برای اطلاع رسانی به بخش خصوصی و دولتی تركیه در مورد اعمال تحریم ها و سیاست اقتصادی آمریكا علیه ایران و با هدف ادعایی 'جلوگیری از راه های كمك مالی به تروریسم' انجام شد.
هدف این هیات كه پیش از سفر به آنكارا در دهلی نو نیز با مقامات هندی دیدار و مذاكره كرده بودند، متقاعد كردن دولت تركیه برای همراهی در تحریم های آمریكا علیه ایران بود.
با این حال مقامات تركیه از زمان خروج آمریكا از برجام اعلام كرده اند كه با سیاست های واشنگتن در تحریم ایران همراهی نكرده و مطابق منافع ملی خود اقدام خواهند كرد.

***موضع مقامات تركیه در برابر فشار آمریكا
سفر این هیات آمریكایی به آنكارا در حالی انجام شده كه پس از اعلام اعمال تحریم های یكجانبه علیه ایران توسط آمریكا، طی یك ماه اخیر مقامات رسمی تركیه در موضع گیری های خود همگامی مطلوبی با ایران در مقابل تحریم های اعلام شده از خود نشان داده و با اظهار نظرهای شایسته، عمق روابط نزدیك دو كشور را به نمایش گذاشته اند.
اعلام خروج آمریكا از برجام از سوی دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریكا موجب نگرانی و اعتراض مقامات آنكارا شد به طوری كه دولت تركیه اعلام كرد كه در تحریم های احتمالی اعلام شده، آمریكا را همراهی نخواهد كرد و با آغاز تحریم نفتی ایران در پاییز امسال و تحریم شركت های خریدار نفتی ایران، این تصمیم واشنگتن از سوی آنكارا به اجرا در نخواهد آمد.
در كنار این محدودیت هایی كه آمریكا در زمینه تعرفه صادرات فولاد بر تركیه اعمال كرده است، مقامات واشنگتن اعلام كرده اند كه خریداران نفتی ایران از جمله تركیه نیز مشمول تحریم آمریكا خواهند شد.
این موضوع با واكنش منطقی مقامات تركیه مواجه شد به طوری كه نهاد زیبكچی وزیر اقتصاد سابق تركیه گفت: تصمیم ایالات متحده در خصوص تحریم نفتی ایران نیز به ما ارتباطی ندارد و آنكارا مجبور به اجرای آن نیست.
وی با اشاره به اعلام آمریكا مبنی بر لزوم توقف خرید نفت ایران از سوی كشورهای مختلف تا ماه نوامبر افزود: این تصمیم مربوط به وزارت تجارت خارجی آمریكاست و ربطی به تركیه ندارد و ما به هیچ چیزی، خارج از منافع ملی تركیه تن نمی دهیم و به رسمیت می شناسیم.
زیبكچی اظهار كرد: در خصوص خرید نفت ایران تنها موظف به تبعیت از تحریم های بین المللی مصوب سازمان ملل هستیم.
وزیر اقتصاد تركیه با بیان این كه خارج از مصوبات سازمان ملل، تنها به منافع ملی تركیه فكر می كنیم، گفت: تلاش می كنیم كه كشور دوست و برادرمان ایران در خصوص این موضوعات دچار مشكل و ضرر نشده و قربانی ناعدالتی نشود.
مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه تركیه نیز سه هفته پیش طی مصاحبه ای با شبكه ان.تی.وی تركیه در واكنش به تصمیم آمریكا برای تحریم خریداران نفتی ایران اعلام كرد: هر واقعه و اتفاق منفی در ایران و علیه این كشور، علاوه بر ایران تمامی كشورهای منطقه را هم تحت تاثیر قرار خواهد داد.
وی با بیان این كه 'برهم زدن ثبات كشور بزرگی همچون ایران و ایجاد تشنج در ایران به نفع هیچ كس حتی به نفع آمریكا نیست'، اظهار كرد: در این گونه موارد حركت كردن بر مبنای خواست اسراییل درست نیست و به همین دلیل ما به ثبات ایران اهمیت می دهیم.
وزیر خارجه تركیه، ایران را همسایه ای بسیار مهم برای كشورش خواند و افزود: تركیه به خاطر دیگران روابط تجاری خود با ایران را متوقف نخواهد كرد.
وی تاكید كرد: اگر تصمیمات آمریكا در راستای صلح و ثبات باشد، ما از آن حمایت خواهیم كرد اما مجبور نیستیم از هر تصمیمی پیروی كنیم.
چاووش اوغلو اضافه كرد: رویكرد آمریكا مبنی بر الزام كشورهای دیگر به پیروی از تصمیمات ایالات متحده و نیز منزوی كردن ایران و قرار دادن تهران در بن بست درست نیست و این اقدام بسیار خطرناك بوده و از حیث امنیت منطقه نیز حائز اهمیت است.
ابراهیم كالین سخنگوی ریاست جمهوری تركیه نیز در گفت و گو با تلویزیون بلومبرگ در واكنش به اعلام تحریم خریداران نفت ایران از سوی آمریكا، بر ادامه پایبندی كشورش به قراردادهای گاز و نفت با ایران تاكید كرد و گفت: ایران شریكی مهم برای تركیه است.
وی افزود: آنكارا ایران را یك شریك تجاری مهم خود می داند و از قراردادهای نفت و گاز با جمهوری اسلامی ایران دست بر نخواهد داشت و تركیه همواره بر اساس منافع اقتصادی خود عمل خواهد كرد.
كالین اظهار كرد: آنكارا در چهارچوب منافع اقتصادی خود حركت می كند و موافق تحریم نفتی آمریكا علیه ایران نیست.
وی اظهار كرد: در خصوص بسته جدید تحریمی آمریكا علیه ایران، ما به همراه برخی كشورهای منطقه و نیز تعدادی از كشورهای اروپایی مخالف خود را اعلام كرده ایم چرا كه این اقدام آمریكا، زیان های فراوان اقتصادی برای شركت های ترك و اروپایی به همراه خواهد داشت.

***آخرین موضع دولت تركیه در خصوص تحریم ایران
وزارت امور خارجه تركیه روز گذشته در پی سفر هیات آمریكایی به آنكارا به سرپرستی مارشال بیلینگسلی معاون وزیر خزانه داری آمریكا برای مذاكره درباره تحریم های ایران با انتشار بیانیه ای اعلام كرد: تحریم آمریكا علیه ایران را از نزدیك دنبال می كنیم.
وزارت امور خارجه تركیه در این بیانیه اعلام كرد كه 'ایران هم از نظر اقتصادی و تجاری و هم از نظر تامین نیازهای انرژی تركیه، كشوری مهم در همسایگی تركیه به شمار می رود.'
در این بیانیه همچنین عنوان شد كه 'تماس و مذاكره با طرف های آمریكایی برای جلوگیری از ضرر به تركیه در پی اجرای تحریم های واشنگتن علیه ایران ادامه دارد.'
وزارت امور خارجه تركیه در این بیانیه خروج آمریكا از برجام و تصمیم به اعمال تحریم علیه ایران را برای تركیه بسیار مهم عنوان كرد.
خبرگزاری آناتولی تركیه به نقل از منابع دیپلماتیك درباره مذاكره هیات های ترك و آمریكایی در خصوص برقراری دوباره تحریم علیه ایران در پی خروج آمریكا از برجام اعلام كرد: تركیه فعالیت لازم را برای آسیب ندیدن از اعمال تحریم علیه ایران را آغاز كرده است و در این راستا تماس با طرف های آمریكایی ادامه دارد.
رفعت حصارجیكلی اوغلو رئیس اتحادیه اتاق های بازرگانی و بورس های تركیه نیز روز گذشته در دیدار با هیات آمریكایی گفت كه تحریم آمریكا علیه ایران به ضرر كشورش خواهد بود.
وی بیان كرد: آنكارا نگران تاثیرات منفی احتمالی تحریم های واشنگتن علیه تهران بر اقتصاد تركیه است.
وی با اشاره به آسان تر شدن تجارت با ایران بعد از اجرای برجام از سال 2015، بحث بر سر بازگشت دوباره تحریم آمریكا علیه ایران، مدت كوتاهی پس از اجرای برجام را موضوعی ناراحت كننده دانست و تاكید كرد: ایران یكی از مهمترین شركای تجاری منطقه و همچنین یكی از تامین كنندگان اصلی انرژی تركیه است.
وی با بیان این كه تركیه در گذشته نیز بیشترین آسیب را از تحریم علیه عراق و ایران متحمل شده است، افزود: خواهان تكرار دوباره چنین اتفاقی نیستیم و به همین دلیل نیز معتقدیم كه باید ضررهای احتمالی تركیه در این زمینه برطرف شود.
همچنین منابع نزدیك به شركت نفتی توپراش تركیه كه عمده ترین خریدار نفت ایران است، اعلام كردند كه این شركت پس از خروج یكجانبه آمریكا از برجام و اعمال تحریم های واشنگتن علیه تهران، به خرید نفت ایران ادامه می دهد.
این شركت نفتی كه بزرگترین شركت پالایشگاهی كشور تركیه است، در 4 ماه اول سال جاری میلادی به طور متوسط روزانه 187 هزار و 196 بشكه نفت از ایران خریداری كرده است.
یك منبع نزدیك به این شركت به رویترز گفته است كه با وجود روند كاهشی خرید نفت از ایران، توپراش قصد ندارد خرید نفت از ایران را حتی پس از اعمال تحریم های واشنگتن علیه تهران قطع كند.
شركت توپراش در طول طرح تحریم آمریكا علیه ایران در سال 2011 نیز ماهانه سه تا چهار محموله نفتی از ایران خرید می كرد و شواهد نشان می دهد كه این بار هم به جای قطع خرید، به روند پیشین ادامه خواهد داد.

***نتایج سفر روز گذشته هیات آمریكایی به آنكارا
طرف های ترك در خصوص نتایج سفر هیات آمریكایی به آنكارا در باره منصرف كردن تركیه به قطع همكاری اقتصادی با ایران و توقف خرید نفت از ایران اظهار نظر رسمی نكرده و تنها به صورت كلی به بیان 'دنبال كردن مذاكرات' بسنده كردند ولی شواهد امر نشان می دهد كه دو طرف نتوانسته اند همدیگر را قانع كنند.
با این حال مارشال بیلینگسلی معاون وزیر خزانه داری و سرپرست هیات آمریكایی در پایان مذاكرات خود در آنكارا در مصاحبه با خبرنگاران گفت كه 'تركیه اعلام كرده است كه آمریكا را در اعمال تحریم علیه ایران، همراهی نخواهد كرد.'
وی به خبرنگاران گفت كه در این مذاكره با مقامات آنكارا، علت تصمیم آمریكا را درباره خروج از موافقت نامه هسته ای با ایران به طرف تركیه توضیح داده و نگرانی آمریكا را درباره فعالیت های منطقه ای ایران اعلام كرده است.
وی با بیان اینكه دولت آمریكا درباره تاثیرات تحریم علیه ایران بر اقتصاد تركیه حساس است، اظهار كرد: با مقامات ترك درباره جزئیات تحریم ایران در پی خروج آمریكا از توافق هسته ای و اعلام برقراری دوباره تحریم مذاكره كردیم.
بیلینگسلی از تداوم مذاكرات و تماس بین مقامات آنكارا و واشنگتن در زمینه تحریم علیه ایران خبر داد.
این موضع وی نشان می دهد كه در این مرحله، توافقی بین دو كشور آمریكا و تركیه در زمینه تحریم ایران حاصل نشده است.
وی بیان كرد: دو مرحله تحریم در ماه های اوت و نوامبر علیه ایران اعمال خواهد شد و به همین علت در زمان كمی پیش رو لازم است شركت ها و بانكهای تركیه از زمان باقی مانده 180روزه استفاده كنند.
سرپرست هیات اعزامی آمریكا به آنكارا، مذاكره با مقامات تركیه درباره تحریم ایران را مثبت خواند اما گفت: معتقدیم تحریم های اقتصادی مناسب ترین راه برای مقابله با ایران است و بر این اساس بیشتر از گذشته فعال خواهیم بود و فكر می كنم دولت تركیه نیز این موضع كنونی آمریكا را درك می كند.
معاون وزیر خزانه داری همچنین ایران را تهدیدی علیه تركیه، آمریكا و اعضای ناتو عنوان كرد این در حالی است كه تركیه به عنوان یكی از اعضای ناتو همكاری نزدیكی با ایران در همه حوزه ها دارد و به نظر می رسد كه این سخنان وی با هدف ایران هراسی بیان شده باشد.
این مسئول مذاكره كننده آمریكا با مقامات تركیه با اظهاراتی تهدید گونه بیان كرد كه 'از ماه آگوست مبادله و خرید و فروش طلا توسط ایران را از نزدیك تعقیب و بررسی خواهیم كرد و كسانی كه فكر می كنند می توانند برای فرار از تحریم های آمریكا، با استفاده از طلا به تجارت با ایران بپردازند، سخت در اشتباه هستند.'
بیلینگسلی در ادامه تهدیدات خود اضافه كرد: شركت ها فرصت دارند تا زمان آغاز تحریم ها علیه ایران در ماه نوامبر، فعالیت های مشترك خود را با این كشور كاهش دهند ولی تصمیم در این زمینه بر عهده خود آنهاست و آمریكا تصمیم خاصی را به شركت های تركیه را در این زمینه دیكته نمی كند اما آنها باید در این زمینه تصمیم آگاهانه ای بگیرند و این را بدانند كه اگر به همكاری با ایران ادامه دهند، دیگر نمی توانند در بازارهای آمریكا و نیز با سیستم های تامین مالی بین المللی فعالیت و همكاری كنند.
سرپرست هیات آمریكایی اعزامی به آنكارا همچنین با اشاره به سفر خود به هندوستان و مذاكره با مقامات دهلی نو در زمینه تحریم ایران و درخواست برخی كشورها مبنی معاف شدن از تحریم های آمریكا گفت: هنوز صحبت كردن درباره موضوعاتی مثل معافیت از تحریم های آمریكا خیلی زود است چرا كه طرف های ما باید نخست وضعیت را درك كنند.

***اهمیت توقف تجارت تركیه و ایران برای آمریكا
ایران و تركیه با هدف گذاری 30 میلیارد دلاری روابط اقتصادی، روابط تجاری گسترده ای با هم دارند به طوری كه انستیتوی آمار تركیه چند ماه پیش حجم روابط اقتصادی بین دو كشور در ٢٠١٧ را با بیش از 59 درصد رشد نسبت به سال قبل، 10 میلیارد و 751 میلیون دلار اعلام كرد.
پیش بینی می شود كه حجم تجارت دو كشور در سال جاری نیز به حدود 12 میلیارد دلار برسد و بر این اساس، تركیه و ایران سهم قابل توجهی در بازار و مبادلات تجاری همدیگر دارند و هدف آمریكا از اعزام هیات به آنكارا نیز توقف و یا به حداقل رساندن این میزان مبادله اقتصادی بین دو كشور است.
علاوه بر این در دوره قبل تحریم ها كه همزمان با اجرای برجام لغو شد، تركیه نقش موثری در دور زدن تحریم های ایران داشت و هیات آمریكایی بر همین اساس به آنكارا سفر كرده تا با تهدید و فشار مانع همكاری های دو كشور در دور زدن تحریم های اعلامی شود.
سازمان تنظیم بازار انرژی تركیه یك ماه پیش اعلام كرد كه بیش از 50 درصد نیاز نفتی تركیه توسط ایران تامین می شود و بنا به آمار غیررسمی، تركیه خریدار حدود هشت درصد مجموع نفت صادراتی ایران است.
مقامات آمریكایی اعلام كرده اند كه خریداران نفت خام از ایران باید تا چهارم نوامبر(13 آبان 1397) واردات نفتی خود از ایران را پایان دهند، در غیر این صورت مشمول تحریم ثانویه آمریكا خواهند شد.
تعلیق تحریم های نفتی كه از زمان خروج آمریكا از برجام و عهدشكنی رییس جمهوری این كشور اعلام شد، به مدت 6 ماه و تا 13 آبان ادامه می یابد.
تحریم های ثانویه آمریكا علیه طرف های خریدار نفت خام از ایران كه مغایر قوانین تجارت بین المللی است، موجب واكنش منفی كشورهای مختلف شده به طوری كه تعدادی از كشورها در صدد مستثنی شدن خود هستند و برخی از كشورها نیز اعلام كرده اند كه آن را اجرا نخواهند كرد.
خاورم/1905**1144