روابط عمومی، علم و عمل چند وجهی - بهنام کشاورز*

اکنون که دهه‌ها از آن حلقه ارتباطی بین سازمان، دولت، صنعت و مخاطب می‌گذرد، نه تنها کامل تر شده بلکه در مسیری پویا و رو به رشد تکامل خود را طی می کند.

در دوران پس از انقلاب اسلامی که روابط عمومی به عنوان یک رشته تخصصی با عناوینی مختلف مانند علوم ارتباطات اجتماعی در بسیاری از دانشگاه‌های کشور مورد توجه قرار گرفته، در بخش دولتی با تمرکز بر اصل پاسخگویی و در بخش خصوصی با تمرکز بر اصل نیاز مشتری یا مخاطب به عنوان محورهای اصلی این حرفه مورد توجه مدیران قرار گرفته است.

از این دیدگاه می‌توان گفت روابط عمومی یک علم چند وجهی است بدین معنی که مدیران و کارشناسان روابط عمومی می‌بایست تا حد ممکن خود را به علوم روانشناسی، جامعه شناسی، علوم سیاسی، مدیریت و... مجهز کنند چرا که لازم است برای تولید هر محصول این بخش، تمام ملاحظات فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و شرعی نیز در نظر گرفته شود.

روابط عمومی به عنوان حلقه ارتباط بین مردم و حاکمیت می‌بایست با در نظر گرفتن عطوفت، صبر و شناخت نیازهای واقعی مردم، چتری برای همگان باشد به نحوی که مردم و مخاطبین سازمان‌ها با اطمینان خاطر روابط عمومی آن سازمان را مامن امن بیان انتظارات، خواسته‌ها و نقدهای خود بداند.

از سوی دیگر روابط عمومی صرفا علم ارتباط با کمک سایر علوم نیست بلکه تلفیق علم ارتباط و اخلاق است و متولیان این بخش باید اخلاق را سرلوحه تمام فرآیندهای ارائه خدمات خود قرار دهند.

نکته دیگر این ماجرا این است که ارتباط در روابط عمومی یک پیمان دو سویه و چند سویه است. به عنوان مثال در مجموعه های دانشگاهی این نقش بسیار حساس تر است از آن جهت که روابط عمومی انتظارات چند جایگاه را در مقابل خود می بیند؛ مدیران ارشد و میانی سازمان،دانشجویان،کارمندان و اساتید، و این حساسیت، کارگزاران روابط عمومی را وادار می کند تا با شناخت دقیق‌تری از نیازها و مطالبات هر قشر در این خانواده بزرگ تلاش نماید.

به هر روی در شرایطی که دشمنان این مرز و بوم برای ضربه زدن از مرزهای نظامی با بن بست مواجه شده‌اند، نقش و اهمیت روابط عمومی‌ها در دفاع از مرزهای فکر و اندیشه صد چندان شده و پیروزی در این میدان نیز مستلزم عقلانیت، فعالیت جهادی، صبر و البته تجهیز به علوم روز ارتباطات است.

*مدیر روابط عمومی دانشگاه پیام نور استان فارس