**نوبل اقتصاد در گذر زمان
جایزه نوبل اقتصاد اولین بار در سال 1969 (1348 شمسی) به طور مشترك به دو اقتصاددان به نام‌های راگنار فریش از نروژ و یان تینبرگن از هلند برای «توسعه و كاربرد مدل‌های پویا در تحلیل فرآیندهای اقتصادی» داده شد. در عمر 50 ساله این جایزه، تا كنون 25 جایزه به صورت انفرادی، 19 جایزه به طور مشترك به 2 نفر و 6 جایزه به طور مشترك به 3 نفر اهدا شده است كه در مجموع، 81 نفر جایز نوبل اقتصاد دریافت كرده‌اند.
**اقتصاددان 90 ساله، پیرترین برنده جایزه نوبل
میانگین سنی برندگان این جایزه با در نظر گرفتن برندگان امسال حدود 68 سال است. جوان‌ترین برنده نوبل اقتصاد، كنت ارو بود كه در سال 1972 (1351) در 51 سالگی به طور مشترك با جان هیكس و برای مطالعاتشان در زمینه «نظریه تعادل عمومی و رفاه» موفق به كسب این جایزه شد.
پیرترین برنده نوبل اقتصاد، لئونید هورویز در سال 2007(1386) و در 90 سالگی به طور مشترك با اریك استارك ماسكین، و راجر مایرسون برای «تئوری طراحی مكانیسم» این جایزه را دریافت كرد. وی تنها یك سال پس از دریافت نوبل، از دنیا رفت. هورویز تاكنون پیرترین دریافت‌كننده جایزه نوبل در تمام رشته‌ها بوده است.
تمام اقتصاددانان برنده نوبل از بین مردان هستند و تنها استثنا، برنده سال 2009 خانم الینور اوستروم بود كه این جایزه را به پاس «تحلیل حاكمیت اقتصادی» به طور مشترك با الیور ویلیامسون دریافت كرد.
**جایزه‌ای برای دانش و طبیعت
برندگان جایزه نوبل سال جاری، دو اقتصاددان امریكایی ویلیام نوردهاوس و پل رومر هستند كه پژوهش‌هایی را در رابطه با «تغییر اقلیم» و «نوآوری تكنولوژی» بر تحلیل بلندمدت اقتصاد كلان انجام داده‌اند.
ویلیام نوردهاوس استاد 77 ساله دانشگاه ییل امریكا با زمینه تخصصی اقتصاد كلان و اقتصاد محیط زیست است كه رساله دكترای خود را با راهنمایی راهنمای رابرت سولو تدوین كرده است. سولو خود در سال 1987 (1366) به پاس تحقیقاتش در زمینه «رشد اقتصادی» برنده جایزه نوبل شده است. نوردهاوس برای «وارد كردن تغییرات اقلیم در تحلیل‌های بلند مدت اقتصاد كلان» شایسته دریافت این جایزه شد.
دیگر برنده نوبل اقتصاد، پل رومر استاد 62 ساله مدرسه كسب و كار استرن دانشگاه نیویورك با زمینه تخصصی اقتصاد كلان و سیاست‌گذاری اقتصاد بین‌الملل است كه برای وارد كردن «نوآوری تكنولوژی در تحلیل‌های بلند مدت اقتصاد كلان» شایسته دریافت این جایزه شناخته شد. رومر نیز رساله دكترای خود را با راهنمایی دیگر برنده نوبل اقتصاد یعنی رابرت لوكاس تدوین كرد. لوكاس در سال 1995 (1374) برای «توسعه و كاربرد فرضه انتظارات عقلایی در تحلیل‌های اقتصاد كلان» موفق به دریافت این جایزه شد.
رومر و نوردهاوس ابزارهای جدیدی را برای تحلیل توسعه بلند مدت طراحی كرده‌اند. در یك چشم‌انداز بلند مدت جهانی، تغییر اقلیم و نوآوری تكنولوژی جنبه‌های كلیدی رشد پایدار و بلندمدت اقتصاد هستند. این دو پژوهش‌گر تلاش كردند مدل رشد نئوكلاسیك را با وارد كردن دو متغیر تغییرات اقلیم و نوآوری تكنولوژی اصلاح كنند، دو متغیری كه اگر چه همواره مورد توجه اقتصاددانان بوده‌اند اما به عنوان متغیرهای برون‌زا شناخته می‌شدند.
**نوآوری تكنولوژیكی و رشد اقتصادی
مطالعات رومر نشان می‌دهند دانش چگونه می‌تواند به عنوان موتور محرك رشد اقتصادی عمل كند. انباشت رشد اقتصادی در طول زمان، سطح زندگی مردم را دستخوش تغییر می‌كند، پژوهش‌های پیشین اقتصاد كلان نیز نوآوری تكنولوژی را به عنوان پیش‌ران رشد اقتصادی تایید كرده‌اند، اما هیچ‌گاه مدل‌سازی بر این مبنا صورت نگرفته بود، و اینكه چگونه تصمیمات اقتصادی و شرایط بازار، خلق تكنولوژی را تعیین می‌كنند، سوالی بود كه پیش از این بی‌پاسخ مانده بود. اما رومر، این مساله را با نشان دادن نحوه تاثیر نیروهای اقتصادی بر تمایل بنگاه‌ها برای خلق ایده‌ها و نوآوری‌ها تشریح كرد.
راه حل رومر كه در سال 1990 منتشر شد اساس آن چیزی است كه امروزه به عنوان نظریه رشد درون‌زا شناخته می‌شود. این نظریه هر دو بعد مفهومی و كاربردی را پوشش می‌دهد چرا كه توضیح‌دهنده تفاوت ایده‌ها با سایر كالاها و شرایط خاص آن‌ها برای رشد در بازار است. نظریه رومر، زمینه‌‌ساز مطالعات جدید زیادی است كه مقررات و سیاست‌هایی را كه مشوق ایده‌های جدید و رفاه بلند مدت هستند، تبیین می‌كنند.
**آثار اقتصادی تغییر اقلیم
یافته‌های مطالعات نوردهاوس در رابطه با تعاملات جامعه و طبیعت است. وی مطالعات در این حوزه را از دهه 1970 میلادی آغاز كرد، یعنی زمانی كه هشدارهای دانشمندان درباره سوخت‌های فسیلی و گرم‌شدن زمین به طور فزاینده‌ای رو به افزایش بود. در اواسط دهه 1990 میلادی نوردهاوس اولین فردی بود كه یك «الگوی ارزیابی یكپارچه» را ارائه داد: الگویی كه تعامل بین اقتصاد و اقلیم را توضیح می‌دهد. این الگو امروزه به طور گسترده‌ای برای شبیه‌سازی نحوه تعامل و آثار دو جانبه اقتصاد و اقلیم استفاده می‌شود؛ به طوری كه پیامدهای مداخلات سیاست‌گذاری در تغییرات اقلیم عموما با استفاده از این الگو توضیح داده می‌شوند و مواردی مانند آثار مالیات بر سوخت‌های فسیلی مثال‌هایی برای كاربرد این الگو هستند.
گزارش از مریم السادات علم‌الهدی
**اداره كل اخبار چندرسانه‌ای**ایرناپلاس**
تهران- ایرناپلاس- برندگان نوبل اقتصاد سال جاری دو استاد آمریكایی هستند كه در مطالعات خود توجه ویژه‌ای به «دانش» و «طبیعت» داشته‌اند و نوآوری‌های تكنولوژیك و تغییر اقلیم را وارد مدل‌های اقتصادی كرده‌اند.