پیشنهادهای فوری برای خروج از بحران بانكی

به گزارش خبرنگار ایرناپلاس، هم اندیشی ملی الزامات عبور از چالش های پولی، بانكی و ارزی كه امروز در دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد، علاوه بر مسعود نیلی، تعداد دیگری از صاحب نظران و مدیران اقتصادی كشور را گرد هم آورد تا هر یك راه حل خود را ارائه دهند.

** شكاف قیمتی باعث كاهش حواله ارزی می شود
علی صالح آبادی مدیرعامل بانك توسعه صادرات، مشكل كنونی نظام بانكی كشور را ناترازی مصارف و منابع بانكی دانست كه در اضافه برداشت بانك ها نمود پیدا كرده است و مطالبات معوق، اموال مازاد بانك ها، مطالبات بانك های دولتی و خصوصی شده از دولت، كفایت سرمایه پایین و حسابداری تعهدی به جای حسابداری نقد، از علل آن هستند.
صالح آبادی با اشاره به عدم تعادل درآمد و هزینه بانك ها ادامه داد: عمده درآمد بانك ها از تفاوت نرخ سود سپرده و تسهیلات است و به درآمدهای كارمزدی بی توجه اند. در حالی كه درآمدهای كارمزدی به رفع این عدم تعادل كمك می كند و البته افزایش درآمد كارمزدی نیازمند فرهنگ سازی است.
رئیس سابق سازمان بورس و اوراق بهادار رفع عدم تعادل ها را نیازمند ایجاد زیرساخت های نظارتی و رصد جریان وجوه توسط بانك ها، رتبه بندی مشتریان و ظرفیت سنجی مشتریان دانست. او بسترسازی و استفاده از آی تی را از راه حل های اجرایی كردن این موارد برشمرد و افزود: نظارت بالاتر بانك مركزی برای كنترل بدهی بانك ها الزامی است و در كنار آن نیاز است ریسك های اعتباری، نقدینگی، بازار و حسابداری از طریق استانداردهای IFRS افشا شوند.

**نقش تیم های رسانه ای در جنگ روانی ارزی، مهم تر از عوامل اقتصادی
وی نقش تیم های رسانه ای در جنگ روانی ارزی را مهم تر از عوامل اقتصادی دانست و ادامه داد: ارز به دو شكل اسكناس و حواله كه شامل سامانه نیما و دلار 4200 تومانی است، در بازار وجود دارد كه نظارت بر تمام مراحل توزیع كالاهایی كه دلار 4200 تومانی می گیرند، الزامی است.
صالح آبادی با تاكید بر تاثیرگذاری بازار اسكناس ارزی بر بازار حواله ادامه داد: شكاف بین نرخ اسكناس و حواله ارزی موجب كاهش عرضه حواله می شود. البته از هفته گذشته صرافی ها مجاز به واردكردن اسكناس شدند و این تصمیم خوبی است اما به بانك مركزی توصیه می شود توزیع اسكناس به صورت مدیریت شده و محدود و متناسب با نیازها و نظارت صورت گیرد. همچنین برای بهبود شرایط بازار ارز تقاضا باید بر اساس عرضه مدیریت شود و تخصیص ارز به كالاهایی كه تولید داخلی دارند یا غیر ضروری هستند محدود شود و در مبادی خروجی بر خروج ارز نظارت داشته باشیم.

** 9 عامل بحران زای نظام بانكی
داوود دانش جعفری، عضو هیئت علمی دانشكده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی بیان كرد: شاید عدم تعادل های موجود در اقتصاد ایران به تنهایی بحران زا نباشند، اما تاثیر و تاثر آن ها از یكدیگر اقتصاد را با شرایط بحرانی مواجه می كند. این عدم تعادل ها در دوره وفور درآمد نفتی نمود نداشتند و پوشش داده می شدند، اما اكنون دوباره بروز كرده اند و پرداختن جداگانه به هر كدام از این عوامل بدون توجه به مشكلات سایر حوزه ها منجر به حل مساله نمی شود.
وزیر اسبق اقتصاد عوامل بحران زای نظام بانكی را «عدم توجیه اقتصادی طرح ها»، «عدم اعتبارسنجی»، «تبدیل درآمدهای ارزی به ریال در دوره های وفور درآمد نفتی»، «نسبت اهرمی بالا»، «عدم تطابق سپرده های كوتاه مدت با تسهیلات بلند مدت»، «درهم تنیدگی و ارتباط تنگانگ بانك ها»، «معوقات بانكی»، «وام مسكن به انبوه سازان» و «تعهدات ارزی» دانست.
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام راه حل پیش روی نظام بانكی را افزایش سرمایه بانك ها و بهبود نسبت اهرمی در ایران دانست.

** تغییر در ساختار تصمیم گیری، مرهم 3 زخم كهنه اقتصاد ایران
حمید پورمحمدی معاون اقتصادی سازمان برنامه و بودجه «عدم مدیریت صحیح ذخایر ارزی»، «ناكارآمدی های بودجه دولت» و «ناترازی بانك ها» را 3 زخم كهنه اقتصاد ایران نامید كه حتی در صورت عدم تحریم ها نیز به عنوان نقاط آسیب پذیر مطرح بودند.
وی هم زمانی تحریم های جدید و شرایط بین المللی را عامل تحریك نقاط آسیب پذیر اقتصاد ایران دانست و بیان كرد كنار هم قرار گرفتن این عوامل منجر به بروز تورم مهارناپذیر، بیكاری و تهدید سطح معیشت می شود.
پورمحمدی اقدامات سازمان برنامه و بودجه در 5 محور «مدیریت منابع و مصارف بودجه»، «تامین حداقل معیشت»، «حمایت از اشتغال و تولید»، «مهار رشد نقدینگی» و «مدیریت بازار ارز» را راهكار عبور از چالش های پیش رو دانست.

** پیشنهادهای فوری برای خروج از بحران بانكی
حسین عبده تبریزی، مشاور تامین مالی وزیر راه و شهرسازی با بیان اینكه مشكل فعلی اقتصاد ایران تورم لجام گسیخته است، راه حل را شكستن دور باطل تورم لجام گسیخته عنوان كرد. وی همچنین سركوب نرخ ارز را مسبب نظام چند نرخی دانست و بیان كرد: این هدف گذاری، نتیجه را نقض می كند به طوری كه اكنون شاهد افزایش نرخ ارز هستیم.
عبده تبریزی سخنان خود را با نقد پیشنهادهایی كه راه حل را در كاهش نرخ سود می دانند ادامه داد و افزود: پول و شبه پول در ایران مشابه هم هستند چون به حساب های جاری هم سود تعلق می گیرد و از طرف دیگر، سپرده های بلندمدت، با نرخ جریمه اندكی به راحتی قابل برداشت هستند در نتیجه، انتخاب رویكرد كاهش نرخ سود، وابسته به این است كه چه فرضیه ای را درباره عدم كاهش نرخ سود بپذیریم.
وی راهكارهای خود را در 3 محور اصلاح بسته سیاستی-نظارتی، سیاست های بودجه ای و سیاست های ارزی تشریح كرد و «فعال كردن صندوق های ضمانت سپرده»، «نظارت مستمر و برخورد با متخلفان»، «ساده سازی ساختار سپرده ها»، «احیای حساب های جاری و حذف حساب های پشتیبان»، «كاهش نرخ جرایم اضافه برداشت»، «تطابق سودهای دریافتی و پرداختی»، «كنترل نرخ سود بیمه های عمر»، «اعمال نرخ سپرده های مصوب در صندوق های با درآمد ثابت» و «پیش فروش محصولات شركت ها» را راه حل های فوری برای خروج از بحران بانكی دانست.

**مساله ارز حل نمی شود مگر اینكه مساله بانك حل شود
این استاد علوم مالی، در بخش سیاست های بودجه ای پیشنهاد داد كلیه بدهی های ریالی و ارزی دولت با امضای دوم وزیر معتبر شوند و هزینه تنزیل اوراق دولتی كاهش یابد همچنین دسته چك صرفا به عنوان ابزار پرداخت تجاری مور استفاده قرار گیرد و نرخ تعرفه گمركی متناسب با نرخ ارز تعدیل شود.
عبده تبریزی با بیان اینكه مساله ارز حل نمی شود مگر اینكه مساله بانك حل شود، ارز را همزاد بحران بانكی تلقی كرد و توصیه كرد سیاست های ارزی بر جداسازی پرداخت های تجاری از مصارف شخصی، و بازتعریف نقش صرافی ها، بانك ها و صندوق توسعه ملی متمركز شوند.

گزارش از مریم السادات علم الهدی
*اداره كل اخبار چندرسانه ای** ایرناپلاس*