بهزاد لایقی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا افزود: شرایط جانداران در اقیانوس ها و دریاها بعد از میلیون ها سال به پایداری رسیده است اما اسیدی و گرم شدن آب این پهنه های آبی موجب تغییر در شرایط بیولوژیكی آنها می شود.
وی تاكید كرد: زمانی كه شرایط محیطی زندگی جانداران تغییر می كند دچار تنش های مختلف می شوند؛ هر جانداری بر اساس توانایی در پاسخگویی به آن تنش ها می تواند تا حدی آنها را تحمل كند اما اگر از حد توان خارج شود دیگر قابل تحمل نخواهد بود كه یكی از حساس ترین موجودات دریایی در این زمینه آبسنگ های مرجانی هستند.
لایقی گفت: آبسنگ های مرجانی به عنوان یك مجتمع مسكونی برای ماهیان عمل می كنند، انواع ماهیان در آنها رشد و نمو می كنند و پناه می گیرند اما این موجودات ارزشمند دریایی در خلیج فارس شروع به سفید شدن كرده اند و زمانی كه مرجانی سفید شود یعنی دیگر مرده و از بین رفته است.
وی به پدیده تغییر اقلیم در اسیدی شدن اقیانوس ها و بروز سفید شدگی آبسنگ های مرجانی افزود: مرگ آبسنگ های مرجانی به این صورت است كه آهكی می شوند و دیگر به زندگی بر نمی گردند كه چند سالی است این مشكل برای آبسنگ های مرجانی خلیج فارس اتفاق افتاده است.
لایقی ادامه داد: در منطقه خلیج فارس توده های مرجانی بزرگی وجود دارد و حیات بسیاری از جانداران به این توده های مرجانی وابسته است، جزیره كیش یك جزیره مرجانی است بنابراین سفید شدگی این توده ها گونه های وابسته به آنها را تحت تاثیر قرار می دهد.
وی اظهار كرد: به غیر از بحث گرم شدن آبها بر اثر تغییرات اقلیم، در جریان طبیعی چرخه آبی دریاها و اقیانوس ها نیز تغییر ایجاد شده است، در واقع به نوعی الگوی چرخه آب نیز تغییر كرده و این مساله در انتقال مواد غذایی تاثیر می گذارد كه این روند حیات جانداران دریایی را تحت الشعاع قرار می دهد.
مدیر كل مركز علوم جوی و اقیانوس شناسی سازمان هواشناسی گفت: بالا آمدن سطح آب دریاها و اقیانوس ها نیز از دیگر پیامدهای تغییر اقلیم است كه در 30 تا 40 سال گذشته هم شاهد افزایش دمای آب و هم بالا آمدن تراز آب در خلیج فارس و دریای عمان بودیم .
وی افزود: بالا آمدن تراز آب باعث می شود آن مناطق ساحلی كه قبلا زیر آب نبودند به مرور زیر آب بروند و این باعث برهم خوردن سیستم طبیعی بسیاری از جاندارانی كه در مناطق ساحلی رشد و نمو می كنند می شود و بر روی زندگی آنها تاثیر می گذارد.
لایقی گفت: بنابراین شرایط آبسنگ های مرجانی، افزایش دمای آب، اسیدی شدن آب اقیانوس ها، اسیدیته شدن ماهیان، تغییر الگوی جریان آب و افزایش تراز آب اثرات گرم شدن كره زمین بر محیط دریاها است.
وی درباره انتقال آبسنگ های مرجانی گفت: در برخی كشورها وقتی قرار است بندری ایجاد شود یا لایروبی صورت گیرد، انتقال مرجان ها با هدف كاهش تخریب و حفاظت از آنها انجام می شود كه این كار باید با رعایت تمام شرایط لازم برای حفظ جاندار انجام شود.
لایقی تاكید كرد: انتقال باید با حفظ شرایط محیطی مناسب صورت گیرد، زمانی كه جاندار در یك منطقه رشد و نمو كرده با شرایط محیطی آن مانند دما، شوری و اكسیژن محلول در آب سازگار می شود بنابراین محل جدید هم باید دارای همان شرایط باشد زیرا در صورت متفاوت بودن موجب تنش و از بین رفتن جاندار می شود.
*** تاثیر آب شیرین كن ها بر خلیج فارس
وی به تاثیر آب شیرین كن ها بر محیط زیست خلیج فارس اشاره كرد و گفت: چند نوع آب شیرین كن وجود دارد كه همه آنها مشكلات زیست محیطی یكسانی ندارند، نوعی از آب شیرین كن كه عمدتا روی آن تمركز شده روش ' ارگو ' است ، به این صورت كه آب شور را فیلتر می كند و آب را با نمك زیاد به عنوان پساب به دریا می ریزد و چون آن آب شور و سنگین است به مرور موجب می شود تا آن قسمت از كف دریا دیگر برای گونه های جانوری دریایی قابل سكونت نباشد كه این مساله بر روی چرخه حیات در آن منطقه تاثیر می گذارد.
لایقی افزود: یك سری آب شیرین كن ها هستند كه علاوه بر ما كشورهای حاشیه خلیج فارس هم از آنها استفاده می كنند آنها از روش تبخیر آب شور استفاده می كنند كه خطر زیست محیطی كمتری دارد.
وی ادامه داد: در این روش آب شیرین كن ها مانند روش قبل تاثیر مستقیمی بر روی دریا ندارند مگر اینكه بخواهند نمك آنرا در دریا تخلیه كنند كه معمولا این كار را نمی كنند زیرا مخزنی دارد كه پساب در آن جای می گیرد.
لایقی درباره وسعت تاثیر آب شیرین كن ها بر محیط زیست خلیج فارس گفت: با اینكه خلیج فارس دریایی كم عمقی است اما محدوده ای را كه آب شیرین كن تحت تاثیر قرار می دهد نسبت به وسعت خلیج فارس محدوده كوچكی است بنابراین فقط بر روی محیط زیست همان منطقه و مناطق ساحلی مجاور تاثیر می گذارد و شوری را همان منطقه افزایش می دهد.
وی اظهار كرد: البته به علت جریان آبی كه از اقیانوس هند وارد خلیج فارس می شود آب این دریا به طور مرتب می چرخد و تازه می شود، چرخش آب در خلیج فارس سه تا چهار ساله است بنابراین دلیل افزایش شوری این منطقه بیشتر تابش مستقیم خورشید، كم بودن ابرناكی هوا و تبخیر است
9014**1440
تهران - ایرنا - مدیر كل مركز علوم جوی و اقیانوس شناسی سازمان هواشناسی گفت: اسیدی شدن و افزایش دمای آب اقیانوس ها مرگ آبسنگ های مرجانی را به دنبال دارد.
