سال 97 برای تجارت ایران چگونه رقم خورد؟

به گزارش روز دوشنبه ایرنا، صادرات غیرنفتی ایران به اروپا پس از تحریم‌های آمریكا با شرایطی متفاوت روبرو شد و ایران تلاش كرد كشورهای همسایه را جایگزین مقاصد صادراتی خود كند. به همین دلیل از حدود 44 میلیارد و 309 میلیون دلار صادراتی كه در سال 97 انجام شد، حدود 24 میلیارد دلار آن به 15 كشور همسایه بود؛ این آمار به این معنی است كه بیش از 54 درصد صادرات كشورمان به مقصد كشورهای همسایه بوده است.
در سال 96 آمار صادرات كشور حدود 47 میلیارد دلار بود، بنابراین سال 97 با كاهش سه میلیارد دلاری صادرات همراه بود كه رئیس كل گمرك دلیل اصلی آن را تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران می‌داند.
وضعیت واردات ایران از كشورهای همسایه متفاوت از صادرات آن است، چرا كه در سال 97 از مجموع 42 میلیارد و 612 میلیون دلار كل واردات كشور، 11 میلیارد و 541 میلیون دلار كالا از مبدأ كشورهای همسایه وارد خاك ایران شده است و این یعنی تنها 27 درصد واردات ایران در سال گذشته از كشورهای همسایه انجام شده است.

** چین؛ صادرات كم با ارزش بالا
آمار و ارقام تجارت خارجی سال 97 از پرچمداری چین در لیست تجارت خارجی ایران روایت می‌كند كه در طول سالیان گذشته، نخستین بار نیست شاهد این اتفاق هستیم. چین با 19 میلیارد و 533 میلیون دلار مبادله تجاری، بزرگ‌ترین شریك تجاری ایران محسوب می‌شود.
آمار صادرات به چین و واردات به این كشور تقریبا در یك تراز مساوی قرار گرفته، به این ترتیب كه صادرات ایران به چین حدود 9 میلیارد دلار و واردات از این كشور نیز حدود 10 میلیارد دلار بوده است. اما وزن كالاهای صادراتی و وارداتی دیگر چندان مشابه نیست؛ چنانچه ایران حدود 32 میلیون تن به چین صادرات كرده تا به ارزش صادراتی 9 میلیارد دلاری دست یابد، اما چین تنها با صادرات سه میلیون تن به ایران توانسته واردات 10 میلیارد دلاری را ثبت كند.

** عراق؛ تجارت ناموزون
از عراق به عنوان نخستین مقصد صادراتی ایران سال 97 می‌توان نام برد؛ كشوری با حجم تجارت 8.9 میلیارد دلاری كه نخست وزیرش یك ماه گذشته برای شركت در نشستی اقتصادی به ایران سفر كرده بود.
در سال 97 حدود 9 میلیارد دلار صادرات با وزن حدود 20 میلیون تن به عراق انجام شده، اما در مقابل تنها حدود 59 میلیون دلار كالا از این كشور به ایران وارد شد كه وزن آن به 73.5 هزار تن می‌رسد.
به گفته سرپرست سازمان توسعه تجارت، ایران در سال 97 توانست 29 درصد از سهم بازار عراق را در اختیار بگیرد و بازیگر اصلی در تجارت خارجی این كشور باشد.

** امارات؛ دوستی تجاری
امارات، یعنی سومین مقصد صادراتی ایران در سال 97 میزبان كالاهای ایرانی به ارزش حدود 6 میلیارد دلار بود؛ كالاهایی كه وزن آن‌ها حدود 14 میلیون تن تخمین زده شده است. از طرف دیگر هم این كشور دومین صادركننده به ایران است كه در سال 97 ، ایران حدود 6 میلیارد و 500 میلیون دلار كالا با ارزش حدودی چهار میلیون تن از این كشور وارد كرده است.
در اینجا باز هم تراز تجاری دو كشور در صادرات و واردات تقریبا مشابه است اما امارات با چهار میلیون تن كالا و ایران با 14 میلیون تن به این عدد رسیده اند؛ یعنی ارزش كالاهای صادراتی امارات به ایران تقریبا 3.5 برابر ارزش كالاهای صادراتی ایران به این كشور بوده است.
حجم بالای تجارت بالای ایران و امارات چند روز پیش زیر ذره‌بین روزنامه الشرق قطر قرار گرفته و این روزنامه نوشته است: ابوظبی در ظاهر نشان می دهد كه اختلافات گسترده ای با تهران دارد و نمی تواند با سیاست های ایران در منطقه كنار بیاید اما مناسبات میان دو طرف ثابت می كند كه ادعای امارات صحیح نیست. امارات یكی از دلایل اختلاف خود با قطر را روابط رو به رشد دوحه با تهران عنوان كرده است اما خود این كشور از حیث حجم تبادل تجاری با ایران در صدر كشورهای عربی قرار دارد.

** افغانستان
در سال 97 ایران حدود سه میلیارد دلار به افغانستان صادرات غیرنفتی با وزن حدود 5.5 میلیون تن انجام داده است؛ در مقابل از این كشور تنها 11 میلیون دلار به ارزش 10 هزار تن وارد كرده است كه با توجه به شرایط نا به سامان اقتصاد افغانستان، هم تراز نبودن آمار صادرات و واردات این كشور چندان جای تعجب ندارد.

** تركیه
اجناس ترك آنچنان در بازار ایران جای خودش را باز كرده كه چندان عجیب نیست از تركیه به عنوان سومین كشور صادركننده به ایران نام برده شود؛ واردات ایران از این كشور در سال 97 حدود 2.6 میلیارد دلار با ارزش 1.5 میلیون تن بوده است. از طرف دیگر ایران در سال 97 حدود 2.3 میلیارد دلار كالا با وزن حدود 7 میلیون تن به تركیه صادر كرده تا آن را در ششمین ردیف جدول مقاصد صادراتی ایران تثبیت كند.
اقتصام**4037**9189