بوم گردي ها در سنگلاخ مشكلات

به گزارش خبرنگار ايرنا ، اقامتگاه بوم گردي به خانه هاي قديمي بازسازي شده اطلاق مي شود كه در آن سعي بر اين است تا مهمانان با شيوه سنتي زندگي در آن محل خاص آشنا شوند و در محيطي طبيعي سفر خود را انجام مي دهند .
بيش از يكهزار واحد اقامتگاه بوم گردي در يكهزار و 200 روستاي كشور فعاليت مي كند كه از اين تعداد حدود 10 مربوط به مازندران است كه بيشتر از سه هزار روستا دارد.
گردشگران و مسافران علاوه بر علاقه مندي براي حضور و تجربه اقامت در روستاها و مناطق ديدني مازندران ، كم هزينه بودن اين نوع اقامتگاهها نسبت به اقامتگاه هاي رسمي همچون هتل و متل راعلت ميل و رغبت براي استفاده از اين فضاها مي دانند.
بر اساس تازه ترين گزارش مربوط به ميراث فرهنگي ، دستكم 20 درصد مسافران و گردشگراني كه به مازندران سفر مي كنند ، روستاها و اقامتگاههاي بوم گردي را به عنوان محل اسكان و استقرار خود انتخاب مي كنند و رغبت در اين زمينه هر سال نيز بيشتر مي شود.
بااين حال براي بسياري از گردشگران ، تجربه اول بومگردي چندان خوشايند نبوده است و اگر ارزاني از آن حذف شود ، شايد بازگشت دوباره نداشته باشند.
بررسي هاي ميداني خبرنگار ايرنا نشان مي دهد كه برخي از افراد تنها به خاطر اينكه خانه قديمي در روستا دارند به دنبال ايجاد بوم گردي رفته اند و مبادرت به پذيرش مسافر مي كنند در حالي كه از اصول اوليه ميزباني در اين واحد آشنا نيستند .
براي اين افراد بومگردي و گردشگري شغل و كسب و كار محسوب نمي شود ، بلكه ممر درآمد اضافي براي خانوار است و به همين دليل هم نگاهشان به گردشگر يك بار مصرف و فاقد ارزش گذاري براي تكرار و بازگشت است.
** ورود غير حرفه اي در بوم گردي ها
محمد جواد رحماني يكي از بوم گردان هاي با سابقه مازندران است . او سومين واحد بوم گردي اين استان را در خليل شهر بهشهر راه اندازي كرده است و از پنج سال پيش به همراه اعضاي تيم 10 نفره اش با استفاده از خانه هاي قديمي و سنتي خودشان و گذراندن دوره هاي آموزشي ملي اكوتوريسم در حال فعاليت هستند.
اين كارآفرين بخش گردشگري ضمن اينكه از وضعيت كسب و كار در اين حرفه ابراز رضايت مي كند ، معقتد است علاوه بر ورود غير حرفه اي ها ، مخالفت و مقاومت جوامع محلي با فعاليت توسعه اي در حوزه گردشگري بوم گردي نيز سبب مي شود تا اين شق از گردشگري نتواند با سرعت لازم حركت كند.
وي كه خود از اهالي بومي منطقه خليل شهر است ، در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود : مقاومت اهالي بومي با فعاليت بوم گردي بيشتر ناشي از ديدگاه آنها نسبت به ورود افراد غير بومي با آداب و فرهنگ متفاوت و بنا به گفته خودشان فرهنگ مضر است .
اين بوم گردان مازندراني گفت : در حاليكه با وجود هتل و متل در هر منطقه اي و ورود گردشگران مي تواند فرهنگ ها به هر منطقه وارد شود ولي مقاومت براي بوم گردي ها به خاطر نوپا بودنش بيشتر است .
وي كه خود پس از طي كردن دوره هاي آموزشي اكوتوريسم كه شامل بسته هاي مختلف از قبيل تور ليدري ، پرنده نگري ، طبيعت گردي ، گياه شناسي و رفتار با افراد موفق به اخذ گواهينامه و دريافت مجوز بوم گردي شد ، افزود : برخلاف سخت گيري هايي كه در ابتداي فعاليت بوم گردي ها انجام مي شد اما اكنون تلاش براي افزايش كمي تعداد بوم گردي ها باعث شده تا افراد بدون داشتن مدرك و گواهينامه آموزشي به حيطه وارد شوند .
وي فقدان سواد كار حرفه اي را به عنوان عاملي در پس زدگي فعاليت بوم گردي عنوان كرد و هشدار داد : اين مساله به نوعي چوب لاي چرخ فعاليت افراد حرفه اي و آموزش ديده مي گذارد و مسافران و گردشگران به دليل خدمات نامناسب از بوم گردي ناراضي مي شوند .
اين بوم گردان گفت : اينكه فردي تنها با داشتن خانه قديمي و بدون هرگونه آموزش و يا فراگيري وارد اين حرفه بشود آسيب به اين شاخه گردشگري است .
وي كه به همراه تيم 10 نفره اش 12 واحد بوم گردي در مازندران را زير پوشش دارد ، گفت : در طول سال 15 هزار مسافر در اين واحدها مستقر مي شوند كه از نظر تعداد و حجم پذيرش مسافر حتي با تاسيسات اقامتي همچون هتل رقابت مي كنيم .
به گفته رحماني ، ورود غير حرفه اي ها به بوم گردي و ارائه خدمات نامطلوب به مسافران باعث مي شود تا ميل و رغيبت بازگشت دوباره به اين فضاها كاسته شود و بالتبع آن از ميزان درآمد نيز مي كاهد .
** چشم انتظاري هاي بي پايان
سيد مرتضي حسيني اصل يكي ديگر از بوم گردان هاي مازندران است كه مجموعه اقامتي اش در روستاي 'سه كيله ' در بخش هزار جريب نكا قرار دارد .
حسيني اصل از سه سال قبل فعاليتش را در اين حوزه آغاز كرد و بنا به گفته خودش توانسته در طول مدت فعاليت مسافراني زيادي را خدماتدهي كند .
وي پايين بودن هزينه يك شب اقامت در خانه هاي بوم گردي و غذا به نسبت مراكز اقامتي لوكس همچون هتل ها را يكي از اصلي ترين دليل در استقبال و رغبت مسافران براي استفاده از اين فضاها دانست و گفت كه اين مساله باعث شد تا در ايام تعطيلات بويژه تعطيلات نوروز به حدي سرشان شلوغ شود كه حتي امكان رزو جا هم نداشته باشند.
حسيني اصل ادامه داد : به دليل استقبال خوب و درآمدزايي مناسب از فعاليت در بوم گردي ، تصميم به گسترش و تعميرات واحد خود گرفتم و درخواست دريافت تسهيلات را به ميراث فرهنگي ارائه دادم ، اما با گذشت يكسال از ارائه درخواست وام ، هنوز نتيجه اي اعلام نشد و واحد بوم گردي ام در اين منطقه خوش آب و هوا و جنگلي شرق مازندران در اين مدت قادر به پذيرش مسافر نيست .
** تلاش براي حركت رو به جلو بوم گردي ها
معاون ميراث فرهنگي ، صنايع دستي و گردشگري استان مازندران نيز با تاييد استقبال خوب افراد براي استفاده از تجربه هاي جديد گردشگري در اين استان گفت كه حدود 20 درصد مسافراني كه نوروز امسال به اين استان آمدند روستاها را به عنوان كانون هدف براي بازديد و اسكان انتخاب كردند .
مهران حسني افزود : بسته هاي جديد گردشگري همان طور كه از سوي مردم مورد استقبال قرار گرفته است اما در روند اجراي با نقاط ضعفي هم از سوي جامعه گردشگر و هم دست اندركاران گردشگري همراه است و در اين چند سال اجراي آنها اشكالات مشخص و معين شده است .
وي اصلي ترين علت وقوع مشكلات را ناشي از نبود و كمبود آموزش هاي لازم قبل و حين كار عنوان كرد و ادامه داد : فعالان در اين حوزه مي بايست در خصوص نحوه انجام كار و فعاليت در اين حيطه آموزش ببينند تا بتوانند بدرستي چهارچوب ها و قواعد لازم را پياده بكنند.
معاون گردشگري مازندران اضافه كرد : براي همين منظور با همكاري موسسات آموزشي گردشگري ، دوره هاي آموزشي براي فعالان در اين زمينه آغاز شده است تا آنها در خصوص مسائل كارشان آموزش ببينند .
وي با اشاره به اينكه در حال حدود 200 نفر در زمينه گردشگري هاي نوين از قبيل بوم گردي ها و تورهاي شهرگردي و روستاگردي در استان مازندران فعاليت مي كنند ، افزود : دوره هاي آموزشي اين افراد از امسال آغاز شد و در مرحله نخست اوايل ارديبهشت ماه كارگاه آموزشي تورگردان ها و مالكان بوم گردي ها با حضور 80 نفر از فعالان در اين زمينه در ساري برگزار شد .
حسني از تداوم اين دوره هاي آموزشي در ديگر نقاط مازندران از جمله مناطق غربي استان در چالوس و رامسر خبرداد و گفت : هر چند سپري كردن اين دوره هاي آموزشي جز الزامات كشوري براي فعاليت آنان نمي باشد ولي براساس نياز و ضرورتي كه احساس شد اين دوره ها در مازندران اجرا مي شود تا نقص هاي موجود مرتفع شود .
وي اضافه كرد : شركت كنندگان در اين دوره ها در خصوص چگونگي اجرا و انجام كارهاي گردشگري مطابق با استانداردهاي لازم را آموزش مي بينند تا بتوانند در عمل اجراي درستي داشته باشند .
معاون گردشگري مازندران با تاييد فعاليت بوم گردي هاي بدون مجوز در استان ، اصلي ترين عامل در دور زدن قانون توسط اين افراد را روند طولاني مراحل اداري در كشور دانست .
وي افزود : سپردن اخذ مجوز به دهياري ها تلاشي است در راستاي رفع اين مشكل بوم گردان است ، اما تمامي نظارت ها دوره اي بر عهده ميراث فرهنگي است و فقط متقاضي در آموزش هاي دوره اي حاضر مي شود.
وي هم چنين از برخورداري تسهيلات كم بهره(6 درصد) براي مجموعه داراني كه داراي مجوز و طرح هاي توسعه بوم گردي هستند به عنوان طرحي تشويقي براي دريافت مجوز اشاره كرد.
معاون گردشگري مازندران با اشاره به اينكه حدود يكصد واحد بوم گردي با ظرفيت بيش از 500 نفر در اين استان فعاليت مي كنند ، افزود : تا كنون افرادي كه براي دريافت مجوز بوم گردي مراجعه كردند به صورت دائمي و دوره اي آموزش ديده و مي بينند.
2096/1654