به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، بحث انتشار تصاویر كودكان در فضای مجازی مساله ای است كه فقط مختص ایران نیست و با گسترش فضای مجازی در تمام دنیا شاهد این هستیم كه اتفاقاتی از این دست در حال وقوع است. چه بسا خانواده ها، موسسات و بنگاه هایی هستند كه آگاهانه و یا ناآگاهانه اقدام به انتشار تصاویر كودكان در صفحات مجازی می پردازند حال آنكه از تبعات و آثار این امر غافل هستند. چه بسا انتشار اینگونه از تصاویر نه تنها نوعی تعرض به حقوق كودكان محسوب می شود، بلكه می تواند ضربات روحی و روانی بسیاری را نیز به وی وارد كرده و بر شخصیت، اعتماد به نفس و عزت نفس آنها تاثیر منفی بگذارد. از طرفی آینده شغلی كودكان را نیز تحت تاثیر قرار داده و محدودیت هایی برای آنها در آینده ایجاد كند.
بنابراین با توجه به اهمیت این بحث، پژوهشگر ایرنا با علی اكبر ارجمند نیا، روانشناس و استاد دانشگاه تهران به گفت و گو نشست.
** اهدافی در پس انتشار تصاویر كودكان
ارجمندنیا در خصوص اهدافی كه می تواند در پس انتشار تصاویركودكان باشد، گفت: مدتی است كه ما با این پدیده یعنی انتشار تصاویر كودكان در صفحه های مجازی مواجه هستیم و تعداد زیادی از خانواده ها، افراد و موسسات اقدام به تولید عكس، فیلم و كلیپ از كودكان می كنند. این در حالی است كه اكثر خانواده ها در ابتدا قصد انتفاع ندارند و صرفا با هدف ارایه یك تصویر مناسب از فرزندشان اقدام می كنند اما در عین حال هم موسساتی وجود دارند كه با اهداف كسب درآمد از این تصاویر و فیلم ها استفاده می كنند.
ارجمندنیا افزود: به هر حال رفتار بچه ها، كلام بچه ها و چهره بچه ها از جذابیت و معصومیت خاصی برخوردار است و همین مولفه ها باعث می شوند كه عكس ها و تصاویری از آنها تهیه شود. از سویی نه در همه موارد اما در پاره ای از موارد دیده شده كه والدینی كه در واقع خود را نیازمند تایید از سوی اطرافیانشان می دانند و به نوعی یكسری نیازهای روان شناختی خاصی دارند و می خواهند از طریق این اقدامات انها را براورده كنند اقدام به انتشار چنین عكس ها و كلیپ هایی می كنند.
**آسیب های ناشی از انتشار تصاویر كودكان
ارجمندنیا در خصوص آسیب های ناشی از انتشار تصاویر كودكان گفت: طبیعی است كه در هر دو صورت چه از سوی خانواده و بدون قصد انتفاع انجام شود و چه از سوی موسسات كه با قصد انتفاع انجام شود، این امر كار پسندیده ای نیست و می تواند آسیب های روانی و اجتماعی متعددی را برای كودكان به همراه داشته باشد. همچنین این اقدام نوعی تعرض به حقوق كودكان و تعرض به حریم خصوصی كودكان محسوب می شود.
وی افزود: درست است كه كودكان در حال حاضر اختیار كار خود و توانایی مدیریت اینگونه رفتارها را ندارند ولی این امر به این معنا نیست كه چون والدینشان تصمیم می گیرند بنابر این حق هم داشته باشند كه اقدام به انتشار چنین عكس ها، تصاویر و كلیپ هایی بپردازند. چه بسا استفاده ابزاری از این تصاویر می تواند بر شخصیت، اعتماد به نفس و عزت نفس افراد تاثیر منفی بگذارد. گاهی اوقات آینده شغلی كودكان را تحت تاثیر قرار داده و محدودیت هایی برای آنها ایجاد می شود. آنها از برخی آزادی ها و انتخاب ها محروم می شوند. ولی متاسفانه خانواده ها و بنگاه هایی كه اقدام به انتشار این تصاویر می كنند از چنین پیامدهایی غافل هستند.
ارجمندنیا با بیان این نكته كه انتشار تصاویر كودكان نوعی تعرض به حقوق آنها محسوب می شود، گفت: قطعا انتشار چنین عكس هایی تجاوز به حقوق كودكان محسوب می شود. در قوانین چه در قوانین ملی و چه در قوانین بین المللی به این موضوع پرداخته شده و منابع حقوق كودك صراحتا این اقدام را منع كرده و توصیه می كنند كه والدین و اطرافیان باید از چنین اقداماتی پرهیز كنند. انتشار تصاویر كودكان چه آگاهانه با مقاصد مادی و چه ناآگاهانه از سوی والدین و دیگر نهادها منتشر شود نوعی تجاوز به حریم خصوصی كودك شناخته می شود و زندگی كودك را در معرض دید و قضاوت دیگران قرار می دهد.
** پیشنهادات
ارجمندنیا در همین حال گفت: باید جلوی این پدیده را گرفت و از وقوع چنین اقداماتی پیشگیری كرد. طبیعی است كه سازمانی ذیربط باید به این قضیه ورود پیدا كنند و با افرادی كه اقدام به چنین رفتارهایی می كنند، برخورد كنند. حتی در مواردی كه آسیب به یك كودك جدی است خب سازمان های زیربط باید ورود كنند تا سوء استفاه های ابزاری از كودكان نشود.
وی افزود: بنابراین در جهت پیشگیری از این پدیده باید اقدام كرد و راه حل آن هم طبیعی است كه دانش افزایی است. بسیاری از افرادی كه در واقع اقدام به چنین كاری می كنند معمولا از پیامدهای منفی آن غافل هستند و طبیعی است كه والدین خوش فكری كه دوست دارند فرزندانشان آینده بهتری داشته باشد، آنهایی كه دلسوز واقعی هستند، چنانچه از مضرات و آثار منفی این پدیده آگاه باشند قطعا به انتشار این گونه تصاویر هم مبادرت نمی كنند.
پژوهشم**م-ا**1552
تهران- ایرنا- انتشار تصاویر كودكان در فضای مجازی توجهات و استفاده ابزاری از آن، نگرانی های بسیاری از سوی فعالان حقوق كودك را به همراه داشته است زیرا آنها معتقدند این امر نوعی تعرض به حقوق كودك محسوب می شود .