بازار نوساني سكه در سال نو

هرچند در روزهاي اخير نرخ سكه و ارز افزايشي بوده، اما كارشناسان و فعالان بازار قوي‌ترين عامل اين تغييرات قيمتي را به روزهاي پاياني سال و افزايش تقاضا مرتبط مي‌دانند و اميدوارند بانك مركزي با سياست‌هاي كنترلي بتواند افزايش نرخ‌ها را مهار كند. فعالان بازار ارز و سكه در گفت‌وگو با «شرق» در چشم‌انداز بازار يك تصوير مشترك را ترسيم مي‌كنند؛ اينكه بازار ارز و سكه در ميان‌مدت شش ماهه نوساني خواهد بود و در اين پيش‌بيني دو عامل جهاني و داخلي را تأثيرگذار مي‌دانند. كاهش درآمدهاي نفتي، ابهام در تمديد مجوزهاي فروش نفت و بي‌ثباتي اقتصاد كلان در داخل كشور در كنار روند افزايشي قيمت اونس جهاني شرايطي را پديد آورده كه نرخ‌ها رو به افزايش رفته و بازار طلا و سكه را به بازار پرريسك و نوساني تبديل مي‌كند. كارشناسان معتقدند، در اين وضعيت مهم‌ترين اهرم بانك مركزي است و بايد ديد چه سياستي را براي كنترل قيمت‌ها به كار مي‌گيرد. اين نگراني وجود دارد كه با كاهش درآمدهاي نفتي، دولت و بانك مركزي هم براي به‌كارگيري ابزار خاص خود در كنترل نرخ‌ها (تزريق به بازار) دست‌به‌عصا حركت كند و موجودي خود را به‌جاي كنترل قيمت ارز و سكه، براي تأمين كالاهاي اساسي ذخيره كند.

** نقش جنگ اقتصادي آمريكا و چين بر قيمت طلا
به گزارش «شرق»، ديروز در بازار آزاد قيمت انواع سكه و طلا نسبت به روز قبل افزايش يافت؛ در بازار تهران سكه تمام بهار آزادي طرح جديد با قيمت چهار ميليون و 521 هزار تومان و طرح قديم، چهار ميليون و 400 هزار تومان معامله مي‌شود. در بازار آزاد هر قطعه نيم‌‌سكه بهار آزادي، دو ميليون و 520 هزار تومان، ربع سكه يك‌ميليون و 590 هزار تومان و هر قطعه سكه گرمي 810 هزار تومان فروخته مي‌شود. هر گرم طلاي 18عيار هم 432 هزار و 760 تومان ارزش‌گذاري شده، ضمن اينكه هر اونس طلا در بازارهاي جهاني با قيمت 1342.2 دلار معامله مي‌شود. البته افزايش نرخ سكه در ادامه روند افزايشي است كه حدود يك ماه است، شروع شده؛ در ماه بهمن سكه تمام بهار آزادي طرح جديد از سه ميليون و 800هزارتومان، به چهار ميليون و 500هزارتومان رسيد و اين يعني افزايش 700هزارتوماني سكه در يك ماه. حسين عبدي، مدير سرمايه‌گذاري يكي از صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري، در گفت‌وگو با «شرق» دلايل افزايش قيمت سكه و ارز را در اثرگذاري چندين عامل داخلي و خارجي مي‌‌داند و توضيح مي‌دهد: همواره در بازار سكه با دو عامل اصلي افزايش يا كاهش نرخ روبه‌رو هستيم. عامل اول نرخ دلار است و عامل دوم هم قيمت جهاني طلاست. در ماه‌هاي اخير بر مبناي سياست كلي فدرال رزرو ميزان ذخيره طلاي كل در جهان تغيير پيدا كرده است. همچنين حجم طلا در برخي معادن مهم از جمله سه معدن در آفريقاي جنوبي كاهش پيدا كرده است. از سوي ديگر، روسيه با اين استدلال كه ارزش دلار به‌زودي كاهش پيدا مي‌كند، تقاضاي طلاي خود را چند برابر كرده است. شاخص دلار و نرخ بهره در آمريكا با طلا ارتباط خيلي نزديكي دارد، در شرايطي كه شرحش رفت، چشم‌انداز مثبت نيست و همچنين سرنوشت جنگ اقتصادي آمريكا و چين هم مبهم است. تمامي اين وقايع باعث شد قيمت جهاني طلا تا صد دلار افزايش پيدا كند. اين كارشناس بازار سكه در ادامه درباره تأثير عوامل داخلي بر افزايش نرخ‌ها توضيح داد: زماني كه بانك مركزي با سياست‌هاي مؤثر خود سعي كرد عوامل رواني و فيزيكي را كنترل كند، از سوي اين نهاد نظارتي، مقاديري سكه و ارز به بازار تزريق شد و به صورت موقت باعث پايين‌آمدن قيمت طلا و ارز شد. اما امروز ما با عوامل سياسي و اقتصادي روبه‌رو هستيم كه دست بانك مركزي را نيز بسته است. كاهش درآمدهاي نفتي در پي وضع تحريم‌هاي يك‌جانبه عليه ايران، باعث شد چشم‌انداز اقتصادي بدتر از آنچه هست، به چشم بيايد. اگر رفتار اقتصادي متقاضيان را بررسي كنيم، در وضعيت اقتصادي كه چشم‌انداز مبهمي را پيش‌رو مي‌گذارد، ميل تبديل دارايي به ارز و سكه افزايش پيدا مي‌كند.

البته اين موضوع از طرف جبهه خاصي بود كه نقدينگي در دست داشتند، بنابراين تقاضا براي دلار بالا رفت. در ادامه تغييرات قيمتي ارز به بازار سكه نيز سرايت كرده و علاوه بر شرايط جهاني، نقش تشديدكننده قيمت سكه را بازي كرد.

او در پاسخ به اين سؤال كه آينده قيمت سكه چيست؟ توضيح داد: آينده سكه دو بعد كوتاه‌مدت و ميان‌مدت دارد.

در بعد كوتاه‌مدت يكي از عواملي كه باعث افزايش نرخ شده، افزايش تقاضاي آخر سال است كه البته خاص امسال نيست و هميشه اين روال بوده است. بانك مركزي به نظر مي‌رسد سياست‌هايي را به كار گرفته كه ما شاهد اين خواهيم بود كه به‌زودي نرخ‌ها به سمت روند كاهش پيش خواهند رفت. اما با كاهش نرخ دلار بعيد مي‌دانم قيمت سكه پايين بيايد چراكه قيمت جهاني طلا محرك قوي‌تري است. اكنون قيمت‌ها نياز به كنترل دارد. در افق شش‌ماهه اثرات و تغييرات زيادي شاهد خواهيم بود؛ چون قيمت جهاني بالا مي‌رود و دولت از طرفي ذخاير لازم براي عرضه و كنترل بازار با اين ابزار را ندارد.

** دولت مجبور به افزايش نرخ سود بانكي مي‌شود
احمد اميني، كارشناس بازار طلا، نيز محدوديت‌هايي بر سر راه بانك مركزي در كنترل قيمت‌ها مي‌بيند و توضيح مي‌دهد: عمده دليل افزايش قيمت سكه و ارز، كاهش شديد درآمدهاي نفتي دولتي است. حتي صحبت از فروش يك ميليون بشكه است و تمديد معافيت‌هاي خريد نفتي مبهم است و بخشي از خريداران را با اين شرايط از دست خواهيم داد و خريداران نفت ما به كشورهاي چين، تركيه، كره‌جنوبي و هند محدود مي‌شود. اين نگراني دولت را در موضع ضعف قرار داده است و بانك مركزي كنترل بر عرضه و تقاضا را به حداقل رسانده كه ذخاير خود را براي تأمين كالاهاي اساسي كنار بگذارد. بنابراين مهم‌ترين عامل افزايش نرخ دلار ناشي از كاهش درآمدهاي نفتي است. اونس جهاني هم بعد از استراحت چندساله نفسي تازه كرده و سياست‌هاي انبساطي در چندين كشور دارد اعمال مي‌شود. اونس جهاني مقاومت‌ها در برابر ثبات قيمت را شكسته كه در چند سال اخير بي‌سابقه بوده است و بنابراين در ادامه سال اعداد خيلي بالايي را مي‌توان براي اونس جهاني تصور كرد.او ادامه داد: اونس جهاني تا حدي قابل پيش‌بيني است. چشم‌انداز به سمت رشد نرخ اونس جهاني است اما درباره سكه بستگي دارد به اينكه دولت چقدر توان دورزدن تحريم‌ها و كنترل نرخ دلار را دارد و البته اين موضوع پيش‌بيني‌ناپذير است. زماني كه نرخ دلار مرز 12 هزار تومان را رد كرد، ما شاهد هجوم قابل توجه سرمايه‌گذاران بوديم و افراد به سمت تبديل دارايي‌ها به ارز و سكه رفتند و اين بالارفتن قيمت‌ها به بازار كالاهايي مثل خودرو، قيمت سهام و ملك سرايت كرد. پيش‌بيني مي‌شود با توجه به هيجان ايجادشده كنترل ارز بسيار بعيد است. اين كنترل نياز دارد حجم قابل توجهي ارز به بازار تزريق شود و مي‌دانيم كه اين اكنون جزء سياست‌هاي بانك مركزي نيست. بنابراين ممكن است دولت مجبور شود سال بعد مقداري سود بانكي را افزايش دهد تا بازار پول را جذاب كند و سرعت پول را كاهش دهد. هرچند راهكار خوبي نيست اما اگر دولت ببيند نمي‌تواند ارز و سكه به بازار تزريق كند، مجبور مي‌شود به اين اقدام دست بزند و در دوره‌هاي قبل هم اين اتفاق مي‌افتاد. اما همه اين موارد بستگي دارد به اينكه تمديد مجوزهاي فروش نفت چطور پيش خواهد رفت. اگر ميزان فروش نفت ايران بالاي يك ميليون بشكه روزانه باشد، مي‌توانيم اميدوار باشيم نرخ‌هاي سكه و ارز هم در حالت كنترلي پيش برود.

منبع: روزنامه شرق؛ 1397،12،02
گروه اطلاع رساني **1699**