باید با آینده پژوهی به بیماری های فردا فكر كنیم

به گزارش خبرنگار علمی ایرنا، دكتر سعید نمكی امروز -دوشنبه- در مراسم افتتاح بیست و چهارمین جشنواره تحقیقاتی علوم پزشكی رازی، ضمن یادآوری خدمات ارزنده دكتر قاضی زاده هاشمی وزیر پیشین بهداشت و درمان و آرزوی توفیق برای وی، همچنین گفت: در ادبیات امروزِ توسعه، انسان را ابزار توسعه نمی دانند بلكه انسان توسعه یافته را هدف غایی توسعه می دانند و نقش نیروی انسانی در توسعه ملی نقش بسیار برجسته ای است كه خوشبختانه در مجموعه بهداشت و درمان هویداست.
نمكی تصریح كرد: همین كه با منابع اندك و در شرایط بحرانی، توانستیم با دستان توانمند نیروهای متخصص كشور، كار های بزرگی خلق كنیم ستودنی است والا این كه ما پول زیاد بگیریم و كار كنیم هنر نیست.
وی با برشمردن طرح ها و پروژه هایی كه رنگ و بوی ملی می دهد، ادامه داد: كارهای بسیار بزرگی در عرصه سلامت پس از انقلاب شكل گرفته است و اثرات چشمگیر آن ما را در بیرون از مرزها و در 23 كشور شرق مدیترانه در رتبه اول قرار داده است. همچنین در شاخص های بسیار ارزنده پزشكی و سلامت، اثرات چشمگیری به جا گذاشتیم تا آن جا كه در امر پژوهش و توسعه آموزش پزشكی از همه رشته های تخصصی در دنیا بی نیاز شدیم.

**راه های نرفته
سرپرست وزارت بهداشت در عین حال خاطرنشان كرد: نباید غافل شویم از این كه راه های نرفته بسیاری داریم.
روزی كودكان خود را علیه بیماری های مهلك مسری و واگیردار واكسینه می كردیم اما امروز گرفتار بیماری های غیرواگیر از جمله سرطان ها، عوارض جاده ای، بهداشت روان پریش ها و بسیاری مسایل از این قبیل هستیم كه وزارت بهداشت حداقل تاثیر را در این فرایند می تواند داشته باشد و این مشاركت بین بخشی عظیمی را می طلبد.
نمكی افزود: به همین دلیل، در بیست و اندی سال پیش اداره كل بیماری های غیرواگیر را راه اندازی كردیم چون می دانستیم در كشوری كه بیماری های واگیردار را مهار می كند سیمای اپیدمولوژیك بیماری ها به سمت بیماری های غیرواگیر تغییر مسیر پیدا می كند كه متاسفانه این اداره كل بعد از مدتی بسته شد و به همت دولت تدبیر و امید دوباره گشوده شد.
به گفته وی، ما گرفتار مسایلی از قبیل بیماری های غیرواگیر هستیم و باید بخش پژوهش های كشور به این امر بپردازد.
نمكی یادآور شد: بار بیماری ها شاخص مهمی برای كشورهای درحال توسعه نیست كه همه امكانات را بر روی آن متمركز كنند بلكه باید با یك آینده پژوهشی به بار بیماری های فردا فكر كرد.
وی ادامه داد: ضرورت است كه همه ارگان ها و سازمان ها در عرصه پژوهش ما را یاری كنند تا اتفاقات آینده را پیش بینی كنیم كه ناگهان به سیاه چاله بیماری های نوظهوری نیافتیم كه همه منابع كشور را خواهد بلعید.

**نقش پژوهشگران برای جبران عقب افتادگی ها
نمكی تصریح كرد: امید به زندگی را زیاد می بینیم اما كیفیت زندگی را خوب نمی بینیم. ما باید به دنبال مدل های نوینی باشیم كه سالمند افسرده امروز جامعه ما، خود را سربار حس نكند. باید به مشكلاتی كه در حاشیه شهرها در نظام سلامت داریم بپردازیم. مشكلاتی در سلامت مردان داریم كه در سایه رسیدگی به مشكلات زنان و كودكان، از آن غافل ماندیم. ما كنار توفیق ها، عقب افتادگی هایی هم داریم كه بخش پژوهش می تواند به جبران آن كمك كند.
به بیان سرپرست وزارت بهداشت، تئوریسین های برجسته توسعه عنوان می كنند كه هر چه برای پژوهش پول بگذاریم سرمایه گذاری است یا عنوان می شود كه اگر می خواهید میزان توسعه یافتگی یك كشور را بسنجید به مدارس آن توجه كنید كه چقدر روح كاوشگری در آن جا موج می زند. این است كه پژوهش را باید در مدارس نهادینه كنیم تا راهكاری برای مسایل كشور پیدا كنیم.

**راهكارها
نمكی در پایان سه راهكار برای توسعه بهداشت و سلامت مطرح كرد و گفت: باید بخش خصوصی را وارد این مسایل كنیم چرا كه در هیچ كشوری سهم پژوهش بیش از یك درصد از سهم منابع ملی نیست. به همین دلیل بخش خصوصی در این امر وارد شده و آنان را یاری می كنند و بخش خصوصی زمانی وارد این گود می شود كه محصولات علمی قابل خریداری و به چرخه تولید رسیده باشند.
وی ادامه داد: دیگر اینكه از رفتار جزیره ای بپرهیزیم؛ ساختار جزیره ای مشكل پژوهش كشور را حل نمی كند بلكه باید به هم بپیوندیم و با هم همراهی كنیم تا به انتظار ملی برسیم.
نمكی خاطرنشان كرد: راهكارآخر این كه از دایره وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكی خارج شویم. امروز مولفه های اجتماعی موثر بر سلامت بسیار تاثیر گذار بر امر سلامت هستند بر همین اساس همه بخش های پزشكی و غیر پزشكی به صحنه بیایند و با هم كار كنند. از مرزهای كشور هم فراتر برویم و از تكرار كارهای انجام شده بپرهیزیم. باید از محققان و ایرانی های دانشمند خارج از مرزهای ایران استفاده كنیم و كار مشترك با آنان را تعریف كنیم.
بیست و چهارمین جشنواره تحقیقاتی علوم پزشكی رازی با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول ریاست جمهوری، سورنا ستاری معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری، سعید نمكی سرپرست وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی و محمدباقر لاریجانی و رضا ملك زاده معاونین این وزارتخانه آغاز شد.
این جشنواره همه ساله به منظور تجلیل از محققین برجسته ایرانی و جهت معرفی فعالیت های تحقیقاتی برتر علوم پزشكی با تاكید بر جنبه های نوآوری در دو بخش افراد حقیقی و نهادهای حقوقی حوزه علوم پزشكی برگزار می‌شود.

علمی*9294*2017