واكنش‌ها به وزيران پيشنهادي روحاني

دو فراكسيون اميد و مستقلين هم از دولت براي معرفي وزيران پيشنهادي بدون رايزني با مجلس گلايه كرده‌اند. به‌نظر مي‌رسد معرفي وزير مستعفي صنعت براي وزارت كار مناقشه‌برانگيزترين موضوع جلسه راي اعتماد خواهد بود كه روز شنبه آينده برگزار مي‌شود.

** واكنش‌ها به وزيران پيشنهادي روحاني
سرانجام، حسن روحاني چهار گزينه خود براي ترميم و تكميل كابينه را به مجلس ارائه كرد. گزينه‌ها اما همان نام‌هايي است كه روزنامه «دنياي اقتصاد» در شماره روز گذشته خود پيش‌بيني كرده بود؛ فرهاد دژپسند براي وزارت امور اقتصادي و دارايي، محمد اسلامي براي وزارت راه و شهرسازي، محمد شريعتمداري براي وزارت «تعاون، كار و رفاه اجتماعي» و رضا رحماني به عنوان گزينه پيشنهادي «وزارت صنعت، معدن و تجارت». گرچه اين گام را دولتي‌ها پس از ماه‌ها توصيه كارشناسان مبني‌بر لزوم ترميم كابينه به‌ويژه تيم اقتصادي دولت، برداشتند اما كفه اجباري بودن اين اقدام بيش از آن است كه دولت داوطلبانه به ترميم كابينه دست زده باشد. گواه اين مدعا آن است كه دو گزينه پيشنهادي براي وزارت كار و وزارت اقتصاد، در پي استيضاح دو وزير پيشين به مجلس معرفي شدند و گزينه پيشنهادي وزارت راه نيز پس از استعفاي عباس آخوندي، به پارلمان معرفي شد. هرچند محمد شريعتمداري وزير پيشين صنعت نيز استعفاي خود را به حسن روحاني تقديم و او نيز با اين استعفا موافقت كرد اما معرفي او براي تصدي وزارت كار، نشان داد كه دولت تنها يك نفر از ميان 4 گزينه يعني شريعتمداري را به‌صورت خودخواسته در كابينه جابه‌جا كرده است. با وجود آنكه هنوز براي اعلام نظر درباره سرنوشت راي اعتماد يا عدم اعتماد مجلس به اين گزينه‌ها زود است اما نخستين واكنش نمايندگان در صحن مجلس پس از اعلام نام وزيران پيشنهادي، فرياد «دو دو» نمايندگان به معني مخالفت با گزينه‌هاي پيشنهادي بود.

تا لحظه تدوين اين گزارش نيز سيگنال مثبتي از فراكسيون‌هاي سياسي مجلس درباره وزيران پيشنهادي دريافت نشده است. در راس آنها فراكسيون اميد كه از حاميان دولت در مجلس شوراي اسلامي است هم از معرفي وزيران پيشنهادي، از دولت گلايه‌مند است.

محمدرضا تابش، عضو هيات‌رئيسه فراكسيون اميد مجلس ديروز گلايه‌مندي اين فراكسيون را از دولت در معرفي وزرا اعلام كرد. او با اشاره به عدم مشورت در معرفي وزرا گفت كه موضع فراكسيون اميد درباره ترميم كابينه بعد از تشكيل جلسه شوراي مركزي و مجمع عمومي اعلام خواهد شد. به گفته تابش، هيچ مشورتي در معرفي وزرا با فراكسيون اميد و جريان اصلاح‌طلبي نشده است. او افزود كشور در اين شرايط خطير نيازمند وزراي توانمند و كلان‌نگر و در واقع به تمام معنا دولتمرد است كه كشور را از مخاطرات فرا رو نجات دهند و قاعدتا ترميم كابينه بايد به اين منظور صورت گيرد.

فاطمه سعيدي، عضو ديگر فراكسيون اميد نيز ديروز در توييتي انتقاد خود را نسبت به وزيران پيشنهادي اعلام كرد؛ او نوشت: «چهار وزير معرفي شدند. نه از زنان و نه از جوانان هيچ استفاده‌اي نمي‌شود. دولت خود را بي‌نياز از مشورت مي‌داند و در عوض گله مي‌كند كه چرا مجلس همراه نيست.» دومين فراكسيون حامي دولت در مجلس دهم نيز موضعي مشابه اصلاح‌طلبان دارد. ديروز مهرداد لاهوتي، سخنگوي فراكسيون مستقلين مجلس كه از معتدلين و اصولگرايان حامي دولت و نمايندگان نزديك به علي لاريجاني تشكيل شده است، از عدم رايزني دولت با مجلس درباره معرفي وزيران پيشنهادي انتقاد كرد.

لاهوتي در گفت‌وگو با «ايسنا» با اشاره به جلسه ديروز فراكسيون مستقلين گفت: يكي از موضوعات مطرح شده در جلسه امروز فراكسيون در خصوص كابينه و معرفي وزرا بود و اعضا نسبت به اين امر معترض بودند و عنوان كردند بهتر بود پيش از معرفي گزينه‌هاي پيشنهادي دولت، مشورت و رايزني اوليه با فراكسيون‌ها صورت مي‌گرفت در حالي كه با هيچ فراكسيوني رايزني نشده است. او گفت: همه فراكسيون‌ها از اين عدم رايزني گلايه‌مند هستند و شايد دولت با مشورت مجلس نتيجه بهتري مي‌گرفت.

** شريعتمداري
از سوي ديگر، محمد شريعتمداري اما نامي است كه به‌نظر مي‌رسد در روزهاي آتي آماج بيشترين انتقادات نمايندگان خواهد بود. بسياري از نمايندگان مجلس از همان زمان كه او وزير صنعت بود، اما نامش در خبرهاي غيررسمي به‌عنوان گزينه وزارت كار مطرح مي‌شد، اعتراض خود را اعلام كرده بودند. نمايندگان بر اين باورند كه شريعتمداري آزمون خود را در وزارت صنعت پس داده و ديگر به او راي اعتماد نخواهند داد. ديروز هم عباس پاپي‌زاده، عضو فراكسيون نمايندگان ولايي مجلس با ابراز تاسف از معرفي شريعتمداري به‌عنوان وزير پيشنهادي كار، به خبرگزاري مهر گفت: جاي تاسف است كه دولت تاكيد زيادي بر استفاده از نيروهاي خسته، بازنشسته و پير دارد كه همه تزهاي مديريتي خود را به كار گرفته‌اند.

او گفت: مشكلات كشور حاصل مديريت بسته‌اي است كه مرتب افرادي خاص از جايي به جاي ديگر انتقال داده مي‌شوند اما كنار نمي‌روند. پاپي‌زاده با بيان اينكه مجلس به دنبال تغييرات جدي در كابينه است، افزود: ما در شرايط خاصي به لحاظ داخلي و بين‌المللي هستيم و نمي‌توانيم با مشخصاتي كه اين كابينه دارد، بحران‌ها را پشت سر بگذاريم.

** وزارت راه
در وزارت راه و شهرسازي، محمد اسلامي براي جايگزيني عباس آخوندي به مجلس معرفي شده است؛ اسلامي به جاي كسي براي تصدي اين وزارتخانه به مجلس معرفي شده است كه مي‌توان او را يكي از ركوردداران در دولت حسن روحاني معرفي كرد. عباس آخوندي نه تنها در تعداد استيضاح‌ها و دفعات كسب راي اعتماد از مجلس ركورددار است كه استعفاي او از كابينه روحاني نيز در نوع خود ركورد به حساب مي‌آيد.

هرچند در دولت اول حسن روحاني علي‌اصغر فاني وزير «آموزش و پرورش»، محمود گودرزي وزير «ورزش و جوانان» و علي جنتي وزير «فرهنگ و ارشاد اسلامي» در ظاهر استعفا كردند و در دولت دوازدهم هم ولي‌الله سيف، رئيس بانك مركزي از سمت خود كناره‌گيري كرد، اما اين كناره‌گيري‌ها بيشتر بركناري محترمانه بود تا استعفا، بنابراين استعفاي آخوندي نخستين استعفاي داوطلبانه يك عضو كابينه روحاني به‌شمار مي‌رود.

** دفاع روحاني از وزيران پيشنهادي
با اين همه ديروز حسينعلي اميري خبر داد كه حسن روحاني رئيس‌جمهوري خود براي معرفي و دفاع از وزراي پيشنهادي در مجلس شوراي اسلامي حضور مي‌يابد. او ابراز اميدواري كرد كه در طول يك هفته‌ آينده گفت‌وگوهاي سازنده و مفيدي بين وزرا با نمايندگان انجام شود و در نهايت اين گزينه‌ها با راي بالاي نمايندگان كار خود را به‌عنوان وزير در وزارتخانه‌هاي يادشده آغاز كنند.

او در توضيح پروسه معرفي وزراي پيشنهادي به مجلس شوراي اسلامي، گفت‌: معرفي وزير يا وزيران به مجلس شوراي اسلامي فرآيندي دارد كه در نهايت رئيس‌جمهور شخصا فردي را براي وزارتخانه‌اي معرفي كرده و با علم و اطلاع از تخصص و توانايي آن فرد و صلاحيت‌هاي عمومي و شخصي اش به مجلس شوراي اسلامي معرفي مي‌كند. در اين فرآيند ممكن است مشورت‌هايي با نمايندگان در فراكسيون‌هاي مختلف و برخي از كنشگران سياسي صورت گيرد. اميري افزود: با توجه به اينكه كانال‌هاي معرفي افراد متعدد است طبيعتا ممكن است افراد مختلفي به رئيس‌جمهور براي تصدي يك وزارتخانه معرفي شود، اما اين رئيس‌جمهور است كه بايد به جمع‌بندي براي انتخاب يك فرد برسد، در اين پروسه استعلام‌هاي قانوني نسبت به اين افراد از دستگاه‌هاي ذي ربط نيز انجام مي‌شود.

معاون پارلماني رئيس‌جمهور با تاكيد مجدد بر اينكه اشخاص معرفي شده به مجلس شوراي اسلامي براي تصدي چهار وزارتخانه نتيجه‌ بحث‌ها، بررسي‌ها و كارشناسي‌هاي خيلي طولاني و مفصل است، گفت‌: از همان زمان كه رئيس‌جمهور به اين نتيجه‌ رسيد كه بايد تغييراتي را در دولت ايجاد كند و بعد از آن نيز دو وزير استيضاح شده و نتوانستند راي اعتماد را از مجلس بگيرند، پروسه انتخاب وزرا انجام شد و جمع‌بندي معرفي چهار وزير به مجلس شوراي اسلامي بود.

اميري تاكيد كرد: از ابتداي تشكيل دولت، اعضاي كابينه به رئيس‌جمهور اعلام كردند كه در هر مقطع و شرايطي كه تغييرات در دولت به نفع نظام و دولت بود و مطالبه‌اي از ناحيه افكار عمومي شكل گرفت، رئيس‌جمهور تغييرات لازم را اعمال كند. لذا معرفي چهار وزير هم در راستاي تعيين تكليف دو وزارتخانه‌اي بود كه با سرپرست اداره مي‌شد و همچنين با توجه به تغيير شرايط امروز نسبت به يك سال گذشته انجام شد. طبيعتا دولت بايد متناسب با تغييرات ايجاد شده تغييراتي را لحاظ مي‌كرد. با اين همه دولتي‌ها به‌ويژه وزيران پيشنهادي تا جلسه راي اعتماد، تلاش و رايزني‌ها براي گرفتن موافقت نمايندگان را ادامه مي‌دهند و احتمال آنكه اين رايزني‌ها موثر واقع شود نيز وجود دارد.

** تاريخ جلسه راي اعتماد
براساس آيين‌نامه داخلي مجلس شوراي اسلامي، از زمان معرفي وزيران پيشنهادي، مجلس 10 روز براي بررسي برنامه‌هاي وزيران پيشنهادي فرصت دارد. با اين حال ديروز خبرگزاري صداوسيما به نقل از حسينعلي اميري، معاون پارلماني رئيس‌جمهوري خبر داد كه جلسه راي اعتماد به 4 گزينه پيشنهادي روحاني براي 4 وزارتخانه اقتصاد، راه، كار و صنعت، قاعدتا بايد يكشنبه هفته آينده برگزار شود.

با اين همه عصر ديروز سخنگوي هيات‌رئيسه مجلس شوراي اسلامي تكليف زمان برگزاري جلسه راي اعتماد به چهار وزير پيشنهادي دولت را روشن كرد. بهروز نعمتي در گفت‌وگو با خبرگزاري مهر با اشاره به جلسه ديروز هيات‌رئيسه مجلس گفت: جلسه راي اعتماد به چهار وزير پيشنهادي دولت، شنبه بعدازظهر (پنجم آبان‌ماه) برگزار مي‌شود. او ادامه داد: اين جلسه ساعت 13 روز شنبه آغاز مي‌شود و طبق آيين‌نامه داخلي مجلس تا هفت ساعت ادامه مي‌يابد. اين در حالي است كه ديروز نمايندگان از رئيس مجلس خواستند كه جلسه راي اعتماد وزيران پيشنهادي در جلسه علني چهارشنبه اين هفته يعني دوم آبان ماه برگزار شود.

اسدالله عباسي عضو هيات‌رئيسه مجلس ديروز در گفت‌و‌گو با «ايسنا» از نامه تعدادي از نمايندگان به رئيس مجلس براي برگزاري جلسه راي اعتماد به چهار وزير پيشنهادي در روز چهارشنبه هفته جاري (2 آبان) خبر داد و تاكيد كرد: حضور در مراسم اربعين دليل اين درخواست نمايندگان بوده است.

منبع: روزنامه دنياي اقتصاد؛1397،7،30
گروه اطلاع رساني**1699**2002