راهبردهاي اقتصادي و اجتماعي ترامپ عليه ايران

به گزارش گروه تحليل، تفسير و پژوهش هاي خبري، دشمني ايالات متحده با نظام جمهوري اسلامي در ايران از همان سال هاي ابتدايي پيروزي انقلاب آغاز شد. اگرچه در طول حدود چهار دهه گذشته اين مخاصمه با نوسان هايي در ظاهر همراه بود اما ماهيت اصلي آن تغيير نظام و يا سياست هاي ايران بوده است.
دولت ايالات متحده در برخي دوره ها هيچ ابايي نداشت تا هدف خود را تغيير نظام (Regime Change) در ايران اعلام كند. اگرچه اين هدف تاكنون با ابزار گوناگون و در شكل هاي مختلف دنبال شده اما در دوره رياست جمهوري دونالد ترامپ صريح تر از قبل و به صورت كاملا منازعه آميز نمايش داده شد. با اينكه برخي مقام هاي آمريكايي داشتن چنين هدفي را تكذيب مي كنند اما به اعتقاد كارشناسان مسائل بين المللي بدون ترديد شروط 12 گانه اي كه مايك پومپئو وزير امور خارجه كنوني آمريكا چند ماه قبل، پس از خروج واشنگتن از برجام بيان داشت همه شاخصه هاي تغيير نظام در ايران را به همراه داشت.
رئيس جمهوري ايالات متحده از همان ابتداي دوره و ورود به كاخ سفيد در سال 2016، رويكرد خود را متفاوت با اوباما و توام با تشديد فشار بر تهران اعلام كرد. از آن زمان تاكنون وي افراد تندرويي همچون جان بولتون و مايك پومپئو را به كابينه خود وارد ساخت و خط مشي هاي خود در قبال ايران را تندتر كرده است.
رئيس جمهوري كشورمان روز يكشنبه گذشته در جمع اساتيد، دانشجويان و كاركنان دانشگاه‌ تهران نيز ضمن ارائه همين تحليل به هدف نهايي كاخ سفيد در برخورد با ايران پرداخت و گفت: در تاريخ آمريكا طي 40 سال گذشته، كينه‌ توزتر از تيم فعلي دولت آمريكا نسبت به ايران، ايراني، نظام جمهوري اسلامي شكل نگرفته بود. دشمني ها بوده اما يك نفر بوده و بقيه در دشمني متوسط بودند اما الان در كاخ سفيد بدترين ها دور هم جمع شده اند.
رئيس جمهوري كشورمان با تشريح اهداف گردانندگان كاخ سفيد عليه ايران اسلامي، تاكتيك هاي رهبران واشنگتن را بر شمرد و اظهار داشت: آنها كار خود را با يك جنگ رواني شروع كردند و جنگ اقتصادي به عنوان هدف ميان‌مدت آنهاست. جنگ براي موضوع كارآمدي نظام، هدف سوم و مشروعيت‌زدايي از نظام هدف نهايي آنها است. آن تغيير رژيمي را كه سخن مي‌ گويند با مشروعيت ‌زدايي دنبال مي كنند كه اين مشروعيت زدايي را با جنگ رواني، اقتصادي و موضوع كارآمدي پي مي گيرند.
روزنامه «ديلي اكسپرس» در بررسي سياست هاي ترامپ در مورد ايران نوشت: رئيس جمهوري ايالات متحده پس از خروج از توافق هسته اي چندجانبه با ايران، اقداماتي محدوديت ساز را دوباره در حوزه اقتصاد و صنايع ايران برقرار كرد و رويكردهاي تخاصمي را در پيش گرفت.
به نوشته اين روزنامه، ترامپ با هدف گرفتن موضوع ارز، فلزات، صنايع خودرويي و نفت به دنبال آن است تا شرايطي به مراتب سخت تر از دوره پيش از امضاي برجام در سال هاي ميان 2012 تا 2015 را براي تهران ايجاد كند.

**حداكثر فشار با ابزارهاي رواني و اقتصادي
تارنماي «هيل» (THE HILL) وابسته به كنگره آمريكا نيز اعتقاد دارد استراتژي دولت ترامپ آن است تا با حداكثر توان، فشار اقتصادي، سياسي يا نظامي را بر ايران وارد كند تا بتواند رفتار تهران را تغيير دهد.
اين تارنما در تحليل خود به نامه جمعي از تحليلگران حوزه سياست خارجي و نمايندگان كنگره به ترامپ اشاره داشت كه نتيجه تندروي هاي ترامپ را رو در رويي تا حد جنگ پيش بيني كرده اند. اين تحليلگران آورده اند: دولت (ايالات متحده) سياست تغيير نظام در ايران را دنبال مي كند كه بازتابي از آرزوهاي آن ها و تفسيري اشتباه و ناقص از ميزان آسيب پذيري هاي ايران است.
نمايندگان كنگره نمونه برآوردهاي اشتباه دولت را حمله سال 2003 واشنگتن به عراق عنوان كردند كه ناتواني، اشتباه و بي تاثير بودن سياست هاي آمريكا را به نمايش گذاشت.
نشريه NEW YORK MAGAZINE در تحليل راهبردهاي ترامپ در مورد ايران به موضوع مشابهي اشاره داشت و نوشت: ترامپ تلاش مي كند تا با افزايش فشار بر ايران و توقف صادرات نفت اين كشور آن را وادار به مصالحه كند. وزير امور خارجه آمريكا هم در سخنراني خود در بنياد هريتيج سخنان مشابهي را ابراز داشت كه تحريم هاي آمريكا براي آن است تا ايران مجبور شود تصميم هاي سختي را اتخاذ كند. منظور وي از اين سخنان حفظ اقتصاد در داخل يا ادامه سياست هاي منطقه اي بود.
اين نشريه آمريكايي افزود: افزايش فشارهاي اقتصادي بر ايران باعث مي شود تا اعتراض هايي در ايران شكل بگيرد. افزايش اين موج نارضايتي ها دولت ايران را مجبور خواهد كرد تا به برخي توافق ها با آمريكا رضايت دهد.
براساس اعتراف صريح اين گزارش، «دولت ترامپ اعتراض ها در ايران را بهترين مسير براي تغيير نظام ايران بدون دست زدن به مداخله مي بيند». به نوشته اين نشريه يكي از پايه هاي اصلي در راهبرد واشنگتن در قبال ايران، تقويت نارضايتي ها است اما نه به صورت شفاف و آشكار. در اين چارچوب حمايت تمام عيار كاخ سفيد از نارضايتي ها مي تواند سركوب را تسهيل كند بنابراين از نگاه واشنگتن بايد به صورت خاموش مشروعيت اقدامات نظام زير سوال برده شود.
اين نشريه در پايان آورد: جنگ آمريكا با ايران فاجعه اي را ايجاد مي كند اما برنامه اصلي كاخ سفيد براي تغيير نظام با اين روش، خطرات فراواني را به همراه دارد. بهترين راه براي رسيدن واشنگتن به اهداف واقعي خود، تلاش براي رسيدن به آن ها بدون هزينه و نشانه هاي ظاهري يك درگيري نظامي است.
پژوهش**9130 **1552