نگاه كليشه‌گريز در تئاتر ديني به اقبال مخاطبان مي‌انجامد

نمايش «خاتون» از فردا، بيست و دوم مهرماه اجراي خود را در سالن اصلي مجموعه تئاتر شهر آغاز خواهد كرد. اين نمايش اثري است كه تلاش دارد نگاهي متفاوت به برخي از اتفاقات كمتر رخ داده در حوزه توليد آثار نمايشي با محوريت قيام عاشورا داشته باشد و بنا را بر آن گذاشته تا به بخشي از اين واقعه تاريخي بنگرد كه كمتر در شكل توليدات آثار هنري به آن توجه شده است.
حسين عالم‌بخش نويسنده و كارگردان اين اثر روز شنبه در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگي ايرنا با بيان آنكه اين اثر نمايشي تاكنون دو بار در تالار انديشه حوزه هنري به صحنه رفته است، گفت: به سبب استقبال عموم مخاطبان و همچنين نگاه مثبت منتقدان و هنرمندان به اين اثر نمايشي تصميم گرفتم تا بار ديگر اين نمايش را به صحنه ببرم.
وي با نادرست خواندن تصور برخي منتقدان و هنرمندان كه توليد نمايش در حوزه مفاهيم ديني به ويژه واقعه و حماسه عاشورا، در رديف آثار سفارشي قرار مي‌گيرد، خاطرنشان كرد: توليد هر اثر تئاتري قطعا با دغدغه و نگاه هنرمندان براي توليد آن اثر گره خورده است و مساله‌اي به نام تئاتر سفارشي، نامي نيست كه در شان توليد اين شكل از آثار باشد.
اين كارگردان تئاتر با پذيرش اين آسيب كه تئاتر ديني در برخي از موارد به سمت كليشه ها حركت كرده و به همين دليل جامعه مخاطبان گسترده خود را از دست داده است، تاكيد كرد: آثاري كه در شكل توليد درباره مفاهيم ديني و مذهبي داراي نگاه كليشه‌گريز و متفاوت باشند، بار ديگر مي‌توانند به تعالي‌بخشي و قدرت نمايش‌هاي ديني ايران كه در طي دهه‌هاي پيش شاهد شكوه و استقبال گسترده مخاطبان از آنها بوديم كمك بزرگي كنند.
عالم‌بخش با بيان اينكه توليد آثار نمايشي را نبايد به دسته توليد آثار ديني و يا غيرديني طبقه‌بندي كنيم، تصريح كرد: اگر نگاهي بر بستر و سرچشمه شكل‌گيري تئاتر در طول تاريخ اين هنر داشته باشيم به وضوح در مي‌يابيم كه در يونان باستان، نمايش و تئاتر بر اساس آيين‌هاي مذهبي شكل گرفته و با اين مدعا مي‌توان بيان كرد كه بسياري از آثار نمايشي بزرگ جهان هم مي‌توانند در دسته توليد آثار تئاتر ديني با توجه به خاستگاه شكل‌گيري هنر تئاتر در يونان باستان قرار گيرند.
وي روايت نمايش «خاتون» را بازتاب‌دهنده بخشي از حادثه تاريخي حماسه عاشورا دانست كه كمتر مورد تحقيق مطالعه و در نهايت توليد آثار نمايش قرار گرفته است و گفت: بستر داستان «خاتون» نگاهي گسترده در حوزه مسائل اجتماعي و سياسي شهر شام بعد از واقعه عاشورا و حضور اسرا در اين شهر در زمان خلافت يزيد دارد. در حقيقت اين نمايش حوادثي را مورد مداقه قرار مي‌دهد كه حول و حوش اتفاقاتي است كه در شهر شام براي اسرا رخ داده است، مسائلي كه تا پيش از اين چه در شكل آثار پژوهشي و چه در نگاه آثار تئاتري كمتر بها داده شده است.
عالم‌بخش، بستر شكل‌گيري نمايش «خاتون» را در گام نخست نگارش طرح يك سريال 13 قسمتي دانست و افزود: در ادامه بر آن شدم تا اين طرح را براي توليد فيلمنامه اثر سينمايي بلند آماده كنم اما به دليل فراهم نشدن امكانات و مشكلات مالي تصميم گرفتم تا در قالب اثر نمايشي به بازگويي اين اتفاق بپردازم.
به گفته نويسنده و كارگردان نمايش «خاتون» با توضيح اينكه فضا و داستان اين اثر كاملاً بر اساس نگاه رئاليستي استوار است، گفت: معتقدم بازتاب اين مساله بر بستر نگاه واقع‌گرايانه و اشاره مستقيم به تاريخ در آن زمان و حوادثي كه بر اسراي واقعه عاشورا در شهر شام رفت مي‌توانست بالاترين درجه همراهي و همذات‌پنداري مخاطبان را با خود به همراه داشته باشد.
در نمايش «خاتون» بازيگراني چون عطيه غبيشاوي، شهرام عبدلي، كيميا مولايي، بهار ارجمند، سيروس اسنقي، علي برجي و كريم اكبري مباركه به ايفاي نقش مي‌پردازند.
اين اثر نمايشي از بيست و دوم مهرماه ساعت 20 در سالن اصلي مجموعه تئاتر شهر به صحنه مي‌رود.
فراهنگ**9266** 1055