ماجراي خطوط قرمز

روزنامه شرق در يادداشتي به قلم نعمت احمدي حقوق‌دان، نوشت: اينكه گفته مي‌شد آمريكا به تعهد خود پايبند نخواهد بود، يك موضوع است و اينكه متن سند به ضرر ايران تنظيم شده موضوع ديگر. آن عده از دلسوزاني كه با تكيه بر سوابق آمريكا به‌ويژه دولت جديد آن، به اين مهم توجه مي‌كردند و مي‌كنند كه آمريكا به‌لحاظ نوع رفتار يك‌جانبه خود مي‌تواند ناقض تعهدات شود، نكته‌اي دور از ذهن را مطرح نمي‌كردند و در نهايت اين آمريكا بود كه يك‌طرفه قواعد بازي را به هم زد و با وجود توصيه ديگر طرف‌هاي درگير توافق‌نامه برجام، اين تيم تازه‌چيده‌شده در كاخ سفيد بود كه با غرور و نخوت، راهي ديگر در پيش گرفت.

روي سخن اين يادداشت با اين‌دسته از مخالفان برجام نيست و آن عده‌اي كه با تكيه بر سوابق تاريخي آمريكا اين‌گونه فكر مي‌كردند از شمول نوشتار حاضر خارج هستند. مخاطب اين يادداشت آنهايي هستند كه عذرخواهي آقاي روحاني و تيم مذاكره‌كننده هسته‌اي را مطالبه مي‌كنند. آنان نگاهشان به متن برجام بوده و هست كه اين متن مخالف منافع ملي و حتي مخالف نظر مقام معظم رهبري است.

حال آنكه روشن است مسئله هسته‌اي و توافقات آن و نشست‌و‌برخاست‌هاي طولاني تيم مذاكره‌كننده همه‌و‌همه به نظر عالي‌ترين مقامات كشور مي‌رسيد و بدون توافق كلي مسئولان نظام، بالطبع تيم مذاكره‌كننده اجازه امضاي توافق‌نامه را نداشت.

يادآوري مي‌كنم آخرين سفر دكتر ظريف به تهران و مذاكره با مسئولان نظام، درست شب قبل از امضاي نهايي برجام انجام شد. پس نمي‌توان تيم مذاكره‌كننده و شخص آقاي رئيس‌جمهور را تصميم‌گير نهايي بدون كسب اجماع دانست. ايراد دلواپسان حرفه‌اي اين بوده و هست كه متن توافق‌نامه مخالف منافع ملي است و در يك كلام تيم مذاكره‌كننده منافع ملي را در نظر نگرفته‌‌اند و لابد مرعوب تيم مقابل شده‌‌اند كه از آنها تضمين لازم را نگرفته‌اند! پرسش اين است؛ با وجود اظهارنظرهاي تيم‌هاي مختلف مذاكره‌كننده به‌ويژه خانم شرمن كه چند روز قبل، ديپلمات‌هاي ايران را ديپلمات‌هاي مقاومت ناميد، آيا «دلواپسان» براي يك بار هم كه شده متن برجام را خوانده‌‌اند و به اصول كلي حاكم بر توافقات بين‌المللي اشراف دارند؟ اين‌دسته از دلواپسان ادعا مي‌كنند خطوط قرمز نظام در توافق رعايت نشده است.

مذاكرات برجام نزديك به دو سال ادامه يافت و روزهاي پاياني منتهي به امضاي برجام بيش از 20 روز طول كشيد تا جايي كه گفته شد بعد از جنگ جهاني دوم اين طولاني‌ترين زماني است كه وزير امور خارجه آمريكا در خارج از آن كشور به سر برده است. هرچند اطلاعي از خطوط قرمزي كه اين‌دسته از دلواپسان مدعي‌اند رعايت نشده است، نداريم، ولي باور عمومي بر اين است با توجه به حمايتي كه در طول مذاكرات و بعد از آن توسط مقام معظم رهبري از تيم مذاكره‌كننده -كه آنان را فرزندان انقلاب ناميدند- مي‌شد، آيا پذيرفتني است در مذاكرات نفس‌گير برجام و حالا پس از خروج يك‌جانبه آمريكا از آن، به اين شكل با مسائل برخورد شود و همه كاستي‌هاي طبيعي يك مذاكره چندجانبه به تيم مذاكره‌كننده و دولت نسبت داده شود؟

نمي‌دانم كساني كه اين‌گونه به قضايا نگاه مي‌كنند فكر آن را نمي‌كنند كه متهم‌كردن تيم مذاكره‌كننده به رعايت‌نكردن خطوط قرمز نظام، اين ذهنيت را در جامعه القا مي‌كنند كه در سطوح عالي نظام اختلاف وجود دارد؟ از منظر حقوقي برابر قانون اساسي تعيين سياست‌هاي كلي نظام و نظارت بر حسن اجراي اين سياست‌ها بر عهده مقام معظم رهبري است و مهم‌ترين چالش پيش پاي نظام و جهان قبل از برجام، موضوع تحريم‌هاي دشوار و تهديدكننده هسته‌اي بود كه با مذاكرات طولاني و با تكيه بر فتواي ايشان كه داشتن و استفاده از بمب اتم را حرام اعلام كرده‌اند، به نتيجه رسيد. يعني مسئله هسته‌اي از نظر فقهي هم مورد توجه رهبر انقلاب قرار گرفت كه فتواي حرمت‌داشتن آن را اعلام كردند.

تيم مذاكره‌كننده هسته‌اي نيز با همه اشراف و اطلاعي كه از تعهداتي كه در توافق برجام وجود دارد و با اجماع مسئولان نظام، آن را امضا كردند تا تحريم‌هاي ظالمانه كه ماحصل ديپلماسي نادرست دولت محبوب دلواپسان بود، از روي شانه‌هاي ملت ايران برداشته شود. كاش اين گروه دلواپسان حرمت جايگاه‌ها را پاس مي‌داشتند و مخالفت خود با رئيس‌جمهور و تيم مذاكره‌كننده را وصل به بي‌اعتنايي به خطوط قرمز ترسيمي نظام قلمداد نمي‌كردند.

*منبع:روزنامه شرق،1397،3،8
**گروه اطلاع رساني**1893**9131