طلوع «ايران مال» ستاره غرب تهران

نخستين فاز بازار بزرگ ايران (ايران مال) فردا رونمايي مي‌شود. بازاري كه گفته مي‌شود يكي از 5 مركز خريد بزرگ دنياست و در منطقه رقيب ندارد.در اين رونمايي كه همزمان با نيمه شعبان و روز كارگر است، علاوه بر معرفي وجوه مختلف اين پروژه، از پيمانكاران و كارگران فعال در آن، قدرداني مي‌شود. بازار بزرگ ايران پروژه‌اي چند وجهي است كه دست اندار كاران آن، اهميت اين بازار را در همين ويژگي عنوان مي‌كنند. ايران مال پروژه‌اي تجاري، فرهنگي، مذهبي، رفاهي و تفريحي است و اين موضوع، مجتمع مذكور را متمايز از ساير مراكز خريد مي‌كند.
در اين راستا به منظور معرفي پروژه و به بهانه رونمايي از نخستين فاز ايران مال، نشست خبري با حضور جلال رسول‌اف، مديرعامل بانك آينده به عنوان سرمايه‌گذار اصلي پروژه و علاميرمحمد صادقي از چهره‌هاي برجسته اقتصادي ايران كه رياست هيات امناي اين بازار بزرگ را بر عهده دارد، برگزار شد.
در اين نشست ايران مال از دو زاويه تشريح شد. زاويه اول به انگيزه دست اندركاران و تبيين ساخت اين پروژه بر مي‌گشت. زاويه ديگر نيز جزيياتي بود كه در خصوص ايران مال اعلام شد.
ميرمحمدصادقي در ابتداي اين نشست عنوان كرد: من در شيخ نشين‌هاي خليج فارس مثل دوبي هميشه اظهار كوچكي مي‌كردم كه ايراني‌ها با زحمت و هزينه به اين كشورها مي‌آمدند و گاهي حتي جنس‌هاي بنجل را كه اغلب ساخت چين بود، خريداري مي‌كردند. همين شيخ نشين‌ها اغلب به خاطر داشتن چنين امكاناتي به ما فخر مي‌فروختند. من هميشه احساس مي‌كردم كه چرا ما در ايران چنين محلي را نداريم كه بتوانيم در مقابل خارجي‌ها سربلند شويم و كالاها را در آنجا عرضه كنيم. بنده پس از انقلاب تاكنون در اتاق بازرگاني فعاليت داشتم. به ياد دارم اوايل انقلاب، مهمان‌هايي كه از خارج كشور به ايران مي‌آمدند را تنها به بازار بزرگ تهران مي‌برديم. چراكه جاي ديگري براي خريد نبود. به همين دليل ايران مال با انگيزه آبروي ملي ساخته شد كه افتخار ملي محسوب مي‌شود.
موسسان اين پروژه با توجه به علايق ملي و مذهبي كه داشتند، تصميم گرفتند هيات امنايي براي ايران مال انتخاب كنند كه البته اين هيات، نقشي در مسائل مالي ندارد و من نيز به عنوان رئيس هيات امنا، فعاليت دارم. به گفته او در اين پروژه سعي شده افراد از تمام زمان حضور خود در اين مجموعه عظيم، به طرق مختلف استفاده كنند و بجز خريد، به جنبه‌هاي ديگر نيز توجه ويژه‌اي شده است. تا كنون نيز شركت‌هاي بزرگي براي فعاليت در اين مجتمع، قرارداد بسته‌اند.
او افزود: دست اندركاران پروژه، براي انعقاد قراردادها، حساسيت خاصي دارند و افرادي كه قرار است در اين مجتمع فعاليت كنند بايد داراي شرايط خاص باشند. در ادامه رسول‌اف نيز به تشريح انگيزه بانك آينده براي حضور در اين پروژه و سرمايه‌گذاري در آن پرداخت. او در ابتدا اظهار كرد: توسعه اقتصادي كشورها عمدتا در بخش‌هاي حقيقي اقتصاد اتفاق مي‌افتد و بخش مالي موتور محرك اين بخش‌ها است. برآرود متخصصان و اقتصاددانان اين است كه تمام كشورهاي پيشرفته، در بخش‌هاي مالي توسعه يافته‌اند. بنابراين براي اينكه مسير توسعه هموار شود، علاوه بر بخش‌هاي حقيقي اقتصاد، نيازمند بخش مالي قوي مقتدر و مكمل هستيم. مديرعامل بانك آينده با اشاره به دو پايه اصلي اقتصاد در دنيا ادامه داد: برخي از كشورها در دنيا بازار سرمايه محور هستند و برخي مانند ايران بانك محور.
حجم بازار پول در ايران حدود 5 برابر بازار سرمايه است و در اقع بخشي از تامين مالي بازار سرمايه نيز از طريق بانك‌ها انجام مي‌شود. در كشورهاي غربي اين نسبت متفاوت و اغلب برعكس است و بازار سرمايه پاسخگوي نيازهاي مردم است. به گفته او در حال حاضر بيش از 70 درصد تامين مالي اقتصاد در ايران توسط بانك‌ها انجام مي‌شود. در هر دوره كه كشور توانسته از توان مالي بانك‌ها بهره مند شود، اقتصاد به خوبي به حركت درآمده و بانك‌ها توانسته‌اند پاسخگوي نياز مردم و اهداف اقتصادي كشور باشند. اما هر وقت امكان بهره برداري براي دولت‌ها ميسر نشده، اهداف اقتصادي نيز محقق نشده است. رسول اف با بيان اينكه بانك‌ها نياز مالي مردم و فعالان اقتصادي را تامين مي‌كنند، به بعد ديگر تامين مالي نيز اشاره داشت و گفت: در برخي موارد بانك‌ها به طور مستقيم از طريق مشاركت مدني و مشاركت حقوقي و سرمايه‌گذاري مستقيم وارد فعاليت‌ها مي‌شوند. در تمام دنيا نيز در زمان ركود بانك‌ها به طور مستقيم وارد صحنه‌هاي اقتصادي مي‌شوند تا ريسك سرمايه‌گذاري كاهش بيابد.
از طرفي كارآفرينان و صاحبان ايده‌اي در كشورهاي مختلف وجود دارد كه دانش انجام يك فعاليت يا ايده نو دارند كه به دلايل عدم وجود منابع مالي يا مشكلات وثيقه‌اي نمي‌توانند آن را اجرا كنند. در اين شرايط بانك‌ها به كمك آنها مي‌آيند و كار را تا زمان بهره برداري پيش مي‌برند. او با اشاره به اينكه بانك آينده از ادغام چندين موسسه، تعاوني و بانك ايجاد شده عنوان كرد: هر يك از اين نهادهاي مالي داراي پروژه‌هايي بودند كه يكي از آنها بازار بازرگ ايران بود. بنابراين بانك آينده در اين پروژه به عنوان سرمايه‌گذار اصلي وارد شد. بانك آينده توانسته يك ايده بزرگ را به ظهور برساند؛ ايده‌اي فراتر از پروژه ساختماني. ايده‌اي چند وجهي كه در نوع خود كمتر در دنيا ديده مي‌شود. معمولا در مجتمع‌هاي تجاري ديگر يا امكانات رفاهي غالب است يا بخش تجاري. اما اين پروژه به تمام وجوه توجه ويژه دارد.
رسول‌اف به اهميت ايران مال اشاره كرد و گفت: اين پروژه از اين جهت اهميت دارد كه نه تنها بزرگترين مركز تجاري كشور است بلكه داراي بزرگترين مجتمع‌هاي فرهنگي و رفاهي است كه همگان مي‌توانند از آن استفاده كنند. به گفته او، هر سال بسياري از ايراني‌ها به خارجاز كشور سفر مي‌كنند و هزينه‌هاي سفر آنها نيز بالا است. برخي از اين سفرها صرفا به دليل بازديد و خريد از مجتمع‌هاي بزرگ تجاري و استفاده از امكانات رفاهي آن كشورها است. بنابراين ايده طراحان اصلي اين پروژه، هدايت كردن بخشي از اين سفرها به داخل كشور است.بنابراين اين پروژه نه تنها موجب صرفه جويي در مصرف منابع ارزي مي‌شود، بلكه مي‌تواند موجب اشتغال زايي و ايجاد رونق شود.

ايران مال كجاست؟
ايران مال بين استان البرز و تهران قرار دارد. طراحي و مطالعه اين پروژه 2 سال به طول انجاميده و اجراي آن 5 الي 6 سال زمان برده است. نخستين فاز ايران مال فردا رونمايي مي‌شود كه بر اساس گفته رسول‌اف، به‌تدريج و تا چند ماه آينده بخش‌هاي مختلف تجاري فرهنگي ورزشي و رفاهي آن به بهره‌برداري خواهد رسيد.
اين مجموعه بر اساس سه بعد تخصصي شكل گرفته است؛ فرهنگ و معماري ايراني، فرهنگ و معماري اسلامي و فرهنگ و معماري نوين. مساحت كل مجموعه ايران مال، يك ميليون و 950 متر مربع است كه حدود 500 هزار متر مربع آن را واحدهاي تجاري تشكيل مي‌دهند. در فاز اول نيز از يك ميليون و 400 هزار متر مربع آن رونمايي خواهد شد كه داراي 300 هزار متر مربع واحد تجاري و توليدي است. 550 متر مربع ديگر در فاز دوم و تا پايان 1399 مورد بهره برداري قرار مي‌گيرد.
اين مجموعه، حدود 200رستوران دارد. همچنين بزرگترين فروشگاه كارفو كه براي قشر متوسط يا با درآمدهاي پايين‌تر است، در آن افتتاح مي‌شود. 20 هزار پاركينگ خودرو و موتورسيكلت نيز به صورت رايگان به بازديدكنندگان تعلق مي‌گيرد. 8 هزار خودرو نيز در هر ساعت مي‌تواند به اين مجموعه وارد و از آن خارج شود. ايران مال داراي 52 دسترسي اعم از تونل، پل، زيرگذر و رمپ‌هاي مختلف است.
آخرين مذاكرات نيز به منظور ايجاد خط مستقيم مترو به اين مجموعه، انجام شده كه احتمالا تا 18 ماه آينده راه‌اندازي خواهد شد. با توجه به موقعيت اين مجتمع، برآورد شده 20 ميليون نفر مستقيم مي‌توانند از امكانات ايران مال استفاده كنند.
علاوه بر آن در قسمت‌هاي فرهنگي 40واحد سينمايي طراحي شده كه 12 واحد در فاز يك افتتاح خواهد شد و داراي 1800 صندلي خواهد بود و 28 واحد ديگر در طرح توسعه است. همچنين ايران مال داراي فضاهاي ورزشي استاندارد در 15 رشته ورزشي است. طولاني‌ترين جاده تندرستي در منطقه نيز در ين مجتمع قرار دارد كه مسافت آن 2 و نيم كيلومتر است. سالن‌هاي همايش اين مجتمع را نبايد از ياد برد. باغ ديدار و باغ ماهان نيز نمايانگر فرهنگ و فناوي‌هاي جديد روز است.
همچنين باغ كتاب به وسعت 3 هزار و 300 متر مربع با 67 هزار جلد كتاب و فروشگاه بزرگ كتاب نيز در اين مجموعه خودنمايي مي‌كند. بازار ايراني ايران مال، نماد فرهنگي، ايراني و اسلامي است. اين بازار بزرگترين بازار سنتي با معماري سنتي است كه بعد از دوره صفويه به طور متمركز ساخته شده و مساحت آنيك هكتار است. اين بازار چهار سوق دارد؛ فرش ايران، خشكبار ايراني ، صنايع دستي ايراني و وسايل آنتيك و قديمي ايراني. همچنين بازار ايراني مانند بازارهاي قديمي داراي تالار آينه است. از سويي براي نخستين بار به جاي كافه شاپ، در اين بازار به رسم قديم، شربت خانه وجود دارد. درياچه‌اي به وسعت 13 هزار متر مربع نيز از ديگر بخش‌هاي ايران مال است.
فضاهاي نمايشگاهي اين پروژه نيز قابل توجه است. بزرگترين مركز نمايشگاهي ايران در ايران مال واقع شده كه 40 هزار متر مربع است. نمازخانه‌ها و مسجد جامع، امكانات بانكي با نوين‌ترين امكانات، شهربازي سرپوشيده 10 هزار متر مربعي و سراي سالمندان با ظرفيت 300 نفر از ديگر امكانات ايران مال محسوب مي‌شود. فاز اول داراي يك هتل 5 ستاره پلاس با 400 اتاق و امكانات بالا است كه تا پايان سال به بهره برداري مي‌رسد. ساير بخش‌هاي فاز اول نيز 3 تا 6 ماه آينده افتتاح خواهند شد.
رسول‌اف در نشست مذكور به حضور حدود 500پيمانكار ايراني در پروژه اشاره و اظهار كرد:‌ گفته مي‌شود نمي‌توان در ايران كار تيمي و گروهي انجام داد. اما در اين پروژه نزديك به 500 پيمانكار ايراني با15 تا25 هزار نفر كنار هم كار مي‌كردند. مشاوران خارجي پروژه باور نداشتند كه در دوران تحريم بتوانيم اين كار را پيش ببريم. البته ما سعي كرديم عمده كارها را با امكانات ايراني انجام دهيم، ولي گاهي نياز به وارد كردن برخي از كالاها داشتيم و تحريم‌ها، هزينه‌ها را براي ما بالا مي‌برد . اما در همان شرايط هم توانستيم پروژه را پيش ببريم.
او به اشتغال‌زايي پروژه اشاره كرد و گفت: در دوره ساخت توانستيم اشتغال خوبي را ايجاد كنيم و در زمان بهره‌برداري نيز حداقل 15 تا 20 هزار نفر در اين مجموعه شاغل خواهد شد. برآورد مي‌شود با راه‌اندازي پروژه، براي3 تا 4 هزار نفر نيز اشتغال غير مستقيم ايجاد شود. او در خصوص مالكيت اين مجتمع عنوان كرد: بر اساس روش‌هاي مرسوم در مجتمع‌هاي مشابه در دنيا، يك شركت، مالك است و واحدها به هيچ عنوان واگذار نمي‌شود. بلكه اجاره داده مي‌شود يا سهم از فروش از آنها گرفته مي‌شود.
شركت مالك نيز سهامي عام است و يك شركت هم بهره‌بردار هم در كنار آن فعال است. ما هم به همين روش عمل كرديم. شركت مالك در اختيار بانك آينده و سهامي عام است. اين شركت با مجوز بانك مركزي و شوراي پول اعتبار تاسيس شده است.
بخشي از سهام واگذار شده و بعداز بهره‌برداري از پروژه، سهام را در بورس عرضه مي‌كنيم و ما به عنوان بانك آينده از اين مالكيت خارج خواهيم شد. او همچنين عنوان كرد: بخشي از فاينانس اين پروژه را برخي از پيمانكاراني كه با ما در ايران‌مال همكاري داشتند، عهده‌دار شدند و از اين طريق منابع بانك كمتر درگير شد.
تهرام 7243**1625