بندر چابهار: دروازه اي براي هند به سوي ايران و افغانستان

به گزارش ايرنا، دهلي نو و كابل اوايل هفته گذشته ابتكار عملي در ارسال محموله گندم هند به افعانستان از طريق بندر چابهار ايران به خرج دادند كه علاوه بر مناسبات اقتصادي دو كشور، چهره تجارت منطقه را نيز تغيير داد.
نقطه برجسته اين ابتكار عمل آن بود كه هند رقيب قديمي خود كه همسايه ايران و افغانستان نيز هست را دور زد تا به مقصد برسد.
اگر تجارت جهاني يك بازي كريكت در نظر گرفته شود، اكنون هند و افغانستان پيروز اين بازي هستند چرا كه توانسته اند در مقابل رقيب پيروز شوند. اكنون آنها پاكستان را از صحنه تجارت با همسايگان خود حذف كرده و توانسته اند از طريق بندر چابهار ايران، يك مسير جديد تجاري براي خود ايجاد كنند. اين مسير ممكن است دورتر باشد اما روابط كشورها را بسيار نزديك تر مي كند.
از بسياري جهات ايجاد يك مسير تجاري از پاكستان به افغانستان منطقي تر است . فاصله زميني كابل تا دهلي نو از مسير پاكستان تنها 990 كيلومتر است كه اين امر زمان ارسال 1.1 ميليون تن گندم در 35 هزار كانتينر به افغانستان را بسيار كاهش مي دهد.
اما اولين محموله تجاري هند به افغانستان در يك مسير دريايي-زميني به فاصله 3900 كيلومتر از طريق بندر چابهار ايران فرستاده شد.
پاكستان كه داراي مرز مشترك با افغانستان در جنوب و شرق اين كشور است، از موقعيت جغرافيايي راهبردي خود براي كنترل تجارت افغانستان استفاده كرده است. پيش از اين پاكستان بزرگ ترين صادر كننده گندم به افغانستان محسوب مي شد و تعيين كننده قيمت اين محصول در افغانستان بود.
به عنوان مثال، در سال 2014، گندم پاكستاني در افغانستان 500 روپيه (7.81 دلار) گران تر از گندم وارد شده از هند بود. هند و افغانستان پيش از اين نيز علاقه مند به تجارت گندم بودند اما به دليل مخالفت پاكستان اين امر محقق نشده بود.
در حقيقت در طول 17 سال گذشته پاكستان با درخواست هاي هند مبني بر استفاده از خاك اين كشور جهت ارسال محموله هاي گندم به افغانستان مخالفت كرده است.
در سال 2003 هند تحقيقات خود را براي يافتن گزينه هاي ديگر جهت ادامه تجارت خود با افغانستان آغاز كرد. يكي از گزينه هاي بسيار خوب براي هند بندر چابهار در جنوب ايران بود.
سه كشور هند، ايران و افغاستان در ماه مه سال 2016 توافق سه جانبه توسعه و استفاده از بندر چابهار براي گسترش تجارت با آسياي مركزي و اروپا به توافق رسيدند.
درحالي كه بسياري از كارشناسان بر اين عقيده هستند كه اين توافق يكي از پايه هاي تجارت جهاني محسوب مي شود بسياري ديگر اعلام كرده اند كه توافق چابهار يك پيروزي ديپلماتيك براي هند در مقابل پاكستان هم است.
از زمان پايان جنگ ايران و عراق در سال 1988، تهران سعي كرده است كه بهره برداري استراتژيك از به بنادر موجود در خليج فارس را افزايش دهد. گرايش به شرق براي ايران يك اقدام منطقي جهت تامين منافع تجاري خود محسوب مي شود. بنابراين استفاده از بندر چابهار براي ايران بسيار ضروري است.
همكاري با هند به عنوان يكي از بزرگ ترين اقتصاد هاي آسيا نيز در راستاي منافع ايران است. بندر چابهار يك نقطه آغاز براي همكاري هاي بيشتر هند و ايران محسوب مي شود. از طريق اين بندر تجارت با روسيه، يك همكار راهبردي براي هند و ايران نيز گسترش خواهد يافت.
بنابراين بندر چابهار يك فرصت عظيم براي گسترش روابط ميان هند، ايران و افغانستان را ايجاد كرده است.
آساق**267**انتشار: وحيده دينداري