وقتی جریان زندگی با برق از كار می افتد

علی اكنون بیش از 30 سال سن دارد ،اما بعد از گذشت چندین سال خاطره تلخ زمانی كه پدر را ازیاد نمی برد ، پدری كه دامپرور بود و به ناچار برای آب دادن به گوسفندان از آب چاه استفاده می كرد.
آن روز هم سیم برق چاه قطع شده بود و پدر ناچار بود با تكه چوب بلندی برای برقراری جریان برق سیم را بلند كند روی تیر برق بیندازد.
علی به اینجا كه می رسد، اشك از چشمانش جاری می شود، متاسفانه آن چوب خیس بود و وقتی پدر سیم را بلند كرد به محض برقرای جریان برق كه جریان قوی هم بود در یك هزارم ثانیه پدر دچار برق گرفتگی و پیكر بی جان او خاكستر شد. علی سالهاست به دلیل یك سهل انگاری كوچك در غم فراق پدر می سوزد و بارها «ای كاش » می گوید: « ای كاش آن اتفاق تلخ رخ نمی داد . »
از این دست حوادث برق گرفتگی در محیط های مختلف از جمله كارخانه ،مكان های تجاری و خانه بسیار اتفاق می افتد.بخشی از حوادث مرگ های غیر عمد كه نتیجه سهل انگاری یا بی اطلاعی است این در حالی است كه توجه به نكات ایمنی در مورد برق گرفتگی و نحوه درست كار كردن با لوازم و تجهیزات برقی می تواند جلوی بخش عمده ای از خسارت جانی و مالی ناشی از این حوادث را بگیرد .
به غیر از محل ورود و خروج جریان برق،‌ بافت هایی از بدن كه در مسیر این دو نقطه قرار دارند نیز تحت تاثیر جریان برق و حرارت تولید شده تخریب می شوند، به طوری كه هرچه ولتاژ برقی كه وارد بدن می شود بیشتر باشد، سوختگی ایجاد شده عمیق تر و جراحت های باقی مانده وخیم تر خواهند بود .
علاوه بر این،‌ جریان الكتریكی ضمن عبور از بدن در اعصاب، ماهیچه ها و قلب تغییرات شیمیایی قابل توجهی ایجاد می كند و باعث اختلال در واكنش های بدن و یا به طور كلی باعث توقف آنها می شود. در بسیاری از موارد اگرچه سوختگی خارجی ناشی از برق گرفتگی (محل ورود و خروج جریان برق) خیلی كوچك باشد، اما این مقدار كوچك نباید ما را از آسیب های وخیم تر عمقی غافل كند و ما را به اشتباه بیندازد.
قلب در شرایط عادی با یك ریتم منظم می زند، اما برق گرفتگی موجب اختلال و توقف در این ریتم می شود. بدن یك مكانیسیم الكتریكی دارد كه اگر این مكانیسم الكتریكی به هم بخورد بدن دچار بی نظمی و آریتمی قلب می شود. برخی اوقات این آریتمی به قدری خطرناك است كه خون رسانی انجام نمی شود و اختلال الكتریكی در قلب ایجاد شده و شخص ممكن است بمیرد .
ورود جریان برق به بدن موجب انقباض های الكتریكی سفت عضلات تنفسی (كزازی شكل) یا آسیب مراكز تنفسی در مغز (در بصل النخاع) و یا ایست تنفسی می شود و پس از مدتی قلب نیز از حركت می ایستد. البته اگر جریان برق از خود قلب نیز عبور كرده باشد با ایجاد انقباضات و اسپاسمودیك در بطن (فیبریلاسیون بطنی) ایست قلبی اولیه خواهیم داشت.

**234 تن به دلیل برق گرفتگی در كشور فوت كردند
مدیر كل دفتر تشریح و بررسی صحنه جرم سازمان پزشكی قانونی گفت :از ابتدای فروردین تا پایان تیرماه امسال، 234 تن به دلیل برق گرفتگی در كشور فوت كردند كه از این شمار 23 تن ، زن بودند .
پریچهر خزعلی خاطر نشان كرد : در چهار ماهه نخست سال گذشته ( 1395) 220 تن به دلیل برق گرفتگی در كشور جان خود را از دست دادند اما امسال شاهد افزایش 4 / 6 درصدی شمار جانباختگان ناشی ازبرق گرفتگی بودیم.
مدیر كل دفتر تشریح و بررسی صحنه جرم سازمان پزشكی قانونی گفت: در سال 95 در كشور 595 تن به دلیل برق گرفتگی فوت كردند كه 57 تن از آنها زن و 538 تن نیز مرد بودند .
وی تاكید كرد: بررسی های انجام شده در سازمان پزشكی قانونی نشان می دهد كه اغلب این حوادث به دلیل عدم آشنایی با اصول پیشگیری از وقوع برق گرفتگی رخ می دهد.
خزعلی ادامه داد: فیوزها، چه اتوماتیك چه غیر اتوماتیك از برق گرفتگی جلوگیری نمی كنند و جریان برق بسیار اندك ـ در حد 100 میلی آمپر ـ در صورت عبور از بدن ما، می تواند با ایجاد اختلال یا از كار انداختن قلب، موجب مرگ انسان شود، در حالیكه فیوزها با جریان ده ها و حتی صدها برابر این میزان هم از كار نمی افتند.
وی یاد آوری كرد: به خاطر داشته باشیم فیوزها با قطع جریان برق از وقوع خرابی در سیم كشی و آتش سوزی پیشگیری می كنند و نمی توانند از برق گرفتگی و مرگ ناشی از آن جلوگیری كنند.
خزعلی گفت : از سویی سیم اتصال به زمین در پیشگیری از برق گرفتگی نقش موثری دارد وجود سیم سوم در سیم كشی منازل (سیم اتصال به زمین) بسیار مهم است و به جلوگیری از برق گرفتگی كمك می كند.
وی تاكید كرد: برق گرفتگی در محیط های مرطوب بسیار محتمل تر از محیط های خشك است و مقاومت دست خشك انسان در مقابل برق، هزاران برابر بیشتر از پوست خیس و مرطوب است ؛ لذا خشك نگه داشتن پوست دست و مراقبت جهت اجتناب از هر گونه تماس با وسایل هادی جریان برق به پیشگیری از بروز این حوادث كمك می كند وبه یاد داشته باشیم در صورتی كه با برق سر و كار داریم از كفش های عایق خشك استفاده كنیم و مراقب باشیم هیچ قسمتی از بدن ما به طور مستقیم با زمین تماس پیدا نكند.

**توصیه ‌های كلی برای جلو گیری از برق گرفتگی
- تعمیرات وسایل الكتریكی را به افراد ماهر و متخصص بسپارید.
- در صورت آتش‌ سوزی وسایل الكتریكی از آب استفاده نكنید و قبل از شروع اطفای حریق، جریان برق را قطع كنید.
- در صورتیكه چند وسیله الكتریكی كنار هم است، سیم ‌های رابط هر یك را جدا از هم قرار دهید تا از قرارگیری سیم‌ ها روی هم جلوگیری شود.
- در حمام از وسایل برقی استفاده نكنید و از نصب كلید و پریز خودداری كنید.
- هر چند وقت یك‌ بار همه سیم‌ های وسایل الكتریكی را كنترل و در صورت وجود نقص، آنها را تعمیر كنید.
-استفاده از وسایل برقی فاقد دو شاخه، بسیار خطرناك و حادثه‌ ساز است.
- از یك پریز برای روشن كردن هم‌ زمان چند وسیله ی برقی استفاده نكنید.
- برای جلوگیری از برق گرفتگی در آشپزخانه، بدنه فلزی تمام وسایل الكتریكی مانند یخچال، فریزر و ماشین ‌لباسشویی را با نظر متخصص مربوطه به زمین حفاظتی متصل كنید.
- هنگام خرید تجهیزات الكتریكی از استاندارد بودن آن ها مطمئن شوید.
- هنگام شستشوی آشپزخانه، وسایل برقی را از برق جدا كنید.
- وسایل الكتریكی را پس از استفاده از برق جدا كنید و دور از دسترس كودكان قرار دهید.
- در صورتیكه می‌ خواهید وسایل الكتریكی مثل چای‌ ساز، پلوپز را تمیز كنید، ابتدا آن را از پریز جدا كنید و سپس از خشك بودن كامل آن ها مطمئن شوید.
- كودكان بسیار كنجكاوند و وسایل برقی برای آن ها بسیار جالب است. این وسایل را از دسترس آن ها دور نگه‌ دارید.
- حتما از درپوش برای پوشاندن پریزهایی استفاده كنید كه نزدیك كف زمین قرار دارند.
- از داخل كردن جسم فلزی به داخل وسایل برقی مثل توستر، اجاق برقی و پریز برق خودداری كنید.
- از قرار دادن اشیای سنگین و برنده روی سیم‌ ها خودداری كنید.
- سیم‌ های سیار را بلافاصله پس از استفاده جمع كنید.
اجتمام **2181** 1776
خبرنگار: ناهید حاجی خانی ** انتشار: لیلا خطیب زاده
*آگاهی از آخرین اخبار اجتماعی و حوادث ایران و جهان در كانال تلگرام گروه اجتماعی ایرنا:
@irnaej
https://t.me/irnaej