روزهاي پرمشغله روحاني در نيويورك

به گزارش گروه پژوهش و تحليل خبري ايرنا، برنامه هاي سفر حجت الاسلام و المسلمين «حسن روحاني» رييس جمهوري به نيويورك مهمترين محور مشترك روزنامه هاي امروز 28 شهريور ماه 1396 بود. روزنامه ها همچنين به حاشيه هاي چهاردهمين دادگاه متهمان نفتي و پيامدهاي برگزاري همه پرسي اقليم كردستان عراق پرداختند.

** مصاحبه و ديدارهاي روحاني در نيويورك
حسن روحاني رئيس جمهوري اسلامي ايران، براي نخستين مرتبه در دومين دوره رياست جمهوري خود و در مجموع براي پنجمين بار به منظور شركت در اجلاس سالانه مجمع عمومي سازمان ملل متحد راهي نيويورك شد. روزنامه ها به مصاحبه تلويزيوني روحاني با شبكه خبري آمريكايي و ديدار وي با ايرانيان مقيم آمريكا پرداختند.
سرمقاله روزنامه «آرمان» با عنوان «پژواك اعتدال در نيويورك» به اين سفر اختصاص يافت. آرمان نوشت: اگر آمريكايي‌ها برجام را ناديده بگيرند و با بهانه‌هاي مختلف دست به نقض غرض در مورد كليت برجام بزنند و به روح توافق وين آسيب وارد كنند، طبيعتا ايران نيز در عين حفظ وفاداري خود به قوانين بين‌المللي كه همواره آن را محترم شمارده به عدم پايبندي آمريكايي‌ها اعتراض‌خواهدكرد. اگرآمريكايي‌ها بخواهند حق و حقوق مردم ايران را نايده بگيرند؛ آنگاه مقامات كشورمان ساكت نخواهند نشست.
در ادامه آمده است: سخنان رئيس جمهور در مجمع عمومي ناظر بر اين معنا خواهد بود كه جمهوري اسلامي ايران متناسب با اقدامات انجام شده از سوي غربي‌ها موضع‌گيري خواهدكرد. در اين مرحله وظيفه كشورهاي1+5 سنگين‌تر خواهد شد زيرا حفظ برجام، حفظ نهادها و تصميمات بزرگ بين‌المللي است و اين نهاد‌ها و كشورهاي تاثيرگذار در توافق هسته‌اي نقش داشته‌اند و نبايد اجازه بدهند كه يك رئيس جمهور با لابي چند كشور مشخص قرار داد، اين توافق بين‌المللي را كه از ديد بسياري از صاحب‌نظرات قرارداد بزرگ قرن است را ناديده بگيرد.
روزنامه «شرق» نيز گزارش نخست خود را به گفت وگوي رييس جمهوري با «كريستين امانپور» خبرنگار شبكه «سي‌ان‌ان آمريكا» اختصاص داد. به گزارش اين روزنامه، حسن روحاني در گفت ‌وگو با كريستين امانپور، خبرنگار شبكه سي‌ان‌ان آمريكا به نكاتي درباره برجام، مواضع ترامپ عليه برجام و سرنوشت پرونده هسته‌اي اشاره و تأكيد كرد: «اگر دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور آمريكا، برجام را به دور اندازد،‌آمريكا هزينه گزافي پرداخت خواهد كرد». روحاني در گفت‌ وگوي اختصاصي با سي‌ان‌ان همچنين گفته «خروج از چنين توافقي هزينه بالايي براي ايالات متحده آمريكا خواهد داشت و باور ندارم آمريكا بخواهد چنين هزينه‌اي بپردازد، آن هم براي چيزي كه قطعا منفعتي براي آنها به دنبال نخواهد داشت».
روزنامه «شهروند» نيز به اظهارات رئيس‌جمهوري در ديدار با ايرانيان مقيم آمريكا پرداخت. اين روزنامه نوشت: رئيس‌جمهوري يكشنبه‌شب به وقت نيويورك در جمع صميمي ايرانيان مقيم آمريكا گفت كه ما براي ساختن ايران اسلامي به همه ايرانيان سراسر گيتي نيازمنديم و همه ايرانيان كه دلداده ايران و عاشق وطن خودشان هستند، بايد در آينده ايران سهم داشته باشند. ايران از آن همه ملت ايران است و هيچ‌كس در ايراني‌بودن، نمي‌تواند بگويد من از ديگران ايراني‌تر هستم.
روزنامه «تجارت» به آن بخش از اظهارات رييس جمهوري درباره «تجاوزگر برجام» اشاره كرد و نوشت: هيچ‌ گاه آغازگر نقض توافق بين ‌المللي نخواهيم بود اما اگر طرف مقابل بخواهد برابر حقوق مردم ايران تجاوزگر باشد، حتما طرف ايران پاسخ مقتضي و مناسب خواهد داد.
«هيچ كس از ديگران ايراني تر نيست» عنوان برگزيده «جهان صنعت» از ميان گفته هاي روحاني بود. در اين گزارش به نقل از رييس جمهوري مي خوانيم: ايران از آن همه ملت ايران است و هيچ‌كس در ايراني بودن، نمي‌تواند بگويد من از ديگران ايراني‌تر هستم.

** حاشيه هاي چهاردهمين دادگاه متهمان نفتي
ديروز جلسه دادگاه رسيدگي به متهمان پرونده فساد نفتي به رياست قاضي مقيسه رئيس شعبه28 دادگاه انقلاب و با حضور بابك زنجاني به‌عنوان مطلع و مهدي شمس، متهم رديف دوم اين پرونده، برگزار شد. در اين جلسه به درگيري لفظي ميان «بابك زنجاني» و وكيل شركت نفت منجر بود، قاضي مجبور به اخراج زنجاني از دادگاه شد.
روزنامه «آفتاب يزد» در گزارش «بابك كلافه است» نوشت: وكيل ساكن صندلي شماره 184 بهارستان، همچنان مصلحت را بر خاموشي مي‌داند و همچون شمعي در باد عمل مي‌كند كه به ناگاه شعله مي‌كشد و فروزان مي‌شود و به آني، به خاموشي مي‌گرايد، تا مدت‌ها بي فروغ مي‌نشيند و تحولات پيرامونش را نظاره مي‌كند. محمدرضا عارف رئيس شوراي عالي سياستگذاري اصلاح طلبان و رئيس فراكسيون اميد مجلس شوراي اسلامي‌ همچنان به خاطر خاموشي‌هاي ممتدش در معرض انتقاد قرار مي‌گيرد. اگر در نشست و گفتگويي هم درباره مسائل و مشكلات موجود، كلامي‌منعقد سازد يا آن را در لباس احتياط مي‌پوشاند و در قدم بعد به بيان آن مي‌پردازد يا آنكه به شكلي گذرا در مورد طرح يا ايده اي موضع خود را اعلام مي‌دارد و پس از آن مهر سكوت بر لبانش مي‌زند و دليل بايكوت خود را هم وحدت و انسجام ملي يا درون گروهي مي‌داند.
روزنامه «ابتكار» عنوان كرد: بابك زنجاني در جلسه دادگاه در بخشي كه مربوط به شفاف‌سازي در خصوص اظهارات حميد فلاح هروي و مهدي شمس بود خطاب به قاضي گفت: اينجا همه بگويند تقصير من است، من قبول دارم؛ آخرش براي من اعدام است.
در ادامه گزارش مي خوانيم: شمس گفت كه بدهي خود را قبول دارم و جهت پرداخت آن گام بر مي دارم. در رابطه با اونر اير شريك ترك را آوردم. 51 درصد سهام اونر اير به نام شريك ترك بوده است و 49 درصد آن به نام من بوده كه از اين ميزان 5 درصد به خاطر هواپيما بوده و 44 درصد آن به نام زنجاني بوده است كه آن را پس دادم. وي خاطرنشان كرد: به محض تذكر و مشاهدات مقامات امنيتي از زنجيره خارج شدم. چطور مي توانستم در كاري كه در آن قصد اقدام متقلبانه وجود دارد، حضور داشته باشم. درخواست من اين است كه به دور از پيش داوري اين مسئله آشكار شود. بابك زنجاني خودش گفته تمام كساني كه با من كار كرده‌اند بي گناه هستند. قاضي مقيسه در ميان قرائت دفاعيات خطاب به شمس گفت: شما خودتان اقرار كرديد؛ چقدر از اظهارات تكراري شما باقي مانده است؟ شمس پاسخ داد: اينها تكراري نيست و همه بر اساس دادنامه ارائه شده است .در مورد شركت فال زنجاني شخصي را معرفي كرد و من فقط مسئول بار بودم. 8 محموله در مالزي تحويل داده شده كه همه آن به فال برنگشته است. پرونده فال يك پرونده باري است و مربوط به فروش مال غير مي شود. بابك زنجاني شخصا در اظهاراتش گفت كه فكر مي كردم تو نمي آيي گفتم اتهامات را به گردن تو مي اندازم.
«زنجاني و همدستانش در دادگاه» عنوان گزارش «اعتماد» بود. اين روزنامه با اشاره به درگيري لفظي زنجاني و وكيل شركت نفت نوشت: با برگه‌هايي در دست از جاي خود برخاست و در همان حالي كه جليقه‌اش را از تن درمي‌آورد لبخندي نثار شمس‌زاده كرد و سپس در جايگاه حاضر شد؛ البته نه براي دفاع از خود بلكه براي تعيين نقشي كه همدستانش در فروش نفت ايفا كرده‌اند. ديروز در شعبه ٢٨ دادگاه انقلاب، بابك زنجاني، متهم رديف اول پرونده نفتي يك‌بار ديگر در قاب تصاوير رسانه‌ها ظاهر شد و آنچه از او به ثبت رسيد، صحنه جدلي بود كه با وكيل شركت نفت داشت. آنجا كه او در پاسخ به نماينده دادستان مبني براينكه «مطابق قرارداد بايد وجوه را به حساب نفت مي‌ريختيد و اين ادعا كه وجوه را در بانك واريز كرديد تملق و ساختگي است»، پاسخ مي‌دهد: «من اين پول‌‌ها را ريخته‌‌ام چند بار بايد بريزم؟ اسنادي كه ارايه مي‌دهيد و مي‌گوييد ما پول‌‌ها را نريختيم، جعلي است»، آغازگر مناقشه او با وكيل شركت نفت مي‌شود.

** پيامدهاي محتمل برگزاري همه پرسي در اقليم كردستان عراق
اعلام ديوان عالي عراق مبني بر اينكه برگزاري همه‌ پرسي استقلال در اقليم كردستان اين كشور با قانون اساسي مغايرت دارد و نبايد برگزار شود با واكنش هايي روبه رو شد. برخي روزنامه ها به تحليل پيامدهاي اين همه پرسي پرداختند.
روزنامه «همدلي» در گزارش خود با عنوان «سودان تا كردستان، نيل تا فرات جدي است» نوشت: درست زماني كه سلسه پيروزي‌ها عليه تروريسم داعش مي‌رفت تا كام مردم عراق را شيرين كند، غائله جدايي اقليم كردستان از عراق به چالشي جديد براي دولت و ملت اين كشور تبديل شد. سران كردستان تا يك ماه گذشته اعلام همه پرسي را تنها به منظور چانه زني براي كسب امتياز از حكومت مركزي مطرح مي كردند اما اظهارات اخير بارزاني از عزم جدي وي براي جدايي كردستان از عراق رونمايي كرد. هرچند كشورهاي منطقه و حتي آمريكا يكصدا با اين اقدام مخالفت كرده‌اند اما اقليم كردستان با سماجتي وصف ناشدني سعي در تحقق همه پرسي استقلال دارد؛ انفكاكي كه به قول معاون رييس جمهوري عراق نوري المالكي مي‌تواند زمينه ساز تشكيل اسرائيل دوم در منطقه شود.
به نوشته اين روزنامه، بررسي شباهت هاي ميان سودان جنوبي و اقليم كردستان مي تواند سرنخ هايي مهم در اين خصوص ارائه كند. در منطقه كردستان عراق علاوه بر كُردها، اقليت‌هاي آشوري، تركمن، عرب، كلداني، ارمني و غيره نيز زندگي مي‌كنند و ناگفته پيداست كه عليرغم جمعيت 8 ميليوني ،كردستان عراق از لحاظ قوميتي و ديني جامعه اي متنوع است. اقتصاد كردستان عراق مبتني بر درآمدهاي نفتي است، از محل درآمدهاي نفتي ساخت و ساز زيادي در شهرهاي كردستان عراق صورت گرفته ‌است.
در گزارش روزنامه «مردم سالاري» مي خوانيم: نفس‌ها براي سرنوشت عراق در سينه حبس شده است. همه نگران تكرار خاطرات تلخ جنگ داخلي يوگسلاوي هستند اما رهبران اقليم كردستان آنچنان دچار جنون قدرت طلبي شده اند كه به حرف احدي گوش نمي‌دهند. اربيل گمان مي‌كند تحت حمايت اسرائيل و نيروهاي نظامي‌پيشمرگه با درآمدهاي نفتي توانايي مقابله با بغداد و همسايگان عراق را دارد اما در عمل اينگونه نيست. «آنتونيو گوترش»، دبيركل سازمان ملل مي‌گويد همه‌پرسي استقلال در كردستان عراق در شرايط فعلي، مي‌تواند به وحدت و يكپارچگي عراق لطمه ‌بزند و پيروزي بر داعش را دشوارتر ‌كند.
از نگاه اين روزنامه، نتيجه اين رفراندوم ضمانت اجرايي ندارد و نمي‌تواند به خودي خود منجر به جدايي منطقه كردستان عراق از خاك اين كشور شود. اما به باور ناظران، برگزاري چنين رفراندومي‌مي‌تواند به گرايش‌هاي استقلال‌طلبانه در ميان كردهاي عراق دامن زند.

پژوهشم**9283**9279**تنظيم: فرشته ذبيحيان** انتشار:سيدمحمد موسي كاظمي
ايرنا پژوهش، كانالي براي انعكاس تازه ترين تحليل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشي ايران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شويد.