به گزارش ایرنا، آلودگی هوا و حركت شن های روان ناشی از خشكسالی های 18 ساله، جزئی از شرایط سخت زندگی ساكنان شهرستانهای مرزی هیرمند، زهك، زابل، هامون و نیمروز واقع در شمال سیستان و بلوچستان شده و مردم این منطقه در سخت ترین شرایط آب و هوایی با بیماری های مختلف تنفسی بویژه سل دست و پنجه نرم می كنند.
شرایط امروزی حاكم بر سیستان در هیچ نقطه ای از كشور قابل تحمل نیست، اما مردم سخت كوش و مقاوم این منطقه با صبوری ذاتی خود به زندگی كردن در این وضعیت سخت عادت كرده اند.
بادهای موسمی 120 روزه سیستان كه زمانی موهبت و گنج الهی محسوب می شد و مردم از وزش آن لذت می بردند از 18 سال پیش با بروز خشكسالی و خشكیده شدن بستر دریاچه هامون روز به روز وضعیت را بحرانی تر كرده و اكنون به 160 تا 180 روز در سال افزایش یافته و اگر در گذشته خنكای نسیم آن روح نواز بود امروز گرد و غبار و شن های روان آن نفس كشیدن و دیدن را برای مردم سخت كرده و بسیاری از ساكنان سیستان را به بیماری سل و بیماری های چشمی مبتلا كرده است.
خشكسالی، وزش بادهای موسمی، گرد و غبار ناشی از توفان های سهمگین بعضا با سرعت بیش از 100 كیلومتر در ساعت و همجواری با كشور افغانستان زمینه را برای گسترش بیماری سل در این منطقه فراهم كرده و دامنگیر بسیاری از مردم شده بطوریكه سیستان در ابتلا به این بیماری رتبه نخست كشوری را دارد.
یكی از كارشناسان بهداشت شهرستان زابل در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: سیستان بار كشوری سل را بر دوش می كشد به گونه ای كه در این ناحیه نیازمند نگاه منطقه ای به بیماری سل هستیم.
جعفر بَزّی افزود: معضل ریزگردها در شهرستان های شمالی سیستان و بلوچستان نه تنها سلامتی افراد بویژه كودكان را در معرض آسیب جدی قرار داده بلكه خسارت های زیادی به تاسیسات و حتی منازل مسكونی مردم وارد كرده و عمر مفید ساختمان ها و تاسیسات را به نصف كاهش می دهد.
وی با اشاره به مشكل كمبود نیروی انسانی در حوزه بهداشت و درمان و تعدد روستاها در این منطقه گفت: تعدادی مراكز بهداشتی در منطقه محروم سیستان وجود دارد كه به سبب كمبود نیرو تعطیل شده اند.
وی ادامه داد: منطقه سیستان به دلیل همجواری با افغانستان و مهاجرت مردم این كشور به سیستان بیشترین آمار سل را در كشور دارست و پس از این منطقه نیز گلستان در شمال كشور به دلیل مهاجرت مردم سیستان در رتبه دوم قرار دارد.
وی تصریح كرد: بیماری سل را باید جدی گرفت زیرا به راحتی قابل انتقال است و افراد باید برای درمان و جلوگیری از ابتلا به آن از محیط های نم ناك و تاریك دوری كنند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان نیز به خبرنگار ایرنا گفت: تمام موارد مرگ و میرهای ناشی از سل به عنوان یك بیماری عفونی قابل پیشگیری است.
دكتر مهدی طباطبایی اظهار داشت: هم اینك بیماری سل با قدمتی از ابتدای آفرینش بشر تا حد زیادی كنترل شده است.
وی ادامه داد: پس از بیماری HIV بیشترین دلیل مرگ و میر ناشی از بیماری های عفونی بر اثر ابتلا به سل است كه می توان با اقدامات پیشگیرانه از آن جلوگیری كرد.
وی تصریح كرد: سل یكی از پنج بیماری كشنده در دنیا معرفی شده و بیشتر زنان 15 تا 45 سال به آن مبتلا می شوند.
وی افزود: هدف سازمان جهانی بهداشت كاهش 50 درصدی مرگ و میر ناشی از این بیماری از سال 1990 تا سال 2015 بوده كه بر اساس ارزیابی های صورت گرفته با كاهش 45 درصدی مرگ و میر ناشی از این بیماری تا سال 2013، در این بازه زمانی جان 37 میلیون نفر حفظ شده است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی زاهدان اظهار داشت: ایران در جوار 2 كشور افغانستان با بیشترین آمار سل در دنیا و پاكستان كه نمی توان به آمار اعلامی آن ها یقین داشت قرار گرفته است.
طباطبایی افزود: مرگ و میر ناشی از بیماری سل در ایران بین یك تا سه مورد در هر 100 هزار نفر گزارش شده در حالی كه این آمار در افغانستان و پاكستان به 40 نفر در 100 هزار مورد می رسد.
وی گفت: هم اینك 80 درصد بار بیماری سل بر دوش 22 كشور جهان است كه افغانستان و پاكستان به ترتیب رتبه های اول و چهاردهم این جدول را به خود اختصاص داده اند و میزان شیوع سل در این كشورها 10 برابر ایران است.
وی خاطر نشان كرد: بر اساس آمارهای موجود در سال 2014 در ایران به ازای هر 100 هزار نفر 21 مورد سل وجود داشته كه این میزان در پاكستان 231 مورد،، افغانستان 189 مورد، ازبكستان 95 مورد، ارمنستان 52 مورد، عراق 45 مورد و تركیه 22 مورد به ازای هر 100 هزار نفر بوده است.
وی ادامه داد: درمان نادرست یا درمان با تاخیر از جمله دلایل بروز سل مقاوم به حساب می آید كه در این موارد هزینه و طول دوره درمان بسیار بالا و طولانی است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی زاهدان اظهار داشت: سیستان و بلوچستان با 45 مورد در هر 100 هزار نفر بیشترین آمار بروز سل را در كشور دارد و پس از آن استان گلستان در رتبه دوم قرار گرفته است.
طباطبایی افزود: اقدامات خوبی برای ریشه كنی و درمان سل در این استان انجام شده كه یكی از آن ها ساخت آزمایشگاه ریفرنس است كه منطقه جنوب شرق كشور را پوشش می دهد.
وی تصریح كرد: هدف سازمان بهداشت جهانی حذف این بیماری تا سال 2050 است.
رئیس دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی درمانی زابل به خبرنگار ایرنا گفت: بیمارستان ویژه سل توسط خیران اواخر سال 93 در منطقه سیستان كلنگ زده شده و تا كنون 85 تا 90 درصد پیشرفت فیزیكی داشته است كه احتمال می دهیم امسال به بهره برداری برسد.
دكتر علی اكبر نصیری افزود: این بیمارستان 32 تختخوابی یك مركز تحقیقاتی، پژوهشی و درمانی است كه بیماران مسلول در آن مورد درمان قرار می گیرند.
وی اظهار داشت: آمار مبتلایان به بیماری سل در منطقه سیستان در چند سال اخیر به حدود 400 مورد در سال كاهش یافته است.
وی تصریح كرد: سیستان با پنج شهرستان زابل، زهك، هیرمند، نیمروز و هامون به عنوان كانون سل در ایران شناخته می شود كه آمار مبتلایان به این بیماری در مقایسه با میانگین كشوری در این منطقه بالاست.
وی ادامه داد: در گذشته هر ساله 500 مورد جدید در سیستان به بیماری سل مبتلا می شدند كه با اقدامات خوب صورت گرفته در چند سال اخیر این آمار به حدود 400 مورد در سال كاهش یافته است.
وی افزود: طرح بیماریابی خانه به خانه سل با هدف تشخیص زود هنگام و درمان موثر در مراكز بهداشتی درمانی و خانه های بهداشت سیستان به صورت ویژه در حال انجام است كه در صورت ادامه این روند تا سال آینده آمار مبتلایان در منطقه باز هم كاهش می یابد.
رئیس دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی درمانی زابل گفت: توفان، سوتغذیه و مراجعه نكردن مردم برای شناسایی از عوامل مهم ابتلا به سل در منطقه سیستان است.
نصیری اظهار داشت: بیماری سل از سالیان گذشته در شهرهای شمالی سیستان و بلوچستان وجود داشته و اكنون این منطقه به كانون سل ایران تبدیل شده است.
وی گفت: سرفه بیش از 2 هفته، تب، تعریق و سرفه های خلط آور از جمله علائم بیماری سل است و افراد مشكوك با مراجعه به مراكز بهداشتی و درمانی و خانه های بهداشت مورد نمونه برداری قرار گرفته و نمونه ها در قوطی ها مخصوص جمع آوری و به آزمایشگاه سل منتقل می شود.
وی افزود: پس از مثبت بودن نتیجه آزمایش دانشگاه علوم پزشكی زابل دوران درمان خود را به صورت رایگان بر روی بیمار مبتلا آغاز می كند.
محمد مهدی گویا رئیس مركز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی نیز چندی قبل در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از رفع تحریم و خرید دستگاه تشخیص سریع سل پس از برجام خبر داد و گفت: سال گذشته حدود 9 هزار بیمار مبتلا به سل در كشور شناسایی شدند.
گرچه سیستان این روزهای نفس هایی دردناك می كشد اما مردم آن به امید بهبود شرایط آب و هوایی با آبگیری هامون و یا روش های جایگزین از جمله طرح های نوین كشاورزی هنوز هم پایدار بر زمین های پدری ایستاده اند و با بیماری های تنفسی دست و پنجه نرم می كنند.
7311**6081 خبرنگار: اسماعیل مرادقلی ** انتشار دهنده: حیدر سرایانی
زاهدان - ایرنا - وزش توفان های شن در شمال سیستان و بلوچستان كه با گرد و خاك بسیاری همراه است سبب شده تا این منطقه یكی از نقاط بحرانی بیماری های تنفسی از جمله سل در كشور باشد.