به امريكا در مورد بازي با برجام هشدار داديم

در گزيده اي از اين گفت وگو آمده است: يك رابطه پر اما و اگر كه همواره در مسيري رو به صعود بوده اما در مقاطعي هم اين سير صعودي گرفتار سكون يا توقف‌هاي مقطعي شده است. تهران و مسكو هر روز درحوزه‌هاي جديدي از رابطه، توسعه و ثبات را تجربه مي‌كنند. همكاري‌هاي سياسي، امنيتي، اقتصادي و نظامي نگاه‌ها را به سمت رابطه تهران و مسكو جلب كرده است. در تازه‌ترين دور اين رايزني‌ها، سرگئي ريابكوف، معاون وزير امور خارجه روسيه براي سفري يك روزه به تهران آمد. گفته شده است كه چند و چون اجراي برجام در سايه بدعهدي‌هاي امريكا و البته تهديدهاي لفظي توافق توسط مقام‌هاي متفاوت اين كشور در راس رايزني‌ها قرار داشته است. در حاشيه ديدارهاي معاون وزير امور خارجه روسيه با مقام‌هاي ايراني، گفت‌وگوي تفصيلي با وي داشتيم كه بخشي از آن به شرح زير است:

**محورهاي ديدار روز سه‌شنبه شما با مقام‌هاي ايراني چه مسائلي را شامل مي‌شد؟ آيا در اين دور تنها مذاكراتي با آقاي سيدعباس عراقچي، معاون حقوقي و امور بين‌الملل وزارت امورخارجه داشتيد؟
من گفت‌وگوها و رايزني‌هاي خود با آقايان (سيدعباس) عراقچي و (مجيد) تخت‌روانچي، معاونان وزراي امور خارجه ايران را به پايان بردم. بيشترين تمركز ما بر توافق هسته‌اي، اجراي برجام و آينده اين توافق بود. همان‌طور كه مي‌بينيم مسير پيش رو بدون دست‌انداز نيست و به نوعي مي‌توان گفت كه مزاحمت‌هايي در مسير هم پيش‌بيني مي‌شود و ما هم در اين سفر در مورد مواردي از اين دست كه بايد به آن توجه كنيم با هم رايزني كرديم.

**آيا روسيه در شش ماه گذشته از حضور ترامپ در قدرت بر دولت وي براي پايبندماندن به برجام فشاري وارد كرده يا پيام مستقيمي در اين باره به واشنگتن داده است؟ به عنوان مثال ما از خانم فدريكا موگريني به كرات جملات بسيار مثبتي در مورد تضمين اجراي برجام مي‌شنويم كه به نوعي پيام واضح به دولت جديد امريكا است.
مي‌توانيد مطمئن باشيد كه ما تا همين حالا به دفعات و در سطوح مختلف ازجمله در سطوح بسيار عالي سياسي اين پيام را به مقام‌هاي امريكايي داده‌ايم. ما گفته‌ايم كه هيچ جايگزيني براي برجام وجود ندارد. گفته‌ايم كه اين تنها راهكار بلندمدت و با ثبات براي مشكلاتي است كه پيرامون برنامه هسته‌اي ايران براي دوره‌اي وجود داشته است و به صراحت بگويم كه اين مشكلات فضا را مسموم كرده و در آن فضا رسيدن به بسياري از مسائل و اهداف هم با چالش‌هايي روبه‌رو شده بود. اكنون، برنامه جامع اقدام مشترك وجود دارد و اين برنامه تفاوت‌هايي در فضا ايجاد كرده است كه يكي از آنها كاستن از برخي فشارها، برداشته شدن برخي از تحريم‌ها و البته نه همه آنها است كه اين هم يكي از مشكلات است. ما شاهد تلاش‌هاي مداوم از سوي برخي چهره‌ها و لابي‌ها در امريكا براي زيرسوال بردن برجام يا آسيب زدن به آن هستيم. ما به امريكا در خصوص اين اقدامات در قوي‌ترين و شديدترين حالات ممكن هشدار داده‌ايم. ما فكر مي‌كنيم كه هرگونه كنار زدن برجام يا تلاش براي اعمال تغييرات يا اصلاحات در آن مي‌تواند به ضرر منافع امريكا هم باشد.

**در پاسخ به اين هشدارها و رايزني‌هاي مستقيم در سطوح عالي كه مي‌فرماييد آيا سيگنال مثبتي دريافت كرده‌ايد كه امريكا به اجراي برجام ادامه خواهد داد؟
آنچه ما مي‌دانيم اين است كه دولت امريكا در ميانه پروسه بررسي سياست‌هايش در قبال ايران از جمله بررسي داخلي برجام به اضافه ديگر ابعاد سياست خارجي و ديپلماسي‌شان در قبال تهران است. نمي‌دانيم كه اين پروسه بررسي چه زماني به پايان خواهد رسيد. ابتدا فكر مي‌كرديم كه بايد در اواسط تابستان به پايان برسد كه اين بازه زماني از چند روز پيش آغاز شده است. اما نه در چندروز گذشته نتيجه اين بازبيني اعلام شد و نه قرار است در چند روز آينده اين اتفاق رخ بدهد. لذا من فكر مي‌كنم كه تا پيش از پايان تابستان آنها نتيجه اين بازبيني را اعلام كنند. شايد هم در پايان تابستان نيز اعلام نشود و اعلام نتيجه به بعدتر موكول شود اما اين تداوم حس ابهام و نامشخص بودن وضعيت امريكا در قبال برجام به هيچ‌وجه كمك‌كننده نيست. ما فكر مي‌كنيم بسيار بهتر خواهد بود اگر امريكا تصميم به حفظ برجام بگيرد و اين تصميم خود را هم هرچه زودتر اعلام كند. البته كه ما يك بار ديگر در مورد سناريوي بسيار مخرب بررسي مجدد وضعيت توافق هسته‌اي با ايران به امريكا هشدار مي‌دهيم.

**آيا در ديدار ميان ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه و دونالد ترامپ رييس‌جمهور امريكا در مورد نقش منطقه‌اي ايران يا توافق هسته‌اي صحبتي شد؟
اجازه بدهيد ابتدا اين را بگويم كه اين ديدار يكي از حساس‌ترين و پرسوژه‌ترين ديدارها بود. من در اين نشست حضور نداشتم و تنها مقام‌هاي حاضر در اين نشست از هر دو سو (جز روساي جمهور) سرگئي لاوروف، وزير امور خارجه روسيه و ركس تيلرسون، وزير امور خارجه ايالات متحده بودند. اما نشست فوق بسيار مهم و حساس بود كه چندساعت هم طول كشيد. بحث‌ها در اين نشست پيرامون سه سرشاخه اصلي بود. يكي از آنها رابطه دوجانبه ميان ايالات متحده و روسيه بود كه در شرايط بسيار بدي قرار دارد. دولت باراك اوباما، رييس‌جمهور پيشين ايالات متحده عمدا شرايطي را ايجاد كرد كه دولت بعدي با توجه به آن شرايط به سختي بتواند در مسير درست با روسيه قرار بگيرد.

مساله ايران به عنوان يك نيروي منطقه‌اي مثبت، يك بازيگر مهم كه تلاش مي‌كند بر ثبات و عقلانيت در اين منطقه به منظور كمك به مردم سوريه بيفزايد نيز در اين نشست مطرح شد و رييس‌جمهور پوتين نيز بر اين نكته تاكيد پررنگ داشتند. البته رد نمي‌كنم كه رييس‌جمهور ترامپ اين اظهارات رييس‌جمهور پوتين در مورد نقش ايران را به نرمي مورد شك و شبهه قرار دادند.

**مساله موشكي ايران در حالي كه نه به برجام گره خورده است و نه نقض قطعنامه 2231 است به بهانه جديد امريكا در شوراي امنيت براي تشديدفشارها بر ايران تبديل شده است. ما شاهد مخالفت صريح مسكو با اين تلاش‌هاي امريكا در شوراي امنيت بوده‌ايم. موضع رسمي و ثابت مسكو در اين خصوص چيست؟
ما در اين بحث شاهد يك سوءبرداشت (سوءتعبير) بسيار واضح سياسي از جانب امريكا از توافق به دست آمده (با ايران) هستيم. هيچ چيز در 2231 به امريكا اجازه نمي‌دهد كه اين بازي كثيف را با برنامه آزمايش موشكي ايران و در كليت با برنامه موشكي ايران انجام دهد. در قطعنامه 2231 از ايران دعوت مي‌شود يا خواسته مي‌شود كه از آزمايش كردن موشك‌هايي كه براي حمل كلاهك هسته‌اي به شكل مشخص طراحي شده‌اند، خودداري كند. دعوت كردن يا درخواست كردن با ممنوع كردن يكي نيست. اين مساله يك امر بديهي براي هر انسان منطقي است. مساله دوم اين است كه ايران هيچ كاري براي توسعه تسليحات و تجهيزات هسته‌اي انجام نمي‌دهد. ما در اين خصوص بسيار مطمئن هستيم و فكر مي‌كنم كه برجام يك موفقيت بزرگ در تامين اعتماد كامل به ماهيت صلح آميز برنامه هسته‌اي ايران است و اين مساله يكي از پايه‌هاي برجام است.

*منبع: روزنامه اعتماد، 1396.4.21
**گروه اطلاع رساني**2059**2002**انتشار دهنده: فاطمه قنادقرصي