به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با حضور گسترده و مشاركت حداكثر مردم برگزار و دكتر«حسن روحانی» با كسب بیش از 57 درصد آرا به عنوان رییس جمهور انتخاب شد.
میزان مشاركت در این دوره از انتخابات به اندازه ای بود كه بسیاری از تحلیگران داخلی و خارجی آن را بی سابقه دانستند. با وجود این مزیت سیاسی، اما برخی رقبای رییس جمهور منتخب، با ابهام آفرینی در نتیجه انتخابات، بحث مهندسی آرا و تخلف در برگزاری انتخابات را مطرح كردند؛ موضوعی كه نه فقط سلامت و صحت انتخابات و دستگاه های متولی آن را زیر سوال می برد، بلكه اعتماد ملی و سرمایه اجتماعی را نیز با چالش هایی روبرو می سازد.
نظر به اهمیت مبحث فوق و ضرورت خاتمه دادن به حاشیه های مطرح شده درباره نتایج دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و روند برگزاری انتخابات اخیر، باید گفت:
1-پس از اعلام پایان شمارش آرا و اعلام نتیجه انتخابات، برخی رقبا موضوع «مهندسی انتخابات» را طرح كردند و با مفروض قرار دادن وجود اشكالاتی در 2 هزار صندوق اخذ رای و همچنین وجود 200 فیلم به عنوان مدرك تخلفات؛ خواستار رسیدگی به تخلفات مورد ادعا شدند. در این زمینه آقای رییسی در نامه ای اعتراضی به شورای نگهبان به عنوان هیات نظارت بر انتخابات، خواستار رسیدگی به برخی تخلفات، پیش و پس از روز برگزاری انتخابات شد.
عزل و نصب های بدون ضابطه و غیر قانونی مدیران در ماه ها و هفته های باقی مانده به انتخابات، وعده های بدون كارشناسی و استفاده از رانت های سیاسی- اقتصادی برای پیروزی یك نامزد خاص در انتخابات، موضوع هایی است كه در جریان مهندسی انتخابات مطرح می شوند.
با توجه به این بحث؛ مهندسی انتخابات به خودی خود، موضوعی است كه نه تنها تعهد، مسوولیت پذیری، قانونمندی مسوولان و هیات اجرایی برگزاری انتخابات را زیر سوال می برد بلكه فراتر از این دولت و به عبارتی قوه مجریه نظام جمهنوری اسلامی به چالش می كشد و همین موضوع می تواند مشروعیت دولت و نظام را با خطر روبرو سازد.
2- انتخابات شاخصی مهم و تاثیرگذار از توسعه سیاسی در هر كشور است و در نظام های متكی بر ارزش های مردم سالارانه، یك حق برای شهروندان به شمار می رود.
كسانی كه در انتخابات مشاركت دارند، با داشتن پیش فرض هایی خاص، پای صندوق های رای حاضر می شوند. از جمله اینكه؛ انتخابات عرصه ای برای شركت در تعیین سرنوشت خود است و مردم می توانند بدین گونه در سرنوشت كشور و جامعه خود تاثیر مستقیم داشته باشند. اعتماد سیاسی- اجتماعی، فراتر از آن اصل امنیت آرا و مشروعیت بخشیدن به نظام و ساختار سیاسی؛ دیگر پیش فرض هایی هستند كه هر شهروند با آگاهی از آنان، به مشاركت سیاسی و انتخاباتی دست می زند. طرح موضوع مهندسی انتخابات، اعتماد عمومی جامعه را به ساختار سیاسی و اجرایی كشور خدشه دار می كند و ضمن ایجاد بدبینی به امنیت آرا، زمینه ساز كاهش مشاركت، چند دستگی و كمرنگ شدن سرمایه اجتماعی و بالاتر از آن؛ وحدت ملی می شود .
3- پس از اعلام نتایج انتخابات؛ برخی آرای حلال و آرای حرام را مطرح كردند. در این خصوص باید گفت كه جمهوری اسلامی، نظامی مبتنی بر مردم سالاری دینی است و طرح چنین ابهاماتی هم به بدبینی دینی و مذهبی شهروندان منجر می شود و هم اینكه بدعت گذاری های ناخوشایندی را به لحاظ سیاسی- اجتماعی در كشور بنیان می نهد. اگر چه برخی كاستی ها در روند انتخابات 96 وجود داشته است اما نمی توان چنین موضوعی را تخلف انتخاباتی نامید و مباحثی همچون رای حلال و رای حرام را در اینباره مطرح كرد.
آرای حلال و حرام علاوه بر آنكه واژه سازی نامتناسب و ناهماهنگ با شاخصه های انتخابات سالم در نظام جمهوری اسلامی است در معنایی دیگر؛ توهین به شعور سیاسی – مدنی و نادیده گرفتن حقوق شهروندانی است كه بر اساس شناخت و تعهد در انتخابات اخیر مشاركت كردند.
4- نبود شفافیت سیاسی و اقتصادی، از ادعاهایی است كه در رسانه های خارجی علیه نظام جمهوری اسلامی به كار می رود. زیرسوال بردن انتخابات كنونی با ادعای تخلف و مهندسی آرا به نفع رییس دولت مستقر، نه فقط شفافیت سیاسی در انتخابات كنونی را نادیده می گیرد، بلكه دیگر انتخابات گذشته را نیز به چالش می كشد.
از این رو طرح موضوع هایی همچون؛ رای پاك و «حلال» و رای پلید و «حرام» از سوی برخی علما و در تریبون نماز جمعه نیز مساله ای دیگر بود كه شبهات و تشكیك هایی را در صحت انتخابات 29 اردیبهشت وارد می كرد. اما مهر تایید شورای نگهبان بر صحت انتخابات ریاست جمهوری، جای هیچ سوال و شبهه و ابهام آفرینی را درباره مسائل مطرح شده باقی نمی گذارد. از این رو طراحان بحث مهندسی انتخابات و آرای حلال و حرام می بایست، همانگونه كه در قول خود به پایبندی به رای شورای نگهبان اذعان دارند در عمل نیز برای ایجاد فضای امن و آرام پس از انتخابات بكوشند و پیش و بیش از هر چیز، وحدت و انسجام ملی را در نظر داشته باشند.
مشاركت حداكثری مهمترین ویژگی و وجه تمایز انتخابات اخیر با دوره های گذشته بوده است. مردم با امید به بهبود اوضاع سیاسی- اقتصادی و اجتماعی-فرهنگی كشور پای صندوق های رای آمدند، از این رو هر گونه شبهه افكنی در آرای مردم، موجی از یاس و ناامیدی عمومی در جامعه می آفریند. همین موضوع زمینه را برای پیدایش یا تقویت از خود بیگانگی سیاسی و كمرنگ شدن احساس تعلق ملی در كشور فراهم می كند.
پژوهشم**3050**1601**خبرنگار: فاطمه دوله** انتشاردهنده: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران و جهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شوید.
تهران- ایرنا- تایید شورای نگهبان بر انتخابات 96؛ مهر پایانی بر شبهه افكنی ها و ابهام آفرینی هایی است كه پس از شمارش آرا در كشور مطرح شد و در راستای حفظ فضای امن و آرام پس از انتخابات، باید به معنای واقعی كلمه، فصال الخطاب مدعیان قرار گیرد.