افزایش نرخ ارز پایدار نیست/ شوك های انتظاری دلیل اصلی نوسان ها

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، ولی‌الله سیف در تازه‌ترین یادداشت تلگرامی نوشت: در چند روز گذشته نوسانات نرخ ارز افزایش یافته و بازار ارز روزهای ملتهبی را پشت سر می‌گذارد كه انتظار طبیعی آن است كه بانك مركزی به عنوان سیاست‌گذار ارزی كشور، در این زمینه اتخاذ موضع كند. همین امر این‌جانب را بر آن داشت تا مطالبی را در خصوص تحولات اخیر بازار ارز بیان كنم.
وی در ادامه نوشت: عوامل مختلفی در تحلیل نوسانات اخیر بازار ارز از سوی تحلیلگران در روزنامه‌ها، خبرگزاری‌ها و سایت‌های تحلیلی بازار ارز ارایه شده و به مواردی مانند افزایش فصلی تقاضای ارز به دلیل مناسبت‌های مختلف مانند مسافرت‌های اربعین و سال نو میلادی، نتایج احتمالی اجلاس اوپك و چشم‌انداز قیمت نفت، نتایج انتخابات ریاست ‌جمهوری آمریكا و ... اشاره شده است. اما در تحلیل قابلیت اثرگذاری هر یك از این عوامل، بر تحولات بازار ارز باید به ماهیت این عوامل و درجه پایداری آنها توجه كرد.
« واقعیت آن است كه تحولات روزهای اخیر بیشتر از هر چیز دیگری ناشی از شوك‌های انتظاری است كه با عواملی همچون افزایش تقاضای فصلی ارز تركیب شده‌اند و با وجود تاثیرگذاری مقطعی بر تغییرات نرخ ارز، از سوی بنیان‌های اقتصاد كلان حمایت نمی‌شوند.»
«در ارزیابی مانایی این اثرات باید به این نكته توجه داشت كه در سه سال اخیر و با وجود افت قابل توجه قیمت نفت، بازار ارز از ثبات مطلوبی برخوردار بوده است. روند كاهشی نرخ تورم و حصول به سطوح تك‌رقمی، نرخ سود واقعی مثبت و جذاب در بازار پول، رشد اقتصادی بالای 5 درصد در فصل اول سال و نیز كاهش كسری تراز گمركی و تبدیل آن به مازاد تجاری در هفت ماهه سال جاری از جمله عوامل توضیح‌دهنده برقراری ثبات در بازار به شمار می‌آیند.»
رییس كل بانك مركزی افزود: با توجه به اینكه بنیان‌های اقتصادی، جهش و نوسانات اخیر بازار ارز را تایید نمی‌كند، بنابراین ماهیت این تحولات برخلاف سال‌های 1390 و 1391 از جنسی نیست كه واجد آثار ماندگار باشد. كما این‌كه در سال‌های 1390 و 1391 نیز بخشی از جهش نرخ ارز، به دلیل عوامل انتظاری بود كه بعد از روی كار آمدن دولت یازدهم و اصلاح انتظارات، در طی زمان تعدیل شد. البته در این میان از نقش اظهارنظرهای غیرسازنده و غیركارشناسی برخی افراد كه از طریق رسانه‌های جمعی، به ذكر ارقامی در خصوص نرخ ارز تحت عناوینی همچون نرخ واقعی ارز، نرخ تعادلی ارز، نرخ واقعی بازار، كف قیمت ارز و ... می‌پردازند، نباید غافل شد.
«برخی از همین افراد در سال گذشته وقتی نرخ دلار در همین ایام به حوالی 3740 تومان رسید، پیش بینی می‌كردند، تا پایان سال 1394 نرخ از 4000 تومان فراتر می‌رود. اخیرا نیز برخی افراد بدون توجه به آثار منفی انتظاری این امر، به التهاب بازار دامن می زنند و حتی عنوان می‌كنند دولت جهت جبران كسری بودجه از افزایش نرخ ارز استقبال می‌كند كه قطعا درست نیست.»
سیف افزود: از صاحبنظران و اصحاب رسانه درخواست می‌كنم در بیان مطالب و تحلیل‌هایی كه در خصوص تحولات نرخ ارز ارایه می‌كنند، به حساسیت‌های بازار و ضرر و زیان‌هایی كه به دلیل نوسانات هیجانی نرخ ارز به مردم و فعالین اقتصادی وارد می شود توجه ویژه داشته باشند.
« بانك مركزی در طول سه سال گذشته همواره سعی كرده بازار ارز را در مسیر اصولی خود هدایت و از همین بابت نیز در خصوص انحرافات از مسیر مزبور و بروز نوسانات ناپایدار اتخاذ موضع كرده است. در مقطعی با افت شدید و ناپایدار نرخ ارز، این‌جانب عنوان كردم كه این كاهش منطقی و پایدار نیست و امروز نیز از همان نگاه و منظر اعلام می‌كنم كه افزایش نرخ ارز در روزهای اخیر نیز یك شوك انتظاری است و پایدار نخواهد بود.»
«نگاهی به روند نرخ ارز در سه سال اخیر نشان می‌دهد كه نوسانات نرخ، تحت‌تاثیر عواملی مانند تقاضای فصلی (اربعین و سال نو)، رابطه برابری ارزها در بازارهای جهانی و تقویت نرخ دلار، انتظارات در خصوص زمان اجرای برجام و نوسانات فصلی عرضه ارز توسط صادركنندگان كالاهای غیرنفتی (شركت‌های پتروشیمی)، قرار داشته است.»
«روند تحولات بازار ارز در این سال‌ها نشان داده است كه پس از سپری شدن تعطیلات سال نو میلادی و خروج تقاضای فصلی از بازار و همچنین تقویت عرضه ارز از سوی صادركنندگان كالاهای غیرنفتی كه معمولا در ماه‌های پایانی سال شدت می‌گیرد، نرخ ارز در سه ماهه چهارم از روندی نزولی برخوردار بوده است. به عنوان مثال در سال 1393، حداكثر نرخ دلار در همین ایام معادل 3595 تومان بود، حال آنكه نرخ دلار در پایان سال به 3399 تومان تقلیل یافت. به همین صورت در سال 1394، حداكثر نرخ دلار معادل 3737 تومان بود، حال آنكه در پایان سال به 3472 تومان كاهش پیدا كرد.»
«به هر حال، بانك مركزی ضمن تاكید بر ناپایداری تحولات اخیر از تمامی تلاش خویش جهت مهار این نوسانات و هدایت نرخ ارز در مسیر اصولی و پایدار خود بهره خواهد جست.»
اقتصام **1070** 2025**1561**تنظیم كننده: فریبا بابائی **انتشاردهنده: مژگان توانا