دكتر نصیر دهقان روز یكشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا افزود: مراجعین به كلینیك های ترك سیگار بیشترین زمان رجوع به سیگار را اوقات تنهایی و یا ناراحتی و خشم اعلام می كنند.
وی بار هیجانی مثبت یا منفی اعم از عصبانیت، خشم و استرس را شایع ترین علل گرایش به سمت مصرف مواد دخانی شامل سیگار و قلیان دانست وگفت: مردم باید راهكارهای جایگزین را فراگیرند تا خشمگبن نشوند، استرس و پرخاش را كنترل كنند، نه گفتن را فرا گیرند و نهایتا به سمت مواد دخانی اعم از سیگار و قلیان گرایش پیدا نكنند.
**اهمیت كسب مهارت ها از كودكی
دهقان بیان كرد: افراد تكنیك های حل مسائل را آموزش نمی بینند و به این خاطر به سمت مواد دخانی گرایش پیدا می كنند. اگر كسب مهارت نه گفتن، مدیریت استرس و خشم از زمان كودكی آغاز شود، علاوه بر كاهش خشم، اضطراب و افسردگی در جامعه، موضوعاتی مانند مصرف مواد دخانی هم كاهش چشمگیر می یابد.
وی با اشاره به این كه هرگونه اعتیاد دو نوع وابستگی جسمی و روانی ایجاد می كند، اظهار كرد: تا وقتی خودمدیریتی را به افراد آموزش ندهیم در این زمینه موفقیت های چندانی كسب نخواهیم كرد.
دهقان، خودمدیریتی را از جمله موضوعاتی مانند مدیریت استرس، خشم، ارتباط موثر و مهارت نه گفتن دانست و گفت: فراگیری این گونه مهارت ها كمك می كند تا افراد به سمت مواد دخانی و مخدر گرایش پیدا نكنند.
مدرس دانشگاه علوم پزشكی ایران افزود: اگر روش های جایگزین را به شهروندان معرفی نكنیم و به تجویز قرص و كپسول برای ترك اعتیاد اكتفا كنیم، نباید انتظار موفقیت های چشمگیر را داشته باشیم.
** گرایش روانی، عامل حدود 80 درصد مصرف سیگار
وی اظهار كرد: آمارها نشان می دهد كه وابستگی افراد به مصرف سیگار تا 80 درصد روانی است و در صورت كنترل و یا كاهش عوامل محرك بر این مسئله فائق می آییم.
دهقان با بیان این كه وابستگی روانی و رفتاری در معتادان كمتر مورد توجه قرار می گیرد، بر اهمیت تغییر رویكرد به مقوله راه های ترك سیگار تاكید كرد.
وی نشست با خانواده ها و حامیان افراد سیگاری به عنوان پشتیبان آنان را در زمینه ترك اعتیاد موثر دانست و گفت: نشست با خانواده ها و حامیان افراد سیگاری، افراد را از نظر روحی و روانی آماده ترك سیگار می كند.
وی افراد را برای ترك سیگار به سه دسته تقسیم كرد و افزود: یك گروه حدود 40 درصدی از سیگاری ها آماده ترك هستند؛ گروه دوم كه حدود 20 درصد را تشكیل می دهند، افراد مردد هستند و با افزایش انگیزه و محرك ها در گروه افراد آماده قرار می گیرند.
مدرس دانشگاه علوم پزشكی ایران ادامه داد: نزدیك به 40 درصد هم افراد ناآماده ای هستند كه با آموزش های مستمر سه ماه تا شش ماه می توان آنها را در زمره مرددها یا آماده ترك سیگار قرار داد.
وی بار دیگر تاكید كرد: اساسا، در صورتی فعالیت های ما سبب كاهش قابل توجه مصرف سیگار می شود كه مخاطبین خود را از سنین كم قرار دهیم و ارائه آموزش ها و مهارت های لازم را از این دوره سنی آغاز كنیم؛ از سنین نونهالی حتی از شش تا هشت سالگی باید آموزش های لازم را آغاز كنیم كه این كار احتمال موفقیت را به طور چشمگیر افزایش می دهد.
وی با اشاره به این كه هدف اصلی را باید بر كاهش مصرف سیگار متمركز كرد، افزود: فردی كه مصرف سیگار را كاهش دهد، به سمت ترك سیگار هم گرایش پیدا می كند.
وی همچنین مشاوره های گروهی را موثرتر از مشاوره های فردی دانست و اظهار كرد: نتیجه تجربیات درمانی نشان می دهد كه تاثیر مشاوره های گروهی سه برابر مشاوره های فردی است. پس رویكرد پروتكل های درمانی كاهش مصرف و ترك سیگار باید به سمت مشاوره های گروهی سوق دهیم.
به گفته دكتر دهقان، نباید فقط ترك سیگار را موفقیت دانست؛ افرادی هم كه میزان مصرف سیگار خود را به یك سوم یا یك چهارم كاهش می دهند، تا حد زیادی موفق هستند.
** افزایش تمایل به مصرف سیگار با دریافت اسیدهای چرب اشباع شده
وی بیان كرد كه چای سیاه، اسیدهای چرب اشباع و موادی كه خون را به سمت اسیدی می برند، تمایل به مصرف سیگار را افزایش می دهند.
مدرس دانشگاه علوم پزشكی ایران با اشاره به این كه رژیم غذایی در ترك سیگار موثر است، اظهار كرد: مواد اسیدی هم كه وارد بدن شود تمایل ما را به سمت مصرف سیگار افزایش می دهند.
دهقات افزود: افزایش مصرف مواد قلیایی و موادی مانند جوی دوسر و كلم بروكلی، دارچین و چای سبز كه سبب تنظیم و افزایش واسطه های نشاط آور مغزی می شوند، كاهش استرس و به تبع آن، بی تمایلی به سیگار را در پی دارند.
علمی ** 1201 **2017
تهران- ایرنا- مدرس دانشگاه علوم پزشكی ایران بر اهمیت فراگیری راهكارهای مهار هیجانات اعم از مثبت و منفی تاكید كرد و به طور خاص كنترل استرس، خشم و پرخاشگری را در مقابله با اعتیاد به سیگار موثر دانست.