حكایت عاشقی از حلبچه تا تهران

به گزارش خبرنگار سینمایی ایرنا، «حكایت عاشقی» عنوان تازه ترین اثر رمضان زاده كارگردان سینما است كه داستان یك عكاس ایرانی را روایت می‌كند. عكاسی كه به عنوان نخستین فرد بعد از بمباران شیمیایی حلبچه به این شهر وارد می‌شود و از آن عكاسی می‌كند؛ این عكاس طی این سفر، با دختری آشنا می‌شود و پیوند عاشقانه‌ای میان آنها شكل می گیرد.
حكایت عاشقی هر چند در تهران با اكران نه چندان مناسب، اعتراضات كارگردانش را در پی داشته است اما در حضور بین‌المللی خود به نمایندگی از سینمای ایران در سومین هفته فیلم‌های سینمایی «خانه آسیا» در شهر بارسلون اسپانیا روی پرده رفت و توانست جایزه بهترین فیلم و بهترین فیلمنامه بخش «پانوراما» را از آن خود كند.
حكایت عاشقی نخستین نمایش خود در بخش رقابتی «سودای سیمرغ» در سی‌‌وسومین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر تجربه كرد كه از طرف هیأت داوران، دیپلم افتخار بهترین بازیگری نقش مكمل مرد را برای بهمن زرین‌پور به ارمغان آورد.
با احمد رمضان‌زاده كارگردان این اثر درباره نحوه شكل گیری ایده این اثر، كم كاری‌اش در سینما و بسیاری موضوعات دیگر به گفت و گو نشستیم. او در این دیدار ضمن گلایه از اكران نامناسب فیلم بر این باور است كه چرا نباید برنامه ریزی منطقی از سوی شورای صنفی نمایش شامل حال فیلم ها شود تا در نیمه دوم سال با تراكم اینچنینی نمایش فیلم ها رو به رو نشویم. رمضان‌زاده در این مجال به این نكته اشاره می‌كند كه برنامه ریزی برای اكران فیلم‌ها در شهرستان‌ها با توجه به امكانات ضعیف سخت افزاری و كمبود سالن یكی از گره های سخت سـینمای ایران است. در ادامه گفت و گوی ما با این كارگردان سینما را می خوانید.

س**آقای رمضان‌زاده پس از كارگردانی فیلم سینمایی بشیر (1373) و آژانس دوستی (1377) كمتر فیلم ساختید. چرا اینقدر كم كار هستید؟
-مهم ترین دلیلش حضورم در پروژه تلویزیونی «در چشم باد» بود كه از سال 1380 تا سال 1388 به عنوان دستیار كارگردان در كنار آقای جعفری جوزانی درگیر حضور در این سریال بزرگ بودم.

س**احساس نكردید طولانی شدن این پروژه غیبت شما را در سینما بیشترمی كند، در این مدت هشت سال می توانستید چند فیلم سینمایی كارگردانی كنید؟
-راستش در شروع ساخت این پروژه همه فكر می‌كردیم كار ظرف دو یا حداكثر سه سال به پایان می‌رسد و بنا به دلایل مختلف و كمبود بودجه و تغییر تهیه كننده مدت زمان فیلمبرداری چند برابر شد.

س**كار در كنار كارگردانی مثل جعفری جوزانی چگونه است؟
-در این سریال در كنار آقای جوزانی چیزهای زیادی آموختم و در مجموع حضور در این سریال یك كلاس درس تاریخی و كارگردانی برایم بود. فقط طولانی شدن پروژه باعث شد همه عوامل نزدیك به یك دهه درگیر این كار باشند، كمی سخت بود.

**با توجه به همكاری زیاد با جوزانی فكر می كنید چقدر تحت تاثیر او هستید؟
-به طور حتم در فیلمسازی تحت تأثیر مسعود جعفری جوزانی هستم. ایشان در سینمای ایران یگانه هستند و جزو فیلمسازان بزرگ و صاحب سبك ایران هستند و به فرهنگ‌های مختلف ایران عشق می‌ورزند.

س**آقای جوزانی در حكایت عاشقی به عنوان تهیه كننده در كنار شما حضور داشت، چقدر در ساخت فیلم و اكرانش نقش داشت؟
-مسعود جعفری جوزانی به عنوان تهیه كننده سه سال پای من ایستاد تا این فیلم ساخته شود. در این دوره و زمانه كمتر تهیه كننده‌ای پای ساخت چنین فیلمی می‌ایستد كه از ابتدا معلوم است فروش چشمگیری نخواهد داشت و در نهایت فقط بتواند سرمایه اولیه ساختش را بازگرداند. خیلی‌ها به ایشان گفتند كه این فیلم را تهیه نكن اما پای این فیلم فرهنگی ایستاد. اما متاسفانه در زمان اكران به دلیل مسافرت به آمریكا نتوانست خیلی كمك ما كند و نقش داشته باشد.

س** برویم سراغ خود فیلم، چقدر داستان حكایت عاشقی واقعی است؟
- قصه حكایت عاشقی را از دل واقعیت گرفتم. خودم دوران دفاع مقدس را از نزدیك لمس كرده ام و پدرم یكی از افراد كمپ های هلال احمر در زمان جنگ تحمیلی بود.

س**فكر می كنید حكایت عاشقی چقدر واقعیت جنگ و بمباران حلبچه را به تصویر كشیده است؟
-قطعا تا نشان دادن آنچه در حلبچه اتفاق افتاد ما فاصله داشتیم و با هر فیلم فقط می توان گوشه ای از اتفاقات و رشادت های مردم ما را در هشت سال دفاع مقدس بیان كرد. من با حكایت عاشقی سعی كرده ام بخشی از جنگ و شكوه مردم ایران را به تصویر بكشم و امیدوارم این تلاش به دل مخاطبان فیلم بنشیند.

** گفتید فیلم داستان واقعی دارد بیشتر در این باره توضیح می دهید؟
-از ابتدای امر بدون اینكه «احمد ناطقی» عكاس حاضر در فاجعه حلبچه را بشناسم فیلمنامه حكایت عاشقی را به همین شكل نوشتم و زمانی كه با بنیاد سینمایی فارابی برای تولید آن وارد مذاكره شدیم؛ مدیران این بنیاد آقای ناطقی را به من معرفی كردند و ایشان پس از خواندن فیلمنامه كمك های فكری زیادی به من دادند تا بتوانم به بهترین شكل ممكن این اثر سینمایی را به تصویر بكشم. طی 4 سالی كه برای نگارش فیلمنامه تحقیق می كردم اسم احمد ناطقی را زیاد شنیده بودم و مستندات زیادی راجع به فاجعه حلبچه پیدا كرده بودم اما پس از اینكه آقای مهدی مسعودشاهی مدیرعامل وقت بنیاد سینمایی فارابی مرا به نمایشگاه عكس آقای ناطقی بردند و پیشنهاد كردند كه بهتر است داستان «حكایت عاشقی» بر اساس زندگی واقعی ایشان ساخته شود تغییراتی جزئی در فیلمنامه به وجود آوردم و از احمد ناطقی اطلاعات زیادی راجع به آن فاجعه گرفتم.

** حضور احمد ناطقی در روند تولید چقدر موثر بود؟
-حضور ناطقی نه تنها به من، كه كمك چشمگیری به تمامی عوامل به ویژه بهرام رادان به عنوان بازیگر نقش احمد ناطقی كرد. رادان با گفتگوهای مكرر و ممتد با او توانست حس و حال فضای حلبچه را به خوبی درآورد و اینكه قهرمان زنده و اصلی داستان جلوی چشم تمامی ما حضور داشت توانست ما را برای ملموس و واقعی تر كردن فضا و ایجاد احساس همذات پنداری در مخاطبان به شدت یاری كند.

**ظاهراً از نحوه اكران حكایت عاشقی خیلی راضی نیستید؟
-ببینید فیلم من در زمره آثار دفاع مقدس قرار می گیرد كه در بستر داستانی عاشقانه روایت می شود؛ مضمونی كه در صورت قرار گرفتن در یك سرگروه سینمایی مناسب و اكران عادی می توانست به خوبی دیده شود. بگذریم از اینكه تبلیغات و تیزر فیلم نیز به دلیل ممنوع التصویر بودن بازیگر نقش اولش بهرام رادان در تلویزیون، تحت تاثیر قرار گرفت.

س**مشكل فیلم برای عدم نمایش تیزر آن چه بوده است؟
متاسفانه صدا و سیما توضیح خاصی هم در این مورد نمی دهند. این همه هزینه شده كه بازیگر سرشناس را در كادر بازیگران داشته باشید و در زمان اكران هم از چهره بودن بازیگر مقداری از این هزینه را جبران كنید، اما در عمل با سیاست های یك بام و دو هوای رسانه ملی از پخش تبلیغات فیلم خودداری می شود.

**گویا فیلم با حمایت بنیاد فارابی نیز ساخته شده است؟
بله! حرف من هم این است كه وقتی بنیاد فارابی از ساخت این فیلم حمایت می كند، در زمان اكران چرا فیلم به حال خود رها می شود؟ فیلمی كه هزینه بسیاری صرف ساختش می شود با یك اكران نامناسب همه زحمات گروه سازنده و بودجه هزینه شده به هدر می رود. به این نتیجه رسیده ام كه حمایت در زمان اكران اهمیتی كمتر از حمایت در زمان تولید ندارد. همه جای دنیا تبلیغ یك فیلم از زمان كلید خوردن تا زمانی كه از پرده نمایش پایین می آید با یك سیاستگزاری خاص در حال انجام است. اما در اینجا تازه بعد از اكران می توان برای تبلیغ آن اقدام كرد. به قدری بحث تبلیغات در پروسه ساخت یك فیلم مورد توجه است كه 20 درصد هزینه تولید برای تبلیغات در نظر گرفته می شود.

س**اكران فیلم در شهرستان ها چگونه است؟
یكی از مشكلات دیگر ما اكران در شهرستان هاست كه با ضعف شدید سخت افزاری و كمبود سالن های سینما روبروست. یعنی استان های كردنشین ما مثل كرمانشاه، ایلام، آذربایجان غربی(مهاباد) و كردستان با جمعیتی بالغ بر 8 میلیون تنها دو سینما (در سنندج و كرمانشاه) دارند. این در حالیست كه من قبل از اكران فیلم تصورم این بود كه حكایت عاشقی با اكران در این چند استان كردنشین هزینه خود را تامین می كند. شهرستان هایی مثل ایلام، مهاباد، قصر شیرین و .... سینما ندارند.
فراهنگ**9246**1569