به گزارش ایرنا ، در این هفته معمولا مصاحبه های رسانه ای مدیران و مسوولان شركت های آب و فاضلاب و مدیران شركت آب منطقه ای انجام می گیردو دهها برنامه نمادین به صورت توزیع بسته های آموزشی،سخنرانی در بین نمازگزاران جمعه ، حضور در مدارس ، نواختن زنگ صرفه جویی و برنامه های دیگررقم می خورد اما آیا همین برنامه های نمادین برای تغییر فرهنگ در مصرف آب كافی است ؟
آیا دهها هفته مصرف بهینه آب كه درسال های گذشته برگزار شده و صدها برنامه نمادین كه دراین هفته ها شكل گرفته توانسته است تغییری در مصرف بی رویه آب به وجود آورد؟
آیا اكتفا كردن به توصیه و نصیحت برای كمتر مصرف كردن آب كافی است ؟ آیا زمان آن نرسیده كه شهرداری ها برای مصرف آب و آبیاری صدها هكتار از فضای سبز شهری كه روزانه هزاران لیتر آب مصرف می كند در رویكرد خود بازنگری كنند؟
آیا زمان آن نرسیده كه سازمان نظام مهندسی و شهرداری ها در یك تصمیم گیری مشترك در باره مصرف آب شهری در ساختمان سازی ها تجدید نظر كنند ؟
آیا برگزاری همایش های گران قیمت و میلیاردی مقررات ملی ساختمان كه در شیراز مركز استان پهناور فارس كلید می خورد نباید دست كم این دستاورد را داشته باشد كه در احداث ساختمان ها با آب تصفیه شده شهری تجدید نظر كند؟
آیا تغییرالگوی زندگی شهری و استفاده از پمپ های تحت فشار و به تبع آن مصرف بیشتر آب در آپارتمان ها و مجتمع های مسكونی نباید در نوع شیرهای مصرفی هم تغییراتی به وجود آورد و دراین زمینه استاندارد استفاده از شیر آب نباید تغییر كند؟
آیا نباید در راستای دهها و صدها كیلومتر لوله گذاری و انتقال آب از فاصله یك هزار كیلومتری سد كوثر دراستان كهگیلویه و بویر احمد تا شهرهای جنوبی فارس قدری هم در رابطه با این موضوع كار كرد كه این آب برای شستن ماشین نیست؟
آیا بازهم باید شاهد باشیم كه داوطلبان نمایندگی در مجلس با وعده آبرسانی و انتقال آب به میدان بیایند و و عده ها فشار شود و فشارها بر دوش مدیران اجرایی سنگینی كند و باز هم طرح های مطالعه نشده و غیر كارشناسی كه صرفا از وعده ای برای به دست آوردن رایی شكل گرفته مهمترین بخش توسعه ، محیط زیست ، معیشت و حیات این استان را به بازی بگیرد؟
آیا در كنار لوله گذاری 200 كیلومتری و انتقال آب از سد سلمان فارسی به شهرهای جنوب و شرق فارس زمان آن نرسیده كه به نوعی به مردم روستاها و شهرهای این شهرستان ها این مفهوم را بقبولانیم كه این آب برای آبیاری درختان نیست؟
آیا مدیران ومسوولان ما كه داعیه دار اصلاح فرهنگ و مصرف بهینه آب هستند تاكنون در زندگی شخصی خود روشهای مصرف بهینه را نهادینه كرده اند یا در باغهای شخصی خود همچنان از استخرهای پر ظرفیت استفاده می كنند.
همه این پرسش ها ما را به اینجا رهنمون می سازد كه اقدامات نمادین برای كاهش مصرف آب و برای بهبود فرهنگ مصرف بهینه و برای صرفه جویی در مصرف كافی نیست و مشكلات بحران و تامین آب به مرحله ای رسیده كه از حد و مرز نصیحت و فعالیت های نمادین گذشت است .
براستی متولی تغییر الگوی كشت در بخش كشاورزی كیست ؟ آیا مدیران اجرایی ما دراین حوزه قدرت و قاطعیت آن را دارند كه نگذارند آب از ژرفای 500 متری زمین مكیده شود و به پای كشتزارهای شلتوك رها شود ؟
آیا مدیران در حوزه كشاورزی این اختیار را دارند كه از زیر كشت رفتن صدها هكتار زمین به كشت ذرت كه در تابستان بیشترین مصرف آب را دارد جلوگیری كنند؟
آیا تصمیم گیری های كارگروه آب و كشاورزی كه دراستانداری ها فعال است و اداراتی چون جهاد كشاورزی ، آب و فاضلاب و آب منطقه ای در آن عضویت دارند و تصمیم گیری نهایی برای چگونگی تولید مصرف آب به عهده این كارگروه است آنقدر ضمانت اجرایی دارد كه بتواند جلوی یك كشاورز روستایی كه فقط مزرعه خود را می بیند را بگیرد و او را آگاه سازد؟
آیا مسوولانی كه در استان فارس بیش از بیست سال تولید گندم در رده نخست كشوری با تاكیدات انان به دست امد و با برنامه ریزی آنان و با بهای سنگین تخریب منابع آب زیر زمینی حاصل شد شهامت آن را دارند كه اشتباهات راهبردی خود را بپذیرند؟
آیا فارس باید وضعیت و شرایط اضطراری كه دارد همچنان باید تامین كننده گوجه فرهنگی و هندوانه كشور باشد و نباید این پرسش مورد بررسی قرار گیرد كه كشاورزان این استان از تولید گوجه فرنگی و هندوانه كشور چقدر منفعت می برند و چه جایگزینی برای منابع آب به غارت رفته فارس به این استان بازمی گردد ؟
آیا كسانی كه در سال های گذشته برفشار بیشتر برای سدسازی تاكید می كردند، اكنون مضرات ساخت این سدها را می پذیرند و می پذیرند كه خشك شدن تالابها و دریاچه هایی چون مهارلو ، بختگان ، پریشان ، كافتر و دهها تالاب و دریاچه دیگر ناشی از سد سازی های بی رویه در بالا دست بوده است؟
بدون تردید روزی باید مدیریت استان فارس به این مجموعه سوولات در برابر افكار عمومی پاسخ دهد و چه نیكو كه آن روز آنقدر دیر نشده باشد كه راهی برای بازگشت وجود نداشته باشد .
در گفت و گو هایی كه خبرنگار ایرنا با مدیران و مسوولان شركت های تامین و توزیع آب در استان فارس انجام داده همه این مسوولان بر وضعیت بحرانی تامین اب در این استان و رسیدن به خطوط قرمز صحه گذاشتند اما ایكاش این مباحث و این بحث ها به یكم تا هفتم تیر ماه خلاصه نشود و در همه روزها و ساعت ها ما مسیال بحران و كمبود آب را جلوی چشم داشته باشیم .
مدیر عامل شركت آب منطقه ای استان فارس در این زمینه بیان داشت : شرایط خشكسالی و كمبود آب به گونه ای است كه می بایست حداقل 20 درصد از چاه های كشاورزی موجود و چاه های غیر مجاز پر شود و خواست ما از كشاورزان این است كه در این زمینه خودشان داوطلب و پیشقدم شوند.
مهندس حمیدرضا دهقانی افزود: استان كرمان در این زمینه اقداماتی انجام داده و كشاورزان این استان خودشان پیشقدم برای پر كردن چاه ها شده اند.
وی ادامه داد:در شرایط كنونی و درشرایط بحرانی فعلی كشت شلتوك وذرت وآبیاری این محصولات با آب چاه خیانت به این مرز و بوم و خیانت به مردم است ، كسانی كه آب را از ژرفای چند صد متری زمین بیرون می كشند تا گوجه فرنگی و برنج ما را تامین كنند به جامعه خیانت می كنند.
مدیرعامل شركت آب منطقه ای استان فارس اضافه كرد: فارس در ردیف سه استان بحران زده كشور از نظر منابع آب زیر زمینی قرار دارد در چنین شرایطی ما چه تعهدی داریم كه گوجه و هندوانه و برنج كشور را تامین كنیم .
دهقانی با بیان اینكه فرزندان كشاورزانی كه امروز این مولفه ها را نادیده می گیرند فردا به همین كشاورزان شماتت می كنند گفت : اكثر دشت های فارس ممنوعه شده و حتی برای تامین آب شرب مردم با مشكل مواجه است؛هشت سال متوالی خشكسالی رمق دشت های فارس را كشیده، اغلب دشت ها با شكاف های چند كیلومتری مواجه شده، برخی روستاها در معرض تخلیه و انتقال است در این شرایط فشار بر بخش كشاورزی خیانت است.
مدیر عامل شركت آب منطقه ای استان فارس با بیان اینكه 21 هزار حلقه چاه آب غیر مجاز در فارس وجود دارد گفت:یك هزار و 200 حلقه چاه آب در سال گذشته پر شده، پر كردن چاه های غیر مجاز اینك به یك نهضت و مطالبه عمومی تبدیل شده ، ما نیاز به همكاری بیشتر كشاورزان و معارضین داریم، در پر كردن چاه ها به معیشت خانواده ها هم توجه داریم و پر كردن چاه افرادی كه با كشاورزی و باغداری معیشت خود را می گذرانند را در اولویت نداریم.
وی ادامه داد:البته در پشت نقاب معیشت افرادی هم هستند كه با چاه های غیر مجاز آب برداشت می كنند ، این افراد پشت چهره كشاورز بی بضاعت پنهان شده اند در حالی كه واقعیت این نیست.
دهقانی گفت:شرایط به گونه ای است كه دیگر نمی توان با قول و وعده تامین آب كشاورزی وارد عرصه انتخابات شد درخواست ما از داوطلبان نمایندگی در دوره آتی این است كه در این زمینه به مردم قولی ندهند ، آب یك كالای سیاسی نیست.
مدیر عامل شركت آب و فاضلاب استان فارس نیز برنامه های هفته صرفه جویی در مصرف آب را تشریح كرد و گفت: بحران كم آبی در 14 شهر فارس وجود دارد و در دو شهر نیز آب جیره بندی شده است.
مهندس محمدعلی قلندری افزود: بخش هایی از شهر فسا و شهر قطرویه نی ریز اكنون در ساعاتی از روز با نوبت بندی آب روبه رو است و در صورتی كه مدیریت مصرف بهینه اعمال نشود در سایر شهرهای بحرانی نیز مجبور به نوبت بندی آب هستیم.
وی ادامه داد: شهرهای فسا، خرامه ، جهرم ، كوار ، داراب ، فراشبند ، وراوی ، بنارویه ، سوریان ، كوهنجان ، مرودشت ، قطرویه و زرین دشت اكنون با بحران جدی كم آبی روبه رو است.
مدیر عامل شركت آب و فاضلاب استان فارس گفت: در برخی از شهرهای فارس مانند جهرم به علت برداشت های بی رویه سطح آبهای زیر زمینی به ژرفای 500 متر رسیده است .
وی گفت: متاسفانه علی رغم شدت خشكسالی و برداشت های بی رویه و فشارهای زیاد هنوز در برخی از نقاط استان فارس بر برنج كاری و ذرت كاری تاكید می شود و در این زمینه ما شاهد مزارع بزرگ شلتوك حتی در دشت های ممنوعه هستیم.
مهندس قلندری با بیان اینكه در استان فارس اكنون چهار برابر شرایط بحرانی آب مصرف می شود گفت : معیار استاندارد مصرف آب در شرایط معمولی 150 لیتر در شبانه روز ، در شرایط خشكی 105 لیتر و در شرایط بحرانی 75 لیتر است در حالی كه در شرایطی كنونی برخی شهرهای فارس بیش از 250 لیتر در شبانه روز هر نفر مصرف می كند.
مدیر عامل شركت آب و فاضلاب استان فارس همچنین گفت: ایجاد فروچاله ها در دشت ها و مناطق مسكونی مناطق مختلف این استان ناشی از برداشت های بی رویه آب در مناطق مختلف است كه آسیب جدی به آبخوان ها می زند.
قلندری افزود: متاسفانه برخی از مناطق مسكونی روستایی استان فارس نیز اكنون با این فروچاله ها مواجه هستند و شكاف هایی به طول چندین كیلومتر ایمنی زندگی در این مناطق را تهدید می كند .
مدیر عامل شركت آب و فاضلاب استان فارس اضافه كرد : حفره های آب زیر زمینی كه میلیون ها سال پر از آب بوده اكنون با برداشت های افراطی و بی رویه خالی شده و به مرور زمین دراین مناطق نشست می كند این موضوع باعث می شود كه حتی اگر بارندگی مناسبی صورت گیرد نیز جایی برای ذخیره آب در دل زمین وجود نداشته باشد .
قلندری با بیان آماری از كاهش بارندگی ها دراستان فارس گفت : امسال 7/199 میلیمتر بارندگی دراستان فارس داشتیم كه نسبت به سال قبل 2/18 درصد كاهش داشته است .
قلندری گفت : بارندگی در فارس 8/32 میلیمتر نسبت به میانگین بلند مدت كاهش داشته و این در حالی است كه پیشتر میانگین بلند مدت بارندگی را 250 میلیمترمحاسبه می كردیم در حالی كه اكنون میانگین بلند مدت 204 میلیمتر محاسبه می شود .
وی گفت: برداشت های بی رویه آب ازمنابع زیرزمینی بلای جان فارس شده ومنابع آب تجدید پذیر این استان را 133 میلیون متر مكعب در سال به 105 میلیون متر مكعب كاهش داده است .
مهندس علی بوستانی مدیرعامل آب و فاضلاب روستایی فارس نیز لزوم تبیین مدیریت مصرف آب و ترویج صرفه جویی در مصرف آب تاكید كرد و گفت : پدیده خشكسالی به مدت دو دهه است كه سایه سنگین خود را بر پهنه كشور انداخته و وضعیت استان فارس دراین زمینه نیز حاد است .
وی به وضعیت نا مناسب منابع آبهای سطحی و زیر زمینی استان اشاره كرد و گفت : با توجه به متوسط بارندگی در سال زراعی گذشته به میزان 250 میلیمتر این میزان بارندگی زنگ خطر و هشدار را برای همگان در عبور از بحران به صدا در آورده است .
بوستانی افزود: باید بدانیم كه كمبود آب و منابع آبی در كشور و استان بسیار جدی است و همگان باید در این جهاد بزرگ یعنی جهاد صرفه جویی در مصرف آب با دغدغه حضور یابیم و این موضوع را بعنوان یكی از مصادیق بارز امر به معروف یعنی صرفه جویی و نهی از منكر یعنی پرهیز از اسراف و تبذیر بدانیم .
مهندس الله بخش نظرپور مدیر عامل شركت آب و فاضلاب شیراز نیز هدر روی در مصرف آب را معضلی بزرگ عنوان كرد و اظهار داشت: با مشاركت، همراهی و همكاری مردم می توان جلوی مصرف بی رویه آب را گرفت و با استفاده صحیح و بهینه مانع از هدر رفت آب شد.
این مقام مسئول اظهار داشت: اگر پروسه تهیه یك متر مكعب آب را مردم بدانند و در می یابند كه چه هزینه گزافی صرف تهیه یك متر مكعب آب می شود در آن صورت است كه مردم از مصرف بی رویه آب خودداری می كنند.
مدیرعامل آبفا شیراز با اشاره به خشكسالی های چند سال اخیر اشاره كرد و ادامه داد: این خشكسالی ها صدمات زیادی را به بهره برداران آب وارد می كند و اگر صرفه جویی در صدر برنامه ها قرار نگیرد می تواند شهروندان را با مشكلات كمی و كیفی مواجه كند.
نظرپور تاكید كرد : افزایش دمای هوا و مصرف بالای كولر های آبی و سایر مصارف خانگی در مناطقی از شهر شیراز موجب افت فشار شده لذا به منظور جلوگیری از قطع احتمالی و یا جیره بندی از تمامی شهروندان تقاضا می شود ضمن رعایت الگوی مصرف و مصرف بهینه مارا در خدمات رسانی هر چه بیشتر و بهتر یاری فرمایند.
مدیر عامل آبفا شیراز بر عزم ملی برای صرفه جویی آب تاكید كرد واظهار داشت: مردم باید با مدیریت مصرف و رعایت الگوی مصرف ، تعادل تولید و مصرف را دستخوش تغییر نكنند بدیهی است در غیر این صورت در برخی مناطق با كمبود یا افت فشار روبرو شویم كه امیدواریم این اتفاق رخ ندهد.
وی اذعان داشت : نصب مخازن ذخیره در منازل همراه با شیر یك طرفه به منظور ذخیره سازی آب امكان استفاده در ساعات پیك مصرف را مقدور می سازد.
به هر حال هفته صرفه جویی در مصرف آب فردا به پایان می رسد اما فردا برای چاره اندیشی در معضلی كه در نزدیكی همه ما قرار دارد بسیار دیر است ، هفته صرفه جویی و مصرف بهنیه آب را تا سال دیگر و هفته ای دیگر فراموش نكنیم .ك/4
گزارش از : نیكنام خشنودی
6113 /1876/ 5054
شیراز - ایرنا - یكم تا هفتم تیرماه هفته صرفه جویی درمصرف آب نامگذاری شده است، این هفته هرسال فرصتی برای یادآوری یكی از ضروری ترین نیازهای فرهنگی و اصلاح رفتاری در مصرف آب است تا یك ضد فرهنگ را به فرهنگ تبدیل كند و جلوی مصرف بی رویه آب را بگیرد.