فيلترينگ فيس بوك شايد تكراري‌ترين كليدواژه اي باشد كه از ابتداي كار 'علي جنتي' در وزارت ارشاد به گوش خورده است. او چند روز قبل هم در نشست صبحانه اي كه با اعضاي هيات نمايندگان اتاق بازرگاني تهران داشت، به رفع فيلتر فيس بوك اشاره كرد و گفت: نمي‌توان به بهانه حفظ ارزش‌هاي اسلامي جلوي رشد چيزي را در كشور گرفت. بنابر اين لغو فيلتر فيسبوك جزو مواردي است كه پس از مدت زماني حل خواهد شد.
وزير ارشاد كه صفحه شخصي او در فيس بوك جزو اولين عضويت هاي رسمي اعضاي كابينه در اين شبكه اجتماعي به حساب مي آمد، گفته است: «من شخصا با مجموعه‌اي از فرهيختگان در كشور اعتقاد داريم كه نمي‌توانيم افراد را در محيطي محدود محصور و ادعا كنيم هيچ ارتباطي با دنيا نداريم و به بهانه حفظ ارزش‌هاي اسلامي جلو چيزي را بگيريم. اگر به عقب بازگرديم، مي‌بينيم خيلي كارها كه در اول انقلاب انجام شده، مضحك به نظر مي‌آيد؛ مثل اين كه ويدئو و دستگاه فكس ممنوع بود.»
دولتي هاي عضو فيس بوك
علي جنتي، محمد جواد ظرف، حسام الدين آشنا، معصومه ابتكار، شهيندخت مولاوردي، اسحاق جهانگيري و بيژن نامدار زنگنه معروف ترين دولتي هاي عضو فيس بوك هستند. با اين حال، مدتي قبل سردار احمدي مقدم گفته بود: «اينكه برخي مسئولان بخواهند آرام آرام از خط قرمز عبور كنند و وارد فضايي شوند كه بهره‌مندي از آن براي شهروندان ممنوع است، چيز خوبي نيست.» با اين حال فرمانده نيروي انتظامي گفته بود كه نگاه ما به شبكه‌هاي اجتماعي همانطور كه پيش از اين نيز گفته شد، نگاهي فرصت محور است. نگاهي كه جنتي هم بر آن تاكيد كرده و گفته است: «ما بايد از اين پديده بيشترين استفاده را به نفع خود داشته باشيم، اما حل اين موضوع به زمان نياز دارد. 700 ميليون نفر در دنيا عضو فيسبوك هستند كه چهار ميليون نفر از اين تعداد را ايراني‌ها تشكيل مي‌دهند ولي ما آن را محصور كرده‌ايم. در دولت چنين تفكري وجود ندارد كه شبكه‌هاي اجتماعي را فيلتر كنيم.»
آزادي فيس بوك دست چه كسي است؟
كميته فيلترينگ در سال 88 شبكه اجتماعي فيس بوك را بعد از 4 سال فعاليت فيلتر كرد. شبكه اجتماعي پرمخاطبي كه پيش از آن دوبار ديگر فيلتر و رفع فيلتر شده بود. با اين حال، از آنجايي كه بر اساس قوانين پليس فضاي سايبري عضويت در هيچ كدام از شبكه هاي اجتماعي جرم نيست، رفع فيلتر آن در دولت يازدهم مورد بحث قرار گرفت. جنتي در آبان ماه امسال گفته بود: موضوع رفع فيلتر فيسبوك مربوط به كميته فيلترينگ مي‌شود و اين مجموعه هم مستقيما زير نظر اين وزارتخانه نيست و تنها يك نماينده در اين كميته دارد. براي بررسي اين موضوع بايد با اعضاي اين كميته صحبت كنيم كه نه تنها فيسبوك بلكه ساير شبكه‌هاي اجتماعي نيز قابل دسترسي باشد و قيد غيرقانوني برداشته شود.
اما در همان زمان 'علي طاهري' سخنگوي كميسيون فرهنگي مجلس گفت: «نياز است دولت در خصوص رفع فيلتر فيسبوك در كميسيون فرهنگي پاسخگو باشد. اگر دولت اقدام به ارائه لايحه براي رفع فيلتر فيس بوك كند، عملا توپ رفع فيلتر فيس بوك را در زمين مجلس انداخته است و در صورتي كه مجلس نيز با اين رفع فيلتر موافقت كند، اين شوراي نگهبان خواهد بود كه بايد نظر نهايي را در اين باره ارائه كند. به اين ترتيب دولت عملا بار مسئوليت اين مسئله را از روي دوش خود برداشته است. اين در حالي است كه هم اكنون نيز دولت مي تواند از طريق كميته تعيين مصاديق فيلترينگ به شكلي قانوني اقدام به رفع فيلتر فيس بوك و ديگر شبكه هاي اجتماعي كند. دولت شش نماينده در اين كميته دارد كه مي تواند هر طرحي را به تصويب برساند و يا وتو كند.»
استفتا درباره فيس بوك
عضويت در فيس بوك اما دغدغه كاربراني است كه جايز بودن آن را به لحاظ شرعي از علما سوال كرده اند. مدتي قبل رهبر معظم انقلاب در پاسخ به اين استفتا كه «با توجه به اينكه وب‌سايت فيس بوك در ايران فيلتر شده است، آيا ورود به چنين سايتي صرفا براي ارتباط با دوستان و بدون هيچ فعاليت سوء عليه منافع ملي جمهوري اسلامي اشكال دارد؟» فرمودند: «به‌طور كلي اگر مستلزم مفسده (مانند ترويج فساد، نشر اكاذيب و مطالب باطل) بوده و يا خوف ارتكاب گناه باشد و يا موجب تقويت دشمنان اسلام و مسلمين شود، جايز نيست والا مانعي ندارد.»
آيت الله مكارم شيرازي هم در پاسخ استفتايي كه دليل حرمت فيس بوك را پرسيده بود، اينطور پاسخ دادند: فيس بوك مانند كتب ضلال است كه فقها مطالعه آن را براي عموم تحريم مي‌كنند: «فيس بوك مانند شهر بي در و دروازه‌اي است كه همه كس از دانشمندان و افراد نخبه گرفته تا دزدان و شيادان و كلاهبرداران و كساني كه به انواع فساد آلوده‌اند، هر كدام در اين شهر مغازه‌اي دارند و در اين مغازه‌ها گاه وسائل ضروري زندگي و در بسياري از موارد ابزار گناه و مفاسد و انحراف‌هاي اخلاقي فراگير و ايجاد اختلاف در ميان ملت‌ها با برچسب‌هاي زيبا و پوشش‌هاي فريبنده در اختيار همگان قرار مي‌گيرد. حال اگر ورود در اين شهر براي همه ممكن شود از جوانان كم سن و سال گرفته تا بزرگسالان ناآگاه و غير آنها آيا هيچ فرد آگاهي مي‌تواند ورود به چنين شهري را براي همه آزاد بگذارد؟
حتي جاسوسان و مفسدان في الارض مي‌توانند در اين شهر بي در و پيكر مبادله اطلاعات كنند و با رموز و اشاراتي بذر توطئه بپاشند. ما مي‌گوييم بايد بر مطبوعات و رسانه‌ها به طور عام نظارتي باشد تا افراد فاسد و مفسد نتوانند از اين طريق جامعه را آلوده كنند. با اين حال چگونه فيسبوك بايد از هر قيد و شرطي آزاد باشد، آيا آزادي بي قيد و شرط در دنيا داريم؟ پاره‌اي از محدوديت‌هاي غربي به هيچ وجه مشكلي را حل نمي‌كند و تكثير اشكال حلّ اشكال نيست.»
با اين حال آيت الله مكارم شيرازي عضويت فيس بوك را در شرايط خاصي بي مانع دانستند و گفتند: «اگر ورود در اين شهر مخصوص افراد دانشمند و فرهيخته كه خوب و بد را كاملا مي‌شناسند و سره از ناسره را تشخيص مي‌دهند آن هم براي تحقيقات اجتماعي آزاد بود مانعي نداشت درست مانند كتب ضلال كه فقها مطالعه آن را براي عموم تحريم مي‌كنند ولي براي محققان مذهبي آزاد شمرده مي‌شود.»
منبع: خبرگزاري مهر
اول ** 581 **
تهران - ايرنا - از روزي كه روحاني رييس دولت يازدهم شد، گمانه زني ها در باره آزادي بيشتر در فضاي مجازي شروع شد. رفع فيلتر فيس بوك اولين خواسته اي بود كه با تشكيل كمپيني به همين نام در اين شبكه اجتماعي مطرح شد و عضويت اعضاي دولت در فيس بوك احتمال رفع فيلتر آن را قوت بخشيد.