روز شمار تاریخ
#
تهران، خبرگزاری جمهوری اسلامی 16/01/85
داخلی.فرهنگی.روزشمار.تاریخ
* تاسیس وزارت اقتصاد
77 سال پیش در چنین روزی در 16 فروردین سال 1309 هجری خورشیدی، وزارت
اقتصاد در ایران تاسیس شد.
"محمد علی فروغی" نخستین وزیر این وزارتخانه شد.
* آغاز قیام مسلحانه مردم تبریز علیه وثوق الدوله
86 سال پیش در چنین روزی در 16 فروردین سال 1299 هجری خورشیدی، مردم
مبارز تبریز به رهبری "شیخ محمدرضا خیابانی" قیام مسلحانه خود را بر ضد
دولت "وثوق الدوله" آغاز کردند.
قیام کنندگان باتصرف اداره های دولتی مخالفت خود را بادولت مرکزی و امضای
قرار داد 1919 اعلام کردند، این قرار داد کلیه امور اداری، سیاسی، اقتصادی
، اجتماعی و فرهنگی ایران را در اختیار استعمارگران قرار می داد.
شیخ محمد خیابانی رهبر روحانی این قیام در مدت شش ماه مبارزه خواسته های
مردم را به زبانی ساده تشریح می کرد، اما سرانجام با تمام رشادت های این
روحانی مبارز، حاکم آذربایجان که انگلیس او را مسلح کرده بود، این قیام
را سرکوب کرد.
* تولد توماس هابز
518 سال پیش در چنین روزی در پنجم آوریل سال 1588 میلادی، "توماس هابز
Hobbes Thomas" فیلسوف و نویسنده انگلیسی که انسان را موجودی ذاتا خودخواه،
قدرت طلب، خواهان سلطه بر همنوع و استثمار دیگران می دانست ، متولد شد.
وی 91 سال عمر کرد و چهارم دسامبر 1679 در گذشت.
"لوی یاتان (عفریت دریایی )"، "پیشنویس فلسفی رابطه حکومت و جامعه"،
"مسائل مربوط به آزادی و ضرورت و فرصتها"، "بحث فیلسوف و دانشجو"، "علل
جنک داخلی انگلستان" و "ایلیاد و ادیسه" از مهمترین آثار مکتوب وی است.
هابز طبیعت بشر رادر ارتباط بانفس خود و جامعه تعریف کرده و گفته است
که رفتار یک انسان تابع خود خواهی ذاتی او است.
وی معتقد بود که رقابت برسر منابع محدود برای تملک، بی اعتمادی نسبت به
یکدیگر، عشق و علاقه وافر به جلال و شکوه (قدرت ) سه عامل مهم منازعه انسان ها
است.
* از سرگیری مسابقه های المپیک پس از 15 قرن
110 سال پیش در چنین روزی در پنجم آوریل سال 1896 میلادی ، مسابقه های
جهانی ورزشی (المپیک ) پس از 15 قرن توقف در یونان،خاستگاه این مسابقه هااز
سرگرفته شد و از آن پس این مسابقه هر چهار سال یک بار برگزار می شود.
مسابقه های المپیک در سال 776 پیش ازمیلاد درجلگه "المپ" در یونان به خاطر
شادی"زئوس" خدای خدایان یونانیان آغاز شد. درآن زمان این مسابقه ها، مواردی
دیگر از رقابت های مسالمت آمیز ازجمله شعرخوانی و رقص را هم شامل می شد که
پس از تجدید حیات، تنها در قلمرو ورزش بدنی صورت می گیرد.
این مسابقه ها از سال 333 میلادی به تصمیم امپراتور وقت رم که آن ها را به
دلیل برپا داشته شدن به خاطر زئوس، غیرمذهبی اعلام داشت، برچیده شده بود.
تجدید حیات این مسابقه ها به ابتکار یک "بارون" فرانسوی به نام "پیر
دو کوبرتین Coubertin de Pierre" بود که برای راه اندازی مجدد آنها تلاش
بسیار کرد.
مراسم برپایی این بازی ها مانند عهد باستان بامشعل فروزان و رژه ورزشکاران
همراه است.
* کناره گیری چرچیل
61 سال پیش در چنین روزی در پنجم آوریل سال 1955 میلادی،"وینستون چرچیل"
که پس از ملی شدن نفت ایران نخست وزیر انگلستان شده بود، استعفا کرد.
وی همه تلاش خود را بکار برده بود تا حکومت دکترمصدق را براندازد و برای
این منظور دیدارهای طولانی از آمریکا بعمل آورده بود.
چرچیل دو سال پس از برکناری مصدق در کودتای انگلیسی- آمریکایی 28 مرداد
کناره گیری کرد و جای خود را به "انتونی ایدن" داد.
* اعدام دانتون
211 سال پیش در چنین روزی در پنجم آوریل سال 1794 میلادی، "دانتون" از
برجسته ترین سران انقلاب کبیر فرانسه با گیوتین اعدام شد.
او از رهبران یکی از گروه های مهم دوران انقلاب فرانسه بنام اعتدال بود
و فعالیت سیاسی خود را درزمان "لویی شانزدهم" با وکالت مجلس گسترش داد.
دانتون در مبارزه با "روسپیر" برای کسب قدرت شکست خورد و بدستور او به
گیوتین سپرده شد.
بدین ترتیب حکومت 4 ماهه روسپیر که به دوره ترور معروف است،آغاز شد.
* امضای معاهده بال
210 سال پیش در چنین روزی در پنجم آوریل سال 1795 میلادی، معاهده بال در
شهری به همین نام در سوییس میان جمهوری فرانسه و دولت های پروس، اسپانیا
و هلند به امضا رسید.
به موجب این معاهده دولت های سه گانه هلند، اسپانیا و پروس که در جنک با
سپاهیان فرانسه شکست خورده بودند، متعهد شدند که در امور داخلی فرانسه
دخالت نکنند. این کشورها همچنین بلژیک و اراضی ساحل چپ رود "رن" را به
فرانسه واگذار کردند.
فراهنک. 1378/1917