وجود ابهام در طرح ادغام سازمان میراث فرهنگی با وزارت ارشاد

وجود ابهام در طرح ادغام سازمان میراث فرهنگی با وزارت ارشاد ..................................................
خبرگزاری جمهوری اسلامی 90/03/29 سیاسی.مجلس.ادغام وزارتخانه ها.دولت تهران - طرح ادغام سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که 10 سال قبل مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی با آن مخالف بود و امروز باردیگر مطرح شده است، ابهام های زیادی دارد.
ماده 53 قانون توسعه پنجم، دولت را مخیر به ادغام وزارتخانه ها و کاهش تعداد آنها به 17 وزارتخانه از 22 وزارتخانه کرده و در ذیل آن آمده است که وظایف و اختیارات وزارتخانه های جدید به تصویب مجلس خواهد رسید. با توجه به فرصت داده شده به دولت، تا پایان سال دوم برنامه یادشده، این سوال مطرح است که این مهم در مرحله تصمیم گیری در چه فضایی مطرح و قضاوت می شود.
** پیشینه: --------------------- ساختار وزارتخانه ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی فراز و فرودهای مختلفی را پشت سر نهاده که این تغییرات بنا بر مقتضیات مختلف زمانی و مکانی اتفاق افتاده است در یک نگاه آماری به تغییر وتحولات در دولتهای جمهوری اسلامی می توان روند این موضوع را بهتر مورد تعمق قرار داد.
بررسی اولیه تعداد وزارتخانه ها از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون حاکی است که تعداد وزارتخانه ها در کابینه دولت موقت 19 و در سال 58 با حذف وزارتخانه جهانگردی به 18 و سپس با افزایش سه وزارتخانه با نام اطلاعات ، ارشاد اسلامی و معادن به 21 وزارتخانه در کابینه شهید رجایی تغییر وضعیت داد.
افزایش وزارتخانه ها با افزودن دو وزاتخانه سپاه و جهاد دردوره اول و دوم همچنان ادامه یافت و در دوره ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی با حذف دو وزارت سپاه و صنایع سنگین که در وزارت دفاع و صنایع ادغام شدند تعداد به 21 وزارتخانه کاهش یافت.
کابینه اول و دوم محمد خاتمی به ادغام وزارت جهاد با کشاورزی و معادن با صنایع، وزارتخانه ها به 19 وزارتخانه کاهش یافت اما در همین دوران با افزودن دو وزارتخانه تعاون ( دوره اول کابینه ) و رفاه ( دوره دوم کابینه ) مجددا تعداد وزارتخانه ها به 21 وزارتخانه رسید و همین روند به دولت نهم رسید.
** نکته: از مطالعه این آمار می توان گفت به غیر از دولت نهم با ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد حداقل هفت دولت در ترکیب و جایگاه سازمانی وزارتخانه ها دست بردند.
دورویکرد مختلف مجلس در مورد ادغام وزارت خانه های میراث فرهنگی وایرانگردی 1- رد لایحه ادغام سازمان های میراث فرهنگی و ایرانگردی وجهانگردی توسط مجلس در سال 80 ---------------------------------------------------------------------- --------- موضوع کوچک سازی دولت و کاهش تعداد وزارتخانه ها همزمان با بحث گسترش فعالیتهای بخش خصوصی درزمان اجرای برنامه سوم توسعه کشور، به عنوان یکی از راهکارهای اجرایی افزایش کارایی دولت مطرح شد . با این وجود با ادامه این بحث در برنامه چهارم درزمان دولت هشتم دو وزارتخانه به جمع بدنه دولت اضافه شد.
در انتهای سال 79 و آغاز سال 80 لایحه ادغام دو سازمان میراث فرهنگی و ایرانگردی و جهانگردی در قالب یک وزارت خانه که از سال 77 مطرح بود به جریان افتاد. در آن سال این لایحه در شور اول مجلس مورد تصویب قرار گرفت اما به دلیل ابهاماتی که نمایندگان در آن احساس می کردند بررسی آن منوط به اظهار نظر کارشناسان شد.
اسناد موجود در مرکز پژوهشهای مجلس نشان می دهد مجلس شورای اسلامی بررسی کارشناسی درباره ادغام سازمان های میراث فرهنگی و ایرانگردی و جهانگردی در شهریور 1380 را با استناد به مدارک موجود و گفتگو و مصاحبه با مسئولان، کارشناسان و صاحبنظران تهیه کرده است.
در این بررسی ادغام سازمان میراث فرهنگی و ایرانگردی و جهانگردی و لایحه مربوط به آن از دو نظر قابل انتقاد تشخیص داده شد1:- از نظر اشکالات روش شناختی و 2- از نظر اشکالات محتوایی لایحه پیشنهادی.
پس از این گزارش که حاوی گرد آوری اسناد و مدارک مکتوب مربوط به این پیشنهاد می شد، در بررسی دیگری که در شهریور 1381 با هدف شناسایی، پیش بینی و پیشنهاد اهداف، وظایف و چارچوب تشکیلات مناسب برای هر دو بخش ساماندهی شده بود، این موضوع مجدد بررسی و نظرات پیشنهادی و انتقادی اساتید و صاحب نظران در آن ارائه شد. این گزارش بر اساس موارد زیر تهیه و جهت تصمیم گیری به مجلس ارائه شد: ؟ گفتگو با دستگاه های ذیربط، گروه های ذی نفع، کارشناسان و اساتید مستقل شامل دانشگاهیان، صاحبنظران بخش خصوصی و کمیته منتخب از نمایندگان کمیسیون مشترک ؟ نقطه نظرهای بودجه ای و محاسباتی ؟ دیدگاههای حقوقی دفاتر تخصصی مرکز پژوهش ها در مورد لایحه مذکور ؟ انجام مطالعات کتابخانه ای و تطبیقی این تحقیق بر اساس مدل تحلیل SWOT ( مدل تحلیلی تعیین فرصت ها، تهدیها و نقاط قوت و ضعف ) صورت گرفت. براین اساس ساختار دقیق پژوهش با بررسی نقاط ضعف و قوت هردو سازمان قبل و بعد از ادغام و تهدیدها و فرصتهای ممکن در صورت ادغام در آن مورد بررسی قرار گرفته بود.
فرض تحقیق براین بود که نتایج تحلیل در دو مرحله نشان خواهد داد که ادغام می تواند در بهبود سازمان موثر یا غیر موثر باشد و از نتایج حاصله نمایندگان می توانند تصمیم گیری نهایی را اتخاذ نمایند.
**نتیجه گیری نهایی تحلیل : گروه پژوهشگران با مقایسه شرایط کشور با کشورهای دیگر و مقایسه امکان سنجی آن اعلام کردند که در ادغام دو سازمان مزیت استراتژیک قابل توجهی ایجاد نمی شود و برای حل مشکلات بایستی استراتژی های دیگری را امتحان کرد. اما به دلیل تصویب آن در شور اول این گزارش موارد پیشنهادی خود را با عبارت لاجرم در قالب تاسیس وزارت جهانگردی و اساسنامه پیشنهادی وزارت گردشگری و میراث فرهنگی ارائه کرد.
بدنبال این گزارش تحقیقی موضوع ادغام این دو نهاد مسکوت گذارده شد.
2- رویکرد کنونی مجلس به ادغام سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی --------------------------------------------------------------------- ----------- نمایندگان مجلس شورای اسلامی در روز 22 خرداد به دو فوریت طرح ادغام سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رای ندادند اما یک فوریت آن را تصویب کردند.
در جلسه علنی این روز، مجلس طرح دو فوریتی ادغام سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که به امضای 83 نفر از نمایندگان مجلس رسیده بود مطرح شد و پس از سخنان موافقان و مخالفان، درخصوص دو فوریت آن رای گیری شد که 129 رای مثبت، 69 رای منفی و 6 رای ممتنع از 217 نماینده حاضر آورد و دو فوریت آن رد شد.
برای تصویب طرحها و لوایح فوریت دار، کسب دوسوم آراء الزامی است. اما بلافاصله درخصوص یک فوریت این طرح رای گیری شد که با 149 رای مثبت، 43 رای منفی و 9 رای ممتنع از 217 نماینده حاضر، به تصویب رسید.
در صورت تصویب نهایی این طرح، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادغام و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به وزارت فرهنگ و ارشاد و میراث فرهنگی و گردشگری تغییر نام می یابد.
در تبصره این ماده واحده آمده است: قانون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مصوب 23 دی 1382 و آیین نامه های اجرایی آن حسب مورد تا زمان تصویب این قانون، اعتبار دارد.
برنامه پنجم و اختیارات دولت برای کوچک سازی ------------------------------------------------------- در مجلس هشتم برنامه پنجم تصویب و در ماده 53 این قانون نیز به این مسئله پرداخته شد. در جلسه کمیسیون تلفیق مورخ 13 آذر 1389 مصوب شد که دولت مکلف است یک یا چهار وزارتخانه را با حفظ اختیارات قانونی به نحوی در وزارتخانه های دیگر ادغام نماید که تا پایان سال دوم برنامه تعداد وزارتخانه ها از 21 وزارتخانه به 17 وزارتخانه کاهش یابد و وظایف و اختیارات وزارتخانه های جدید به تصویب مجلس خواهد رسید .
دولت دهم نیز با در نظر گرفتن وظایف و ملاحظات مربوط به همپوشانی فعالیتهای مختلف وزارتخانه ها و با رویکرد حذف تشکیلات غیر ضروری و تجمیع وظایف تکراری و موازی به منظور انجام تکلیف قانونی خود اقدام به ادغام وزارتخانه ها کرد.
آنچه مسلم است این اقدام موجب سرعت و دقت عمل در فعالیتهای دولت به منظور خدمت رسانی بهتر به مردم می شود.
مرور روند اجرای این برنامه بر این امر تاکید دارد که دولت در جهت وظایف قانونی خود پیشنهادهای مربوط به ادغام را مطرح کرده است اما آنچه می ماند وظایف و تصمیمات مجلس در این مورد است.
درحال حاضر با وجود اعطای اختیارات قانونی به دولت در حذف وزارتخانه ها، درمجلس برخی طرحها برای ادغام برخی سازمان ها مطرح می شود.
این در حالی است که در سال های گذشته همانگونه که گفته شد بدنبال پیشنهاد دولت مبنی بر ادغام سازمان میراث فرهنگی با سازمان ایرانگردی و جهانگردی وابسته به وزارت ارشاد مجلس طی دو بررسی علمی به روش مصاحبه با تحقیقی کارشناسانه نقاط ضعف و قوت این جریان را مورد ارزیابی قرارداد و بر اساس نظرات کارشناسی ارائه شده این موضوع را علی رغم تصویب در شور اول مسکوت گذاشت.
شماره 077 ساعت 19:43 تمام