به گزارش ایرنا، تخلفاتی همچون ساخت و سازهای بدون پروانه، رعایت نشدن اصول ایمنی و استحکام در ساخت بناها، تغییر کاربری در جریان ساخت و ساز، تراکم ساختمان سازی، ارتفاع اضافی بناها و ساخت و سازهای خلاف ضوابط به صورت پیشروی طولی نه تنها موجب ناهنجاری کالبدی در سیمای شهری گناباد شده بلکه مشکلات اجتماعی را در شهر ایجاد کرده است.
به اعتقاد کارشناسان مهمترین عوامل افزایش ساخت و سازهای غیرمجاز در گناباد ظرف سال های اخیر فرار از قانون، آزادی عمل غیرقانونی، کاهش مزیت های اقتصادی، مشکلات قانونی و تشدیدکننده ضعف در نظارت، کوتاهی دستگاهها و سازمان های دولتی و متولیان بخش های دولتی و خصوصی در امر نظارت، پیدایش منافع و درآمدهای غیرقانونی و فقدان آگاهی نسبت به قانون است.
ساخت و سازهای غیرمجاز در گناباد علاوه بر ایجاد چهره ناهمگون در سیمای شهری، مشکلات متعددی در مسیر اجرای طرح های عمرانی و توسعه شهری پایدار این شهرستان واقع در جنوب خراسان رضوی ایجاد کرده است.
مطابق «ماده یک قانون تعاریف محدوده و حریم شهر، روستا و شهرک و نحوه تعیین آنها» اجرای طرحهای عمرانی از جمله ساخت و توسعه معابر، تامین خدمات شهری، تاسیسات زیربنایی، کنترل و نظارت بر ساخت هرگونه بنا و تاسیسات و دیگر اقدامات مربوط به توسعه و عمران در داخل محدوده شهری بر عهده شهرداری ها است.
بر این اساس شهرداری موظف به کنترل و نظارت بر بنای هر ساختمانی در محدوده شهر است لذا رعایت مقررات «مواد ۵۵ و ۱۰۰ قانون شهرداریها» و صدور پروانه ساختمانی وظیفه خاص این نهاد عمومی محسوب می‌شود. این نهاد همچنین در چارچوب «ماده ۱۰۰ قانون شهرداریها» برای جلوگیری از ادامه عملیات ساختمانی بدون پروانه در محدوده شهر از اختیارات قانونی لازم برخوردار است.
شهرداری همچنین در چارچوب مواد ۱۰۰ و ۱۰۱ «قانون شهرداریها» و ماده ۲ و تبصره پنج ماده سه قانون تعاریف محدوده حریم شهر، روستا، شهرک و نحوه تعیین آنها علاوه بر پروانه ساختمانی مسوول بررسی و صدور دیگر مجوزهای قانونی مربوط به مدیریت امور شهری و نظارت بر همه مراحل ساخت و سازها از طراحی تا روند ساخت بنا است.
از محموع پنج هزار و ۹۰۰ کیلومتر مربع وسعت گناباد، هزار و ۸۰۰ هکتار مربوط به محدوده مرکزی این شهر است و ساخت و سازهای غیر مجاز موجب توسعه نامتوازن شهری و مشکلاتی در اجرای طرحهای عمرانی شده است.
بیشتر بخوانیم:
قنات جهانی قصبه، نجواگر سرگذشت پرفراز و نشیب گناباد از دل تاریخ
قنات جهانی قصبه گناباد و ضرورت توجه به گردشگرپذیری آن
قنات قصبه گناباد زخم خورده ساخت و سازها
قنات قصبه گناباد به عنوان تنها اثر ثبت شده استان خراسان رضوی در فهرست آثار جهانی یونسکو، شاهکاری از پیوند هنر، دانش، فناوری و مدیریت منابع آب است که مهمترین شاخصه آن عمق مادر چاه، فناوری حفر قنات و نیز شیوه بهره برداری آب است که آن را به یکی از جاذبه های تاریخی و مهندسی جهان تبدیل کرده است.
از مجموع ۲۵۰ اثر تاریخی شناسایی شده در گناباد ۱۴۸ اثر در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است که در این میان قنات جهانی قصبه از جایگاه خاص و ممتازی برخوردار است.
امروزه ساخت و سازهای غیر مجاز تهدید جدی برای قنات جهانی قصبه گناباد تبدیل شده است.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گناباد به خبرنگار ایرنا گفت: ساخت و سازهای غیر مجاز در حریم قنات قصبه به عنوان نخستین اثر ثبت شده خراسان رضوی در فهرست آثار جهانی سازمان یونسکو استمرار ثبت این اثر را در معرض تهدید قرار داده است.
حمیدرضا محمودی قوژدی افزود: یکی از ملاک های ثبت قنات قصبه در فهرست آثار جهانی سازمان یونسکو نبود ساخت و ساز در حریم آن ذکر شده است ولی به تازگی افزایش احداث بناها در باغ های کشاورزی پیرامون این قنات، این اثر جهانی را با چالش جدی مواجه کرده است.
وی حریم قنات جهانی قصبه را ۳۰۹ کیلومتر مربع و معادل پنج درصد مجموع وسعت شهرستان گناباد ذکر و اظهار کرد: تاکنون افزون بر ۱۳۰ مورد تخلف ساخت و ساز در حریم این قنات و بیشتر در داخل باغ ها انجام شده است.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گناباد گفت: در ابتدای ثبت قنات قصبه در فهرست آثار جهانی سازمان یونسکو ۶۲ بنای دارای پلاک ثبتی در محدوده آن وجود داشت که بر اساس تعهد به این سازمان قرار شده بود که این بناها به دیگر نقاط انتقال یابد، ولی هم اکنون شاهد افزایش تخلف احداث بنا در محدوده این اثر هستیم.
وی کمبود نیروی انسانی و امکانات این اداره برای حفاظت از آثار تاریخی و از جمله قنات جهانی قصبه را یادآور شد و افزود: تاکنون نتوانستیم حتی از یک مورد افزون بر ۱۱۵ مورد ساخت و ساز غیر مجاز در محدوده این قنات جلوگیری کنیم و باید با عزم جدی و با همراهی سایر دستگاههای اجرایی نظیر جهاد کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست و شهرداری با تخلفات یاد شده برخورد شود.
محمودی با اشاره به این که در طرح گردشگری قنات قصبه بسته های سرمایه گذاری دیده نشده است، تصریح کرد: هر گونه سرمایه گذاری در قالب این طرح باید بر اساس تایید میراث فرهنگی شهرستان گناباد انجام شود تا از هر گونه سرمایه گذاری و ساخت و سازهای غیر مجاز جلوگیری به عمل آید.
معاون برنامه ریزی و هماهنگی امور عمرانی فرماندار گناباد هم با بیان اینکه توسعه غیر قانونی ساخت و ساز در حریم قنات جهانی قصبه به یک دغدغه مهم برای حفاظت از این اثر جهانی تبدیل شده است، تصریح کرد: برخی اشخاص اقدام به خرید و فروش باغ در حریم این قنات و ساخت و ساز ویلا و ساختمان در داخل آنها می کنند.
ابوالفضل شاکری افزود: در حالی که هر گونه احداث بنا و سرمایه گذاری در این بخش باید بر اساس تایید میراث فرهنگی و جهاد کشاورزی و شهرداری انجام شود.
وی تاکید کرد: باید برای حفاظت از این اثر به عنوان تنها اثر ثبتی خراسان رضوی در فهرست آثار جهانی سازمان یونسکو از ساخت و ساز در حریم آن جلوگیری شود.
بیشتر بخوانیم:
۱۱ فقره ساخت و ساز غیرمجاز در زمین‌های کشاورزی گناباد تخریب شد
۴.۵ هکتار بنای غیر مجاز از زمین‌های کشاورزی گناباد برچیده شد
تغییر کاربری زمین های کشاورزی
تغییر کاربری های در زمین های کشاورزی از جمله معضلات مهم ساخت و ساز غیر مجاز در شهرستان گناباد به شمار می رود.
برخی از افراد و دلالان با دیوارکشی و تغییر کاربری در زمین های کشاورزی و ساخت و ساز غیر مجاز با قیمت های بالا اقدام به خرید و فروش آنها می کنند.
بر اساس قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها، هر گونه برداشت یا افزایش شن و ماسه، ایجاد بنا و تاسیسات،خاکبرداری و خاکریزی، گودبرداری،احداث کوره های آجر وگچ پزی، دیوارکشی اراضی، ایجاد سکونتگاه‌های موقت، استقرار کانکس و آلاچیق، احداث جاده و راه در زمین های کشاورزی مصداق بارز تغییر کاربری است و طبق قانون باید با آنها برخورد شود.
مسوول امور اراضی مدیریت جهاد کشاورزی گناباد گفت: هرگونه خرد کردن اراضی، احداث بنا شامل ساخت ملک و یا اتاقک، دیوارکشی و فنس‌کشی و تخلیه مصالح ساختمانی در زمین‌های کشاورزی شامل باغی و زراعی در حکم تغییر کاربری غیرمجاز محسوب می شود.
علی حبیبی افزود: مطابق قانون با متخلفان این تغییر کاربری برخورد جدی می‌شود.
مدیر جهاد کشاورزی گناباد گفت: قطعاتی از زمین های کشاورزی این شهرستان در یک سال اخیر توسط دلالان و سودجویان خریداری و پس از تبدیل به قطعات کوچک، دیوارکشی شده است تا در آینده نزدیک به بهای گزافی فروخته شود.
اسماعیل قربانی ادامه داد: هر گونه تفکیک، قطعه بندی اراضی زراعی و باغی ممنوع بوده و طبق قانون، هر اقدامی که به تشخیص جهاد کشاورزی به منزله تغییر کاربری غیرمجاز اراضی کشاورزی تلقی گردد جرم است و با مرتکبین برابر قانون برخورد و ابنیه و مستحدثات غیر مجاز قلع و اراضی به حالت سابق اعاده می گردد.
بیشتر بخوانیم:
ساخت و سازهای غیرمجاز در زمین‌های کشاورزی گناباد تخریب شد
ساخت و سازهای غیر مجاز در گناباد تخریب شد
تخریب ۶۷ بنای غیر مجاز در اراضی کشاورزی گناباد
بر اساس قانون هر گونه ساخت و ساز در زمین های کشاورزی باید با مجوز قانونی مدیریت جهاد کشاورزی صورت گیرد و احداث بنا بدون مجوز در این زمین ها مصداق بارز تغییر کاربری به شمار می رود.
مدیر جهاد کشاورزی گناباد گفت: باید با هم افزایی و تعامل بیشتر مسوولان پیشگیری از ساخت و سازهای غیر مجاز مورد توجه قرار گیرد و قبل از ساخت و ساز از آن جلوگیری کرد.
اسماعیل قربانی با اشاره به اطلاع رسانی مدیریت جهاد کشاورزی در ارتباط با جلوگیری از ساخت و سازهای غیر مجاز و تبعات آن بر بخش کشاورزی از تخریب ۷۰ مورد بناهای غیر قانونی از ابتدای سال گذشته تاکنون در زمین های کشاورزی این شهرستان خبر داد.
وی گفت: از این تعداد افزون بر ۳۰ بنا مربوط به سال گذشته و ۳۷ بنا یک ماه قبل در چاه «زنگویی»، «بلوار وحدت» اراضی قنات قصبه و خیابان «المهدی» اراضی قنات علی آباد و غیره تخریب شدند.
وی اظهار کرد: تخریب بناهای غیرمجاز در عرصه‌های کشاورزی این شهرستان با هدف جلوگیری از تغییر کاربری‌های غیر مجاز و اجرای تبصره ۲ ماده ۱۰ قانون حفظ کاربری اراضی زراعی، با حضور نماینده دادستان و با هماهنگی شورای حفظ حقوق بیت المال و فرماندهی انتظامی شهرستان اجرا شده است.
نقش کلیدی نهادهای نظارتی در مهار ساخت و سازهای غیر مجاز
فقدان نظارت کافی بر ساخت و سازهای غیرمجاز گناباد، تخلفات ساختمانی در این شهر را افزایش داده و موجب سوء استفاده برخی اشخاص از این شرایط شده که همین روند نقش بسزایی در افزایش قیمت زمین و مسکن داشته است.
این در حالی است که «شهرداریها و دهیاریها، مدیریت امور اراضی سازمان جهاد کشاورزی و بنیاد مسکن» نقش مهمی در جلوگیری از ساخت و سازهای غیرمجاز در روستاها و شهرها دارند و در این میان شهرداری علاوه بر کنترل و نظارت بر ساخت و سازها در محدوده شهر، موظف به جلوگیری از ساخت و ساز غیرمجاز، غیر اصولی و غیر استاندارد است.
غلام رضا مرادی یک کارشناس مسوول شهرسازی و معماری گناباد می گوید: طرح های هادی و تفضیلی شهری محتوای اجرایی ندارد و خیلی ضعیف تدوین شده است.
به گفته وی، خیلی از مسائل در آنها منطبق با شرایط منطقه دیده نشده و باید کارگروهی دارای اختیارات کامل متشکل از مسوولان ذیربط و امور حقوقی ادارات و دادگستری برای رسیدگی به مسائل و مشکلات ساخت و سازهای غیر مجاز در گناباد تشکیل شود و به طور دائم با دغدغه مندی بر این بخش نظارت داشته باشد.
شهردار گناباد نیز گفت: باید نقشه واحدی برای محدوده اختیارات دستگاههای اجرایی متولی برخورد با این تخلفات شامل بنیاد مسکن و شهرداریها در مناطق شهری و روستاهای اقماری شهر وجود داشته باشد.
مهران حسین‌زاده افزود: واگذاری انشعابات توسط شرکت های خدمات رسان به ساخت و سازهای غیر مجاز بر دامنه این مشکلات افزوده و موجب تشدید آن در سالهای گذشته شده است، در حالیکه این شرکت ها باید قبل از این اقدام با استعلام از مجاری مربوطه مانند شهرداری، بنیاد مسکن و مدیریت جهاد کشاورزی نسبت به مجاز بودن ساخت این واحدها اطمینان حاصل کنند.
فرماندار گناباد نیز ساخت و سازهای غیر مجاز را از مشکلات مهم عمران این شهر برشمرد و گفت: باید با برگزاری مستمر ستادهای نظارت بر ساخت و سازهای غیر قانونی و با ارائه گزارش به موقع عملکرد دستگاهها و چگونگی اجرای قانون در برخوردهای پیشگیرانه، با متخلفان این بخش برخورد قاطع شود.
محمد زارعی خواستار برنامه ریزی اصولی و جلوگیری از تخلفات ساختمانی و تغییر کاربری های غیر مجاز شد و گفت: گشت های ویژه دستگاه های عضو ستاد فوق در پیشگیری و برخورد با ساخت و سازهای غیرمجاز تمام تلاش خود را بکار گیرند.
وی با اشاره به اهمیت همکاری مستمر دستگاههای امنیتی و انتظامی در حوزه ساخت و سازهای غیر مجاز اظهار داشت: نظارت مستمر برای مقابله و پیشگیری از ساخت و ساز غیر مجاز و اطلاع رسانی به مردم و برخورد قاطعانه از عوامل بازدارنده است.
فرماندار گناباد بر لزوم همکاری همه دستگاههای عضو ستاد در خصوص جلوگیری از ساخت و سازهای غیر مجاز و اجرای احکام مرتبط با آن تأکید کرد و گفت: دستگاه ها موظف هستند ماشین آلات و لودر جهت تخریب و اجرای قانون در اختیار دستگاههای متولی بگذارند.
زارعی با اشاره به ایجاد کمیته پیشگیری و نظارت بر ساخت و سازها افزود: طبق قوانین و مقررات ساخت سازهای غیرمجاز در شهرها و روستاها، راه‌ها و اراضی برخورد قانونی با آن الزامی است.
نظر شما