به گزارش ایرنا، آذربایجان غربی با دارا بودن ۴۰ تالاب فصلی و دایمی آبگیری با وسعت ۵۶۵ هزار هکتاری آن و ثبت ۵۵۶ هزار هکتار این عرصه ها( با احتساب دریاچه ارومیه) در سایت رامسر، یکی از استان‌های پیشتاز در زیستگاه‌های آبی کشور است.
این استان دارای مکان‌های مطلوب برای انواع پرندگان و جانواران و حیات وحش متنوعی است که هر کدام زینت بخش این زیست بوم‌های ارزشمند هستند.
از جمله این تالابها می‌توان به پارک ملی دریاچه ارومیه، قوپی باباعلی، کانی‌برازان، یادگارلو، درگه‌سنگی و حسنلو(شورگُل) به عنوان زیستگاه جهانی شناخته شده، اشاره کرد که در این میان دریاچه ارومیه و تالاب یادگارلو از وضعیت مطلوبی برخوردار نیستند.
هر چند بیشینه تالاب‌های استان فصلی بوده و با فرارسیدن فصل گرم، خشک می‌شوند اما ویژگی طبیعی و اکولوژیکی تالاب‌های استان به گونه‌ای است که آنها را مبدل به سرمایه‌ای گران‌بها برای کشور کرده است؛
در این میان پارک ملی دریاچه ارومیه به عنوان بزرگترین تالاب در این استان محسوب می‌شود و به رغم اینکه دچار بحران کم آبی شده و چیزی بیش از یک هزار کیلومتر از وسعت پنج هزار و ۷۰۰ کیلومتری آن باقی نمانده است ولی همچنان پرندگان مهاجر و جانداران ساکن در این زیست بوم در تقلا برای ادامه حیات در دل این پهنه آبی کم رمق هستند.
مثل سال‌های پر آبی هر چند رونقی در این تالاب ارزشمند نیست ولی در فصل مهاجرت و فصل بهار گونه‌هایی از قبیل فلامینگو و انواع مرغابی‌ها و درناها همچنان به یاد گذشته از این تالاب گذر کرده و روزهایی را در این پهنه و در ورودی رودخانه‌های آن زندگی می‌کنند.
پرندگان بومی استان هم در فصل بهار در این زیستگاه‌ها خودنمایی کرده و با آشیانه‌سازی و جوجه‌آوری حال و هوای زندگی را به این زیست بوم‌ها هدیه می‌دهند. حضور دسته‌های فلامینگو، آنقوتها، قوها، اردک‌ها و سایر پرندگان، حیات و نشاط را به تالاب‌های استان آذربایجان غربی می‌بخشند.
در این میان اردک‌های سرسفید حضور پررنگی در تالابها دارند. پرندگان زیبایی که در لیست انقراض قرار گرفته‌اند اما در ایران همچنان به حیات خود ادامه می‌دهند.
تالاب‌های نقده و مهاباد مکان‌هایی امن برای اردک‌ها هستند
رییس اداره حیات وحش آذربایجان غربی به خبرنگار ایرنا درباره این نوع از اردک‌ها می‌گوید که طبق ارزیابی‌های انجام شده تالاب‌های نقده و مهاباد یکی از امن‌ترین مکان‌های مورد علاقه اردک‌های سرسفید و مناسب برای آغاز تخم‌گذاری و جوجه‌آوری است.
امید یوسفی با اشاره به اینکه تخم‌گذاری انواع خانواده اردک‌ها در تالابها و زیستگاه‌های آبی استان شروع شده است، توضیح می‌دهد: اردک سرسفید و مرمری از جمله گونه‌های بومی آذربایجان‌غربی هستند که در معرض انقراض قرار دارند.
رییس اداره حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان‌غربی با معرفی انواع اردک‌های بومی استان خاطرنشان می‌کند که انواع خوتکا، آنقوت، اردک سرسبز، اردک سرسفید و کاکایی بومی استان هستند که فصل تخم گذاری برای آنها شروع شده است.
وی با اشاره به اینکه این استان از زیستگاه‌های اصلی اردک سرسفید در کشور محسوب می‌شود، یادآور می‌گردد که ۲۰ تا ۳۰ درصد از جمعیت اردک سرسفید کشور در زیستگاه‌های جنوبی آذربایجان غربی زیست می‌کنند.
رییس اداره حیات وحش آذربایجان غربی با بیان اینکه آشیانه‌سازی فلامینگوها در استان از ابتدای فروردین ماه آغاز شده است، اظهار می‌کند: تالاب‌های حاشیه دریاچه ارومیه، زیستگاه‌های مطلوبی برای فلامینگوها هستند که این روزها در امنیت و آرامش مشغول لانه‌سازی هستند.
بهشت پرندگان ایران میزبان اردک‌های سرسفید مهاجر شد
رییس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد هم در همین ارتباط با اشاره به اینکه در هفته‌های گذشته کارشناسان این اداره چندین دسته از اردک‌های سرسفید مهاجر را در تالاب بین‌المللی کانی‌برازان این شهرستان مشهور به بهشت پرندگان ایران مشاهده کردند، می‌گوید: هر چند در سال‌های قبل نیز در این فصل، اردک سرسفید در پناهگاه حیات وحش و تالاب بین‌المللی «کانی‌برازان» مهاباد مشاهده شده بود اما امسال چندین دسته از این گونه در حال انقراض در این تالاب دیده شد.
فاروق سلیمانی بیان می‌کند: اردک‌های سرسفید در این فصل به منظور لانه‌سازی و تخم‌گذاری وارد تالاب می‌شوند و با توجه به آب کافی، امنیت و فضای نیزاری مناسب در تالاب بین‌المللی کانی‌برازان، تعدادی از این گونه با ارزش هر سال این تالاب را برای جوجه‌آوری انتخاب می‌کنند.
رییس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد با بیان اینکه این گونه از اردک‌ها در سطح جهانی در زمره پرندگان حمایت شده قرار دارد و باید از مناطق تولید مثل آن حفاظت کامل به عمل آید، یادآور می‌شود: اردک سرسفید، حساسیت زیادی به محل لانه سازی و جوجه‌آوری خود دارد و در صورت وجود مزاحم حتی اگر تخم‌گذاری هم کرده باشد، لانه خود را ترک می‌کند.
وی از گردشگران و جوامع محلی پیرامون این تالاب خواست در صورت مشاهده اردک‌های سرسفید، از تحریک این گونه برای پرواز و جابجایی محل استراحت آن خودداری کنند زیرا احتمال دارد این اقدام منجر به ترک همیشگی این گونه از تالاب شود و پرنده جایی دیگر را برای لانه‌سازی انتخاب کند.
نیازمند قوانین سخت برای حفاظت از تالابها و دریاچه ارومیه هستیم
معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی هم در یک گفت و گوی اختصاصی با ایرنا تاکید می‌کند که باید با قوانین سفت و سخت و مدیریت یکپارچه از تالابها و به ویژه دریاچه ارومیه محافظت شود.
علیرضا سید قریشی با بیان اینکه حیات پرندگان آبزی و کنار ابزی به این تالابها بستگی دارد، اضافه می‌کند: مدیریت تالابها موضوعی دو وجهی است؛ بخشی به متولیان مربوط است و بخشی تابع اقلیم است که باید براساس اقلیم مدیریت شوند.
وی ادامه می‌دهد: نمی‌توان در جهان در حال توسعه با تعداد اندک نیروی انسانی و عرصه‌های بزرگ، از محیط زیست محافظت کرد؛ ما نیازمند افرادی از دل جوامع محلی هستیم که امروز در صیانت از بسیاری از تالابها به ویژه کانی برازان این همکاری وجود دارد.
قریشی با تاکید بر اینکه جوامع محلی نقش مهمی در حفظ اکوسیستم منطقه دارند، تصریح می‌کند که لازم است مردم محلی برای حفاظت از پرندگان تالابها با مشاهده هرگونه حضور شکارچیان و افرادی که قصد برهم زدن اکوسیستم منطقه و امنیت جانداران را دارند، موضوع را به اداره حفاظت محیط زیست شهرستان خود گزارش کنند.
به گزارش ایرنا تا پیش از بروز بحران کم آبی در دریاچه ارومیه تعداد پرندگان مهاجر به تالاب‌های اقماری آن به چند صد هزار بال می‌رسید ولی این روزها با خشکسالی‌های پیاپی و کمبود آب در اطراف دریاچه و سایر نقاط استان از تعداد این پرندگان آب زی و کنار آبزی کاسته شده است.
در عین حال به نظر می‌رسد برای حفاظت از این پرندگان و همچنین میزبانی گرم از آنان لازم است جوامع محلی با همکاری تشکل‌های زیست محیطی و محیط بانان نسبت به تامین آرامش این نوع از پرندگان اقدام کنند.
جلوگیری از شکار بی‌رویه و حضور شکارچیان بعنوان یک تهدید برای اردک‌های سرسفید از جمله موضوعاتی که نیازمند توجه متولیان امر است.
نظر شما