به گزارش ایرنا، استان مرزی خراسان رضوی با حدود هشت میلیون نفر جمعتی هم اکنون میزبان دستکم ۶۰۰ هزار تبعه افغانستانی است، براساس اعلام معاونت امنیتی انتظامی استانداری خراسان رضوی، ۳۹۶ هزار نفر از اتباع افغانستانی با مدارک قانونی شامل برگه آمایش، کارت اشتغال، گذرنامه معتبر و دیگر مدارک در این استان حضور دارند.
همچنین براساس برآوردها دستکم ۲۰۰ هزار نفر از اتباع غیرمجاز افغانستانی نیز در خراسان رضوی سکونت دارند که برخی معتقدند این عدد می‌تواند تا ۳۰۰ هزار نفر نیز برسد اما استانداری انتشار اعدادی بیش از این را ساخته و پرداخته محافل مختلف و نتیجه اظهارات غیرعلمی می داند.
به گزارش ایرنا و بر اساس اعلام اداره کل اتباع و مهاجرین خارجی استانداری خراسان رضوی تا پیش از تغییر حاکمیت در افغانستان و روی کار آمدن طالبان، استان ۶.۹ میلیون نفری خراسان رضوی میزبان ۳۲۰ هزار نفر از اتباع افغانستانی دارای مجوز، گذرنامه و کارت آمایش بود که ۹۵ درصد این گروه از اتباع خارجی در کلانشهر ۳.۹ میلیون نفری مشهد سکونت داشتند.
شمار افغانستانی های مقیم خراسان رضوی کاهشی است
اوج مهاجرت ها و در حقیقت هجوم اتباع کشور افغانستان به مرزهای خراسان رضوی از پائیز ۱۴۰۰ و با روی کارآمدن طالبان در این کشور آغاز شد، چنانچه استاندار وقت خراسان رضوی در همان سال از ورود غیرمجاز یا تجاوز مرزی روزانه حدود هزار و ۵۰۰ تبعه افغانستانی به مرزهای استان خبر داده بود.
با تداوم این روند، آبان ماه ۱۴۰۱ یعقوبعلی نظری، استاندار وقت خراسان رضوی اظهار داشت: این استان محل ورود و میزبان عمده اتباع افغانستان در کشور است و هم اکنون حدود یک میلیون مهاجر افغانستانی در مشهد و دیگر شهرهای استان حضور دارند.
در سال بعد(۱۴۰۲) این عدد به ۸۰۰ هزار مهاجر کاهش یافت اما در نهایت به صورت رسمی حسین شرافتی راد، مدیر کل وقت اتباع و مهاجرین خارجی استانداری خراسان رضوی در نیمه سال ۱۴۰۲ اظهار داشت: مشهد بعد از تهران دارای بیشترین شمار مهاجران خارجی است و نزدیک به ۴۰۰ هزار تبعه خارجی دارای مدارک شناسایی و اقامت شامل کارت آمایش، گذرنامه، گذرنامه خانواری و برگه سرشماری هستند که مشخصات آنها در سامانه "سیام" وزارت کشور ثبت شده است و به عنوان اتباع قانونی در مشهد اقامت دارند، مطابق این گزارش ۷۶ هزار دانش آموز افغانستانی در خراسان رضوی مشغول به تحصیل هستند.
همچنین براساس اعلام شرافتی راد، حدود ۳۰۰ هزار تبعه خارجی فاقد مدرک هویتی در مشهد شناسایی شده اند که افراد دارای گذرنامه با تاریخ منقضی شده نیز در این میان هستند و به عنوان اتباع غیرمجاز تلقی می شوند.
این عدد اکنون با اتخاذ سیاست طرد اتباع غیرمجاز همانگونه در ابتدای گزارش ذکر شد به ۶۰۰ هزار تبعه مجاز و غیرمجاز کاهش یافته است و آنچنان که محمد علی نبی پور، معاون سیاسی استاندار خراسان رضوی اظهار داشت؛ اتباع خارجی غیر مجاز در حال بازگشت به کشور خود هستند و روزانه بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ نفر از این اتباع از استان خراسان رضوی باز می‌گردند، اما اجرای این مهم چه روندی را و چگونه طی کرده است؟
آن گونه که رئیس شورای امنیت کشور اعلام کرده؛ اولویت این شورا اخراج و طرد اتباع خارجی غیرمجاز است.
اسکندر مومنی شهریور ماه امسال اظهار داشت: کشور توانِ پذیرش این حجم از مهاجر را ندارد. از طرفی ما به‌دنبال مهاجرستیزی نیستیم، بلکه بدلیل محدودیت‌هایی که در پذیرش آنان وجود دارد، با یک طرح ملی و برنامه‌ریزی مناسب، طرد اتباع غیرمجاز را در دستور کار داریم.
وی ادامه داد: موضوع اتباع خارجی غیرمجاز، یک مسأله ملی است که طبیعتاً در پیشانی آن، فراجا قرار دارد اما این موضوع، بین‌بخشی است و ما طرح‌های لازم را آماده کردیم و بخش‌های دیگری که متولی اسکان، کار و شغل برای اتباع هستند، باید دخیل شود تا این طرح به‌درستی اجرا شود.
همین طرح و دیدگاه در خراسان رضوی نیز ساری و جاری است چنانچه بر اساس اعلام مدیران استانداری خراسان رضوی؛ مساله اتباع خارجی موضوع مهم جلسات شورای تامین استان است.
اخراج حدود ۶۰۰ هزار تبعه غیرمجاز از مرز دوغارون در ۱۰ ماه
خراسان رضوی ۳۴ شهرستان دارد که از این تعداد «صالح‌آباد، تربت‌جام، تایباد و خواف» در نوار مرزی این استان واقع و دارای ۳۰۲ کیلومتر مرز با کشور افغانستان هستند.
روزانه به طور میانگین هزار و ۵۰۰ تبعه افغانستانی با گذرنامه و روادید از مرز رسمی «دوغارون» تایباد وارد استان می شوند که تقریبا ۲۰ درصد آنان بعد از اتمام مهلت روادید خود، در ایران می مانند یا به اصطلاح «رسوب» می کنند.
معاون امنیتی-انتظامی استانداری خراسان رضوی گفت: ۵۸۶ هزار تبعه غیرمجاز افغانستانی از ابتدای سال تا پنجم بهمن ماه از استان های مختلف جمع آوری و از مرز دوغارون این استان به کشورشان بازگردانده شدند.
امیر الله شمقدری افزود: ورود متجاوزان مرزی با وجود هوشمندی مرزبانان و همچنین ایجاد تاسیسات، حصارها و ساخت و سازهای مرزی با کاهش رو به رو شده است و تقریبا در سال جاری ورود متجاوزان مرزی در مقایسه با پارسال نصف شده است.
۲۰ درصد مهاجران قانونی در خراسان رضوی رسوب می کنند
با وجود اقدام قاطع دولت در استان های مختلف و همچون خراسان رضوی در طرد اتباع غیرمجاز اما ظاهرا به دلیل بازگشت دوباره همین اتباع به ایران مشکل حضور اتباع در کشور همچنان پابرجاست.
معاون امنیتی- انتظامی استانداری خراسان رضوی در این خصوص اظهار کرد: ورود غیرمجاز اتباع افغانستان از مرزهای شرقی در سال جاری(۱۴۰۳) بسیار کاهش داشته است اما ورود مجاز اتباع از مرز رسمی دوغارون رو به افزایش بوده و تقاضا از آن سوی مرز برای دریافت روادید زیاد است.
شمقدری ادامه داد: در حال حاضر روزانه به طور میانگین هزار و ۵۰۰ تردد مجاز از مرز «دوغارون» شهرستان تایباد با افغانستان انجام می شود که البته در برخی روزها این رقم به سه هزار نفر نیز می رسد.
وی افزود: اتباع یاد شده با گذرنامه و روادید از مرز رسمی دوغارون وارد کشور می شوند اما تقریبا ۲۰ درصد آنان بعد از اتمام مهلت مقرر شده در روادید خود، در ایران مانده و باز نمی گردند یا به اصطلاح «رسوب» می کنند.
پایش و رصد هوشمند اتباع افغانستانی
از سوی دیگر حضور اتباع خارجی دغدغه مردم است که البته دغدغه ای بجاست، آنان به صورت توامان در حوزه های اشتغال و سرمایه گذاری استان حضور دارند که البته نتایج مثبت و منفی دارد.
معاون امنیتی-انتظامی استانداری خراسان رضوی همچنین گفت: در حال حاضر استفاده از فناوری های نوین و هوش مصنوعی در حوزه مدیریت و پایش اتباع خارجی از لحظه ورود به کشور تا استقرار در محل اسکان و اشتغال در دستور کار استانداری خراسان رضوی و نهادهای مرتبط قرار دارد.
امیر الله شمقدری ادامه داد: توجه به این نکته ضروری است که برخی فرصت های شغلی مختص اتباع افغانستان است، هرچند در برخی دیگر از مشاغل فرصت های شغلی را از اتباع ایرانی به شکل منفی گرفته اند.
وی اظهار کرد: بسیاری از سرمایه گذاران افغانستانی، فرصت و مزیتی برای استان محسوب می شوند لذا اولویت در حوزه اتباع، شناسایی، رصد و ساماندهی آن‌هاست.
وی گفت: اتباع افغانستانی در بخش اسکان، تردد و اشتغال از برخی امکانات که مختص شهروندان ایرانی است بهره می گیرند و باید به این نکته توجه شود که مانند اتباع ایران برای آنها یارانه می دهیم، همین مساله اهمیت ساماندهی اتباع خارجی را نشان می دهد، البته این کار سخت اما شدنی است و رسانه ها نیز باید موضوع ساماندهی اتباع را رصد و پیگیری کنند.
شمقدری ادامه داد: بهره‌گیری و استفاده از فناوری‌های نوین و هوش مصنوعی در تامین امنیت استان برای پیگیری ساماندهی اتباع خارجی به شکل بهتری پیگیری می شود.
وی گفت: در عمل با اجرای این نوع پایش با فناوری های نوین می توان مدعی شد که طرح آمایشی به روز و لحظه ای از اتباع داشته باشیم و در حال حاضر اجرای طرح پایش هوشمند ۸۰ درصد پیشرفت داشته است.
بخشی از اتباع افغانستانی سرشماری شده به کشورشان باز می گردند
سرپرست اداره کل اتباع و مهاجران خارجی استانداری خراسان رضوی در گفت وگو با ایرنا گفت: در سال ۱۴۰۰ با توجه به تحولات افغانستان شمار زیادی از اتباع این کشور وارد استان شدند و در سال ۱۴۰۱ طرح سرشماری این اتباع مهاجر به استان اجرا شد.
جعفر سیدآبادی افزود: در آن سال با سرشماری انجام شده ۸۵ هزار نفر از اتباع افغانستانی مقیم استان شناسایی شدند که اکنون در جمع حدود ۴۰۰ هزار تبعه دارای مجوز اقامت قرار گرفتند.
وی بیان داشت: مطابق شیوه نامه و دستور العمل جدیدی که ابلاغ شده قرار است برای جلوگیری از پراکندگی نوع اقامت ها، ۸۵ هزار تبعه یاد شده براساس شرایط موجود و وضعیت تاهل و اشتغال یا کارت آمایش و مجوز اقامت بگیرند و یا به کشورشان بازگردانده شوند.
سرپرست اداره کل اتباع و مهاجران خارجی استانداری خراسان رضوی بیان داشت: الان مانعی برای بازگشت اتباع افغانستان به کشورشان وجود ندارد و شرایط برای آنها مهیا است لذا بخشی از جمع ۸۵ هزار تبعه به کشورشان بر می گردند و با توجه به هماهنگی های صورت گرفته این افراد می توانند از هیات حاکمه افغانستان گذرنامه دریافت کرده و با دریافت روادید دوباره به ایران بازگردند.
هرچند روند بازگشت و بازگردانده شدن اتباع افغانستانی مقیم خراسان رضوی در سه سال گذشته افزایش داشته است اما لزوم تقویت زیرساخت های مرزی برای مقابله با بازگشت و هجوم دوباره اتباع غیرقانونی به استان و همچنین رصد و پالایش اتباع دارای مجوز و شناسایی حدود ۲۰۰ هزار تبعه غیرمجاز و اخراج آنان از استان باید با قوت پیگیری شود.
بیشتر بخوانید:
بیش از یکصد هزار مهاجر افغانستان مقیم مشهد در تشییع رئیس جمهور شهید شرکت کردند
بازاریان باسابقه خارجی، نگران فعالیت در اطراف حرم رضوی نباشند + فیلم
ساماندهی دانشجویان تبعه خارجی دارای مجوز اقامت در خراسان رضوی آغاز شد
بیش از نیم میلیون تبعه غیرمجاز افغانستانی از مرز دوغارون بازگردانده شدند
نظر شما