به گزارش ایرنا، «یا رمضان» نهتنها سختیهای روزهداری را از تن و جان روزهداران میزداید، بلکه انگیزهای مضاعف برای ادامه این عبادت تا پایان ماه رمضان در دلها میکارد.
شب چهاردهم ماه رمضان، پس از اقامه نماز عشا و تراویح، گروههایی از مردان ترکمن شامل میانسالان، جوانان و نوجوانان که به «رمضانخوانان» شهرت دارند، از مقابل مساجد محلات به راه میافتند.
این گروهها که اغلب با همراهی یک روحانی یا طلبه حرکت میکنند، تا پاسی از شب در کوچهپسکوچههای شهر و روستا به خواندن اشعاری در مدح ماه رمضان و فضایل روزهداری میپردازند.
مضمون این اشعار بیشتر در وصف برکات این ماه مبارک، پاداش روزهداری و حال و هوای روزهداران است که با لحنی دلنشین و آهنگین اجرا میشود.
استقبال گرم اهالی؛ از درهای باز تا فریاد «آللاو»
با آغاز فعالیت رمضانخوانان، ترکمنها درب منازل خود را به روی این گروهها میگشایند و با شنیدن نخستین مصراعهای شعر، در حیاط خانه به استقبالشان میروند.
پس از پایان هر قطعه شعر، اهالی همراه با گروه فریاد «آللاو» (به معنای الله هو) سر میدهند؛ صدایی که در شبهای رمضانی ترکمننشین طنینانداز میشود و فضایی سرشار از معنویت و همدلی خلق میکند.
در ادامه، به پاس قدردانی از رمضانخوانان و به نیت انفاق، هدایایی چون پول نقد (که به گوشهای از روسری یا پارچه گره زده میشود)، نان، آرد، برنج و قند به آنها تقدیم میشود.
تقسیم هدایا؛ جلوهای از انفاق و همبستگی
بخش عمده هدایای جمعآوریشده توسط رمضانخوانان، با مشورت امام جماعت مسجد یا ریشسفیدان محل، میان نیازمندان توزیع میشود و تنها بخش کوچکی از آن به اعضای گروه اختصاص مییابد.
این سنت زیبا، نشاندهنده روحیه سخاوت و همبستگی اجتماعی در میان ترکمنهای گلستان است که از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است.
شعر «یا رمضان»؛ آمیزهای از هنر و ایمان
اشعار رمضانخوانان در چهار قالب ادبی متمایز سروده میشود: کودکانه یا مسمط یازدههجایی ( ساده و روان برای جلب توجه همه سنین)، رباعیگونه چهارمصراعی و هفتهجایی (کوتاه اما پرمعنا)، مثنویگونه با بیتهای متنوع و هفتهجایی ( روایی و عمیق)، منظومه بلند (اثری حماسی و گسترده در ستایش رمضان).
بهعنوان نمونه، منظومه «یارمضان» که دستکم در چهارده بند سروده شده، با این ابیات آغاز میشود:
گلینگ ای گروهی مومن جماعت / تانگریغا تن بریپ قلسینگیز طاغات
رمضان آیی دیر بیک سعادت / اونینیگ شکری اوچین الله دیینگلر
ترجمه:
بیایید ای گروه و جماعت مؤمن / خود را به خدا سپارید و به طاعت بپردازید
ماه رمضان سعادت بزرگی است / به شکرانه این سعادت، الله بگویید
در پایان هر بند، ترجیعبند «اونینیگ شکری اوچین الله دیینگلر» یا فریاد «آللاو» تکرار میشود که به این مراسم حالوهوایی خاص و معنوی میبخشد.
استان گلستان با جمعیتی بیش از دو میلیون نفر، خانه اقوام و مذاهب اسلامی متنوعی از جمله قوم ترکمن است.
آیین «یا رمضان» تنها یکی از جلوههای فرهنگی و مذهبی این منطقه است که نشاندهنده پیوند عمیق سنت و معنویت در زندگی روزمره مردمانش است.
این مراسم، همچون گوهری درخشان در گنجینه فرهنگی ترکمنها، هرساله در شب چهاردهم رمضان میدرخشد و یادآور ارزشهای والای انسانی و دینی است.
نظر شما