دکتر محمدرضا مقدسی روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: مطالعات بالینی نشان می‌دهند روزه‌داری با بهبود شاخص‌هایی مانند قند خون، کلسترول و فشار خون، خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن را کاهش می‌دهد که این خود پایه‌ای برای تاب‌آوری جسمانی است.
وی با بیان اینکه امتناع از غذا و نوشیدنی در ساعات مشخص به تقویت اراده و انضباط شخصی کمک شایانی می‌کند افزود: این عمل می‌تواند به ایجاد حس کنترل بر تمایلات و نیازهای جسمانی منجر شود و فرد را قادر سازد تا در مواجهه با چالش‌ها و مشکلات زندگی، بهتر عمل کرده و تاب آوری بیشتری داشته باشد زیرا با تمرین کنترل بر خواسته‌ها و نیازهای جسمانی، فرد قادر می‌شود احساس قدرت بیشتری نسبت به خود و توانایی‌هایش پیدا کند.
او ادامه داد: این تجربه نه تنها به افزایش اعتماد به نفس منجر می‌شود، بلکه باعث می‌شود فرد در مواجهه با چالش‌ها و مشکلات زندگی مقاوم‌تر و پایدارتر باشد و با روزه داری بدن به حالت استراحت و بازسازی برود.
این کارشناس با بیان اینکه این فرآیند می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی، بهبود متابولیسم و افزایش انرژی منجر شود یادآور شد: از جنبه روانی، روزه فرصتی برای تفکر عمیق‌تر و ارتباط با خود است. این زمان می‌تواند به فرد کمک کند تا احساسات منفی را مدیریت کرده و به آرامش ذهنی بیشتری دست یابد.
روزه فرصتی برای تفکر عمیق و ارتباط با ابعاد معنوی زندگی
مقدسی، روزه‌داری را فرصتی برای تفکر عمیق‌تر و ارتباط با ابعاد معنوی زندگی که می‌تواند به بهبود سلامت روانی و افزایش تاب‌آوری کمک کند دانست و بیان کرد: روزه به عنوان یک عمل خودارتقایی، موجب تقویت خودکارآمدی فرد می‌شود، خودکارآمدی به معنای اعتماد به نفس و باور به توانایی در رسیدن به اهداف است و روزه، با ایجاد چالش‌هایی که نیازمند صبر و مقاومت است، این باور را در فرد تقویت می‌کند.
وی با اشاره به اینکه وقتی فرد موفق می‌شود در برابر تحریکات غذایی و نیازهای فیزیکی خود مقاومت کند، احساس قدرت و اعتماد به نفس بیشتری پیدا می‌کند گفت: این تجربه می‌تواند به او کمک کند که در موقعیت‌های دیگر زندگی نیز با چالش‌ها به شکل مؤثرتری روبرو شود و با اطمینان بیشتری تصمیم‌گیری کند.
روزه یک تمرین روحی و روانی در ارتقای تاب‌آوری
مقدسی ادامه داد: روزه به عنوان یک تمرین روحی و روانی، نقش مهمی در ارتقای تاب‌آوری فرد دارد زیرا روزه با گذاشتن فرد در موقعیت‌هایی که نیازمند تحمل گرسنگی و تشنگی است، این توانایی را در وی تقویت می‌کند.
این نویسنده و مترجم حوزه تاب آوری با بیان اینکه در طول ماه رمضان، فرد یاد می‌گیرد که چگونه در برابر نیازهای فیزیکی خود صبر کند افزود: این تجربه به او کمک می‌کند که در شرایط دشوار زندگی نیز مقاومت کند و همین تمرین روحی می‌تواند به فرد کمک کند تا در مواجهه با مشکلات بزرگ‌تر در زندگی نیز بهتر عمل کند.
مقدسی تاکید کرد: کاهش وزن ناشی از محدودیت کالری در دوره روزه، بار اضافی را از سیستم عضلانی-اسکلتی کم کرده و توان بدن را افزایش می‌دهد.
روزه تمرینی برای مقابله با چالش های ذهنی
مدیر و موسس خانه تاب آوری ایران با بیان اینکه روزه‌داری به عنوان یک تمرین تحمل، فرد را با چالش‌های ذهنی مانند مقابله با گرسنگی و کنترل تکانه‌ها مواجه می‌کند گفت: این فرآیند، اعتماد به نفس و خودکارآمدی را در او تقویت می‌کند، چرا که موفقیت در پشت سر گذاشتن محدودیت‌های روزه، حس توانمندی و تسلط بر خود را القا می‌کند ضمن آنکه روزه‌داری با کاهش علائم اضطراب و بهبود سلامت روان، ذهن را آماده مواجهه مؤثرتر با استرس‌های روزمره می‌سازد.
وی افزود: این تغییرات روانشناختی، اصل و اساسی برای افزایش تاب‌آوری در شرایط دشوار است چرا که محرومیت موقت از غذا در روزه‌داری، مغز را وادار به استفاده از ذخایر انرژی و تولید کتون‌بادی‌ها می‌کند که سوخت کارآمدتری برای سلول‌های عصبی است و این امر نه تنها بهره‌وری مغز را افزایش می‌دهد، بلکه با تحریک سازگاری‌های عصبی، توانایی حل مساله و تصمیم‌گیری را تقویت می‌کند.
مقدسی یادآور شد: هرچند در روزهای اول، کاهش گلوکز ممکن است باعث احساس خستگی یا سردرد شود، اما بدن پس از چند روز به این شرایط عادت کرده و تحمل بیشتری نشان می‌دهد و با ایجاد نظم در زمان‌های غذایی و کاهش مصرف مواد مضر مانند شکر و چربی، به تنظیم ریتم شبانه‌روزی بدن کمک می‌کند.
روزه داری و بهبود سلامت جسمانی با نظم بخشیدن به زندگی
این کارشناس تاب آوری با بیان اینکه روزه داری نوعی نظم بخشیدن به زندگی است که نه تنها موجب بهبود سلامت جسمانی فرد می شود بلکه به او کمک می‌کند تا در سایر جنبه‌های زندگی نیز بهتر برنامه‌ریزی کند یادآور شد: این نظم زیستی متابولیسم را بهبود می‌بخشد و سیستم ایمنی را تقویت کرده و از بروز التهاب‌های مزمن جلوگیری می‌کند.
مقدسی تاکید کرد: تجربه روزه‌داری با تقویت صبر و قناعت، فرد را در مدیریت بهتر استرس‌های زندگی یاری می‌رساند که این خود عاملی بسیار مهم برای افزایش تاب‌آوری جسمانی و روانی است زیرا روزه با ایجاد تعادل بین جنبه‌های جسمانی، روحی و اجتماعی زندگی، به فرد کمک می‌کند تا به موجودی کامل‌تر و متوازن تبدیل شود و بهبود کیفیت زندگی فرد را به همراه داشته باشد.
وی افزود: فردی که توانسته است در برابر نیازهای فیزیکی خود مقاومت کند، احتمالاً در برابر فشارهای اجتماعی و روابط انسانی نیز عملکرد بهتری نشان خواهد داد، لذا به جرات می توان گفت روزه علاوه براینکه نوعی عبادت است، فرصتی برای تقویت نظم زیستی، خودکارآمدی و تاب‌آوری فردی است که می‌تواند تأثیرات مثبتی بر کل زندگی فرد بگذارد.
نظر شما