هفت بهله کرکس کوچک در خطر انقراض در قشم رهاسازی شدند

قشم - ایرنا - عضو رسمی کارگروه تخصصی کرکس‌ ها در اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت گفت: هفت بهله (واحد شمارش پرندگان شکاری) کرکس کوچک در خطر انقراض جهانی با موفقیت در دامن طبیعت جزیره قشم رهاسازی شدند.

علیرضا هاشمی روز سه شنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا، اظهار کرد: این پرندگان کمیاب فاصله یک‌هزار و ۴۰۰ هزار کیلومتری کلینیک حیات وحش پردیسان در تهران تا میانه آب های فیروزه ای خلیج فارس را طی کردند تا در یکی از مطلوب ترین زیستگاه های جهانی این گونه ها یعنی جزیره قشم آزادانه به پرواز درآیند.

وی ادامه داد: برای رهاسازی این گونه های نادر در حال انقراض بیش از یکسال در معاونت طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست، دفتر حیات وحش و کلینیک حیات وحش پردیسان با گردآوری کرکس های کوچک در اسارت، صید و یا ضبط شده توسط متخلفین به تیمار، درمان و بازپروری آنها پرداختیم.

مدیر پروژه حفاظت مشارکتی از کرکس کوچک جزیره قشم توضیح داد: این هفت کرکس کوچک که بیشتر آنها کم سال بودند در طبیعت جزیره قشم رها شدند تا با پبوستن به جمعیت چندصدتایی از همنوعان خود در این جزیره، ادامه مسیر زندگی خویش را در طبیعت و نه در اسارت سپری کنند.

هاشمی اضافه کرد: بی گمان بازگشت این هفت کرکس کوچک در حال انقراض جهانی به طبیعت برای همه دوستداران حیات وحش و محیط زیست خبر مسرت بخشی است که امیدوارم در شرایط کنونی باعث شادی و امیدی دو چندان در دل های همه دوستداران این گونه از پرندگان باشد.

هفت بهله کرکس کوچک در خطر انقراض در قشم رهاسازی شدند

وی گفت: این رهاسازی در حقیقت شاید در کلام کار ساده ای باشد اما از تیمار و بازپروری طولانی مدت این پرندگان گرفته تا انتقال و ملاحظات تخصصی، آن هم در این مسیر طولانی، کار پردردسر و دشواری بود که با هماهنگی ها و تلاش معاونت طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص تایید و موافقت، برای آماده سازی و انتقال دقیق پرندگان به همراه دامپزشک و کارشناسان مربوطه آن سازمان به بهترین نحو ممکن صورت گرفت.

این کارشناس ارشد محیط زیست تصریح کرد: از سوی دیگر، حمایت همه جانبه، برنامه ریزی، پیگیری ها و میزبانی مدیریت محیط زیست سازمان منطقه آزاد قشم سبب شد این اقدام ارزنده به رغم همه دشواری ها میسر شود.

هاشمی اظهار کرد: کرکس کوچک بیش از یکسال است که از سوی سازمان منطقه آزاد قشم به عنوان نماد پرندگان و یکی از جاذبه های اکوتوریسمی این جزیره زیبا معرفی شده است.

مدیر موسسه پرنده‌ شناسی طرلان افزود: در پروژه حفاظت مشارکتی از این گونه ارزشمند نه تنها کرکس کوچک به عنوان یکی از جاذبه های زیستی این جزیره معرفی شده است که با برگزاری کارگاه هایی در مدارس منتخب، جلسات با فعالان گردشگری و همچنین طراحی و تولید بومی صنایع دستی مرتبط تلاش شده است حفاظتی مردمی و پایدار را برای این گونه رقم بزند.

عضو رسمی کارگروه تخصصی کرکس‌ ها در اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (Vulture Specialist Group) یادآور شد: ایجاد پایگاه الکترونیک ثبت اطلاعات مکانی پرنده در جزیره قشم، پایش های مداوم برای یافتن لانه های فعال و بررسی تهدیدهای این پرنده تنها بخش هایی از این برنامه گسترده بوده است.

به گزارش ایرنا، کرکس کوچک (مصری) -(Egyptian vulture) - دال کوچک جثه با دم لوزی شکل و سفید، سر کوچک، منقار بلند و باریک و بال های بلند و گسترده است. نر و ماده هم شکل و فاقد تغییرات فصلی هستند.

پرنده بالغ، یکدست سفید همراه با سایه ای از رنگ زرد یا قهوه ای مایل به خاکستری در سر، گردن، سینه، رو تنه و پرهای شانه دیده می شود. شاه پرهای اولیه و ثانویه در سطح روی بال ها سیاه و سفید و در سطح زیر سیاه هستند که در تضاد با سفیدی زیر تنه به خوبی نمایان است.

پوست عریان صورت زرد و منقاری به همین رنگ با نوک سیاه دارد. رنگ پرنده نا بالغ قهوه ای مایل به سیاه است، رو تنه قهوه ای روشن و پوست عریان صورت و منقار خاکستری است.

از مهمترین تهدیداتی که ادامه بقای کرکس‌ ها را به خطر انداخته است، می توان به مسومیت توسط طعمه مسموم و همچنین داروهای غیر استروئیدی مصرفی در صنایع دامی، از بین رفتن زیستگاه‌ های مطلوب، کاهش طعمه و مواد غذایی، برخورد با خطوط انتقال نیرو و یا حتی ادوات تولید نیروی برق بادی، برق گرفتگی بر روی دکل‌ های برق و همچنین مزاحمت های سگ های ولگرد به عنوان رقیب غذایی اشاره کرد.

متاسفانه ۱۱ گونه از ۱۶ گونه کرکس حاضر در سه قاره آسیا، آفریقا و اروپا در خطر انقراض قرار گرفته‌ اند که هشت گونه در رده به شدت در معرض خطر انقراض و سه گونه در معرض خطر انقراض ‌رده‌ بندی شده‌ اند.

این وضعیت زنگ خطری جدی نه تنها برای پرنده‌ شناسان بلکه برای متخصصان و مسوولان بخش سلامت و حتی اقتصاد است و با توجه به نقش کلیدی این گروه از پرندگان و ارتباط آنها با مباحث سلامت انسان و حیات وحش، موسسات و مراکز بسیاری در جهان تلاش می‌ کنند با حفاظت از این موجودات پر فایده از ایجاد یک حادثه بزرگ که می‌ تواند ابعاد طبیعی و انسانی بسیار گسترده‌ ای داشته باشد، جلوگیری کنند.

در مقایسه با بسیاری از کشورها وضعیت کرکس‌ ها در ایران آنچنان وخیم گزارش نشده است. اما متاسفانه آمار و اطلاعات چندانی از وضعیت گونه‌ های کرکس در کشور وجود ندارد.

بدون شک تهدیداتی که جمعیت کرکس‌ ها را در کل جهان موثر کرده است، هرچند با درصدی متفاوت، اما بر گونه‌ های حاضر در کشور ما نیز تاثیر داشته و درآینده نزدیک شاهد کاهش چشمگیر این پرندگان خواهیم بود مگر آنکه تا دیر نشده تغییری ایجاد کنیم.

در یک اقدام پیشگیرانه و بسیار موثر استفاده دامپزشکی داروی دیکلوفناک به عنوان یکی از نخستین تهدیدات جدی کرکس‌ ها در ایران محدود شده است که این مهم با همکاری سازمان حفاظت محیط‌ زیست، سازمان دامپزشکی و تسهیل گری انجمن پرنده‌ شناسی طرلان در چند سال گذشته گام موثری در جهت حفاظت از این پرندگان مفید بوده است.

کرکس های ایران شامل کرکس کوچک (مصری) -(Egyptian vulture)، هما (Bearded vulture)، دال سیاه (Cinereous vulture)، دال معمولی (Griffon vulture)، دال پشت سفید (White-rumped vulture) و دال هیمالیایی (Himalayan vulture) است.

خلیج فارس با گستره نزدیک به ۲۳۷ هزار و ۴۷۳ کیلومتر مربع بین ۲۴ تا ۳۰ درجه و ۳۰ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ تا ۵۶ درجه و ۲۵ دقیقه طول شرقی از نصف‌ النهار گرینویچ واقع شده است و جزیره زیبای قشم، همچون نگینی بر پهنه آب های نیلگون آن می درخشد.

قشم، بزرگترین جزیره غیر مستقل جهان و دارای بیشترین سواحل در کشور است و هر سال پذیرای پرندگان مهاجر از اقصی نقاط جهان و مسافران و گردشگران علاقمند به این عرصه است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha