سرانه فضای دانشآموزی در نقاط مختلف استان فارس متفاوت است چنانکه به گفته مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس فارس در برخی نقاط بویژه در شهرهای بزرگتر استان وضعیت مناسبی ندارد ودر برخی ناحیه ها از میانگین کشوری و حتی استانداردهای جهانی نیز بالاتر است.
محمد خلیل خرد در گفت و گو با ایرنا بیان کرد: در کلانشهر شیراز یا برخی دیگر از شهرستانهای فارس به دلایل گوناگون از جمله میزان بالای مهاجرت، سرانه فضای آموزشی کاهش یافته و تراکم دانشآموزان در کلاسهای درس افزایش مییابد.
او ادامه داد: در این زمینه، مولفههای سرانه فضای دانشآموزی و تراکم کلاسهای درس به شکلی محسوس و ملموس بر عملکرد آموزگاران و معلمان و تمرکز و یادگیری دانشآموزان اثر میگذارد؛ بنابراین لازم است متناسب با جمعیت هر ناحیه آموزشوپرورش، زیرساخت آموزشی لازم فراهم شود.
افزایش سرانه فضای دانش آموزی و تراکم در کلاسهای درس ارتباطی معکوس دارند و با گستردگی این فضا از تراکم دانشآموزان در کلاسهای درس کاسته میشود و توزیع زمان آموزش و بررسی و پایش یادگیری نیز برای هر دانش آموز افزایش مییابد.
سرانه فضای دانش آموزی فارس
به گفته مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس فارس در زمان حاضر میانگین سرانه فضای آموزشی در کشور ۵.۲۲ متر مربع است و این میزان در فارس فاصله چندانی با میانگین کشور ندارد و ۵.۱۹ مترمربع است اما توزیع آن در نواحی آموزشی استان متفاوت است.
در زمان حاضر میانگین سرانه فضای آموزشی در سطح کشور ۵.۲۲ متر مربع است و این میزان در فارس فاصله چندانی با میانگین کشور ندارد و ۵.۱۹ مربع است اما توزیع آن در نواحی آموزشی استان متفاوت است.
این تفاوت در نواحی آموزشی کلانشهر شیراز به یک متر مربع هم میرسد و همین کمبود، تراکم جمعیت را در مرکز فارس، افزایش داده است.
هر چند ساخت مدرسه در سراسر فارس جریانی جاری است مهر ماه ۱۴۰۳ نیز ۴۶۴ کلاس درس در ۱۲۴ مدرسه افتتاح و بهرهبرداری شد، اما به گفته مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس فارس چنان نیست که بتواند سرانه فضای آموزشی یک منطقه آموزش و پرورش را بویژه در نقاط پر جمعیت به شیوه چشمگیری افزایش دهد.
او گفت: همین امسال ۱۱ پروژه آموزشی نیز در شیراز افتتاح شد و در اختیار دانشآموزان قرار گرفت اما سرانه فضای آموزشی این شهر تغییر چندانی نیافته است.
خرد با بیان اینکه توسعه این سرانه اثرگذار در برنامه هفتم توسعه نیز مد نظر قرار گرفته، گفت: عوامل متعددی در دستیابی به اهداف تعیین شده اثرگذار است، به عنوان نمونه شهرهایی که حضور خیران در مدرسهسازی آنها بیشتر است، سریعتر به چشمانداز مشخص خود میرسند.
او گفت که اداره کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کوشیده است با همین وضعیت نیز با تقویت امکانات آموزشی، کیفیت یادگیری دانش آموزان را بهبود ببخشد؛ باهمین اهداف، ۴۸ قلم تجهیزات مهم آموزشی و کارگاهی به ۴۵۲ هنرستان فارس در ابتدای سال ۱۴۰۳ ارسال شد و یکهزار و ۹۵۰ میلیارد ریال تجهیزات آموزشی نیز در میان مدارس نواحی آموزشی سراسر استان توزیع شد.
تراکم جمعیت در کلاسهای درس فارس
چنانکه گفته شد، تراکم جمعیت دانشآموزان در کلاسهای شهرهای بزرگ و پرجمعیت فارس بالا است و وضعیت چندان مطلوبی ندارد و بر اساس آماری که محمدمهدی قهرمان پوری، کارشناس مسئول آمار، طرح و برنامه آموزش و پرورش فارس در اختبار ایرنا گذاشت؛ در این میان وضعیت شیراز، مرودشت، کازرون و گراش از دیگر شهرها نامناسبتر است.
بر این اساس تراکم جمعیت در مدارس نواحی چهارگانه شیراز به طور میانگین ۲۸ نفر است و پس از آن، بیشترین تراکم در کلاسهای مردوشت با ۲۵.۱ نفر است. پس از شیراز و مرودشت ، گراش با ۲۴.۹ نفر، کازرون با ۲۴.۵ نفر و آباده با ۲۴.۴ نفر بیشترین میزان تراکم را در کلاسهای درس دارند.
طبق آمار ارائه شده توسط کارشناس مسئول آمار، طرح و برنامه آموزش و پرورش فارس میانگین تراکم دانشآموزی هر کلاس در آموزش و پرورش فارس ۲۳.۱۱ نفر است و البته باید دانست که تراکم بسیار مناسب در شهرهای کوچک که گاه حدود ۱۰ تا ۱۵ نفر است نیز تعدیل کننده این آمار بوده است؛ چنانکه به عنوان نمونه تراکم در کلاسهای آموزش و پرورش عشایری استان، ۱۱.۴ نفر است.
با این وجود این را هم باید اضافه کرد که همین آمار نیز در مدارس مختلف متفاوت است تا جایی که جمعیت در کلاسهای برخی مدارس شیراز به ۳۵ نفر نیز میرسد.
معلمان در مواجهه با کلاسهای پر جمعیت
کیفیت آموزش و رصد و پایش یادگیری دانشآموزان از سوی معلم نیز ارتباطی مستقیم با شمار دانشآموزان آن کلاس دارد و این مساله در کلاسهای درس ابتدایی بیشتر به چشم میآید.
معلم پایه چهارم ابتدایی یکی از مداس پسرانه ناحیه چهار شیراز به خبرنگار ایرنا گفت: کلاسم ۳۲ دانشآموز داد و مجبورم ۲۰ درصد از وقت خود را به ایجاد نظم و ترتیب در میان آنها اختصاص دهم تا زمینه برای آموزش فراهم شود.
او گفت: در این شرایط امکان اینکه انجام تکالیف بچهها و ضعفهای تک تک آنها را به طور مداوم پایش کنم وجود ندارد و در این زمینه از والدین خوستهام که کمک کنند.
این معلم ابتدایی شیراز اضافه کرد: والدین در خانه یک یا ۲ دانش آموز دارند و میتوانند یادگیری و تکالیف کلاسی او را پیگیری کنند و در صورت مشاهده مشکل به من گزارش کنند اما اگر قرار باشد شخصا این کار را انجام دهم، آموزش آسیب میبیند؛ بنابراین والدین این کار را انجام میدهند و معلم نیز به صورت هفتگی یک بررسی اجمالی خواهد داشت.
همکاری والدین تا اندازهای میتواند در این زمینه کمک کننده باشد، اما واسپاری بخشی از فرآیند آموزش و یادگیری به والدین نیز مشکلات خاص خود را دارد که نمیتوان از آن چشم پوشید.
مشاور یکی از مدارس متوسطه ناحیه سه آموزش و پرورش به ایرنا گفت: کلاس ها واقعا شلوغ است و باتوجه به تعاملی بودن تدریس در درس تفکر و سبک زندگی، امکان مشارکت دادن همه دانش آموان در بحث وجود ندارد.
او ادامه داد: دیگر معلمان مدرسه بیش از این، از دشواری ایجاد نظم و سکوت در کلاس درس گلهمند هستند و شلوغی کلاس ها به زمان در نظر گرفته شده برای آموزش نیز آسیب رسانده است.
دانشآموزان و والدین نیز هر یک از جنبههایی، با مسائل و مشکلات تراکم بالای کلاسهای درس و تاثیر انکارناپذیر آن بر آموزش و یادگیری دست به گریبان هستند.
ساخت ۵۰۰ پروژه آموزشی جدید در فارس
به گفته مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز فارس در زمان حاضر بیش از ۵۰۰ پروژه آموزشی در سراسر فارس در حال اجرا است که بسیاری از آنها تا مهر آینده بهره برداری میشوند.
خرد گفت: از این شمار بیش از ۲۰ پروژه در شیراز اجرایی شده اما باید این را هم در نظر داشت که یک پروژه این کلانشهر به تنهایی هشت هزار و ۵۰۰ متر است و شامل ۲۷ فضای آموزشی میشود.
نظر شما