به گزارش خبرنگار ایرنا؛ هنرصنعت مبلمان منبت ملایر بیش از نیم قرن راه‌های پُر فراز و نشیبی را طی کرده تا به مرحله تکامل امروزی رسیده، راهی که پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین و سرزمین کهن آریایی‌ها را درنوردید و به آن‌سوی مرزها رسید تا منبت؛ این عاشقانه حک شده بر چوب را بر تارک هنر جهان بنشاند.
در یکی از روزهای سرد بهمن سال ۱۳۹۸ همزمان با فجر انقلاب بود که با تایید شورای جهانی صنایع دستی و طبق اعلام وزیر وقت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، هنرصنعت مبلمان منبت ملایر در کنار ۲ شهر و یک روستای ایران در فهرست شهرهای جهانی صنایع دستی قرار گرفت و بهار صنعت مبلمان منبت ملایر به بار نشست.
شهر جهانی مبلمان منبت، همیشه فردایی درخشان را برای خود متصور بود، فردایی همچون امروز که در شهری با بیش از ۳۰۰ هزار نفر جمعیت در جنوبی‌ترین نقطه استان همدان، بیش از ۹ هزار استادکار و منبت‌کار را در بیش از پنج هزار کارگاه خود پرورش داده و بیش از ۲۵ هزار نفر از مشتاقان و علاقه‌مندان به این هنر مشغولند و به جای همنشینی با دود و زندگی ماشینی، چوب و چکش و مُغار مونس‌شان شده و دست‌آفرینه‌های خود را نقش برجسته در کُنج کارگاه‌ها به هنردوستانشان عرضه می‌کنند.
اشتغال بیش از ۳۰ هزار نفر در صنعت مبلمان منبت
مبلمان منبت جهان شهر ملایر؛ یکی از گرانبهاترین و پرارزش‌ترین هنر صنایع دستی هگمتانه، از همان روزهای آغازین جهانی شدنش، تکاپوی خود را برای پیمودن راهی پرافتخار آغاز کرد و فصل جدیدی از توانمندی‌ها، ظرفیت‌ها و خلاقیت‌های این صنعت به روی علاقه‌مندان این هنر باز شد تا امروز که رویای تحقق صادرات در بازارهای جهانی را در سر می‌پروراند.
پس از ملی و جهانی شدن این هنرصنعت، نخستین انجمن تولید و صادرکنندگان مبل و منبت کشور در استان همدان با محوریت ملایر و زیر نظر اتاق بازرگانی این استان تشکیل و در حال فعالیت است و سال ۱۴۰۰ صنعت مبلمان منبت ملایر برای نخستین بار به عنوان یکی از برندهای معتبر جهان، مجوز حضور در نمایشگاه اکسپو ۲۰۲۰ دبی را کسب کرد و ۳۰ برند مبل و منبت در قالب یک برند با عنوان “ملایر آگِر” در این نمایشگاه حضور پیدا کردند و در کنار معتبرترین برندهای جهان ظرفیت‌های این هنر صنعت را به دنیا به‌ویژه کشورهای حوزه خلیج فارس معرفی کردند.
البته فعالان هنرصنعت مبلمان منبت در کنار مسئولان دغدغه‌مند، میراث فرهنگی و نمایندگان مجلس بیکار ننشسته‌اند و برای احقاق حق این هنرصنعت، گام‌های موثری برداشته‌اند، اما هنوز تا رسیدن به آن هدف که در شان و جایگاه جهان شهر ملایر باشد، هنوز فاصله هست.
در همین راستا، طی سال‌های گذشته به همت اتاق بازرگانی این شهرستان و فعالان این هنرصنعت؛ برای تشکیل کنسرسیوم صادراتی با هدف کاهش ریسک‌پذیری، بهره‌وری بیشتر و تصاحب بازارهای خارجی و برگزاری سمینار آموزشی معرفی و تدوین شرکت مدیریت صادرات، اقداماتی انجام شد تا این صنعت را در توسعه صادرات کمک کند.
کارشناسان این حوزه معتقدند: تشکیل شرکت مدیریت صادرات و کنسرسیوم‌های صادراتی، زمینه‌ای مساعد را برای حل و فصل نقاط ضعف موجود در بنگاه‌های کوچک و متوسط در زمینه صادرات و ایجاد مدیریت یکپارچه در حوزه توانمندی بازاریابی فراهم می‌کند و با افزایش صادرات و برندسازی محصول، در کنار برندسازی منطقه و اصالت محصولی همچون مبل و منبت ملایر، توسعه اقتصاد منطقه رقم می‌خورد و موجب فراهم شدن زیرساخت‌های بیشتری در منطقه و جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی بیشتری می‌شود.
پویایی و دوام صنعت مبلمان منبت به صادرات وابسته است
نماینده منبت‌کاران جهان شهر ملایر معتقد است: اگر شرایط صادرات مبلمان فراهم شود و تولیدات آنها به بازارهای جهانی راه یابد، در پویایی و دوام این هنر بسیار موثر خواهد بود.
«مصطفی میرزایی» که ۳۰ سال سابقه کار و فعالیت در رشته منبت دارد و از کلاس پنجم ابتدایی با منبت‌کاری آشنا و از شاگردی مغازه به یک استادکار ماهر تبدیل شده است، پیچ و خم‌های زیادی را برای رسیدن به این جایگاه طی کرده و از مسئولان درخواست دارد: همانند سنوات گذشته کمک و حمایت کنند تا این هنر در سطح ملی و بین‌المللی بهتر شناخته شود و با تهیه و عرضه چوب با قیمت مناسب، شرایط را برای تولیدکننده و خریداران تسهیل کنند.
به گفته وی؛ هنر منبت در شهرستان ملایر جا افتاده و با برندهای شهر جهانی مبلمان منبت و برگزاری جشنواره‌های متعدد و حضور در نمایشگاه‌های مختلف، این هنر در سطح کشور شناخته شده و در زمینه فروش بازار، کمی ضعیف شده، اما نسبت به بسیاری از مشاغل باز هم پویایی خود را حفظ کرده است.
منبت‌کار ملایری؛ مهمترین مشکل این هنرصنعت مبلمان منبت، گرانی مواد اولیه و چوب و نداشتن یک تعاونی برای تهیه مواد اولیه با قیمت مناسب است.
این منبت‌کار ملایری مهمترین مشکل این هنر را گرانی مواد اولیه و چوب و نداشتن یک تعاونی برای تهیه مواد اولیه با قیمت مناسب عنوان کرد و گفت: وجود این مشکلات و موانع؛ موجب شده قیمت تمام شده تولیدات بالا برود و همین موضوع عمده‌ترین مشکل فروش مبلمان منبت شده است.
میرزایی با اشاره به تنوع تولیدات مبلمان منبت، تاکید کرد: تعداد کار و تولید ما بستگی به تقاضای بازار دارد و نحوه بازاریابی فعلی بیشتر در بستر فضای مجازی انجام می‌شود و بخش اعظم تولیدات به مشتری‌های قدیمی و نمایشگاه‌هایی در شهرهای بزرگی همچون تهران و کرج عرضه می‌شود.
هنرصنعت مبل و منبت ملایر به دلیل رشد و توسعه قابل توجه کمی و کیفی، حوزه‌ای موفق در شرایط سخت اقتصادی و در مقابل تحریم‌های ظالمانه و البته یکی از مصادیق تحقق شعار است که در تولید و اشتغال پایدار پیشگام بوده و اینک تشنه حمایت برای صادرات و گرفتن سهم خود از بازارهای جهانی است.
صادرات؛ تنها راه برون‌رفت از مشکلات صنعت مبلمان منبت
رئیس اتحادیه درودگران و مبلمان منبت ملایر در گفت و گو با ایرنا، صادرات را تنها راه نجات این هنرصنعت دانست و اظهار کرد: این هنرصنعت امروز در سطح ملی و بین‌المللی شناخته شده و برای رسیدن به اهداف والاتر، نیاز به جذب بازارهای جهانی دارد.
«یدالله کریمی» افزود: مبلمان منبت یک کالای لوکس است و در مقاطعی از سال، مردم قدرت خرید ندارند و برای پویایی این صنعت، صادرات تنها راهکاری است که می‌تواند حامی فعالان این حوزه باشد.
وی بالا رفتن قیمت مواد اولیه را عمده‌ترین مشکلات این هنرصنعت برشمرد و ادامه داد: با توجه به نوسانات ارز، بازار نیاز به تعادل دارد و در صورت کاهش قیمت مواد اولیه، بازار فروش در این شهر جهانی مبلمان منبت نیز متعادل و خوب خواهد شد.
رئیس هیات مدیره بازار مبل ملایر با بیان اینکه در سه ماهه نخست سال میزان خرید مردم قدری کاهش پیدا می‌کند و نیمه دوم سال بازار فروش بهتر می‌شود، گفت: در جلساتی که به تازگی در اتاق بازرگانی شهرستان داشتیم، درباره تشکیل کنسرسیوم (شرکت)صادراتی این هنرصنعت تصمیم‌گیری شد و باید موضوع بازاریابی و فروش مبلمان منبت، در شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی مطرح شود.
ملایر صاحب مرکز تجارت بین‌الملل مبل و منبت می‌شود
کریمی با اشاره به اینکه تاکنون برای صادرات مبلمان منبت در حوزه کشورهای خلیج فارس و اوراسیا بازار خود را داریم، اما خیلی به صورت جدی کار نکردیم، تاکید کرد: بیش از ۶۵ درصد تولیدات مبلمان منبت کشور در ملایر انجام می‌شود که برای جذب بازارهای بیشتر، باید این تولیدات با برند ملایر به فروش برسد.
وی با تاکید بر اینکه کیفیت بالا و قیمت مناسب همواره شعار ما در این هنرصنعت است، ادامه داد: در حال حاضر تنها شهرک تخصصی مبلمان در شهرستان ملایر فعال است و به تازگی ۲۰ هکتار دیگر در قالب فاز دوم، به این شهرک اضافه شد که هنوز تملک نشده و متقاضیان زیادی در صف واگذاری زمین هستند و در صورت واگذاری، تمامی فرآیند تولید مبلمان منبت حتی تولید پارچه، رنگ و رویه‌کوبی نیز در این شهرک انجام خواهد شد.
رئیس اتحادیه درودگران و مبلمان منبت ملایر خاطرنشان کرد: با پیگیری‌های فرماندار ملایر، قرار است مرکز تجارت بین‌المللی مبل و منبت در این شهرستان ایجاد شود که زمین، طرح و نقشه آماده است و امتیازهای لازم را می‌دهیم تا انگیزه برای سرمایه‌گذاران ایجاد شود.
تشکیل کنسرسیوم صادراتی؛ ضرورت صنعت مبلمان منبت
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ملایر نیز در گفت و گو با ایرنا به فعال بودن ۲۰ رشته در حوزه صنایع دستی این شهرستان اشاره و بیان کرد: هنرصنعت مبلمان منبت از لحاظ حجم مبادلات تجاری، صادرات و تعداد هنرمندان و کسب برند، اولین هنر ملایر در صنایع دستی است.
«ابراهیم جلیلی» با بیان اینکه در این حوزه بیش از پنج هزار و ۳۰۰ کارگاه با بیش از ۱۱ هزار نفر به طور مستقیم و بیش از ۳۰ هزار نفر به طور غیرمستقیم مشغول به کارند، افزود: از شهریور سال ۱۳۹۵ اقدامات بسیار خوبی در این صنعت صورت گرفت و اولین اقدام حضور معاون صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی به این شهرستان بود و مقدمه‌ای شد برای اینکه سال ۱۳۹۶ عنوان ملی را برای هنر مبلمان منبت کسب کنیم.
وی با بیان اینکه برگزاری جشنواره‌ها، توسعه زیرساخت‌ها، سیما و منظر شهری و تشکیل کمیته‌های مختلف و ستاد ارتقای زیرساخت‌های صنایع دستی و هنر مبلمان بسترهای لازم را برای جهانی شدن این هنر شد و با حضور بازرسان شورای جهانی صنایع دستی، این هنر ثبت جهانی شد.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشکری و صنایع دستی ملایر تبلیغات بیش از ۳۵ هزار ثانیه از شبکه‌های سراسری رسانه ملی و حضور مسئولان کشوری به این شهر، حضور در نمایشگاه‌های خارجی اکسپو و بین‌المللی گردشگری داخلی و استانی و افزایش تولید و تعدد کارگاه‌ها را از دیگر اقدامات برشمرد و ادامه داد: هم اکنون حدود ۶۰۰ فروشگاه مبل و منبت داریم و رشد بسیار خوبی در این حوزه داشتیم و توانستیم این هنر را به کشور و دنیا معرفی کنیم.
جلیلی با اشاره به اینکه همه‌گیری کرونا چرخه رشد و توسعه مبلمان منبت را کمی کُند کرد، تاکید کرد: این در حالیست که به اذعان وزارت میراث فرهنگی، شهر جهانی مبل و منبت ملایر، برتر از دیگر شهرهای جهانی است.
وی در عین حال به مشکلات این هنرصنعت اشاره کرد و گفت: مسائلی همچون تورم، تحریم‌ها و صادرات، کشوری است، اما با کمک و حمایت نمایندگان مجلس پیگیر حل این مشکلات هستیم.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ملایر ادامه داد: از دیگر مشکلات مهم این صنعت، تامین مواد اولیه با قیمت بالا است که راهکار آن تشکیل شرکت تعاونی تامین نیاز است تا مواد اولیه را به صورت مستقیم تهیه و از سودی که دارد، اعضا هم سود ببرند.
بیمه و گرانی مواد اولیه؛ مانع هنرصنعت مبلمان منبت
جلیلی با اشاره به اینکه این شرکت در شهرستان تاسیس شده و تمامی ادارات نیز در آن دخیل هستند، گفت: اهتمام فعالان این هنرصنعت گام نخست است و در این شرکت، باید بخشش خصوصی حضور داشته باشد و سرمایه‌گذاری کند.
وی بیمه حمایتی را از دیگر مشکلات برشمرد و با اشاره به پیگیری‌های صورت گرفته برای حل این مشکل و ارسال تعدادی اسامی برای اخذ بیمه، اظهار کرد: راهکار مهمی که می‌تواند مشکل این صنعت را رفع و به رونق تولید و بهتر شدن وضعیت اقتصادی کارگاه‌ها کمک کند، صادرات است که با پیگیری‌های صورت گرفته، لازم است با کمک شرکت شهرک‌ها و فعالان این صنعت، کنسرسیومی تشکیل و موضوع صادرات را پیگیری کنند، ما نیز باید کمک کنیم.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ملایر یادآور شد: برای تحقق صادرات مبلمان منبت، چند جلسه با اتاق بازرگانی تشکیل دادیم که مقرر شد کنسرسیوم را تشکیل دهیم که با تشکیل آن مشکلاتی همچون نوسانات قیمت، قیمت بالای مواد اولیه، تحریم‌های اقتصادی، تعهد ارزی و عدم شناخت بازارهای هدف، پیگیری و راهکارهای مناسبی توسط کنسرسیوم انجام می‌شود.
جلیلی با بیان اینکه تقاضای دیگر فعالان این صنعت تقاضای کمک از گمرک دارند تا بتوانند تولیدات خود را در مکانی در گمرک نگه دارند، افزود: نداشتن شرکت بازاریابی برای فروش از دیگر مشکلات است که فعالان این حوزه و البته مجموعه شهرستان باید برای راه‌اندازی شرکت بازاریابی برای فروش تلاش کنند که این شرکت باید مطلع و آگاه به علم روز بازاریابی باشند و با علم روز پیش بروند.
جلیلی؛ با تشکیل کنسرسیوم، فعالان این صنعت می‌توانند صادرات مبلمان منبت را با کشور طرف مقابل به صورت تهاتری انجام دهند، به فرض مثال چوب تحویل بگیرند، بیش از ۵۰ درصد مبلمان منبت کشور را ملایر تولید می‌کند و این حجم از تولیدات، می‌تواند بستر مناسبی برای صادرات باشد.
به گفته وی؛ با تشکیل کنسرسیوم، فعالان این صنعت می‌توانند صادرات مبلمان منبت را با کشور طرف مقابل به صورت تهاتری انجام دهند، به فرض مثال چوب تحویل بگیرند، بیش از ۵۰ درصد مبلمان منبت کشور را ملایر تولید می‌کند و این حجم از تولیدات، می‌تواند بستر مناسبی برای صادرات باشد.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ملایر گفت: برای کمک به فعالان این حوزه، صدور مجوزها به صورت الکترونیکی و به طور کامل رایگان انجام می‌شود و روند را برای آنها تسهیل می‌کنیم و اگر کسی الزامات اولیه را داشته باشد، ممانعت خاصی برای صدور مجوز وجود ندارد و بین سه تا پنج سال جواز آنها تمدید خواهد شد.
جلیلی یادآور شد: جز گرانی مواد اولیه، بیمه و مشکلات حوزه صادرات، مشکلاتی نیز در ساخت کارگاه‌ها در مناطقی همچون کوچه کارآفرین، نوار حاشیه شهر، کمربندی‌ها و ورودی روستاهای همجوار شهر داریم و املاکی که حد فاصل بین روستا، یا کمربندی و اراضی کشاورزی قرار گرفتند، برای پروسه تغییر کاربری و ساخت و ساز، مشکل ایجاد شده که امیدواریم با بازنگری طرح جامع شهری و تعریف کاربری‌های صنایع دستی، این مشکل حل شود.
رهاورد:
علاوه بر تمامی حمایت‌ها و کمک‌های مسئولان کشوری، استانی و شهرستانی از صنعت مبلمان منبت، حضور سفرا و مسئولان بلندپایه به جهان شهر ملایر و عقد قراردادهایی برای مراودات تجاری، ضرب‌آهنگ رشد و توسعه این صنعت را تندتر کرده است، اسفندماه سال گذشته اتفاقی خوشایند در دفتر توسعه این صنعت ثبت و ضبط شد.
پیرو این سفر معاون استاندار همدان و فرماندار ویژه ملایر در دیدار با سفیر کشور رومانی پیشنهاد کرد: یک سقف حداقل ۲۰۰ میلیون دلاری در حوزه صنایع چوب، کشمش و انگور بین ملایر و بخارست برقرار شود، علاوه بر اینکه این هدف دست‌یافتنی است، یک وضعیت اقتصادی مطلوبی را برای ۲ کشور که سودآور خواهد بود، را هدفگذاری می‌شود.
سفیر کشور رومانی نیز خاطرنشان کرد: مبلمان به طور خاص ساخته دست هنرمندان ملایر است و آنها ثروت خیلی بزرگی دارند و این فرصت مغتنمی است که موفق شدم این امکانات را بشناسم و مصمم به توسعه این مراودات با ملایر هستیم، اتفاقی خوشایند که فصلی نوین برای ارتقای جایگاه صنایع دستی و صادرات این حوزه به ویژه مبل و منبت، پیشِ‌روی جهان شهر ملایر در سطح ملی و بین‌المللی باز کرد.
نظر شما