پدیده «تولد تقویمی» از گرایش افراد به تمایز اجتماعی نشات می‌گیرد

«تولد تقویمی»، سزارین خارج از موعد مقرر و بدون ضرورت پزشکی است که فقط هدف آن تولد نوزاد در تاریخی خاص و رُند است.

امان‌الله باطنی روز سه‌شنبه در گفت وگوی اختصاصی با ایرنا با بیان اینکه بخش‌هایی از جامعه به‌شدت به‌دنبال تمایز اجتماعی با دیگر طبقات یا به عبارتی نوعی «دیگر بودگی» هستند، افزود: مهمترین دلیل گرایش به تولد فرزند در تاریخ های رند و رفتارهای مشابه مانند «تَتو»، برآمده از خاص بودن، متفاوت جلوه کردن، تمایز اجتماعی و نوعی برندینگ (بازاریابی) اجتماعی است.

این جامعه‌شناس افزود: شبکه های اجتماعی از جمله اینستاگرام نیز نظام عرضه و تقاضای تمایزیافتگی اجتماعی و تمایل به برندسازی را تقویت می‌کنند.

وی با بیان اینکه برندینگ در جامعه‌شناسی کسب و کار شامل اعتماد، ارتباط و اعتبار است، گفت: اگر کسی به دنبال «برندینگ اجتماعی» است باید اعتماد جامعه را برانگیزد، ارتباط سالم با مخاطب بگیرد، اعتباریابی اجتماعی کند، تایید اجتماعی (Social Proof) دیگران را داشته باشد و افراد را بر آن دارد که به حرف او گوش کنند.

این پژوهشگر اجتماعی ادامه داد: بنابراین کوشش هایی از این نوع از جمله تولد در تاریخ رند به برندینگ اجتماعی منجر نخواهد شد و نوعی کژفهمی و سوء برداشت از مفهوم تمایزیافتگی اجتماعی است.

وی با بیان اینکه در جامعه‌شناسی با مفهومی به نام «خود آیینه‌ سان» مواجهیم که از آن به «من در آیینه دیگران» تعبیر می شود، خاطرنشان کرد: در نظریه «خود آیینه‌ سان» که چارلز هورتون کولی آن را تنظیم کرده، آیینه همان جامعه است و این امکان را فراهم می‌سازد که واکنش‌ دیگران را نسبت به رفتار خود مشاهده کنیم.

این جامعه شناس افزود: تحول خودِ اجتماعی هر فرد از همان نخستین سال‌های زندگی آغاز می‌شود، از خانواده سرچشمه می‌گیرد و سپس در تماس شخص با همبازی‌ها، همسالان و همگنان تحول می‌یابد.

باطنی گفت: گرایش به زایمان و تولد فرزند در تاریخ‌های رند ناشی از بی‌توجهی به «خود آیینه سان» است و از آنجا که تصویر خودِ یک کودک از خانواده سرچشمه می‌گیرد، والدین سعی می کنند به اشتباه با توسل به تاریخ‌های رند این تصویرسازی را انجام دهند.

وی اضافه کرد: از سوی دیگر تمایز اجتماعی از منظر بوردیو وضعیتی است که از طریق فعالیت های معطوف به مصرف مشاهده می شود.

باطنی ادامه داد: این جامعه‌شناس معتقد است در جوامع مدرن، طبقه‌ها و پاره طبقه‌های اجتماعی به‌واسطه مصرف کالاهای اقتصادی و فرهنگی، مواضع اجتماعی متفاوتی اتخاذ می‌کنند به عنوان مثال خودرو، نماد شاخص تعیین وضعیت اجتماعی افراد است و حد و مرز طبقه‌های اجتماعی با آن ترسیم می‌شود.

این پژوهشگر اجتماعی گفت: با این پیش زمینه، بهتر می‌توانیم درک کنیم که در کنار داشتن خودروی لوکس، مواردی چون تولد فرزند در تاریخ های رند نیز برای کسب سرمایه نمادین و تشخص است.

وی با بیان اینکه در جامعه‌شناسی، رفتارهای مصرفی فرد مبنای شکل‌گیری هویت اجتماعی او محسوب می شود، افزود: در این زمینه ۲ رویکرد وجود دارد، نخست اینکه سبک زندگی، معرف ثروت و موقعیت اجتماعی افراد است و بیشتر به‌عنوان شاخصی برای تعیین طبقه اجتماعی به‌کار می‌رود و در رویکرد دوم، سبک زندگی به شکل اجتماعی نوین دانسته می‌شود که تنها در تغییر فرهنگی مدرنیته و رشد فرهنگ مصرف‌گرایی معنی می‌یابد.

این جامعه‌شناس تاکید کرد: گرایش جامعه به تولد فرزندان در تاریخ‌های رند، ناشی از همان چیزی است که در رویکرد نخست گفته می‌شود یعنی به این دلیل اتفاق می‌افتد که نماد ثروت، موقعیت اجتماعی و شاخصی برای تعیین طبقه اجتماعی به‌شمار می‌آید.

باطنی افزود: این روزها با توجه به کاهش فرزندآوری، روی‌آوری جامعه به رفتارهای لاکچری عجیب برای تک فرزندان نسبت به گذشته امری متداول تر است زیرا تعداد فرزندان کمتر، دست خانواده‌ها بازتر و میل به تمایزیافتگی اجتماعی در بین طبقات اجتماعی بیشتر شده است.

به گزارش ایرنا، «لاکچری» اصطلاحی است که در یک دهه اخیر از سوی برخی کاربران فضای مجازی درباره موارد لوکس و تجملی به کار برده می شود و بین مردم نیز رواج یافته و کاربرد آن به تاریخ ازدواج، تولد و موارد مشابه آن نیز رسیده است به‌طوریکه بسیاری از والدین قصد دارند هرطور شده بدون توجه به سلامت نوزاد حتی با هزینه گزاف فرزند خود را در تاریخ رند به دنیا بیاورند.

در حالی که گمان می‌رفت با توجه به اقدام‌های پیشگیرانه وزارت بهداشت، درمان و علوم پزشکی درباره تولد نوزادان در تاریخ‌های رُند از علاقه‌مندی خانواده‌ها برای تولد فرزندان خود در یک تاریخ خاص بکاهد اما همچنان شاهد تقاضا برای انجام عمل سزارین هستیم.

این در حالی است که به گفته متخصصان، یک تاریخ تولد لاکچری نمی‌تواند تامین کننده سلامت و تکامل نوزاد باشد؛ شاید یک زمانی این تاریخ برای آنها جالب به نظر آید اما در گذر زمان آن هم فراموش می‌شود و تنها ثمره آن بیماری نوزاد است.

آنطور که پژوهشگران گفته اند در شهرهای بزرگ از جمله اصفهان که مراکز درمانی خصوصی بیشتری دارند تولدهای لاکچری بیشتر رایج است. اگرچه متولیان در سال‌های اخیر با اقدامات کنترلی در صدد مدیریت این مساله هستند و از آمار تخلفات احتمالی این حوزه در بیمارستان‌ها کاسته شده است.