به گزارش خبرنگار ایرنا، تالاب مشهور میانکاله که طی سال‌های اخیر از کم‌آبی و خشکسالی آسیب زیادی دید، در نیمه دوم پارسال به لطف بارش‌های مناسب پاییز و زمستان و برخی اقدامات حفاظتی شرایط بهتری پیدا کرد.
کم‌آبی یکی از زخم‌های میانکاله است که در چند سال گذشته بیشتر به چشم آمده است. مساحت عرصه‌های خشک شده تالاب میانکاله به دلایل متعدد اعم از برداشت آب‌های زیرزمینی و بی‌توجهی به حقابه تالاب، بنا به اظهارنظرهای برخی کارشناسان به بیش از ۳۰ هزار هکتار رسیده و در عین حال نیز ادامه روند پسروی آب دریای خزر نگرانی‌ها برای حال و روز میانکاله را بیشتر کرده است. با وجود همه این چالش‌ها اما اقداماتی برای احیاء بخش‌هایی از میانکاله و بهبود شرایط این ذخیره‌گاه زیست‌کره انجام شده که کاهش تشنگی میانکاله را به دنبال داشت.
یکی از گام‌های برداشته شده برای کمک به رفع عطش میانکاله، انتقال آب از رودخانه نکارود به این تالاب از کانال‌های شبکه آبیاری و زهکشی گلورد است. زیرساختی که ساخت آن از سال‌ها پیش برای رساندن آب ذخیره شده پشت سد گلورد به کشتزارهای شرق استان آغاز شد و اکنون به پیشرفت فیزیکی حدود ۸۷ درصدی رسیده است.
این شبکه آبیاری و زهکشی در سال گذشته علاوه بر تأمین بخشی از آب مورد نیاز کشاورزان شرق استان، برای انتقال آب رودخانه نکارود به تالاب میانکاله هم مورد استفاده قرار گرفت.
به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای مازندران، در سال ۱۴۰۲ از کانال‌های شبکه آبیاری و زهکشی گلورد حدود ۴.۵ میلیون متر مکعب از نکارود به میانکاله انتقال یافت که نقش مهمی در بهتر شدن وضعیت این ذخیره‌گاه مهم زیست‌کره داشت.
حیدر داوودیان اظهار کرد: اجرای سیستم آبیاری و زهکشی شبکه گلورد هرچند که با هدف تأمین آب کشاورزی و هدایت آب سد گلورد به کشتزارها انجام شد، اما برای انتقال آب به تالاب میانکاله نیز تاثیر بسزایی دارد.
وی افزود: در طراحی و اجرای تاسیسات و زیرساخت‌های آبی اهداف محیط زیستی نیز همواره مورد توجه قرار دارد که شبکه آبیاری و زهکشی گلورد نیز از این قاعده مستثنی نیست.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای مازندران تصریح کرد: اگرچه مدیریت و حفاظت از تالاب میانکاله با اداره کل حفاظت محیط زیست استان است، اما شرکت آب منطقه‌ای مازندران به عنوان متولی منابع آبی و تالاب‌های استان خود را مکلف به انجام اقدامات حفاظتیِ لازم می‌داند و طی سال‌های اخیر بارها به منظور کمک به احیای این ذخیره‌گاه مهم بین‌المللی برنامه‌ریزی‌های برای انتقال آب انجام شده است.
وی با بیان این‌که ۹۰ درصد آب تالاب میانکاله باید از طریق دریا تامین شود، اظهار کرد: با توجه به این‌که سد گلورد هنوز به طور کامل آبگیری نشد میزان اثرگذاری شبکه آبیاری و زهکشی به زمین‌های کشاورزی پایین‌دست و تالاب میانکاله هنوز به طور صددرصدی به چشم نمی‌آید و نقش شبکه آبیاری و زهکشی گلورد در کمک به تالاب میانکاله پس از آبگیری کامل سد گلورد افزایش می‌یابد.
احیای میانکاله در دولت سیزدهم به عنوان یکی از اولویت‌های مهم محیط زیستی مورد توجه قرار گرفت و اقداماتی مانند لایروبی کانال‌های منتهی به تالاب و طرح علاج‌بخشی خلیج گرگان با تامین اعتبارات ویژه اجرایی شد.
به گفته روح‌الله اسماعیلی معاون اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران، طی سال گذشته برای مدیریت و احیای تالاب میانکاله اقدامات ارزشمندی اعم از لایروبی ۷۶ کیلومتر نهرهای منتهی به تالاب در دستور کار قرار گرفت.
وی افزود: یکی از طرح‌های مهم راهبردی دیگر برای کمک به بهبود وضعیت میانکاله انتقال آب حوضه‌های همجوار تالاب مانند رودخانه نکارود است که می‌تواند در احیای این تالاب اثر بخش باشد.
به گزارش ایرنا، آب مازاد نکارود از مسیر سد انحرافی بایکلا با اجرای ۳۰ کیلومتر کانال اصلی به زهکش کیلومتری التپه منتقل می‌شود و به تالاب میانکاله می‌رسد. انتقال آب به میانکاله علاوه بر این‌که به احیای این زیستگاه کمک می‌کند، نقش مهمی نیز در جلوگیری از تبدیل عرصه‌های خشک شده به کانون ریزگردها دارد.
شبه جزیره میانکاله که به عنوان پناهگاه حیات وحش میانکاله هم معروف است، یکی از بهترین اندوخته‌گاه‌های پرندگان آبزی در ناحیه پالئارکتیک غربی است. این بانک مهم ژنتیکی زیستی جهان در سال ۱۳۴۸ به عنوان منطقه حفاظت شده تحت مدیریت سازمان محیط زیست در آمد. سال ۱۳۵۴ به دلیل جذب گونه‌های نادر و رو به انقراض و پرندگان آبزی مهاجر و همچنین محل تخم‌ریزی آبزیان دریای خزر به ویژه کپور ماهیان و جاذبه‌های طبیعی خاص به پناهگاه حیات وحش ارتقاء یافت.
کل پناهگاه حیات وحش میانکاله با وسعت ۶۸ هزار و ۸۰۰ هکتار در سال ۱۳۵۵ توسط برنامه ام. ای. بی MAB سازمان یونسکو به عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره شناخته شد. همچنین این تالاب به عنوان منطقه‌ای مهم برای پرندگان توسط سازمان بین‌المللی حیات پرندگان شناسایی شده است. میانکاله در سال ۱۳۵۴به عنوان تالاب با اهمیت بین المللی در کنوانسیون رامسر به ثبت رسید.
نظر شما