درنای بلژیکی- فریدونکنار؛ نقطه سر خط!

به گزارش خبرنگار ایرنا، هر چند با گرم شدن هوا و خروج گله پرندگان مهاجر از آسمان مازندران دشت ها و تالاب های این استان خالی از پرندگان مهاجر زمستان گذران شد اما رویا این درنای بلژیکی به عشق بازگشت تک درنای سیبری معروف به امید یک سال دیگر هوای گرم و شرجی ساحل خزر در فریدونکنار را تحمل کند و این رنج را به عشق امید تحمل خواهد کرد.

نغمه های عاشقانه ی این روزهای رویا که مورد توجه کاربران شبکه های اجتماعی قرار گرفت به سوژه داغ فضای مجازی و دوستداران حیات وحش تبدیل شد که این نغمه های عاشقانه را سوز تنهایی این درنا برشمردند.

مهمان فرنگی مازندرانی ها که برای رسیدن به یار خود امید، باید کمتر از یک سال دیگر در این استان منتظر بماند در زمستان امسال با آواز قوهای فریاد کش در تالاب فریدونکنار دل خوش بود که با پرواز این قوها و پرندگان مهاجر یک تنه برای تعیین سرنوشتی بهتر در انتظار بازگشت امید خواهد ماند.

اجاکله محل فعلی نگهداری درنای سیبری است که محیط زیست به دنبال مکان جدید برای این درنای بلژیکی بود که بعد از جمع بندی های نهایی در نهایت ماندگاری رویا در تالاب فریدونکنار قطعی شد و این گونه نادر از محدوده تالاب خارج نخواهد شد.

"‌رویا "‌ که زمانی قرار بود یار و همسفر "امید" تک درنای سیبری باشد از بلژیک بار سفر به مازندران بست و در ۲۶ بهمن پارسال با هماهنگی دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست کشور به تالاب بین المللی فریدونکنار منتقل شد.

رویا سفر خود را از یک قفس شروع کرد و در تمامی مسیر بلژیک تا مازندران را مجبور به حبس در این قفس بود و به امید روزی که بتواند از این قفس رها شود پا به این خطه از شمال کشور گذاشت و البته این امیدش هم نتیجه داد.

طرح همسفر شدن رویا و تلاش ها برای همزادی طبیعی و محیطی این ۲ پرنده با رهاسازیش از قفس ادامه یافت و پس از گذشت پنج روز از زمانیکه به مازندران آمد با فراهم شدن همه شرایط، درنا همسفر بلژیکی با رها شدن از قفس طبیعی استتار شده در کنار درنای سیبری تالاب فریدونکنار قرار گرفت.

آن ۲ پرنده نادر روز ۱۴ اسفندماه پارسال پس از ۳۴ روز اقامت به صورت مشترک، تالاب بین المللی فریدونکنار را به سمت سیبری ترک کردند اما رویا که تمام طول عمر زندگیش را در یک مرکز محدود و محصور نگهداری در بلژیک سپری کرده بود نتوانست مسیر را ادامه دهد و در ۲۱ اسفند ماه سال ۱۴۰۱ در منطقه ای در عباس آباد تنکابن در مازندران فرود آمد و این بار او را به منطقه "اجاکله"‌در نزدیکی تالاب فریدونکنار منتقل کردند.

از آن زمان تاکنون تمامی اقدامات محیط زیست کشور و مازندران حول این محور قرار داشت تا این پرنده در آسایش و آرامش کامل در این مدت انتظار امید، تک درنای سیبری روزگار خود را در این استان سپری کند و البته در این بین محیط زیستی ها هم چیزی کم و کسری نگذاشتند از استقرار ۲۴ ساعته محیط بانان و فراهم کردن غذاهای باب دل رویا گرفته تا استقرار مه پاش برای خنکی و رطوبت هوا بخشی از این اقدامات در این مدت است.

هر چند قرار بود این اقدامات برای مدت زمان چشم انتظاری رویا برای امید انجام شود اما شرایط آب و هوایی و هوای نه چندان سرد فصول پاییز و زمستان باعث شد تا امید قصد مهاجرت نکند و به مازندران نیاید و این یعنی تداوم دلتنگی رویا برای درنایی که قرار بود همسفرش شود.

در این پیوندکوروس ربیعی رئیس اداره حیات وحش اداره کل محیط زیست مازندران بیان داشت: حال رویا این درنای بلژیکی در شرایط فعلی خوب است و در تابستان امسال در محدوده تالاب فریدونکنار نگهداری خواهد شد.

وی اظهار داشت: درنای بلژیکی تا یک سال دیگر با نظارت و کنترل در محدوده تالاب فریدنکنار نگهداری می شود و تدابیر لازم در این خصوص اندیشیده شد.

ربیعی با بیان این مطلب که دامنه مهاجرتی پرندگان زمستان گذران از شمال دریای خزر به جنوب آن است، ادامه داد: مازندران آخرین اقامتگاه این پرندگان مهاجر است و درسال جاری سوز سرما در حدی نبود که امید و برخی دیگر از گونه های پرنده مهاجر خود را به مازندران برساند.

این مقام مسوول تصریح کرد: با تجربه ای که در تابستان سال گذشته برای نگهداری رویا کسب شد شرایط نگهداری این پرنده در تابستان امسال بهتر خواهد شد.

امید تک درنای سیبری پرنده‌ای که ۱۵ سال برای زمستان گذرانی به تنهایی از سیبری به ایران می‌آمد و با این مهاجرت مسیر پروازی غربی به ایران را حفظ کرده بود امسال برای شانزدهمین سال به خاطر کاهش سوز سرما به آخرین استراحتگاه خود در تالاب فریدونکنار این خط پروازی با تهدید تعطیلی روبرو شد.

البته برای حفظ این گونه از انقراض، اقدامات ملی و بین المللی زیادی انجام شده است، بنیاد جهانی درناها در دهه ۷۰ شمسی طرح احیای درناها را در ایران آغاز کرد، در واقع یک کار بین المللی با بودجه صندوق جهانی محیط زیست و حضور کارشناسان خارجی و همکاری سازمان حفاظت محیط زیست، روسیه و بنیاد جهانی درناها انجام شد و می‌خواستند جمعیت این پرنده را احیا کنند که شواهد نشان می‌دهد با وجود هزینه بسیار، موفق نشدند.

امید تک درنای سیبری باقی مانده از گله غربی این نوع درناها که در این زمان در سال های گذشته برای زمستان گذرانی به مازندران می آمد اما در سال جاری با اتمام چله زمستان این پرنده نادر به مازندران نیامد.

درنای سیبری به سه جمعیت اصلی شرقی، غربی و مرکزی تقسیم می شد که جمعیت مرکزی آن به هند مهاجرت می کرد که منقرض شد، جمعیت غربی به ایران می آمد که الان فقط یک درنای نر با نام امید از آن باقی مانده که با تلف شدن آن این جمعیت نیز کامل منقرض می شود اما جمعیت شرقی آن هنوز وجود دارد و می گویند که سه هزار درنا از آن همچنان به چین مهاجرت می کند.

درناها برای زندگی به آب وابسته اند به طوری که تغذیه، لانه‌سازی، زادآوری و زمستان‌گذرانی این پرنده در تالاب‌ها ترجیحا وسیع و کم عمق (حداکثر ۳۰ سانتیمتر) آب شیرین با میدان دید مناسب است و بیشتر از ریشه‌ها، جوانه‌ها، دانه‌های گیاهان آبزی، حشرات، ماهی‌ها و جوندگان کوچک تغذیه می‌کنند که در ایران تالاب فریدنکنار هر ساله میزبان یک درنا می شود که باقیمانده از جمعیت غربی آن است که اگر این یک عدد درنا هم از بین برود جمعیت غربی آن کامل منقرض می شود.