فیلم | بزم خرس‌های قهوه‌ای در ارتفاعات مازندران

به گزارش خبرنگار ایرنا، خرس قهوه‌ای در بسیاری از مناطق شمالی کشور پراکنده‌ است و اگرچه برخی‌ها معتقدند نفس نسل آنان در جنگل‌های شمال به شماره افتاده، اما در سال‌های اخیر تصاویر زیادی از خرس‌ها در مناطق مختلف مازندران ثبت شده و امیدها را برای بقای این گونه جانوری افزایش داده است.

در تازه تارین ضبط تصویر "ابوالفضل رهبری زاده" یکی از محیط بانان در مناطق حفاظت شده شهرستان های نوشهر و چالوس در باره فیلمی که از ۲ خرس مادر و توله هایشان تهیه کرده می گوید : این گونه های حیات وحش در ارتفاعات مناطق حفاظت شده البرز مرکزی ارتفاعات غرب استان نقش بسیار موثری در حفظ تنوع زیستی دارند.

این محیط بان روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : این گونه بسیار مهم همه چیز خوار و به عبارتی جزو بزرگ ترین گونه های گوشت خوار حیات وحش در جنگل های شمال کشور به شمار می آیند خرس های قهوه ای خدمات زیادی به طبیعت ارایه می دهند.

وی توضیح داد : به عنوان نمونه می توان به پراکنش بذرهای درختان و گیاهان جنگلی و مرتعی اشاره نمود که این جانواران وحشی نقش بسیار پر رنگی دارند و نکته دیگر آنکه در بین بردن آفات و بیماری ها هم حیات و بقای این گونه ها بسیار تاثیر دارد.

این محیط بان خاطرنشان کرد : خوردن حشرات سبب کنترل بیماری ها شده یا آنکه خرس ها با توجه به آنکه به عنوان بزرگ ترین گوشت خوار در کشور محسوب می شوند با خوردن لاشه حیوانات بیمار و مردار در طبیعت در این بخش هم به مهار بیماری ها و پیشگیری از شیوع آن به سایر حیات وحش نقش بسیار ارزنده ای دارند.

رهبری زاده ابراز امیدواری کرد با پررنگ تر شدن نقش جوامع محلی و بومیان در حفاظت از این گونه های حیات وحش موفقیت های بیشتری در زمینه حضور چشمگیر تر حیات و بقای این گونه های وحشی در جنگل های شمال کشور باشیم.

محیط زیست مازندران جمعیت خرس‌های قهوه‌ای را که از غرب تا شرق استان پراکنده است را «خوب» توصیف می‌کند اما تعداد این گونه جانوری که در مازندران زیست می‌کند، مشخص نیست. خرس‌های قهوه‌ای را حیوان همه چیز خوار می‌نامند و غذای آن‌ها شامل طیف وسیعی از گیاهان و حیوانات است که به وفور در ارتفاعات مازندران به چشم می‌خورد.

خرس قهوه ای را بشناسید

خرس قهوه ای یکی از گوشتخوارانی است که تلاش های حفاظتی و پژوهشی گسترده ای در در سرتاسر حوزه انتشار این گونه در اروپا، آسیا و آمریکای شمالی اروپا، آسیا و آمریکای شمالی به آن اختصاص یافته است. با این حال، این گونه در محدوده قفقاز و خاورمیانه به شدت کمتر از سایر بخش های محدوده پراکنش خود مورد بررسی قرار گرفته است.

همچنین به گزارش انجمن یوزپلنگ ایرانی، اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت IUCN در برنامه عمل حفاظت از خرس ها در سال ۱۹۹۹، به گفتن عبارت “جمعیت کوچک” درباره خرس های ایران بسنده کرده و حتی برخی وب سایت ها، خرس های خاورمیانه را تقریبا منقرض شده پنداشته اند.

از سال ۱۳۸۵ خرس قهوه ای به عنوان یکی از گونه های گوشتخواران بزرگ جثه ایران در برنامه های مطالعاتی انجمن یوزپلنگ ایرانی بوده و برنامه های متعددی برای حفظ آن در مناطق مختلف ایران، به خصوص منطقه حفاظت شده البرز مرکزی شمالی و استان لرستان به عنوان ۲ نماینده البرز و زاگرس درحال اجرا می باشد. تیم مستندسازی انجمن نیز طی سال های اخیر درحال تولید مستندی درباره زندگی این زیرگونه کمتر شناخته شده کشورمان است.

نقشه های موجود در اتحادیه جهانی حفاظت نیز به صورت نادرستی بیان نموده که خرس ها در بخش های عظیمی از ایران منقرض شده اند، درحالیکه خرس های ایران هنوز در بخش های گسترده ای پراکنش تاریخی خود را همچنان حفظ کرده اند.

ازسوی دیگر، طی یک قرن اخیر، تنها حدودا ۱۰ مقاله علمی در مجامع علمی درباره خرس های قهوه ای خاورمیانه و قفقاز منتشر شده است که نشان از ضعف دانش موجود دارد. درعین حال، سه مقاله تابحال درباره خرس قهوه ای در ایران به چاپ رسیده است.

درخصوص جمعیت خرس قهوه ای در ایران نیز آمار قابل اتکایی وجود ندارد، بطوریکه کارشناسان قدیمی جمعیت خرس قهوه ای را ۵۰۰ تا ۲ هزار عدد برای کل کشور می دانند، هرچند که بعید است این آمار منطقی باشد.

نخستین پژوهش دانشگاهی خرس قهوه ای در سطح تحصیلات تکمیلی نیز در ایران مربوط به سال های اخیر می باشد که درسال ۱۳۸۶ صورت گرفت. با این حال، خرس قهوه ای موفق به جلب توجه محققان ایرانی در سال های اخیر شده و درحال حاضر، حدود پنج پایان نامه تحصیلات تکمیلی در این مورد توسط محققان جوان ایرانی درحال اجرا می باشد.

جریمه شکار خرس قهوه ای این اواخر به صورت قابل توجهی افزایش یافته و به ۵۰۰ میلیون ریال رسیده است که شاید بتواند گامی در جهت اعمال بازدارندگی مناسب برای شکار غیرمجاز آن در زیستگاه ها باشد. برخلاف بسیاری از کشورها که نمایش خرس های قهوه ای در سطح خیابان ها و رقص و نمایش آنها مشکلی جدی است، این پدیده در ایران بسیار کمتر دیده می شود و امروزه به احتمال کمتر از ۴۰ خرس در ایران در اسارت هستند، هرچند که بیشتر آنها نیاز به ارتقای شرایط نگهداری و بهداشتی دارند.